Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Amɛkɛ Amɛhe Hã Yɛ Amɛsuɔmɔ Naa​—Yɛ Myanmar

Amɛkɛ Amɛhe Hã Yɛ Amɛsuɔmɔ Naa​—Yɛ Myanmar

AAAFEE afii 2,000 ni eho nɛ lɛ, Yesu wie akɛ: “Nikpamɔ lɛ fa, shi nitsulɔi lɛ faaa. No hewɔ lɛ, nyɛkpaa nikpamɔ Nuŋtsɔ lɛ fai koni etsu nitsulɔi kɛba enikpamɔ lɛ mli.” (Luka 10:2) Shihilɛ ni yɔɔ Myanmar ŋmɛnɛ lɛ hãa wɔnaa akɛ, Yesu wiemɔi lɛ ji anɔkwale. Mɛni hewɔ wɔkɛɔ nakai? Ejaakɛ mɛi aaafee akpekpei 55 ni yɔɔ Myanmar, shi shiɛlɔi aaafee 4,200 pɛ ni yɔɔ jɛmɛ.

Shi Yehowa, ni ji “nikpamɔ Nuŋtsɔ lɛ,” eta nyɛmimɛi hii kɛ yei ohai abɔ ni jɛ maji srɔtoisrɔtoi anɔ lɛ atsuiŋ ni amɛfã kɛtee maŋ nɛɛ ni yɔɔ Asia wuoyi-bokãgbɛ lɛ nɔ koni amɛyaye amɛbua kɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ. Mɛni tsirɛ nyɛmimɛi nɛɛ ni amɛfã kɛjɛ amɛmaŋ ni amɛtee Myanmar lɛ? Ni mɛni ye ebua amɛ ni amɛnyɛ amɛfee nakai? Mɛɛ jɔɔmɔi amɛná? Hã wɔkwɛ.

“NYƐBAA, GBƐGBALƆI BABAOO AHE MIIHIA WƆ!”

Afii komɛi ni eho nɛ lɛ, gbiligbili fee nyɛmi nuu gbɛgbalɔ ko ni yɔɔ Japan ni atsɛɔ lɛ Kazuhiro lɛ. Nɔ nyɔ enɔ, ni akɛ lɛ tee helatsamɔhe. Datrɛfonyo ni kwɛ lɛ lɛ kɛɛ lɛ akɛ ekahiɛ tsɔne afii enyɔ. Sane lɛ gba Kazuhiro naa waa, ejaakɛ tsɔne lɛ nɔŋŋ ekɛtsuɔ nitsumɔ ni esumɔɔ waa lɛ, ni ji gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ. No hewɔ lɛ, esɔle waa ni ekpa Yehowa fai ni eye ebua lɛ ni enyɛ eya nɔ etsu gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ.

Kazuhiro kɛ Mari

Kazuhiro wie akɛ: “Nyɔɔŋ kome sɛɛ lɛ, minaanyo ko ni miisɔmɔ yɛ Myanmar lɛ nu nɔ ni enina mi lɛ. Etswa mi ni ekɛɛ mi akɛ: ‘Yɛ Myanmar lɛ, bɔs titri akɛyaa he fɛɛ he. Kɛ́ oba biɛ lɛ, obaanyɛ oya nɔ otsu shiɛmɔ nitsumɔ lɛ ni tsɔne he ehiaaa bo!’ Mibi datrɛfonyo ni kwɛɔ mi lɛ kɛji manyɛ maya Myanmar yɛ bɔ ni hela lɛ feɔ mi lɛ fɛɛ sɛɛ lo.” Hetoo ni datrɛfonyo lɛ hã Kazuhiro lɛ hã enaa kpɛ ehe. Ekɛɛ lɛ akɛ, ní ekɛ lɛ wieɔ nɛɛ, datrɛfonyo ko ni jɛ Myanmar ni le ehela lɛ he nii waa lɛ ebasara lɛ. Ekɛɛ lɛ akɛ: “Mikɛ bo baaŋa lɛ koni ele bo. Kɛ́ gbiligbili lɛ fee bo ekoŋŋ lɛ, ebaakwɛ bo.” Kazuhiro na akɛ Yehowa etsɔ datrɛfonyo lɛ nɔ ehã esɔlemɔi lɛ hetoo.

Oya nɔŋŋ ni Kazuhiro ŋma Myanmar nitsumɔhe nine lɛ ni ehã amɛle akɛ ebaasumɔ ni ekɛ eŋa abasɔmɔ yɛ Myanmar akɛ gbɛgbalɔi. Gbii enumɔ pɛ sɛɛ lɛ, nitsumɔhe nine lɛ hã lɛ hetoo akɛ, “Nyɛbaa, gbɛgbalɔi babaoo ahe miihia wɔ!” Kazuhiro kɛ eŋa, Mari, hɔ̃ɔ amɛtsɔji lɛ, amɛyahé visa, ni amɛfã gbɛ kɛtee Myanmar. Ŋmɛnɛ lɛ, amɛmiisɔmɔ kɛ miishɛɛ yɛ mumuii awiemɔ kuu ko ni yɔɔ Mandalay lɛ mli. Kazuhiro wie akɛ: “Niiashikpamɔ nɛɛ ni wɔná lɛ ehã hemɔkɛyeli ni wɔyɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ baaye shi ni ewo yɛ Lala 37:5 lɛ nɔ lɛ mli ewa waa. Nakai ŋmalɛ lɛ kɛɔ akɛ: ‘Okɛ gbɛ ni onyiɛ nɔ lɛ afɔ̃ Yehowa hiɛ; okɛ ohiɛ afɔ̃ enɔ, ni ebaatsu nibii ahe nii ehã bo.’”

YEHOWA GBELE GBƐ LƐ

Yɛ afi 2014 lɛ, afee kpee krɛdɛɛ ko yɛ Myanmar, ni nyɛmimɛi fã gbɛ kɛjɛ maji srɔtoi anɔ ni amɛba eko. Nyɛmimɛi nɛɛ ateŋ mɔ kome ji Monique. Monique jɛ United States ni eye afii 34. Ewie akɛ: “Be ni agbe kpee lɛ naa ni mitee shĩa lɛ, misɔle mikpa Yehowa fai ni eye ebua mi ni male nɔ ni mafee agbɛnɛ. Mikɛ mifɔlɔi hu gba nibii ni masumɔ ni matsu yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli lɛ ahe sane. Wɔ fɛɛ wɔnu he akɛ esa akɛ maku misɛɛ kɛya Myanmar. Shi ehe be, ni misɔle shii abɔ dani minyɛ mikpɛ miyiŋ akɛ maya.” Naa nɔ hewɔ ni eba lɛ nakai.

Monique wie akɛ, “Yesu wo esɛɛnyiɛlɔi lɛ ŋaa akɛ dani amɛbaafee nɔ ko lɛ, ‘amɛbu naa amɛkwɛ’ dã. No hewɔ lɛ, mibi mihe akɛ: ‘Ani miyɛ shika ni mikɛbaafã gbɛ nɛɛ? Kɛ́ mitee lɛ, ani manyɛ makwɛ mihe ni ehe ehiaaa ni mikɛ mibe pii atsu heloonaa nitsumɔ?’” Monique na amrɔ nɔŋŋ akɛ, ebɛ shika ni fa bɔ ni sa ni ebaanyɛ ekɛyasɔmɔ yɛ Myanmar. No hewɔ lɛ, te efee tɛŋŋ ni enyɛ efã kɛtee Myanmar lɛ?​—Luka 14:28.

Monique kɛ Li

Ewie akɛ: “Gbi ko lɛ, minitsumɔtsɛ lɛ kɛɛ mibana lɛ. Mitsui fã fioo, ejaakɛ misusu akɛ ebaahã makpa nitsumɔ lɛ. Shi asomoaŋ, jeee nakai kwraa. Minitsumɔtsɛ lɛ da mi shi yɛ bɔ ni mitsuɔ nii waa lɛ hewɔ. Kɛkɛ ni ekɛɛ mi akɛ, eto gbɛjianɔ ni akɛ shika ko afata minyɔmɔwoo lɛ he. Shika ni akɛfata minyɔmɔwoo lɛ he lɛ naa shiɔ shika ni mitaoɔ lɛ pɛpɛɛpɛ!”

Monique esɔmɔ yɛ Myanmar kɛjɛ December 2014. Te enuɔ he ehãa tɛŋŋ yɛ sɔɔmɔ ni esɔmɔɔ yɛ he ni hiamɔ lɛ da yɛ lɛ he? Ewie akɛ, “Eŋɔɔ minaa waa akɛ minyɛ mifã kɛba biɛ. Miyɛ Biblia mli nikaselɔi etɛ. Amɛteŋ mɔ kome eye afii 67. Be fɛɛ be ni maya eŋɔɔ lɛ, ekɛ miishɛɛ ŋaa mi ni efuaa mi. Gbi ni mitsɔɔ lɛ akɛ Nyɔŋmɔ gbɛ́i ji Yehowa lɛ, eta etsuiŋ waa ni efo. Ekɛɛ mi akɛ: ‘Kɛjɛ be ni afɔ mi lɛ, enɛ ji be klɛŋklɛŋ ni minu akɛ Nyɔŋmɔ gbɛ́i ji Yehowa. Miye bo onukpa kwraa, shi nɔ ni otsɔɔ mi lɛ ji nii ni he hiaa fe fɛɛ ni mikase yɛ mishihilɛ mli.’ Mi hu mibɔi yaafo. Niiashikpamɔi tamɔ enɛ hãa mitsui nyɔɔ mimli waa akɛ miisɔmɔ yɛ he ni hiamɔ lɛ da yɛ.” Nyɛsɛɛ nɛɛ lɛ, Monique ná hegbɛ etee Skul Kɛhã Maŋtsɛyeli Sane Kpakpa Jajelɔi lɛ eko.

Nɔ kroko ni hã nyɛmimɛi komɛi nu he akɛ amɛya Myanmar lɛ ji maŋ nɛɛ he amaniɛbɔɔ ni akɛhã yɛ 2013 Yearbook of Jehovah’s Witnesses lɛ mli lɛ. Nyɛmimɛi nɛɛ ateŋ mɔ kome ji Li. Li eye aaafee afii 32, ni no mli lɛ eyɛ maji ni yɔɔ Asia wuoyi-bokãgbɛ lɛ ateŋ ekome mli, ni ekɛ ebe fɛɛ tsuɔ nii. Shi be ni ekane Yearbook lɛ, ená he miishɛɛ akɛ ebaayasɔmɔ yɛ Myanmar. Ewie akɛ: “Be ni mitee kpee krɛdɛɛ ni afee yɛ Yangon yɛ afi 2014 lɛ, mikɛ nyɛmi nuu ko kɛ eŋa ni efã kɛba Myanmar koni amɛbaye amɛbua mɛi ni wieɔ Chinese lɛ gba sane. Mi hu miwieɔ Chinese. No hewɔ lɛ, mikpɛ miyiŋ akɛ mafã kɛya Myanmar koni mayaye mabua Chinese kuu ni atse yɛ jɛmɛ lɛ. Mi kɛ Monique fee ekome ni wɔfã kɛtee Mandalay. Yehowa ye ebua wɔ ni wɔná nitsumɔ akɛ tsɔɔlɔi yɛ skul kome mli. Bɔ ni nitsumɔ lɛ yɔɔ hewɔ lɛ, eheee wɔbe fɛɛ. Wɔná tsũ hu yɛ he ko ni bɛŋkɛ skul lɛ. Jeŋ dɔɔ waa yɛ Myanmar ni mikɛ naagbai krokomɛi kpeɔ, shi mimii shɛɔ mihe akɛ miisɔmɔ yɛ biɛ. Mɛi ni yɔɔ Myanmar lɛ ashihilɛ bɛ haŋtsii, amɛbuɔ mɔ, ni amɛboɔ sane kpakpa lɛ toi. Kɛ́ mikwɛ bɔ ni Yehowa ehã nitsumɔ lɛ miishwere oyayaayai yɛ biɛ lɛ, mimii shɛɔ mihe waa. Miheɔ miyeɔ waa akɛ, Yehowa ni hã miba Mandalay.”

YEHOWA BOƆ SƆLEMƆI TOI

Nyɛmimɛi ni efã kɛtee Myanmar koni amɛyasɔmɔ yɛ he ni hiamɔ lɛ da yɛ lɛ ena akɛ Yehowa boɔ sɔlemɔi toi. Jumpei, ni eye afii 37 lɛ, kɛ eŋa, Nao, ni eye afii 35 lɛ yɛ niiashikpamɔ ko ni tsɔɔ nakai. No mli lɛ amɛmiisɔmɔ yɛ mumuii awiemɔ asafo ko mli yɛ Japan. No hewɔ lɛ, mɛni hewɔ amɛfã kɛtee Myanmar? Jumpei tsɔɔ mli akɛ: “Oti ni mi kɛ miŋa kɛma wɔhiɛ ji, ni wɔyasɔmɔ yɛ maŋsɛɛ he ko ni hiamɔ lɛ da yɛ. Nyɛmi nuu ko ni yɔɔ wɔmumuii awiemɔ asafo lɛ mli yɛ Japan lɛ fã kɛtee Myanmar. Ni yɛ May 2010 lɛ, wɔ hu wɔfã kɛtee jɛmɛ, eyɛ mli akɛ no mli lɛ shika fioo ko pɛ wɔyɔɔ. Nyɛmimɛi ni yɔɔ Myanmar lɛ here wɔ atuu!” Jumpei wie kɛfata he akɛ: “Mumuii ni yɔɔ biɛ lɛ yɛ wiemɔ lɛ he miishɛɛ waa. Kɛ́ wɔjie vidioi ni afee yɛ mumuii awiemɔ mli lɛ wɔtsɔɔ amɛ lɛ, amɛnaa kpɛɔ amɛhe waa. Eŋɔɔ wɔnaa waa akɛ wɔkpɛ wɔyiŋ akɛ wɔbaasɔmɔ Yehowa yɛ biɛ!”

Nao kɛ Jumpei

Jumpei tsa nɔ akɛ: “Be ni shɛɔ afii etɛ lɛ, shika ni wɔkɛtee lɛ miihe atã, ni shika ni wɔhiɛ lɛ shɛŋ wɔtsũ nyɔmɔwoo kɛhã afi ni nyiɛ sɛɛ lɛ.” Mɛni Jumpei kɛ Nao fee yɛ shihilɛ nɛɛ he? Jumpei wie akɛ: “Mi kɛ miŋa sɔle waa shii abɔ. Kɛkɛ ni trukaa lɛ, wɔnine shɛ wolo nɔ kɛjɛ nitsumɔhe nine lɛ akɛ wɔsɔmɔ akɛ gbɛgbalɔi krɛdɛi be kukuoo! Wɔkɛ wɔhiɛ fɔ̃ Yehowa nɔ, ni wɔna akɛ Yehowa kwaaa wɔ. Ekwɛ wɔ yɛ nibii fɛɛ amli.” Nyɛsɛɛ nɛɛ lɛ, Jumpei kɛ Nao hu ná hegbɛ amɛtee Skul Kɛhã Maŋtsɛyeli Sane Kpakpa Jajelɔi lɛ eko.

YEHOWA TA MƐI PII ATSUIŊ

Mɛni tsirɛ nyɛmi nuu ko ni atsɛɔ lɛ Simone, ni eye afii 43, ni afɔ lɛ yɛ Italy lɛ, kɛ eŋa, Anna, ni eye afii 37, ni afɔ lɛ yɛ New Zealand lɛ, koni amɛfã kɛya Myanmar? Anna wie akɛ: “Myanmar he amaniɛbɔɔ ni yɔɔ 2013 Yearbook lɛ mli lɛ ni hã wɔfã kɛtee jɛmɛ!” Simone wie akɛ: “Eji hegbɛ kpele ni wɔná akɛ wɔba Myanmar. Biɛ shihilɛ waaa, ni no hewɔ lɛ, wɔnáa be babaoo kɛtsuɔ Yehowa nitsumɔ lɛ. Kɛ́ oosɔmɔ yɛ he ko ni hiamɔ lɛ da yɛ lɛ, onaa bɔ ni Yehowa kwɛɔ ewebii lɛ faŋŋ, ni no hãa omii shɛɔ ohe waa.” (Lala 121:5) Anna wie akɛ: “Mináko miishɛɛ waa nɛkɛ dã. Wɔkɛ heloonaa nibii pii gbaaa wɔhe naa. Mi kɛ miwu náa be babaoo wɔhãa wɔhe, ni no ehã naanyobɔɔ ni yɔɔ wɔteŋ lɛ mli ewa. Agbɛnɛ hu, wɔná nanemɛi hei ni wɔsumɔɔ amɛsane waa. Mɛi ehiɛɛɛ Odasefoi ahe jwɛŋmɔ fɔŋ, ni amɛboɔ sane kpakpa lɛ toi waa!” Mɛni tsɔɔ nakai?

Simone kɛ Anna

Anna wie akɛ: “Gbi ko lɛ, mishiɛ mihã oblayoo ko ni yaa yunivɛsiti lɛ yɛ jara lɛ nɔ, ni mikɛ lɛ to gbɛjianɔ koni maku misɛɛ mabasara lɛ. Be ni mitee lɛ, ekɛ enaanyo ko efata ehe. Be kroko ni mitee lɛ, ekɛ mɛi krokomɛi efata ehe kɛba. Sɛɛ mli lɛ, ekɛ mɛi krokomɛi hu ba, ni mɛi ni ekɛba nɛɛ ayi fa fe mɛi ni ekɛba klɛŋklɛŋ lɛ po. Amrɔ nɛɛ, mikɛ amɛteŋ mɛi enumɔ miikase nii.” Simone wie akɛ: “Mɛi ni yɔɔ biɛ lɛ sumɔɔ gbɔmɔ ni amɛsumɔɔ ni amɛkoli nibii amli. Amɛteŋ mɛi babaoo yɛ wiemɔ lɛ he miishɛɛ. Mɛi ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ lɛ ayi fa aahu akɛ, wɔnáaa be ni wɔkɛ amɛ fɛɛ akase nii.”

Sachio kɛ Mizuho

Shi mɛni ye ebua nyɛmimɛi lɛ ni amɛnyɛ amɛna kɛji amɛbaanyɛ amɛyasɔmɔ yɛ Myanmar lɛɛlɛŋ? Mizuho, ni jɛ Japan lɛ wie akɛ: “Mi kɛ miwu, Sachio, shwe waa ni wɔyasɔmɔ yɛ maŋ ko ni hiamɔ lɛ da yɛ jɛmɛ lɛ nɔ, shi wɔleee he ni wɔbaaya. Be ni wɔkane Myanmar he amaniɛbɔɔ ni yɔɔ 2013 Yearbook lɛ mli lɛ, eta wɔtsuiŋ waa, ni wɔbɔi he susumɔ kɛji wɔbaanyɛ wɔyasɔmɔ yɛ Myanmar.” Sachio wie kɛfata he akɛ: “Wɔkpɛ wɔyiŋ akɛ wɔbaayasara Yangon, ni ji maŋ wulu ni yɔɔ Myanmar lɛ otsi, koni kɛ́ wɔɔkɛɛ lɛ, wɔkɛkpa shikpɔŋ lɛ shi wɔkwɛ. Bɔ ni nibii tee lɛ ehã lɛ hã wɔna akɛ, esa akɛ wɔfã ni wɔyahi jɛmɛ.”

ANI OBAANYƐ OYASƆMƆ YƐ HE KO NI HIAMƆ LƐ DA YƐ?

Jane, Danica, Rodney, kɛ Jordan

Rodney kɛ eŋa, Jane, fɛɛ eye aaafee afii 52, ni amɛjɛ Australia. Amɛ kɛ amɛbinuu, Jordan, kɛ amɛbiyoo, Danica, esɔmɔ yɛ Myanmar kɛjɛ afi 2010. Rodney wie akɛ: “Mɛi ni yɔɔ biɛ lɛ yɛ he miishɛɛ waa akɛ amɛbaakase Nyɔŋmɔ he nii, ni enɛ ta wɔtsuiŋ waa. Miiwo wekui fɛɛ hewalɛ ni amɛbɔ mɔdɛŋ amɛyasɔmɔ yɛ hei ni tamɔ Myanmar.” Mɛni hewɔ ekɛɔ nakai? Ewie akɛ: “Fã ni wɔfã kɛba biɛ lɛ ehã wekukpaa ni yɔɔ miweku lɛ kɛ Yehowa teŋ lɛ mli ewa waa!” Rodney wie akɛ, eyɛ mli akɛ oblahii kɛ oblayei pii fiteɔ amɛbe fɛɛ yɛ heloonaa nibii, tamɔ foŋ, tsɔji, amɛheloonaa nitsumɔi, kɛ nibii krokomɛi ahe moŋ, shi ebii lɛ kɛ amɛbe lɛ tiuɔ mumɔŋ nibii asɛɛ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, amɛkaseɔ wiemɔi hei ni amɛbaanyɛ amɛkɛtsu nii yɛ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ mli, bɔ ni amɛbaafee amɛkɛ mɛi ni leee Biblia lɛ he nɔ ko tsɔ lɛ asusu saji ahe, kɛ bɔ ni amɛbaafee amɛhã saji ahetoo yɛ asafoŋ kpeei ashishi. Enɛ hãa amɛnáa miishɛɛ waa.

Oliver kɛ Anna

Nyɛmi nuu ko ni jɛ United States, ni atsɛɔ lɛ Oliver lɛ eye afii 37. Be ni etsɔɔ nɔ hewɔ ni ebaawo mɛi hewalɛ ni amɛyasɔmɔ yɛ hei ni hiamɔ lɛ da yɛ lɛ, ewie akɛ: “Fã ni mifã kɛjɛ mimaŋ koni mibasɔmɔ yɛ he ko ni mihiko pɛŋ lɛ, eye ebua mi waa. Ehã hemɔkɛyeli ni miyɔɔ akɛ Yehowa baaye ebua mi ekɔɔɔ he eko shihilɛ ni mikɛbaakpe lɛ mli ewa waa. Biɛ mikɛ nyɛmimɛi ni mikɛsɔmɔɔ lɛ bakpe yɛ. Dani maba biɛ lɛ, mileee amɛ yɛ he ko he ko, ni kɛ̃lɛ, wɔ fɛɛ wɔhiɛ hemɔkɛyeli kome. Yehowa asafo lɛ mli pɛ obaana enɛ yɛ!” Ŋmɛnɛ lɛ, Oliver kɛ eŋa, Anna, kã he amɛkɛ ekãa miishiɛ amɛmiihã mɛi ni wieɔ Chinese lɛ.

Trazel

Nyɛmi yoo ko ni atsɛɔ lɛ Trazel, ni eye afii 52, ni jɛ Australia lɛ esɔmɔ yɛ Myanmar kɛjɛ afi 2004. Ewie akɛ: “Miiwo mɛi fɛɛ ni amɛshihilɛ baaŋmɛ amɛ gbɛ lɛ hewalɛ waa ni amɛyasɔmɔ yɛ he ko ni hiamɔ lɛ da yɛ. Mi diɛŋtsɛ mina akɛ, kɛ́ oyɛ he miishɛɛ akɛ obaasɔmɔ lɛ, Yehowa hu jɔɔ omɔdɛŋbɔɔ lɛ nɔ. Ebako mijwɛŋmɔ mli pɛŋ akɛ mishihilɛ baafee miishɛɛ nɛkɛ. Miná jɔɔmɔi pii ni mitsui hu enyɔ mimli waa fe bɔ ni mikpaa gbɛ po.”

Eba akɛ, wiemɔi ni woɔ mɔ hewalɛ waa ni nyɛmimɛi nɛɛ ewie lɛ, baakanya bo ni bo hu okwɛ akɛ obaanyɛ oyaye obua mɛi ni hiɛ tsui kpakpa ni yɔɔ shikpɔŋkukuji ni sane kpakpa lɛ shɛko jɛmɛ lɛ amli lo. Yɛ gbɛ ko nɔ lɛ, nyɛmimɛi nɛɛ miikɛɛ bo akɛ, “Ofainɛ, foo mli kɛba Myanmar ni obaye obua wɔ!”