To Biblu mẹ, hogbe lọ “alindọn” yin lẹdogbedevomẹ hogbe Heblugbe tọn lọ nefeṣ po hogbe Glẹkigbe tọn lọ psukheʹ po tọn. Zẹẹmẹ tlọlọ hogbe Heblugbe tọn lọ tọn wẹ “nudida he to gbigbọ,” podọ hogbe Glẹkigbe tọn lọ tọn wẹ “nudida gbẹ̀te.” a Enẹwutu, nudida de lọsu blebu na ede wẹ yin alindọn, e ma yin nudevo de he nọ nọ̀ nudida lọ mẹ bo nọ pò togbẹ̀ to okú godo gba. Pọ́n zẹẹmẹ he Biblu basi nado dohia dọ gbẹtọ lọsu blebu to ote wẹ yin alindọn:

•   Whenue Jehovah Jiwheyẹwhe dá sunnu tintan lọ Adam, Biblu dọ dọ “gbẹtọ sọ lẹzun alindọn gbẹ̀tenọ.” (Jenẹsisi 2:7, Biblu Wiwe lọ—Gun Alada) Jiwheyẹwhe ma yí alindọn de do Adam sin homẹ—Adam lẹzun alindọn gbẹ̀tenọ de, kavi gbẹtọ de wẹ.

•   Biblu dọ dọ alindọn sọgan wazọ́n kavi wà nude, huvẹ sọgan hù i, e gán dùnú, yìn osẹ́n lẹ, bosọ doalọ oṣiọ de go. (Levitiku 5:2; 7:20; 23:30; Deutelonomi 12:20; Lomunu lẹ 13:1) Gbẹtọ lọsu blebu to ote janwẹ sọgan wà onú voovo ehelẹ.

Be alindọn yin jọmaku wẹ ya?

 Eyeo, alindọn sọgan kú. Wefọ Biblu tọn susu lẹ wẹ dohia dọ alindọn nọ kú. Pọ́n apajlẹ delẹ tọn:

•   “Alindọn he waylando, e na kú.”—Ezekiẹli 18:4, 20, Biblu Wiwe lọ—Gun Alada.

•   To Islaeli hohowhenu tọn, obá he nọ hò mẹhe hùwhẹ he sinyẹn taun de wẹ yindọ “alindọn enẹ na yin sinsán sẹ̀ sọn gbẹtọ etọn lẹ mẹ.” (Eksọdusi 12:15, 19; Levitiku 7:20, 21, 27; 19:8, Biblu Wiwe lọ—Gun Alada) Na nugbo tọn, mẹlọ nọ “yin hùhù.”—Eksọdusi 31:14, Biblu Wiwe lọ—Gun Alada.

•   To whenue mẹde kú godo, wefọ Biblu tọn delẹ nọ zan hodidọ lọ “alindọn kúkú” tlọlọ, nado dlẹnalọdo oṣiọ mẹlọ tọn. (Levitiku 21:11, po nudọnamẹ odò tọn po; Sọha lẹ 6:6, po nudọnamẹ odò tọn po) Dile etlẹ yindọ lẹdogbedevomẹ Biblu tọn susu zan hogbe lọ “oṣiọ” kavi “mẹkúkú” to wefọ ehelẹ mẹ, kandai dowhenu tọn Heblugbe tọn lọ zan hogbe lọ nefeṣ, enẹ wẹ “alindọn.”

“Alindọn” sọgan zẹẹmẹdo “ogbẹ̀”

 Biblu sọ nọ dlẹnalọdo “alindọn” di hogbe de he yè gán yí do diọtẹnna hogbe lọ “ogbẹ̀.” Di apajlẹ, to Jobu 33:22 mẹ, hogbe Heblugbe tọn lọ “alindọn” (nefeṣ) wẹ yin yiyizan, bọ “ogbẹ̀” yin alọdlẹndo di hogbe he gán diọtẹnna ẹn. Mọdopolọ, Biblu dohia dọ alindọn mẹde tọn, kavi ogbẹ̀ etọn sọgan tin to owù mẹ kavi yin hinhẹnbu.—Eksọdusi 4:19; Whẹdatọ lẹ 9:17; Filipinu lẹ 2:30.

 Aliho he mẹ hogbe lọ “alindọn” nọ yin yiyizan te ehe, gọalọna mí nado mọnukunnujẹ wefọ delẹ mẹ, fie e yin didọ te dọ alindọn mẹde tọn “to yìyì” kavi “to tintọ́n yì.” (Jenẹsisi 35:18; Biblu Wiwe lọ—Gun Alada) Aliho hodidọ tọn de wẹ ehe yin, he nọ dohia dọ ogbẹ̀ mẹde tọn to tenọ kavi doalọte. Biblu delẹ basi lẹdogbedevomẹ hodidọ Jenẹsisi 35:18 tọn dole dọ: “e gbọ gbọfufu godo tọn etọn.”—Sọgbe hẹ Biblu Good News Translation; gọna New Jerusalem Bible.

Fie nuyise lọ dọ alindọn yin jọmaku wá sọn

 Pipli sinsẹ̀n Klistiani tọn he yise dọ alindọn yin jọmaku lẹ ma mọ nuplọnmẹ ehe yí sọn Biblu mẹ, amọ́ sọn linlẹn tamẹnuplọnmẹ Glẹki tọn lẹ mẹ. Owe lọ Encyclopædia Britannica dọmọ: “Wefọ Biblu tọn he donù alindọn go lẹ nọ saba bẹ linlẹn gbigbọ kavi gbọfufu tọn hẹn, ehe dohia dọ vogbingbọn de ma tin to alindọn mayinukundomọ lọ po agbasa he nukun sọgan mọ lọ po ṣẹnṣẹn. Nuyise pipli sinsẹ̀n Klistiani tọn delẹ tọn lọ dọ alindọn to ovò na agbasa wá sọn nuplọnmẹ Glẹki hohowhenu tọn mẹ.”

 Jiwheyẹwhe ma kẹalọyi dọ nuplọnmẹ he to Ohó etọn mẹ lẹ ni yin dindọn wlú po linlẹn tamẹnuplọnmẹ gbẹtọ tọn lẹ po, taidi nuyise lọ dọ alindọn yin jọmaku. Kakatimọ, Biblu na avase dọmọ: “Mì dike mẹde wle mì di kanlinmọ blo, yèdọ gbọn tamẹnuplọnmẹ po oklọ ovọ́ po dali sọgbe hẹ aṣa gbẹtọ lẹ tọn.”—Kolosinu lẹ 2:8.