ENYENE EDIWAK N̄KPỌ EMI ANAMDE OWO OKPỤHỌDE YE MME EDIBOTN̄KPỌ EKEN. IMESIWET N̄KPỌ, IDRỌ N̄KPỌ, IBOT MBUFA N̄KPỌ, INYỤN̄ IKERE IBAN̄A UTỌ MBỤME NTE: Ntak emi ekondo nnyịn odude ke ebiet emi enye odude? Nnyịn ikasan̄a didie ididu? Ntak emi nnyịn idude uwem? Nso iditịbe ke ini iso?

Ndusụk owo isimaha ndibụp mbụme emi sia mmọ ẹkere ke idụhe eke ọdiọn̄ọde ibọrọ. Mbon en̄wen ẹdọhọ ke ufọn idụhe ndibụp utọ mbụme oro sia kpukpru n̄kpọ okofoforo. William Provine, ataifiọk emi esikpepde n̄kpọ aban̄a mbụkeset ye mme odu-uwem n̄kpọ, ọkọdọhọ ete: “Abasi idụhe, nnyịn inyụn̄ ifiọkke ntak emi idude uwem.” Enye ama adian do ete: “Idụhe ata akpan ntak emi esinamde idu eti uwem, uwem inyụn̄ inyeneke se ọwọrọde.”

Edi ndusụk owo ẹdọhọ ke se ete emi etịn̄de inenke ke usụn̄ ndomokiet. Mmọ ẹkụt akaka ekondo emi enyenede oto-obot ibet emi anamde kpukpru n̄kpọ asan̄a ke nde ke nde. Esikpa mmọ idem ndikụt ndiye n̄kpọ emi ọyọhọde ekondo nnyịn, emi mme owo ẹkpepde n̄kpọ ẹto ẹnyụn̄ ẹdade ifiọk oro ẹbot n̄kpọ. Ndien se mmọ ẹsikụtde ke n̄kpọ-obot kpukpru usen anam mmọ ẹnịm ke n̄kpọ ikoforoke-foro, ke enyene Owo emi okobotde kpukpru n̄kpọ.

Emi anam ndusụk mbon oro ẹkesinịmde ke n̄kpọ okofoforo ẹtọn̄ọ ndinịm ke Abasi okobot kpukpru n̄kpọ. Yak ineme iban̄a owo iba ke otu mmọ.

DR. ALEXEI MARNOV, ABIAUSỌBỌ EMI ESISIAKDE OWO ỌKPỌ-ASAKEDEM YE MFRE. Enye ọdọhọ ete: “Ke ufọkn̄wed oro n̄kakade, ẹkekpep ke Abasi idụhe, ke n̄kpọ okofoforo. Ẹkeda owo ekededi emi ekenịmde ke Abasi do nte ndisịme.” Edi abiausọbọ emi ama okpụhọde ekikere ke 1990.

Enye aka iso ọdọhọ ete: “Mmesidomo ndifiọk ntak emi n̄kpọ odude, esịnede utọ n̄kpọ nte mfre owo. Ẹdọhọ ke mfre awak n̄kukọhọ akan kpukpru n̄kpọ eken ke ekondo. Edi, ndi ẹkebot mfre man ida enye ikọ ifiọk ke isua ifan̄, ekem ikpa? Oro isịneke ifiọk. Ntre, mma ntọn̄ọ ndikere ntak emi nnyịn idude uwem. Ke mma n̄ketie n̄kere n̄kpọ emi, mma ndọhọ ke anaedi enyene Owo emi okobotde kpukpru n̄kpọ.”

Alexei ama ekpep Bible man ese m̀mê iyọfiọk ntak emi nnyịn idude uwem. Ekem, n̄wan esie emi ekedide dọkta, mîkonyụn̄ inịmke ke Abasi odu, ama ọtọn̄ọ ndikpep Bible n̄ko. Ke nsonso oro, n̄wan esie ekekpep Bible man owụt ebe esie ke se Bible ekpepde inenke. Edi idahaemi, enye ye ebe esie ẹnịm ke Abasi odu, ẹnyụn̄ ẹfiọk ntak emi nnyịn idude uwem.

DR. HUABI YIN, ATAIFIỌK EMI ESIKPEPDE N̄KPỌ ABAN̄A UTỊN. Huabi Yin ekekpep n̄kpọ aban̄a n̄kpọ-obot, ndien ke ediwak isua enye ama anam ndụn̄ọde aban̄a utịn.

Huabi ọdọhọ ete: “Ini ekededi emi nnyịn ntaifiok ikpepde n̄kpọ iban̄a n̄kpọ-obot, imesikụt ke kpukpru mmọ ẹdu ke nde ke nde, ke onyụn̄ enyene mme oto-obot ibet emi anamde mmọ ẹtie ntre. Mma n̄kere m̀mê mme ibet emi ẹkesan̄a didie ẹdidu. Ke uwụtn̄kpọ, edieke ibarade ikan̄ item udia, esiyom owo anam ikan̄ oro aka iso asak ke udomo oro ẹyomde. Kpasụk ntre, anaedi enyene Owo emi anamde ufiop utịn aka iso esịm nnyịn ke udomo oro iyomde. Nte ini akakade, mma ndikụt ke se Bible etịn̄de edi ata ofụri akpanikọ: ‘Ke editọn̄ọ, Abasi okobot enyọn̄ ye isọn̄.’”​​—Genesis 1:1.

Edi akpanikọ ke ntaifiọk ẹfiọk ediwak n̄kpọ ẹban̄a mfre ye utịn. Edi, nte Alexei ye Huabi ẹkedide ẹdikụt, Bible anam nnyịn ifiọk mme n̄kpọ emi akam edide akpan n̄kpọ akan oro, utọ nte ntak emi ekondo nnyịn odude, ntak emi kpukpru n̄kpọ ke ekondo ẹtienede mme oto-obot ibet, ye ntak emi nnyịn idude uwem.

Bible ọdọhọ ke Abasi ikobotke isọn̄ emi ke ikpîkpu, edi okobot enye man mme owo ẹdụn̄ ke esịt. (Isaiah 45:18) Ntre, enyene se Abasi aduakde ndinam mban̄a isọn̄ emi. Nte idikụtde ke ibuotikọ oro etienede, se Abasi aduakde ndinam emi anam inyene idotenyịn.