1, 2. Wetin sakit ovasia dɛn dɔn notis na bɔku kɔngrigeshɔn dɛn?

DI MITIN we di sakit ovasia bin gɛt wit di ɛlda dɛn, bin want dɔn. Di sakit ovasia bin lɛk di ɛlda dɛn bikɔs dɛn bin de wok tranga wan. As i bin de luk di ɛlda dɛn, i si se sɔm pan dɛn bin ivin ol lɛk in papa. Bɔt stil, i bin wɔri, so i aks dɛn se, “Una de tren ɔda brɔda dɛn fɔ du mɔ na di kɔngrigeshɔn?” Dɛn mɛmba se di las tɛm we di sakit ovasia kam na dɛn kɔngrigeshɔn, i bin tɛl dɛn se dɛn fɔ pe atɛnshɔn mɔ fɔ tren ɔda brɔda dɛn. We i te smɔl, wan pan di ɛlda dɛn tɔk se, “Fɔ tɛl yu di tru, wi nɔ kin pe tumɔs atɛnshɔn to dat.” Di ɔda ɛlda dɛn shek dɛn ed fɔ sho se na tru.

² If yu na ɛlda, sɔntɛm yu go gi di sem ansa. Bɔku sakit ovasia dɛn dɔn notis se ɛlda dɛn nid fɔ tren brɔda dɛn we  go ɛp fɔ kia fɔ di kɔngrigeshɔn. Bɔt dis nɔ kin izi fɔ du. Wetin mek?

3. (a) Aw di Baybul sho se i impɔtant fɔ tren ɔda brɔda dɛn? Wetin mek ɔlman fɔ pe atɛnshɔn to dis atikul ɛn di ɔda wan? (Luk di futnot.) (b) Wetin mek i nɔ kin izi fɔ lɛ sɔm ɛlda dɛn tren ɔda brɔda dɛn?

³ As ɛlda, yu go mɔs no se i impɔtant fɔ tren ɔda brɔda dɛn. * Yu no bak se fɔ mek di kɔngrigeshɔn kɔntinyu fɔ du wɛl ɔ fɔ mek una go gɛt nyu kɔngrigeshɔn dɛn, una nid fɔ tren mɔ brɔda dɛn. (Rid Ayzaya 60:22.) Ɛn Gɔd in Wɔd insɛf tɔk se yu fɔ “tich ɔda pipul dɛn.” (Rid Sɛkɔn Lɛta To Timoti 2:2.) Bɔt pan ɔl dat, yu go si se dat nɔto izi tin fɔ du, jɔs lɛk di ɛlda dɛn we wi tɔk bɔt na di biginin. Afta yu dɔn kia fɔ yu famili, yu dɔn go wok, yu du di kɔngrigeshɔn wok, ɛn du ɔda impɔtant tin dɛn, i kin tan lɛk se yu nɔ gɛt tɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn na di kɔngrigeshɔn. If na so i bi, lɛ wi tɔk bɔt wetin mek i impɔtant fɔ de tren ɔda brɔda dɛn.

4. Wetin na wan rizin we mek sɔm ɛlda dɛn kin westɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn?

⁴ Wetin na wan rizin we mek i nɔ kin izi fɔ lɛ ɛlda dɛn fɛn tɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn? Sɔntɛm sɔm de tink se: ‘I impɔtant fɔ tren ɔda brɔda dɛn, bɔt i nɔ impɔtant lɛk ɔda kɔngrigeshɔn wok dɛn. Sɔm kɔngrigeshɔn wok dɛn de we yu nɔ go ebul fɔ put na kɔna. If a nɔ tren brɔda dɛn naw, di kɔngrigeshɔn go stil go bifo.’ Na tru se bɔku wok dɛn de we yu fɔ du wantɛm wantɛm, bɔt we yu westɛm fɔ tren brɔda dɛn, i go mek di kɔngrigeshɔn nɔ go bifo na Gɔd in yay.

5, 6. Wetin wi kin lan frɔm da drayva in ɛgzampul? Aw wi go kɔmpia dis to di tren we ɛlda dɛn fɔ tren ɔda brɔda dɛn?

⁵ Lɛ wi tɔk bɔt wan ɛgzampul bɔt wan drayva: Dis drayva no se fɔ lɛ in motoka ɛn in injin kɔntinyu fɔ wok fayn, i fɔ de chenj di ɔyl ɔltɛm. Bɔt, i fil se dat nɔ impɔtant rich fɔ put fyuɛl na di tank. Na tru se if i nɔ put fyuɛl na di tank, in motoka nɔ go rɔn. Di drayva go de tink se, ‘If a nɔ gɛt chans fɔ chenj di ɔyl, di injin go stil kɔntinyu fɔ rɔn fɔ sɔm tɛm.’ Bɔt wetin go bi di prɔblɛm? If di drayva kɔntinyu fɔ westɛm fɔ chenj di ɔyl na di injin, tɛm go kam we di motoka go pwɛl. If dat bi, i go spɛn bɔku mɔni ɛn tɛm fɔ mek di motoka bigin rɔn bak. Wetin na di lɛsin?

⁶ Ɛlda dɛn gɛt bɔku impɔtant wok we dɛn fɔ du kwik kwik wan; if dɛn nɔ du am, i go ambɔg di kɔngrigeshɔn. Jɔs lɛk aw di drayva na di ɛgzampul bin de mek shɔ se i ful-ɔp di fyuɛl tank, ɛlda dɛnsɛf fɔ “mek shɔ bɔt di tin dɛn we rili impɔtant.” (Fil. 1:10) Bɔt sɔm ɛlda dɛn kin bizi de du ɔda impɔtant wok dɛn te dɛn lɛf fɔ tren ɔda brɔda dɛn. Dɛn tan lɛk da drayva we nɔ de chɛk in injin. If ɛlda dɛn kɔntinyu fɔ westɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn, tɛm go kam we di kɔngrigeshɔn nɔ go gɛt bɔku brɔda dɛn we go ebul fɔ du di wok dɛn na di kɔngrigeshɔn.

7. Aw wi fɔ si ɛlda dɛn we de fɛn tɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn?

 ⁷ So wi dɔn si klia wan se wi nɔ fɔ de tink se fɔ tren ɔda pipul dɛn nɔ rili impɔtant. Ɛlda dɛn we de tink bɔt tumara ɛn we de yuz dɛn tɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn, gɛt sɛns ɛn dɛn valyu na di kɔngrigeshɔn. (Rid Pita In Fɔs Lɛta 4:10.) Aw di kɔngrigeshɔn go bɛnifit?

8. (a) Wetin mek ɛlda dɛn fɔ tren ɔda brɔda dɛn? (b) Wetin ɛlda dɛn we de sav “usay dɛn nid mɔ pipul dɛn fɔ prich,” fɔ du? (Luk di bɔks we se “ Wan Impɔtant Wok.”)

⁸ Ivin ɛlda dɛn we sabi du dɛn wok na di kɔngrigeshɔn fɔ no se dɛn gɛt fɔ ol ɛn dɛn nɔ go ebul du ɔl di wok dɛn we dɛn bin de du trade na di kɔngrigeshɔn. (Mayk. 6:8) Dɛn fɔ no bak se “tin dɛn we wi nɔ no se go apin kin apin” ɛn dis go mek dɛn nɔ ebul fɔ du di wok we dɛn bin de du na di kɔngrigeshɔn. (Ɛkli. 9:11, 12; Jems 4:13, 14) So bikɔs ɛlda dɛn lɛk Jiova in ship dɛn, dat kin mek dɛn tren yɔŋ brɔda dɛn. Dɛn kin tich dɛn ɔl di tin dɛn we dɛn dɔn lan we dɛn de sav Jiova.—Rid Sam 71:17, 18.

9. Wetin gɛt fɔ apin tumara bambay we mek i rili impɔtant fɔ tren ɔda brɔda dɛn?

⁹ Us ɔda rizin de we mek ɛlda dɛn we de tren ɔda brɔda dɛn valyu na di kɔngrigeshɔn? Dɛn kin ɛp fɔ mek di kɔngrigeshɔn go bifo. Aw? We ɛlda dɛn tray fɔ tren ɔda brɔda dɛn, i go mek bɔku brɔda dɛn rɛdi fɔ ɛp di kɔngrigeshɔn fɔ tinap tranga wan ɛn gɛt wanwɔd. Nɔto naw nɔmɔ dis impɔtant, i impɔtant mɔ we da big trɔbul go bigin. (Izik. 38:10-12; Mayk. 5:5, 6) So, ɛlda dɛn, frɔm tide, duya una go de tren brɔda dɛn ɔltɛm.

10. Wetin ɛlda dɛn fɔ du so dat dɛn go gɛt tɛm fɔ tren ɔda brɔda dɛn?

¹⁰ Wi no se una kin spɛn bɔku tɛm fɔ du impɔtant wok dɛn na di kɔngrigeshɔn, we kin mek una fil se una nɔ gɛt bɛtɛ tɛm igen fɔ tren ɔda brɔda dɛn. So i go fayn fɔ mek una tek sɔm pan di tɛm we una kin yuz fɔ du ɔda wok dɛn ɛn tren ɔda brɔda dɛn. (Ɛkli. 3:1) If una du dat, una de yuz una tɛm fayn wan ɛn di kɔngrigeshɔn go bɛnifit tumara bambay.

11. (a) Wetin wi notis pan di advays dɛn we di ɛlda dɛn gi? (b) Frɔm wetin Prɔvabs 15:22 se, wetin mek i fayn fɔ tink bɔt di advays dɛn we ɔda ɛlda dɛn gi?

¹¹ Dɛn biɛn tɛm ya, dɛn bin aks sɔm ɛlda dɛn we dɔn du wɛl fɔ tren ɔda brɔda dɛn fɔ go bifo na di kɔngrigeshɔn, wetin-ɛn-wetin dɛn bin du fɔ tren ɔda brɔda dɛn. * Di brɔda dɛn gi di sem advays, pan ɔl we dɛn ɔl de du difrɛn tin dɛn. Wetin dis sho? I de sho se di trenin we di Baybul de gi go ɛp di wan dɛn we de lan “ɔlsay na ɔl di kɔngrigeshɔn dɛn,” jɔs lɛk aw i bin de apin na di apɔsul Pɔl in tɛm. (1 Kɔr. 4:17) So insay dis atikul ɛn di ɔda wan, wi go tɔk bɔt sɔm advays dɛn we dɛn ɛlda ya gi. (Prɔv. 15:22) Fɔ mek tin simpul, insay dɛn atikul ya, wi go kɔl di ɛlda dɛn “ticha” ɛn di wan dɛn we dɛn de tren “studɛnt.”

12. Wetin ticha fɔ du? Wetin mek i fɔ du am?

 ¹² Ticha fɔ rɛdi in studɛnt in at. Jɔs lɛk we pɔsin we de mek gadin kin rɛdi di grɔn ɛn dig am bifo i plant sid, na so ticha fɔ rɛdi di studɛnt in at bifo i tich am nyu tin. So aw ticha dɛn go rɛdi dɛn studɛnt? Na bay we dɛn du wetin wan prɔfɛt bin du. Wetin i bin du?

13-15. (a) Us wok Jiova bin gi di prɔfɛt Samiɛl? (b) Aw Samiɛl bin du di wok? (Luk di pikchɔ nia dis atikul in taytul.) (c) Wetin mek ɛlda dɛn tide fɔ tink bɔt Samiɛl dis in stori?

¹³ I dɔn pas 3,000 ia we Jiova tɛl di prɔfɛt Samiɛl se: “Tumara arawnd dis sem tɛm, a go sɛn wan man to yu we kɔmɔt usay di Bɛnjaminayt dɛn de. Yu fɔ anɔynt am as lida fɔ mi pipul dɛn we na Izrɛl.” (1 Sam. 9:15, 16) Samiɛl kam fɔ no se nɔto in go bi lida fɔ di Izrɛlayt dɛn igen ɛn Jiova dɔn gi am di wok fɔ anɔynt ɔda pɔsin we go tek in ples. Samiɛl go mɔs dɔn tink se: ‘Aw a go rɛdi dis man fɔ in wok?’ I plan sɔntin ɛn fɛn we fɔ du am.

¹⁴ We Samiɛl si Sɔl di nɛks de, Jiova tɛl am se: “Luk di man.” So Samiɛl du wetin i bin dɔn plan. I kɔl Sɔl fɔ lɛ dɛn go it na wan ɔl. I gi Sɔl ɛn di man we kam wit am di bɛst say fɔ sidɔm ɛn di bɛst pat pan di bif ɛn i tɛl Sɔl se: “It, bikɔs dɛn kip am fɔ yu fɔ dis de.” Afta dat, Samiɛl tek Sɔl ɛn waka wit am go na in os. Dɛn bin de tɔk as dɛn de go. We dɛn rich, Samiɛl tɛl Sɔl mek dɛn go ɔp di os. We di ivintɛm briz bin de blo, Samiɛl “kɔntinyu fɔ tɔk wit Sɔl ɔp di os” te dɛn slip. Di nɛks de, Samiɛl anɔynt Sɔl, i kis am, ɛn tɛl am bɔt ɔda tin dɛn we i fɔ du. Afta dat, i lɛf Sɔl fɔ go; i bin dɔn rɛdi Sɔl fɔ di wok we i gɛt fɔ du.—1 Sam. 9:17-27; 10:1.

¹⁵ Fɔ anɔynt sɔmbɔdi fɔ bi lida fɔ di neshɔn, nɔto di sem lɛk we yu de tren brɔda fɔ bi ɛlda ɔ ministerial savant na di kɔngrigeshɔn. Bɔt pan ɔl dat, ɛlda dɛn tide kin lan bɔku tin frɔm wetin Samiɛl bin du. Lɛ wi tɔk bɔt tu tin dɛn we Samiɛl bin du.

16. (a) Aw Samiɛl bin fil we di Izrɛlayt dɛn se dɛn want mɔtalman kiŋ? (b) We Jiova tɛl Samiɛl fɔ anɔynt Sɔl, wetin Samiɛl bin du?

¹⁶ Gladi fɔ du am, nɔ jɔs du am fɔ du sek. We Samiɛl yɛri se di Izrɛlayt dɛn want mɔtalman kiŋ, i bin fil bad, i tek am se di pipul dɛn nɔ want am igen as lida. (1 Sam. 8:4-8) I nɔ bin want fɔ du wetin di pipul dɛn want, pas we Jiova tɛl am tri tɛm se i fɔ lisin to di pipul dɛn. (1 Sam. 8:7, 9, 22) Bɔt pan ɔl dat, Samiɛl nɔ bin jɛlɔs ɔ vɛks pan di man we fɔ kam tek in ples. We Jiova tɛl Samiɛl fɔ anɔynt Sɔl, i du am. I nɔ du am fɔ du sek, bɔt i du am bikɔs i lɛk Jiova.

17. Aw ɛlda dɛn tide de falamakata Samiɛl? Aw di ɛlda dɛn kin fil we dɛn du dis?

¹⁷ Ɛlda dɛn we sabi du dɛn wok de falamakata Samiɛl we dɛn de tren ɔda brɔda dɛn. (1 Pit. 5:2) Dɛn ɛlda ya rɛdi fɔ tren ɔda brɔda dɛn; dɛn nɔ de fred se dɛn gɛt fɔ gi dɛn brɔda ya sɔm pan di wok dɛn we dɛn de du. Ɛlda dɛn we bisin bɔt di brɔda dɛn, kin si di wan dɛn we want fɔ lan lɛk pipul dɛn we dɛn ɔl de “wok togɛda,” dɛn nɔ de si dɛn as pipul dɛn we want fɔ tek di wok  we dɛn de du. Bɔt dɛn de si dɛn as pipul dɛn we valyu na di kɔngrigeshɔn. (2 Kɔr. 1:24; Ibru 13:16) Dɛn ɛlda ya kin gladi we dɛn de si aw di wan dɛn we dɛn de tren de yuz wetin dɛn dɔn lan fɔ bɛnifit di kɔngrigeshɔn!—Akt 20:35.

18, 19. Aw ɛlda go rɛdi di brɔda we i de tren? Wetin mek i impɔtant fɔ du dat?

¹⁸ Tray fɔ mek padi wit dɛn, nɔto fɔ jɔs tich dɛn. Di de we Samiɛl mit Sɔl, Samiɛl fɔ dɔn pul ɔyl na bɔtul ɛn anɔynt am wantɛm wantɛm ɛn tɛl am se i dɔn bi kiŋ, so i kin go. Na tru se Samiɛl bin fɔ dɔn anɔynt am, bɔt Sɔl nɔ fɔ dɔn rɛdi fɔ bi lida fɔ Gɔd in pipul dɛn. Bifo dat, Samiɛl tek in tɛm fɔ rɛdi Sɔl. Na afta dɛn it gud fud, dɛn dɔn waka, dɛn dɔn tɔk fɔ lɔng tɛm, ɛn dɛn dɔn rɛst gud wan bifo Samiɛl fil se di rayt tɛm dɔn rich fɔ lɛ i anɔynt Sɔl.

¹⁹ Semweso, ɛlda dɛn fɔ mek padi wit di pɔsin we dɛn want fɔ tren bifo dɛn bigin tren am. Di tin dɛn we ɛlda go du fɔ mek padi biznɛs wit di pɔsin we i de tren kin difrɛn frɔm kɔntri to kɔntri. Bɔt i nɔ mata usay yu de, if yu fɛn tɛm fɔ de wit di brɔda we yu de tren, i go tan lɛk se yu de tɛl am se, “Yu impɔtant to mi.” (Rid Lɛta Fɔ Rom 12:10.) Pan ɔl we yu nɔ go tɛl am dat, i go no klia wan se i impɔtant to yu ɛn i go rili lɛk dat.

20, 21. (a) Udat na gud ticha? (b) Wetin wi go tɔk bɔt na di nɛks atikul?

²⁰ Ɛlda dɛn, una mɛmba se: Gud ticha nɔto jɔs sɔmbɔdi we lɛk fɔ tren ɔda pɔsin, bɔt na sɔmbɔdi we lɛk di pɔsin we i de tren. (Luk Jɔn 5:20.) Di pɔsin we de lan, kin kwik fɔ no if in ticha lɛk am ɔ i nɔ lɛk am. Ɛn dis kin afɛkt di we aw i de tek di trenin we dɛn de gi am. So, ɛlda dɛn, we una de tren ɔda brɔda dɛn, una nɔ jɔs bi dɛn ticha, una bi dɛn padi.—Prɔv. 17:17; Jɔn 15:15.

²¹ Afta di ɛlda dɔn rɛdi di brɔda, i kin bigin fɔ tren am. Aw di ɛlda go tich di pɔsin we i de tren? Na dat wi go tɔk bɔt na di ɔda atikul.