KON ang magtiayon maglalis, nagpasabot ba kini nga wala na silay gugma sa usag usa? Dili sa ingon niana. Si Fernando ug Sarah, nga gihisgotan sa ibabaw, nahigugma pag-ayo sa usag usa. Apan, bisan diha sa labing malipayong mga kaminyoon, mahitabo usahay ang mga kabingkilan.

Nganong mahitabo man ang mga kabingkilan, ug unsay imong mahimo aron dili mabungkag niini ang imong kaminyoon? Sanglit ang kaminyoon kahikayan man sa Diyos, makataronganon lamang nga susihon kon unsay gisulti sa iyang Pulong, ang Bibliya, bahin niini.—Genesis 2:21, 22; 2 Timoteo 3:16, 17.

Kadaghanan sa mga magtiayon nagtratar sa usag usa sa mahigugmaon ug malulotong paagi. Apan ang Bibliya nag-ingon nga “ang tanan nakasala ug wala makaabot sa himaya sa Diyos.” (Roma 3:23) Busa sa dihang mahitabo ang dili pagsinabtanay, lisod tingali ang pagpugong sa kaugalingon. Unya, kon magsugod na ganig lalis, ang uban malisdan gayod sa pagkontrolar sa daotang mga batasan, sama sa pagpaningka ug pagpanginsulto. (Roma 7:21; Efeso 4:31) Unsa pay laing mga hinungdan sa problema?

Ang bana ug asawa sagad nga magkalahi sa ilang paagi sa pagpakig-estorya. “Sa bag-o pa ming minyo,” matod ni Michiko, “akong nadiskobrehan nga magkalahi kaayo kamig paagi sa paghisgot sa mga butang. Gusto nakong hisgotan kon unsay nahitabo, kon nganong nahitabo kana, ug kon sa unsang paagi kana nahitabo. Ang akong bana morag interesado lang sa kon unsay nahitabo.”

Dili kay si Michiko ra ang naay ingon niana nga problema. Diha sa daghang kaminyoon, ang usa ka kapikas gusto tingaling maghisgot sa mga detalye sa ilang dili pagsinabtanay, samtang ang lain dili gustog lalis ug dili gustong hisgotan pa kana. Usahay, kon ang usa ka kapikas magsigeg hisgot niana, ang usa mosamot na hinuon paglikaylikay. Namatikdan ba nimo kini diha sa imong kaminyoon? Ang usa ba kaninyo magpunayg hisgot sa mga detalye samtang ang lain dili gustong hisgotan kana?

 Ang laing butang nga angayng tagdon mao nga ang pamilya nga gigikanan sa usa lagmit makaapektar usab sa iyang paagi sa pagpakig-estorya sa iyang kapikas. Si Justin, nga lima ka tuig nang minyo, nag-ingon: “Naggikan ako sa pamilya nga hilomon ug nalisdan ko sa pagsulti sa akong gibati ngadto sa uban. Maglagot niini ang akong asawa kay ang iyang pamilya prangka ug estoryador, ug dili siya malisdan sa pagsulti kanako sa iyang gibati.”

Nasayran sa mga tigdukiduki bahin sa kaminyoon nga ang labing maayong timailhan nga malipayon ang usa ka kaminyoon dili ang kanunayng pagsulti nga gihigugma nila ang usag usa. Ang maayong seksuwal nga relasyon ug ang pagkaadunay igong salapi dili usab ang labing hinungdanon. Hinunoa, ang labing maayong timailhan nga malamposon ang usa ka kaminyoon maoy kon unsa ka maayo silang mosulbad sa mga problema nga motungha.

Dugang pa, si Jesus miingon nga sa dihang ang lalaki ug babaye magminyo, dili tawo kondili Diyos ang naghiusa kanila. (Mateo 19:4-6) Busa, ang usa ka malipayong kaminyoon nagpasidungog sa Diyos. Sa laing bahin, kon ang bana dili magpakitag gugma ug konsiderasyon sa iyang asawa, mahimong dili dunggon ni Jehova nga Diyos ang iyang pag-ampo. (1 Pedro 3:7) Kon ang asawa dili motahod sa iyang bana, siya sa pagkatinuod wala magtahod kang Jehova, kinsa maoy nagtudlo sa bana ingong ulo sa pamilya.—1 Corinto 11:3.

Bisan unsa pay imong paagi sa pagpakig-estorya o pamilya nga gigikanan, kinahanglang likayan nimo ang masakit nga sinultihan aron mapadapat nimo ang mga prinsipyo sa Bibliya ug mahusay ang mga kabingkilan. Suknaa ang imong kaugalingon niining mosunod nga mga pangutana:

‘Gilikayan ba nako ang pagbalos?’

“Ang pagpislit sa ilong magpagula ug dugo, ug ang pagpuga, o paghagit, sa kasuko magpahinabo sa panag-away.” (Proverbio 30:33) Unsa may buot ipasabot niana? Tagda kining maong pananglitan. Magkalahi ang hunahuna sa magtiayon maylabot sa pagbadyet sa kuwarta. Tingali ang bana moingon: “Kinahanglang limitahan nato ang pagpangutang.” Basig lainon kinig sabot sa asawa ug mobalos siya pinaagi sa pagsultig masakit nga mga pulong sama sa “Iresponsable gyod ka!” Tinuod, kon ‘pisliton [sa imong kapikas] ang imong ilong’ pinaagi sa pagdaot sa imong pagkatawo, tingali maglungotlungot sab ka sa pagbalos. Apan, ang pagbalos mosangpot lamang sa kasuko ug sa grabeng panaglalis.

Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nagpasidaan: “Tan-awa! Pagkagamay sa gikinahanglang kalayo aron sa pagsunog sa dako kaayong kakahoyan! Buweno, ang dila usa ka kalayo.” (Santiago 3:5, 6) Sa dihang ang magtiayon dili makapugong sa ilang dila, ang ginagmayng dili-pagsinabtanay dali rang mosangko sa grabeng panaglalis. Kon ang magtiayon magpunayg lalis, hayan mobugnaw ang ilang gugma sa usag usa.

Imbes mobalos, nganong dili sundogon si Jesus, kinsa sa dihang gipasipalahan ‘wala mobalos sa pagsultig pasipala’? (1 Pedro 2:23) Ang labing maayong paagi sa pagpuypoy sa kasuko mao ang pagpamati sa opinyon sa imong kapikas ug sa pagpangayog pasaylo sa imong nahimo nga maoy nakaingon sa panaglalis.

‘Gipakamenos ba nako ang gibati sa akong kapikas?’

“Kamong tanan magbaton ug samang panghunahuna, nga magpakitag pagbati alang sa isigkaingon,” nagsugo ang Pulong sa Diyos. (1 Pedro 3:8) Tagda ang duha ka rason kon nganong mapakyas ka usahay sa pagsunod niining tambaga. Ang usa mao nga wala tingali nimo masabti ang gihunahuna, o gibati, sa imong kapikas.  Pananglitan, kon ang imong kapikas mas nabalaka bahin sa usa ka butang kay kanimo, basin moingon ka, “Mabalak-on ra kaayo ka.” Imo kining gisulti aron dili ra kaayo siya mabalaka. Apan ang pagsultig ingon niana sagad dili makapahupay. Ang mga bana ug asawa kinahanglang mahibalo nga ang ilang gihigugma nakasabot sa ilang gibati ug mosimpatiya kanila.

Kon ang usa taas kaayog garbo, basin iyang pakamenoson ang gibati sa iyang kapikas. Ang tawong mapahitas-on maningkamot sa pagtuboy sa iyang kaugalingon pinaagi sa pagpakamenos sa uban. Tingali himoon niya kana pinaagi sa pagpanginsulto o pagtandi sa iyang kapikas ngadto sa lain. Tagda ang mga Pariseo ug mga eskriba sa adlaw ni Jesus. Kon may mopahayag ug opinyon nga lahi sa ilaha, bisan pag isigka-Pariseo, ila dayon siyang insultohon o tamayon. (Juan 7:45-52) Apan, si Jesus dili sama kanila. Siya naluoy sa mga tawo sa dihang ilang gitug-an kaniya ang ilang mga problema.—Mateo 20:29-34; Marcos 5:25-34.

Hunahunaa kon unsay imong reaksiyon sa dihang ang imong kapikas mosulti sa iyang opinyon. Ang imo bang sinultihan, tingog, ug panagway nagpakita nga ikaw may simpatiya kaniya? O ibalewala lang nimo ang gibati sa imong kapikas?

‘Kanunay ba akong magduda sa motibo sa akong kapikas?’

“Mahadlok ba sa Diyos si Job sa wala lamay kapuslanan? Dili ba ikaw nagbutang man ug alad libot niya ug libot sa iyang balay ug libot sa tanang butang nga anaa kaniya sa tibuok palibot?” (Job 1:9, 10) Pinaagi nianang mga pulonga, gikuwestiyon ni Satanas ang motibo sa matinumanong tawo nga si Job.

Kon ang mga magtiayon dili mag-amping, basin mahitabo usab ang susama niana. Pananglitan, kon ang imong kapikas mohimog maayong butang nga wala nimo dahoma, dudahan ba dayon nimo siya? Kon masayop ang imong kapikas, nagpasabot ba kana nga daotan na gyod siya? Ungkaton ba dayon nimo ang susamang kasaypanan nga iyang nahimo kaniadto?

Si apostol Pablo misulat: “Ang gugma . . . dili maghupot ug talaan sa kadaot.” (1 Corinto 13:4, 5) Ang tinuod nga gugma dili buta. Apan dili usab kini mag-ihap sa kasaypanan. Miingon usab si Pablo nga ang gugma “motuo sa tanang butang.” (1 Corinto 13:7) Kining matanga sa gugma dili daling motuo, hinunoa, andam kining mosalig. Kini dili madudahon. Ang matang sa gugma nga gidasig sa Bibliya nga atong ipakita, andam mopasaylo ug dili maghunahuna nga daotan ang motibo sa uban. (Salmo 86:5; Efeso 4:32) Sa dihang ang mga magtiayon magpakita niining matanga sa gugma ngadto sa usag usa, ilang matagamtam ang malipayong kaminyoon.