Wuŋerɛ n yuun paɛ nɛreba zo’e zo’e n sokeri sokere ana wa. Ba yeen ka ɛɛra la lebesego ma’a ge ba boti la subuɣelegɔ. Nɛreba basɛba ti’isɛ ti nɛreba basɛba n siisum kuura nɛreba dela nɛresaala tuunfɛ’ɛsa n gani za’a ayima. Bala, la kpe’em bo basɛba mɛ ti ba sakɛ bo Naayinɛ.

 Sɔlema: La dela be’em ti to soke sɛla n sɔi ti Naayinɛ yuun bo yɔ’ɔ ti ba siisum kuura nɛreba.

 Yelemɛŋɛrɛ: Nɛreba n tari sakerɛ yuun soke sɛla n sɔi ti Naayinɛ bo yɔ’ɔ ti be’em bɔna mɛ. Makerɛ, nɔdɛ’ɛsa Habakuk yuun soke Naayinɛ ti: “Beni n sɔi ti ho bo yɔ’ɔ ti gbiregere, tuunfɛ’ɛsa, nayiɣum la putotuuma bɔna zɛ’an woo bala?” (Habakuk 1:3, Contemporary English Version) Naayinɛ sunsɔa yuun ka nyie la Habakuk ge a yuun basɛ ti a gulesɛ a sokere la eŋɛ Baabule la poan ti nɛra woo ta’an kaalɛ.

 Sɔlema: Naayinɛ ka fabeli nɛresaaleba n nameseri se’em la yele.

 Yelemɛŋɛrɛ: Naayinɛ yaɛ putotuuma la namesegɔ mɛ. (Magaha 6:16-19) Noah saŋa la, la yuun “daam Na’ayenɛ suunre” mɛ la gbiregere n yuun pirɛ tingɔŋɔ la zuo se’em la. (Pin’ileŋɔ 6:5, 6) Nɔkpe’ene kai ti nɛreba basɛba n siisum kuura nɛreba la me yuun basɛ ti Naayinɛ suure sa’am mɛ paa.​—Malaki 3:6.

 Sɔlema: Naayinɛ yuun dekɛ la nɛreba basɛba n siisum kuura nɛreba la dɔlegɛ Yudadoma la tuberɛ.

 Yelemɛŋɛrɛ: Yuun kɔbesɛka n deŋɛ nɛŋa la poan, Naayinɛ yuun bo yɔ’ɔ mɛ ti Aromdoma la sa’am Yerusalem. (Matu 23:37–24:2) Kɔ’ɔn pɔsɛ sankaŋa la, Naayinɛ ka bisɛ nam buuri kayima ma’a bii a loe buuri kayima ti a dɔlegɛ ba tuberɛ. “Yudoma la sɛba n daɣɛ Yudoma laɣum dɛna la buyina Naayinɛ nɛŋan.”​—Arom 10:12, Good News Translation.

Sɔlema: Naayinɛ n tari nɔŋerɛ la paŋa san bɔna, a yuun wan gu ni ti nɛreba basɛba kan siisum kuura nɛreba.

 Yelemɛŋɛrɛ: La boi bim ti daɣɛ Naayinɛ n basɛ ti namesegɔ bɔna ge saŋa ase’a a ni bo yɔ’ɔ mɛ.​—Yames 1:13; 5:11.

 Naayinɛ n bo yɔ’ɔ ti namesegɔ bɔna se’em la, bala mea nɔɔ ti a yuun bo yɔ’ɔ ti ba siisum kuura nɛreba la wan eŋɛ se’em ti a maalɛ sareŋɔ yelese’a n yuun pɔsɛ daami sa la. Baabule la basɛ ti la niɛ peelum ti Kolekpabɛ’a la n biseri tingɔŋɔ wa ge daɣɛ Naayinɛ. (Luke 4:1, 2, 6; Yon 12:31) Yɛla ayi n boi Baabule la poan n pa’alɛ sɛla n sɔi ti Naayinɛ yuun bo yɔ’ɔ ti ba siisum kuura nɛreba.

1.   Naayinɛ bo asaala woo la fai bɔŋa. Naayinɛ yuun yele Adam la Hawa eŋa n boti ba eŋɛ sɛla mɛ ge a yuun ka pɛregɛ ba ti ba nana en. Ba yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ mɛ loe sɛla n ani soŋa la be’em bo bamea. Bamam la nɛreba zo’e zo’e n loe be’em la n sɔi ti yeledaaŋɔ paara asaala. (Pin’ileŋɔ 2:17; 3:6; Arom 5:12) Statement of Principles of Conservative Judaism gɔŋɔ la yeti: “To ka tari to fai bɔŋa la tuna tuuma soŋa la n ta’asɛ ti namesegɔ zo’e zo’e bɔna tingɔŋɔ wa zuo la.” Naayinɛ kelum basɛ ti to tara la fai bɔŋa la wan eŋɛ se’em ti a bo nɛresaaleba yɔ’ɔ ti ba bisera bamea.

2.   Naayinɛ wan yese Nazidoma siisum kuura nɛreba la n ta’asɛ yeledaaŋɔ se’a la. Naayinɛ pu’ulumbiŋe ti, a wan ta isige nɛreba zo’e zo’e n ki hali la sɛba ti ba yuun Siisum Ku Ba la. A me kan basɛ ti nɛresɛba n yuun piɛ nɛreba basɛba n siisum kuura nɛreba saŋa la le tɛra yelegaasa se’a n yuun eŋɛ la. (Isaiah 65:17; Tooma 24:15) Naayinɛ n nɔŋɛ nɛresaaleba se’em la basɛ ti to tara sakerɛ ti pu’ulumbiŋa wa wan sirum tum tuuma.​—Yon 3:16.

 Nɛresɛba n yuun piɛ nɛreba basɛba n siisum kuura nɛreba saŋa la zo’e zo’e n yuun bɔkɛ sɛla n sɔi ti Naayinɛ bo yɔ’ɔ ti be’em bɔna la eŋa n wan eŋɛ se’em yese yeledaaŋɔ la, n yuun soŋɛ ba ti ba yuun kelum tara sakerɛ la vom somɔ.