Skip to content

Skip to table of contents

Manau Karana​—Aonega Dalana

Manau Karana​—Aonega Dalana

Manau Karana Aonega Dalana

Toñi ena ḡaukara na burukadia e naridiamu, bona nega ta ia na ruma ta ai e pidipidi bena hahine ta ese iduara e kehoa. Una hahine ese e gwau henia badina sela haraḡa sinana burukana baine naria. Toñi na se leidi, to una hahine ena lalohadai kererena dainai mai manauna ida e sori henia.

TOÑI na nega iharuana ma ela neganai, una hahine ese e gwau henia lou. Toñi be dahaka e kara? Ia na ini e gwau toma: “Egu hemami na se namo. Badina una hahine ese e gwaurai herevadia na dia mamaoro.” To, Toñi ese una hahine na e sori henia lou bona e hamaoroa ena hisihisi na e lalopararalaia.

Bema oi na Toñi, oi be ede boma kara toma? Oi boma manau, eiava? Emu badu boma biagua diba, eiava? Momokani, nega unu bamodia ai baita manaumu na auka. Ta lalohisihisimu eiava ta ese e habadudamu neganai, manau karana baita hahedinaraiamu na auka.

To, Baibul ese Kristen taudia e hagoadadiamu bae manau na namo. Danu, Baibul ese manau na aonega ida e herevalaidia hebou. Iakobo na e henanadai: “Daika na bogaraḡimui ai e aonegamu bona lalona e pararamu? Ia ese ena mauri namona na ena kara ai baine hahedinaraia, aonega korikori manauna ai.” (Iak. 3:13) Edena dalai manau karana ese atai amo e maimu aonegana e hahedinaraiamu? Bona dahaka ese baine duruda una kara baita hahedinaraia?

MANAU NA AONEGA KARANA

Manau karana ese badu baine laoa ahu diba. “Haere manauna ese badu e laoa ahumu, a gwau turiariki ese badu e havaraiamu.”​—Her. 15:1.

Badu ese heai e havaraiamu, au ese lahi e hahururuamu na heto. (Her. 26:21) To, haere manauna ese nega momo maino e havaraiamu. Una ese e badumu tauna lalona baine ha manaua diba.

Toñi enai una na e vara. Ia e gwau henia hahinena ese ena manau karana e itaia neganai e tai. Una hahine ese e hamaoroa, ia bona ena ruma bese ediai e vara hekwakwanaidia daidiai e lalometau. Toñi na e manau dainai, gabeai una hahine ida Baibul stadi e hamatamaia.

Manau karana ese baine hamoaleda diba. “Manau taudia na e moalemu, badina idia ese tanobada do bae abia.”​—Mat. 5:5, NWT.

Dahaka dainai manau taudia na e moalemu? Guna e daḡedaḡeva taudia momo na e manau dainai hari e moalemu. Edia mauri na e hanamoa, bona mai dibadia vaira negana ai hahenamo bae abia. (Kol. 3:12) Spain ai, seket tauna ta, Adolfo, na ena mauri gunana e laloa lou.

Adolfo na eto: “Egu mauri na asi anina. Nega momo na badu haraḡava, bona bamogu haida na egu hekokoroku bona daḡedaḡe karadia daidiai e gari heniguva. To egu ai e vara ḡauna ta ese egu mauri na e haidaua. Heatu ta lalonai lau na nega siks e gwadagu bona mokona na mase.”

To hari, Adolfo na ena hereva bona kara amo haida e hadibadiamu bae manau totona. Ena kara namodia dainai momo ese e ura heniamu. Adolfo na e gwaumu, ia na ena mauri e haidaua dainai e moalemu. Bona Iehova e hanamoamu badina Ia ese e durua manau karana baine hahedinaraia totona.

Manau karana ese Iehova e hamoaleamu. “Natugu e, ba aonega, lalogu na ba hamoalea, e gwau henigumu tauna baina haere henia totona.”​—Her. 27:11.

Iehova na ia e inai heniamu tauna badana, Diabolo, ese e gwau heniamu. Diabolo ena kara dainai Dirava na baine badu diba, to Baibul na e gwaumu Iehova na “badu ai na halahemu.” (Eso. 34:6) Bema ita na baita ḡaukara goada Dirava ena kara​—badu ai e halahemu bona e manaumu karadia​—baita tohotohodia, ita na aonega dalana ta badinaiamu bona una ese Iehova e hamoaleamu.​—Efe. 5:1.

Ina tanobada na badu bona daḡedaḡe karadia amo e honu. Taunimanima momo na e heaḡimu, e hekokorokumu, e ere dikamu, e habade koikoimu, e lebulebumu, bona e daḡedaḡemu. (2 Tim. 3:2, 3) To, namona na una ese Kristen tauna na basine koua manau karana baine hahedinaraia totona. Dirava ena Hereva ese e hadibadamu, “atai amo e maimu aonegana e abia tauna . . . na maino tauna, e lalo maoromaoromu.” (Iak. 3:17, NWT) Maino bona lalo maoromaoro karadia baita hahedinaraimu neganai, baita hamomokaniamu ita na Dirava ena aonega ta abia. Una aonega ese be durudamu, ta ese e habadudamu neganai mai manauda ida baita haere henia diba, bona Iehova, aonega ibounai Badina, baita raka henia kahi diba.

Manau Karana Ba Hahedinaraia Dalana

Bema ta ese baine kara auka henimu, dahaka ese baine durumu diba emu hemami ba biagua bona Iehova ese e moalelaimu karadia ba kara? Namona na henu ai e hetore hahekau herevadia ba lalodia dobu.

1 “TANOBADA LAUMANA” BA DADARAIA.​—1 Kor. 2:12. Taunimanima momo na e laloamu manau na manoka toana. Idia na e tomamu ta na baine goada totona, ena lalohadai mo baine herevalai bona baine daḡedaḡe na namo. Lalohadai unu bamona na ina tanobada laumana o ena lalohadai e hahedinaraiamu​—dia atai amo e maimu aonegana. To, Baibul ese e hahedinaraiamu manau na goada toana. E gwaumu: “Haheauka ese lohia lalona baine ania, bona mala manadana ese turia baine hakwaidua.”​—Her. 25:15.

Ba lalohadailai henanadaidia:

Manau be goada toana eiava manoka toana?

Lau na hekwarahimu “tau-anina ena kara,” heḡereḡere badu bona heatu karadia, na dadaraidiamu, eiava?​—Gal. 5:19, 20.

2 NEGA BAVATO BA LALO DOBU. “Kara maoromaoro tauna ese lalona e hadaia namonamomu ede baine haere toma, a kara dika tauna uduna amo hereva dikadia na e aru lasimu.” (Her. 15:28) Bema badu ai baita herevamu, reana ta gwaurai herevadia daidiai gabeai baita lalohisihisimu. To, baita gwaurai herevadia baita lalodia dobumu o baita lalohadailai gunamu neganai, mai manauda ida baita herevamu, bona ta lalona baita hamanaua dibamu.

Ba lalohadailai henanadaidia:

Badu haraḡa karana ese lau be ede e biagugu tomamu?

Maino baine vara totona, ta ena kerere baina laloa nege diba, eiava?​—Her. 19:11.

3 BA ḠURIḠURI HANAIHANAI. Lauma helaḡa o Dirava ena ḡaukara siahuna baita noia. (Luka 11:13) Baita helalotao manau bona boga-auka o sibo hebiagu karana na Dirava ena lauma helaḡa huahuadia. Adolfo na ini e gwau toma: “Hekwakwanai e badamu neganai, Iehova na ḡuriḡuri henia hanaihanaimu karana ese e durugumu.” Bema ‘ḡuriḡuri baita goadalaia nega idoinai,’ Iehova ese eda noinoi na be abia daemu bona lauma helaḡa be henidamu.​—Roma 12:12.

Ba lalohadailai henanadaidia:

Lau be hanaihanai Iehova na noiamu kudougu bona egu ura baine tahu totona, a?

Lau be Iena lauma helaḡa bona aonega na noiamu, unu amo Ia e moalelaimu karadia baina kara, a?​—Sal. 139:23, 24; Iak. 1:5.