Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

ΑΡΘΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ 25

Ο Ιεχωβά Ευλογεί Εκείνους που Συγχωρούν

Ο Ιεχωβά Ευλογεί Εκείνους που Συγχωρούν

«Όπως ο Ιεχωβά σάς συγχώρησε ανεπιφύλακτα, έτσι και εσείς πρέπει να κάνετε το ίδιο».​—ΚΟΛ. 3:13.

ΥΜΝΟΣ 130 Να Είστε Συγχωρητικοί

ΠΕΡΙΛΗΨΗ a

1. Ποια διαβεβαίωση δίνει ο Ιεχωβά στους μετανοημένους αμαρτωλούς;

 ΑΝ ΚΑΙ ο Ιεχωβά είναι ο Δημιουργός, ο Νομοθέτης και ο Κριτής μας, είναι επίσης ο στοργικός ουράνιος Πατέρας μας. (Ψαλμ. 100:3· Ησ. 33:22) Όταν αμαρτάνουμε εναντίον του και μετανοούμε ειλικρινά, έχει όχι μόνο την εξουσία αλλά και την επιθυμία να μας συγχωρεί. (Ψαλμ. 86:5) Μέσω του προφήτη Ησαΐα, ο Ιεχωβά έδωσε την εξής θερμή διαβεβαίωση: «Παρότι οι αμαρτίες σας είναι κατακόκκινες, θα γίνουν λευκές σαν το χιόνι».​—Ησ. 1:18.

2. Τι πρέπει να κάνουμε για να έχουμε ειρήνη με τους άλλους;

2 Επειδή είμαστε ατελείς, όλοι λέμε και κάνουμε πράγματα που προσβάλλουν τους άλλους. (Ιακ. 3:2) Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να έχουμε στενές φιλίες μαζί τους. Μπορούμε, αν μάθουμε να συγχωρούμε. (Παρ. 17:9· 19:11· Ματθ. 18:21, 22) Όταν πληγώνουμε ο ένας τον άλλον με μικρά πράγματα, ο Ιεχωβά θέλει να συγχωρούμε. (Κολ. 3:13) Έχουμε βάσιμους λόγους να το κάνουμε αυτό. Άλλωστε, ο Ιεχωβά μάς συγχωρεί «άφθονα», ανεπιφύλακτα.​—Ησ. 55:7.

3. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

3 Σε αυτό το άρθρο, θα δούμε πώς μπορούν οι ατελείς άνθρωποι να μιμούνται τη συγχώρηση του Ιεχωβά. Ποιες αμαρτίες πρέπει να φέρνουμε στην προσοχή των πρεσβυτέρων; Γιατί μας προτρέπει ο Ιεχωβά να συγχωρούμε τους άλλους; Και τι μαθαίνουμε από ορισμένους ομοπίστους μας οι οποίοι έχουν υποφέρει πολύ εξαιτίας των αμαρτιών άλλων ατόμων;

ΟΤΑΝ ΕΝΑΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΔΙΑΠΡΑΤΤΕΙ ΣΟΒΑΡΗ ΑΜΑΡΤΙΑ

4. (α) Όταν ένας υπηρέτης του Ιεχωβά διαπράττει σοβαρή αμαρτία, τι πρέπει να κάνει; (β) Ποιος είναι ο ρόλος των πρεσβυτέρων όταν συναντιούνται με έναν παραβάτη;

4 Οι σοβαρές αμαρτίες πρέπει να φέρνονται στην προσοχή των πρεσβυτέρων. Παραδείγματα τέτοιων αμαρτιών βρίσκουμε στα εδάφια 1 Κορινθίους 6:9, 10. Οι σοβαρές αμαρτίες αποτελούν χονδροειδείς παραβιάσεις του νόμου του Θεού. Αν ένας Χριστιανός διαπράξει τέτοια αμαρτία, πρέπει να πλησιάσει τον Ιεχωβά Θεό με προσευχή και να απευθυνθεί στους πρεσβυτέρους της εκκλησίας. (Ψαλμ. 32:5· Ιακ. 5:14) Ποιος είναι ο ρόλος των πρεσβυτέρων; Μόνο ο Ιεχωβά έχει την εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες πλήρως και το έχει κάνει αυτό εφικτό με βάση τη λυτρωτική θυσία. b Ο Ιεχωβά όμως έχει εμπιστευτεί στους πρεσβυτέρους την ευθύνη να εξακριβώνουν με βάση τις Γραφές αν ο αμαρτωλός μπορεί να παραμείνει στην εκκλησία. (1 Κορ. 5:12) Μεταξύ άλλων, θα προσπαθήσουν να δώσουν απαντήσεις στις ακόλουθες ερωτήσεις: Ήταν η αμαρτία εσκεμμένη; Είχε σχεδιάσει το άτομο την κακή του πράξη; Μήπως έπραττε την αμαρτία για παρατεταμένο χρονικό διάστημα; Και το σημαντικότερο: Υπάρχουν αποδείξεις ότι έχει μετανοήσει ειλικρινά; Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Ιεχωβά τον έχει συγχωρήσει;​—Πράξ. 3:19.

5. Ποιες ευλογίες φέρνει το έργο των πρεσβυτέρων;

5 Όταν οι πρεσβύτεροι συναντιούνται με τον παραβάτη, στόχος τους είναι να πάρουν εδώ στη γη την ίδια απόφαση που έχει ήδη παρθεί στον ουρανό. (Ματθ. 18:18) Πώς ωφελεί αυτή η διευθέτηση την εκκλησία; Διασφαλίζει την απομάκρυνση των αμετανόητων παραβατών οι οποίοι θα μπορούσαν να βλάψουν τα πολύτιμα πρόβατα του Ιεχωβά. (1 Κορ. 5:6, 7, 11-13· Τίτο 3:10, 11) Μπορεί επίσης να βοηθήσει έναν αμαρτωλό να μετανοήσει και να ωφεληθεί από τη συγχώρηση του Ιεχωβά. (Λουκ. 5:32) Οι πρεσβύτεροι προσεύχονται για χάρη του μετανοημένου και ζητούν από τον Ιεχωβά να τον βοηθήσει να ανανήψει πνευματικά.​—Ιακ. 5:15.

6. Αν κάποιο άτομο αποκοπεί, είναι η συγχώρηση ακόμα εφικτή; Εξηγήστε.

6 Ας υποθέσουμε ότι κάποιος δεν είναι μετανοημένος όταν οι πρεσβύτεροι συναντιούνται μαζί του. Σε αυτή την περίπτωση, θα αποκοπεί από την εκκλησία. Αν έχει παραβιάσει τον νόμο της χώρας, οι πρεσβύτεροι δεν θα τον προστατέψουν από τις συνέπειες. Ο Ιεχωβά επιτρέπει στις κυβερνητικές αρχές να δικάζουν και να τιμωρούν οποιονδήποτε παραβιάζει τον νόμο​—είτε έχει μετανοήσει είτε όχι. (Ρωμ. 13:4) Ωστόσο, αν αυτός αργότερα συνέλθει, μετανοήσει ειλικρινά και μεταστραφεί, ο Ιεχωβά είναι πρόθυμος να τον συγχωρήσει. (Λουκ. 15:17-24) Αυτό ισχύει ακόμα και αν οι αμαρτίες του ήταν πολύ σοβαρές.​—2 Χρον. 33:9, 12, 13· 1 Τιμ. 1:15.

7. Με ποια έννοια μπορούμε να συγχωρήσουμε κάποιον που έχει αμαρτήσει εναντίον μας;

7 Τι ανακούφιση είναι να ξέρουμε ότι δεν χρειάζεται να αποφασίσουμε εμείς αν θα συγχωρήσει ο Ιεχωβά κάποιον αμαρτωλό! Ωστόσο, υπάρχει μια απόφαση που εξαρτάται από εμάς. Ποια είναι αυτή; Σε ορισμένες περιπτώσεις, κάποιος έχει αμαρτήσει εναντίον μας​—και μάλιστα σοβαρά—​αλλά έπειτα ίσως ζητάει συγνώμη, ζητάει να τον συγχωρήσουμε. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να μην το κάνει αυτό. Και πάλι όμως, μπορούμε να επιλέξουμε να συγχωρήσουμε αυτόν τον άνθρωπο με την έννοια ότι μπορούμε να αποφασίσουμε να απαλλαχτούμε από τη μνησικακία και τον θυμό που νιώθουμε για αυτόν. Για να είμαστε ειλικρινείς, αυτό ίσως απαιτήσει χρόνο και προσπάθεια, ιδίως αν έχουμε πληγωθεί βαθιά. Η Σκοπιά 15 Σεπτεμβρίου 1994 λέει: «Όταν συγχωρείτε κάποιον που αμάρτησε, αυτό δεν σημαίνει ότι παραβλέπετε το αμάρτημα. Για το Χριστιανό, η συγχώρηση σημαίνει το να αφήνει με εμπιστοσύνη το ζήτημα στα χέρια του Ιεχωβά. Εκείνος είναι ο δίκαιος Κριτής όλου του σύμπαντος, και αυτός θα αποδώσει δικαιοσύνη στον κατάλληλο καιρό». Γιατί μας προτρέπει ο Ιεχωβά να συγχωρούμε και να αφήνουμε την απόδοση δικαιοσύνης εκεί όπου ανήκει​—στα δικά του χέρια;

ΓΙΑΤΙ ΜΑΣ ΠΡΟΤΡΕΠΕΙ Ο ΙΕΧΩΒΑ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΟΥΜΕ

8. Πώς δείχνουμε εκτίμηση για το έλεος του Ιεχωβά όταν συγχωρούμε;

8 Όταν συγχωρούμε, δείχνουμε εκτίμηση. Σε μια παραβολή, ο Ιησούς παρομοίασε τον Ιεχωβά με έναν βασιλιά ο οποίος διέγραψε το τεράστιο χρέος που δεν μπορούσε να ξεπληρώσει ένας δούλος του. Εντούτοις, ο δούλος που συγχωρήθηκε δεν έδειξε έλεος σε έναν δούλο ο οποίος του χρωστούσε πολύ μικρότερο ποσό. (Ματθ. 18:23-35) Τι ήθελε να μας διδάξει ο Ιησούς; Αν εκτιμούμε αληθινά το μεγάλο έλεος που μας έχει δείξει ο Ιεχωβά, θα υποκινούμαστε να συγχωρούμε τους άλλους. (Ψαλμ. 103:9) Πριν από χρόνια, Η Σκοπιά το έθεσε ως εξής: “Όσες φορές και αν συγχωρούμε τους συνανθρώπους μας, δεν θα μπορούσαμε ποτέ να φτάσουμε τη συγχώρηση και το έλεος που μας δίνει ο Θεός μέσω του Χριστού”.

9. Σε ποιους δείχνει έλεος ο Ιεχωβά; (Ματθαίος 6:14, 15)

9 Όσοι συγχωρούν θα συγχωρηθούν. Ο Ιεχωβά δείχνει έλεος στους ελεήμονες. (Ματθ. 5:7· Ιακ. 2:13) Ο Ιησούς το κατέστησε αυτό σαφές όταν δίδαξε τους μαθητές του πώς να προσεύχονται. (Διαβάστε Ματθαίος 6:14, 15) Παλιότερα, ο Ιεχωβά τόνισε το ίδιο πράγμα σε σχέση με τον υπηρέτη του τον Ιώβ. Εκείνος ο πιστός άνθρωπος είχε πληγωθεί βαθιά από τα αιχμηρά σχόλια του Ελιφάς, του Βιλδάδ και του Σωφάρ. Ο Ιεχωβά έδωσε στον Ιώβ την εντολή να προσευχηθεί για χάρη τους. Αφού το έκανε αυτό ο Ιώβ, ο Ιεχωβά τον ευλόγησε.​—Ιώβ 42:8-10.

10. Γιατί βλάπτει η μνησικακία; (Εφεσίους 4:31, 32)

10 Η μνησικακία βλάπτει. Ο Ιεχωβά θέλει να απολαμβάνουμε τη γαλήνη που έρχεται όταν βγάζουμε από πάνω μας το βάρος της μνησικακίας. (Διαβάστε Εφεσίους 4:31, 32) Μας δίνει την προτροπή: «Άφησε τον θυμό και παραμέρισε την οργή». (Ψαλμ. 37:8) Είναι σοφό να ακολουθούμε αυτή τη συμβουλή. Η μνησικακία μπορεί να βλάψει τη σωματική και την ψυχική μας υγεία. (Παρ. 14:30) Αν τρέφουμε μνησικακία, το άτομο που μας πρόσβαλε δεν θα πάθει τίποτα, όπως δεν θα πάθαινε τίποτα αν εμείς πίναμε δηλητήριο. Από την άλλη μεριά, όταν συγχωρούμε τους άλλους, κάνουμε ένα δώρο στον εαυτό μας. (Παρ. 11:17) Βρίσκουμε ειρήνη διάνοιας και καρδιάς και είμαστε σε θέση να συνεχίσουμε να υπηρετούμε τον Ιεχωβά.

11. Τι λέει η Γραφή σχετικά με την εκδίκηση; (Ρωμαίους 12:19-21)

11 Η εκδίκηση ανήκει στον Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά δεν μας έχει εξουσιοδοτήσει να παίρνουμε εκδίκηση όταν κάποιος αμαρτάνει εναντίον μας. (Διαβάστε Ρωμαίους 12:19-21) Επειδή η οπτική μας γωνία είναι περιορισμένη και ατελής, απλώς δεν είμαστε σε θέση να κρίνουμε τα πράγματα σωστά, όπως ο Θεός. (Εβρ. 4:13) Επίσης, κάποιες φορές επιτρέπουμε στα συναισθήματά μας να θολώνουν την κρίση μας. Ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον Ιάκωβο να γράψει: «Ο θυμός του ανθρώπου δεν έχει ως αποτέλεσμα τη δικαιοσύνη του Θεού». (Ιακ. 1:20) Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως ο Ιεχωβά θα κάνει το σωστό και θα διασφαλίσει ότι θα αποδοθεί τέλεια δικαιοσύνη.

Απαλλαχτείτε από τον θυμό και τη μνησικακία. Αφήστε τα πράγματα στα χέρια του Θεού. Εκείνος θα αναιρέσει όλη τη βλάβη που έχει προξενήσει η αμαρτία (Βλέπε παράγραφο 12)

12. Πώς μπορούμε να δείχνουμε εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη του Ιεχωβά;

12 Η συγχώρηση δείχνει την εμπιστοσύνη μας στη δικαιοσύνη του Ιεχωβά. Αφήνοντας τα πράγματα στα χέρια του Ιεχωβά, δείχνουμε ότι είμαστε βέβαιοι πως εκείνος θα αναιρέσει όλη τη βλάβη που έχει προξενήσει η αμαρτία. Στον υποσχεμένο νέο κόσμο του, τα οδυνηρά συναισθηματικά τραύματα ποτέ «δεν θα έρχονται στη μνήμη ούτε θα ανεβαίνουν στην καρδιά». (Ησ. 65:17) Αλλά όταν έχουμε πληγωθεί βαθιά, είναι όντως εφικτό να απαλλαχτούμε από τον θυμό και τη μνησικακία που ίσως έχουμε μέσα στην καρδιά μας; Προσέξτε πώς κατάφεραν κάποιοι να το κάνουν αυτό.

Η ΣΥΓΧΩΡΗΣΗ ΦΕΡΝΕΙ ΕΥΛΟΓΙΕΣ

13, 14. Τι μάθατε για τη συγχώρηση από την εμπειρία του Τόνι και του Χοσέ;

13 Πολλοί Χριστιανοί αδελφοί και αδελφές μας αποφάσισαν να συγχωρήσουν ακόμα και όταν είχαν πληγωθεί βαθιά από τις πράξεις των άλλων. Ποιες ευλογίες έχουν γευτεί επειδή το έκαναν αυτό;

14 Πολύ προτού γνωρίσει την αλήθεια, ο Τόνι, c ο οποίος ζει στις Φιλιππίνες, έμαθε ότι ένα από τα μεγαλύτερα αδέλφια του είχε δολοφονηθεί από κάποιον ονόματι Χοσέ. Εκείνον τον καιρό, ο Τόνι ήταν πολύ επιθετικό και βίαιο άτομο και διψούσε για εκδίκηση. Ο Χοσέ συνελήφθη και φυλακίστηκε για το έγκλημά του. Αργότερα, όταν ο Χοσέ αποφυλακίστηκε, ο Τόνι ορκίστηκε να τον βρει και να τον σκοτώσει. Μάλιστα, αγόρασε και όπλο γι’ αυτόν τον σκοπό. Στο μεταξύ, ο Τόνι άρχισε να μελετάει τη Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ο ίδιος λέει: «Καθώς μελετούσα, έμαθα ότι χρειαζόταν να αλλάξω, πράγμα που περιλάμβανε το να απαλλαχτώ από τον θυμό μου». Τελικά, ο Τόνι βαφτίστηκε και αργότερα διορίστηκε πρεσβύτερος. Φανταστείτε την έκπληξή του όταν έμαθε ότι και ο Χοσέ είχε γίνει βαφτισμένος υπηρέτης του Ιεχωβά! Όταν οι δυο τους συναντήθηκαν, αγκαλιάστηκαν θερμά, και ο Τόνι είπε στον Χοσέ ότι τον είχε συγχωρήσει. Ο Τόνι λέει ότι, όταν συγχώρησε τον Χοσέ, ένιωσε τόσο μεγάλη χαρά ώστε δεν έβρισκε λόγια για να περιγράψει αυτό το θαυμάσιο συναίσθημα. Ναι, ο Ιεχωβά ευλόγησε την προθυμία του Τόνι να συγχωρήσει.

Το παράδειγμα του Πίτερ και της Σου δείχνει ότι μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας τον θυμό και τη μνησικακία (Βλέπε παραγράφους 15, 16)

15, 16. Τι μάθατε για τη συγχώρηση από την εμπειρία του Πίτερ και της Σου;

15 Το 1985, ο Πίτερ και η Σου παρακολουθούσαν μια συνάθροιση στην Αίθουσα Βασιλείας όταν ξαφνικά έγινε μια ισχυρή έκρηξη. Κάποιος είχε τοποθετήσει βόμβα μέσα στην Αίθουσα Βασιλείας! Η Σου τραυματίστηκε σοβαρά με αποτέλεσμα να υποστεί μόνιμη βλάβη η όραση και η ακοή της. Επίσης, έχασε την όσφρησή της. d Ο Πίτερ και η Σου συχνά αναρωτιούνταν: “Τι είδους άνθρωπος θα έκανε κάτι τόσο κακό;” Πολλά χρόνια αργότερα, ο δράστης, ο οποίος δεν ήταν υπηρέτης του Ιεχωβά, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Όταν ο Πίτερ και η Σου ρωτήθηκαν αν είχαν συγχωρήσει αυτόν τον άνθρωπο, απάντησαν: «Ο Ιεχωβά μάς διδάσκει ότι ο θυμός και η μνησικακία μπορούν να μας βλάψουν σωματικά, συναισθηματικά και διανοητικά. Γι’ αυτό, σχεδόν από την αρχή, ζητούσαμε από τον Ιεχωβά να μας βοηθήσει να παραμερίσουμε τον θυμό και τη μνησικακία και να συνεχίσουμε τη ζωή μας».

16 Τους ήταν εύκολο να συγχωρήσουν; Όχι πάντα. Οι ίδιοι συνεχίζουν: «Κάθε τόσο, όταν οι συνέπειες του τραυματισμού της Σου επηρεάζουν τη ζωή μας, ο θυμός ξαναφουντώνει. Αλλά δεν αφήνουμε το μυαλό μας να κολλήσει εκεί, και έτσι αυτά τα αισθήματα σύντομα ξεθωριάζουν. Μάλιστα, μπορούμε να πούμε με την καρδιά μας ότι, αν κάποια μέρα ο βομβιστής γίνει αδελφός μας, θα τον καλοδεχτούμε. Αυτή η εμπειρία μάς δίδαξε ότι οι Βιβλικές αρχές είναι πραγματικά λυτρωτικές. Μας απελευθερώνουν με περισσότερους τρόπους από όσους μπορούμε να φανταστούμε! Επίσης, μας παρηγορεί η γνώση ότι ο Ιεχωβά σύντομα θα αναιρέσει κάθε βλάβη».

17. Τι μάθατε για τη συγχώρηση από την εμπειρία της Μάιρα;

17 Η Μάιρα γνώρισε την αλήθεια όταν ήταν ήδη παντρεμένη και είχε δύο μικρά παιδιά. Ο σύζυγός της δεν δέχτηκε την αλήθεια. Αργότερα, διέπραξε μοιχεία και εγκατέλειψε την οικογένεια. Η Μάιρα λέει: «Όταν ο σύζυγός μου εγκατέλειψε εμένα και τα δύο παιδιά μας, με κατέκλυσαν τα συναισθήματα που νιώθουν πολλοί όταν τους προδίδει ένα αγαπημένο τους πρόσωπο​—σοκ, δυσπιστία, λύπη, τύψεις, αυτοκατάκριση και θυμός». Αν και ο γάμος τερματίστηκε, ο πόνος της προδοσίας παρέμεινε. Η Μάιρα συνεχίζει: «Εκείνα τα αισθήματα με κρατούσαν αναστατωμένη επί μήνες, και συνειδητοποίησα ότι επηρέαζαν τη σχέση μου με τον Ιεχωβά και με τους άλλους». Τώρα, η Μάιρα λέει ότι έχει απαλλαχτεί από τον θυμό της και δεν κρατάει καμιά κακία στον πρώην σύζυγό της. Ελπίζει ότι κάποια μέρα εκείνος θα πλησιάσει τον Ιεχωβά. Η Μάιρα είναι σε θέση να εστιάζει στο μέλλον. Ως μεμονωμένη μητέρα, ανέθρεψε τα δύο παιδιά της έτσι ώστε να γίνουν υπηρέτες του Ιεχωβά. Σήμερα, έχει τη χαρά να υπηρετεί τον Ιεχωβά μαζί με τα παιδιά της και τις οικογένειές τους.

Η ΤΕΛΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ

18. Ποια πεποίθηση μπορούμε να έχουμε στον Ιεχωβά ως τον Υπέρτατο Κριτή;

18 Τι ανακούφιση είναι να ξέρουμε ότι δεν σηκώνουμε εμείς το βάρος της απόφασης για το πώς πρέπει να κριθούν οι άλλοι άνθρωποι! Ως ο Υπέρτατος Κριτής, ο Ιεχωβά θα φροντίσει για αυτό το σημαντικό έργο. (Ρωμ. 14:10-12) Μπορούμε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι θα κρίνει πάντοτε σε αρμονία με τους τέλειους κανόνες του περί ορθού και εσφαλμένου. (Γέν. 18:25· 1 Βασ. 8:32) Δεν πρόκειται ποτέ να κάνει τίποτα άδικο!

19. Τι θα επιτελέσει η τέλεια δικαιοσύνη του Ιεχωβά;

19 Λαχταρούμε να έρθει ο καιρός κατά τον οποίο ο Ιεχωβά θα αναιρέσει εντελώς όλες τις κακές συνέπειες της ανθρώπινης ατέλειας και της αμαρτίας. Εκείνον τον καιρό, όλα τα σωματικά και τα συναισθηματικά τραύματά μας θα γιατρευτούν οριστικά. (Ψαλμ. 72:12-14· Αποκ. 21:3, 4) Δεν θα ξανάρθουν ποτέ στη μνήμη. Ενόσω περιμένουμε να έρθει εκείνος ο υπέροχος καιρός, είμαστε πολύ ευγνώμονες για το ότι ο Ιεχωβά μάς έχει προικίσει με την ικανότητα να τον μιμούμαστε συγχωρώντας τους άλλους.

ΥΜΝΟΣ 18 Ευγνώμονες για το Λύτρο

a Ο Ιεχωβά είναι πρόθυμος να συγχωρεί τους μετανοημένους αμαρτωλούς. Ως Χριστιανοί, πρέπει να μιμούμαστε το παράδειγμά του όταν κάποιος μας προσβάλλει. Σε αυτό το άρθρο, θα αναφερθούμε σε αμαρτίες που μπορούμε να συγχωρούμε εμείς προσωπικά και σε αμαρτίες που πρέπει να φέρνουμε στην προσοχή των πρεσβυτέρων. Θα δούμε επίσης γιατί θέλει ο Ιεχωβά να συγχωρούμε ο ένας τον άλλον και ποιες ευλογίες λαβαίνουμε όταν το κάνουμε αυτό.

b Βλέπε «Ερωτήσεις από Αναγνώστες» στη Σκοπιά 15 Απριλίου 1996.

c Μερικά ονόματα έχουν αλλαχτεί.

d Βλέπε Ξύπνα! 8 Ιανουαρίου 1992, σελ. 9-13. Βλέπε επίσης το βίντεο Πίτερ και Σου Σουλτζ: Τα Τραύματα Μπορούν να Επουλωθούν στο JW Broadcasting®.