Η Ζωή και ο Κόσμος των Χριστιανών του Πρώτου Αιώνα

«Ο Ξυλουργός»

«Δεν είναι αυτός ο γιος του ξυλουργού;»​—ΜΑΤΘΑΙΟΣ 13:55.

Ο ΙΗΣΟΥΣ ήταν γνωστός, όχι μόνο ως «ο γιος του ξυλουργού», αλλά και ως «ο ξυλουργός». (Μάρκος 6:3) Πιθανότατα έμαθε αυτή την τέχνη από το θετό του πατέρα, τον Ιωσήφ.

Με ποιες τεχνικές και με ποια εργαλεία έπρεπε να είναι εξοικειωμένος ο Ιησούς όταν εργαζόταν ως ξυλουργός; Ποια προϊόντα και ποιες υπηρεσίες πιθανόν να παρείχε στους κατοίκους της Ναζαρέτ; Και πώς μπορεί να τον επηρέασε αργότερα στη ζωή η εκπαίδευση που είχε λάβει σε νεαρή ηλικία ως τεχνίτης στην κατεργασία του ξύλου;

Οικογενειακή Επιχείρηση Η παρακάτω εικόνα παρουσιάζει έναν πατέρα οποίος μαθαίνει το μεγαλύτερο γιο του να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά και με ασφάλεια το τοξωτό τρυπάνι. Ένας μικρότερος γιος ακούει και παρακολουθεί προσεκτικά.

Τα αγόρια άρχιζαν συνήθως να εκπαιδεύονται συστηματικά σε ηλικία περίπου 12 ως 15 χρονών. Τις περισσότερες φορές μάθαιναν την τέχνη από τον πατέρα τους. Η εκπαίδευση διαρκούσε πολλά χρόνια, και τα αγόρια έπρεπε να καταβάλλουν σκληρές προσπάθειες προκειμένου να αναπτύξουν  τις απαραίτητες επιδεξιότητες για να γίνουν καλοί τεχνίτες. Φανταστείτε πόσο πολλές ευχάριστες ώρες πρέπει να πέρασε ο Ιωσήφ με τον Ιησού​—εργαζόμενος μαζί του, συζητώντας μαζί του και μεταδίδοντάς του τις γνώσεις του. Με πόσο καμάρι πρέπει να παρακολουθούσε ο Ιωσήφ τον Ιησού να μαθαίνει καλά αυτή την τέχνη!

Απαιτούνταν Γνώση, Δύναμη και Επιδεξιότητα Ο ξυλουργός έπρεπε να ξέρει τα χαρακτηριστικά του ξύλου το οποίο κατεργαζόταν. Μπορούσε να επιλέξει ξυλεία από τα δέντρα της περιοχής, όπως ήταν το κυπαρίσσι, η βελανιδιά, ο κέδρος, η συκομουριά και η ελιά. Ωστόσο, ο ξυλουργός του πρώτου αιώνα δεν μπορούσε να πάρει ξύλα κομμένα στα μεγέθη που χρειαζόταν από μια αποθήκη ξυλείας ή από ένα κατάστημα με οικοδομικά υλικά. Αντιθέτως, έπρεπε να πάει στο δάσος, να διαλέξει τα κατάλληλα δέντρα, να τα κόψει και μετά να τραβήξει τους βαρείς κορμούς μέχρι το ξυλουργείο του.

Τι έφτιαχνε ο ξυλουργός με την ξυλεία που συγκέντρωνε; Μπορεί να περνούσε πολλές ώρες εκτός ξυλουργείου, συμμετέχοντας στην κατασκευή σπιτιών. Έκοβε δοκάρια για τη σκεπή και έφτιαχνε σκαλοπάτια για το εσωτερικό τους, καθώς επίσης πόρτες, παράθυρα και ξύλινους σκελετούς.

Ο ξυλουργός κατασκεύαζε και έπιπλα. Οι συνοδευτικές εικόνες δείχνουν μερικά από αυτά τα αντικείμενα​—ντουλάπια με συρτάρια, ράφια ή πόρτες (1), σκαμνιά (2), καρέκλες (3) και τραπέζια (4) σε διάφορα μεγέθη και σχήματα. Επίσης έφτιαχνε κούνιες μωρών. Για να διακοσμήσει κάποια έπιπλα, ίσως τοποθετούσε ενθέματα από όμορφο ξύλο σκαλισμένο με περίπλοκα σχέδια. Για την προστασία και τον καλλωπισμό των αντικειμένων ίσως τα περνούσε με κερί μέλισσας, βερνίκι ή λάδι.

Ο ξυλουργός έφτιαχνε επίσης αντικείμενα για τους αγρότες της περιοχής​—ζυγούς (5) από σκληρό ξύλο, καθώς και δικράνια, τσουγκράνες και φτυάρια (6). Τα αλέτρια (7) που κατασκεύαζε έπρεπε να είναι γερά, επειδή τα σιδερένια υνιά τους θα άνοιγαν αυλάκια σε πετρώδη εδάφη. Κατασκεύαζε ξύλινα κάρα (8) και άμαξες και κατεργαζόταν τους συμπαγείς ή ακτινωτούς τροχούς αυτών των οχημάτων. Στην εργασία του ίσως περιλαμβανόταν η επισκευή και συντήρηση των επίπλων, των εργαλείων και των οχημάτων που κατασκεύαζε.

Μπορείτε να φανταστείτε πώς επηρέασε η εργασία του Ιησού ως ξυλουργού το παρουσιαστικό του; Σκεφτείτε το δέρμα του Ιησού, σκούρο από τον ήλιο της Μέσης Ανατολής, τους δυνατούς του μυς έπειτα από χρόνια χειρωνακτικής εργασίας και τα σκληραγωγημένα του χέρια από τα τραχιά ξύλα και από τα τσεκούρια, τα σφυριά και τα πριόνια που μεταχειριζόταν.

Πηγή Παραδειγμάτων Ο Ιησούς δίδασκε βαθιές πνευματικές αλήθειες χρησιμοποιώντας με επιδεξιότητα εικόνες βασισμένες σε απλά, γνωστά αντικείμενα. Αξιοποίησε άραγε τις εμπειρίες που είχε αποκτήσει ως ξυλουργός για κάποια από τα παραδείγματά του; Εξετάστε μερικές πιθανές περιπτώσεις. «Γιατί, λοιπόν, κοιτάζεις το άχυρο στο μάτι του αδελφού σου, αλλά δεν παρατηρείς το δοκάρι στο δικό σου μάτι;» είπε σε κάποιο πλήθος. Ο ξυλουργός ήξερε πόσο ογκώδες ήταν ένα δοκάρι. (Ματθαίος 7:3) Αργότερα, ο Ιησούς είπε σε μια άλλη ομάδα ανθρώπων: «Κανείς που έχει βάλει το χέρι του στο αλέτρι και κοιτάζει τα πράγματα που βρίσκονται πίσω δεν είναι κατάλληλος για τη βασιλεία του Θεού». Πιθανότατα  θα είχε κατασκευάσει και ο ίδιος αρκετά αλέτρια. (Λουκάς 9:62) Σε μια από τις πιο θερμές προσκλήσεις του, ο Ιησούς αναφέρθηκε σε ένα εξάρτημα που έφτιαχνε ο ξυλουργός. «Βάλτε το ζυγό μου πάνω σας και μάθετε από εμένα», είπε ο Ιησούς. «Ο ζυγός μου είναι καλός και το φορτίο μου είναι ελαφρύ». (Ματθαίος 11:29, 30) Αναμφίβολα, ο Ιησούς ήξερε να φτιάχνει το ζυγό έτσι ώστε να μην ερεθίζει το δέρμα αλλά να είναι «καλός», δηλαδή να εφαρμόζει σωστά.

Οι ενάντιοι του Ιησού ίσως μίλησαν απαξιωτικά για εκείνον αποκαλώντας τον “γιο του ξυλουργού”. Ωστόσο, όπως συνέβαινε τον πρώτο αιώνα, έτσι και σήμερα οι Χριστιανοί θεωρούν τιμή τους το να είναι ακόλουθοι αυτού του ταπεινού πρώην ξυλουργού.

[Πλαίσιο/​Εικόνες στη σελίδα 26]

Η Εργαλειοθήκη του Ξυλουργού

Ένας ξυλουργός του πρώτου αιώνα, όπως ήταν ο Ιησούς, έπρεπε να ξέρει να χρησιμοποιεί τα εργαλεία που απεικονίζονται εδώ. Το πριόνι του (1) ήταν ένα ξύλινο πλαίσιο που συγκρατούσε μια σιδερένια οδοντωτή λεπίδα τοποθετημένη έτσι ώστε να κόβει με το τράβηγμα του εργαλείου. Χρησιμοποιούσε γωνιά (2) για να ελέγχει αν οι κατασκευές του είχαν ορθές γωνίες, καθώς και νήμα στάθμης (3) για να ευθυγραμμίζει τις κάθετες επιφάνειες. Επίσης στην εργαλειοθήκη του υπήρχε αλφάδι (4), μετρική ράβδος (5), πλάνη με κοφτερή, ρυθμιζόμενη σιδερένια λεπίδα για να εξομαλύνει τα τραχιά ξύλα (6) και ένα τσεκούρι (7) για να κόβει τα δέντρα.

Ο ξυλουργός χρησιμοποιούσε τον τοξωτό τόρνο (8) και το γλύφανο (9) για να κατασκευάζει αδράχτια και για να τους δίνει το σωστό σχήμα. Στο καπάκι της εργαλειοθήκης μπορείτε να ξεχωρίσετε ένα ξυλόσφυρο (10) το οποίο χρησιμοποιούσε για να μπήγει τις καβίλιες όταν ένωνε κομμάτια ξύλου ή για να χτυπάει το σκαρπέλο. Επίσης, φαίνονται ένα μικρό χειροπρίονο (11), ένα συρόμενο μαχαίρι (12) για την εξομάλυνση της ξύλινης επιφάνειας, καθώς και μερικά καρφιά (13). Μπροστά στην εργαλειοθήκη υπάρχει ένα σιδερένιο σφυρί (14) και ένα σκεπάρνι (15) που χρησιμοποιούνταν για να δοθεί ένα πρώτο σχήμα στο ξύλο. Πάνω στο καπάκι της υπάρχει ένα μαχαίρι (16) καθώς και σκαρπέλα (17) διαφορετικού πλάτους. Στην εργαλειοθήκη ακουμπάει ένα τοξωτό τρυπάνι (18).