Ehecha oĩva pype

¿Siértopa oñekambiapa hague heʼíva la Bíbliape?

¿Siértopa oñekambiapa hague heʼíva la Bíbliape?

 No. Oñekomparávo umi manuskríto ymaiterei guaréva, ikatu ojehecha pe mensáhe elmimoiteha. Hiʼarive upéva ojekopia vaʼekue hetaiterei tiémpore, ha umi materiál ndoduráivare.

¿Heʼisépa upéva ni michĩmi ndojejavýi hague ojekopiávo?

 Ojetopáma hetaiterei kópia ojejapo vaʼekue a máno la Bíbliagui ymaiterei guarémava. Algúno koʼãva apytépe idiferenteʼi ojuehegui, upéva ohechauka umi okopia vaʼekue ojavýnte hague avei. Péro la majoría umíva sonseraiterei, ha ndoafektái pe mensáhe orihinál. Upéicharõ jepe, ojetopa avei umi diferénsia iñimportánteva. Algúno umíva apytépe a propósito voi ojejapo vaʼekue ymaitereíma oñekambiaségui la Biblia heʼíva. Jahechamína mokõi ehémplo:

  1.   Oĩ Biblia otradusíva la heʼíva 1 Juan 5:7-pe péicha: “Yvágape, pe Túa, pe Vérvo, ha pe Espíritu Sánto: ha koʼã mbohapy peteĩnte”. Péro umi manuskríto itujavéva ha iñimportantevéva ohechauka péva pe párte ndaipóri hague pe téxto orihinálpe, ko párte ojeagregánte kuri upe rire. a Upéicha rupi, umi traduksión de la Biblia ipyahumiéva ha ikonfiávleva nomoĩri ko párte 1 Juan 5:7-pe.

  2.   Ñandejára réra tee oĩ vaʼekue hetaiterei vése umi manuskríto itujavévape. Upéicharõ jepe, heta traduksión de la Biblia omoĩnte hekovia umi título, por ehémplo “Señór”, térã “Ñandejára”.

¿Mbaʼérepa ikatu ñaime segúro ndaiporiha hetave errór neʼĩranteva ojedeskuvri?

 Ñane tiémpope ojetopáma hetaiterei manuskríto yma guare, ha upévare ifasilvéntema ojepilla hag̃ua moõpa oĩ umi errór. b Oñekomparávo koʼã dokuménto, ojekuaa porãiterei pe mensáhe orihinál oĩ vaʼekue la Bíbliape noñekambiái hague. ¿Mbaʼérepa jaʼekuaa upéva?

  •   Peteĩ expérto hérava William H. Green oñeʼẽvo pe Escrituras Hebreas, térã Viejo Testamento rehe, heʼi: “Ikatu jaʼe ndaiporiha ótro eskríto yma guare ojetradusi vaʼekue ijexaktovéva”.

  •   Ótro expérto hérava F. F. Bruce oñeʼẽvo pe Escrituras Griegas rehe, oñehenóiva avei Nuevo Testamento, heʼi: “Oĩ hetaiterei pruéva ohechaukáva pe Nuevo Testamento ijexaktoha, hetave voi oimeraẽ pruéva orekóvagui umi ótra eskritúra antígua ojapo vaʼekue umi autór famóso, ha umíva avave ni nopensái okuestionávo”.

  •   Sir Frederic Kenyon, peteĩ expérto oikuaa porãitereíva umi manuskríto bíblico, heʼi vaʼekue: “Ejagarrávo la Biblia ikatu reime segúro, natekotevẽi ni michĩmi reduda, erekoha Ñandejára Ñeʼẽ. Ohasámarõ jepe hetaiterei tiémpo ojeskrivi hague, pe mensáhe noñekambiái”.

¿Oĩpa avei ótra pruéva ohechaukáva pe mensáhe orihinál oĩva la Bíbliape noñekambiái hague?

  •   Umi judío ha kristiáno okopia vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ naiprovlémai omombeʼu hag̃ua mbaʼépepa ojavy Ñandejára puévlo, hiʼarive algúno tuicha voi ojavy c (Números 20:12; 2 Samuel 11:2-4; Gálatas 2:11-14). Upéicha avei, oĩ umi párte oñemombeʼuhápe umi judío naiñeʼẽrendúi rupi oñekondena hague chupekuéra, ha oñemombeʼu avei heta ijapytepekuéra osegi hague umi kostúmbre noĩporãiva (Oseas 4:2; Malaquías 2:8, 9; Mateo 23:8, 9; 1 Juan 5:21). Haʼekuéra okopiávo koʼã mbaʼe oiko hagueichaite, ohechauka ikatuha ojejerovia hesekuéra ha orrespetaiterei hague Ñandejára Ñeʼẽ.

  •   La Biblia haʼéramo Ñandejára Ñeʼẽ, ¿ajépa ñahaʼarõta voi haʼe ojasegura ani hag̃ua oñekambia mbaʼeve? d (Isaías 40:8; 1 Pedro 1:24, 25). Koʼýte jajeroviakuaa upévare pórke pe mensáhe ndahaʼéi umi hénte yma guarépe g̃uarãnte, síno ñandéve g̃uarã avei (1 Corintios 10:11). Upévare la Biblia heʼi voi: “Entéro mbaʼe ojeskrivi vaʼekue yma Ñandejára Ñeʼẽme, ojeskrivi ñanerekomboʼe hag̃ua. Ñandejára Ñeʼẽ ñanekonsola ha ñanepytyvõ ñaaguanta hag̃ua, ha upéva omeʼẽ ñandéve esperánsa” (Romanos 15:4).

  •   Jesús ha idisipulokuéra oipuru vaʼekue umi kópia ojejapóva umi Escrituras Hebréasgui, ha núnka ndohechaukái vaʼekue odudaha oimépa ojekopia porã rakaʼe umíva (Lucas 4:16-21; Hechos 17:1-3).

a Ko párte ndaipóri koʼã versiónpe: Códice Sinaítico, Códice Alejandrino, Manuscrito Vaticano 1209, Vulgata latina orihinál, pe versión siríaca Filoxeniana-Harclense, ni pe Peshitta siríacape.

b Por ehémplo, ojetopáma mas de 5.000 manuskríto oĩva griégope ojejapo vaʼekue pe Nuevo Testaméntogui, térã Escrituras Griegas.

c La Biblia ndeʼíri voi Ñandejára siervokuéra núnka ndojavyiha. Upéva rangue, heʼi porã: “Ndaipóri ningo yvypóra ndopekáiva” (1 Reyes 8:46).

d La Biblia ndeʼíri Ñandejára odikta hague palávra por palávra umi oskrivi vaʼekuépe Iñeʼẽ, péro si heʼi haʼe ogia hague chupekuéra omoĩ hag̃ua umi mbaʼe haʼe opensáva (2 Timoteo 3:16, 17; 2 Pedro 1:21).