“Kipia se keski xiuitl tlauel nimokuesouayaya, eliyaya kejuak nijnekiskia nijseuis se tlitl uan amo niueliyaya. Yeka kemantika nijnekiyaya nimomiktis. Maske kiampa nijnekiyaya nijchiuas amo nelia nijnekiyaya nimikis, san ayokmo nijnekiyaya nitlaijiyouijtos” (Jonathan katli kipia 17 xiuitl).

 Kema kintlajtlanijkej se 14 mil telpokamej katli momachtiaj secundaria, nechka se tlen makuili telpokamej kiijtok kena moiljuijtoya momiktis ipan nopa 12 metstli tlen panotoya. a Tlaj ta ayokmo tijneki tiitstos ¿tlake uelis tijchiuas?

•   Ximochia. Amo xijchijtiuetsi se tlamantli. Maske tijmatis ayokmo tikijiyouia tlen mitspano, onka se keski tlamantli tlen uelis mitspaleuis.

 ¿Timomachilia kejuak tiitstok ipan se laberinto uan ayokmo tijmati tlake tijchiuas? Kemantika tlen tijyolmatij uelis kichiuas ayokmo ma tikitakaj se keski tlamantli kej kinamiki. Tlaj tijtemos tlapaleuili kampa kinamiki nima uelis kuali tijyolmatis.

•  Tlen Biblia tetlajtolmaka: “Kampa ueli tlakamej techchiuiliaj tlen axkuali, pero aya techtsontlamiltijtokej. Kemantsi ayok tijmatij tlake tijchiuasej, pero axtijkajtokej toteki” (2 Corintios 4:8).

   Tlen uelis tijchiuas: Tlaj nochipa san timoiljuijtok timomiktis, xijtemo ma mitspaleuikaj. Uelis titlanojnotsas kampa kinpaleuiaj katli kinekij momiktisej o tias ipan se hospital kampa nima tepaleuiaj. Nopaya itstokej katli kinekij mitspaleuisej uan kimatij kenijkatsa kichiuasej.

•   Xikamanalti iuaya se akajya. Mouampoyouaj uan mochampoyouaj kintekipachoua tlen mitspano uan kinekij mitspaleuisej. Pero inijuantij amo uelis kimatisej tlen mitspano tlaj amo tikinpouilia.

 Kej kema se akajya moneki motlalilis lentes uan kiampa kuali tlachias. Se mouampo uelis mitspaleuis xikita kej kinamiki tlen mitspano uan sampa xiyolpaki.

•  Tlen Biblia tetlajtolmaka: “Se tlen tokualuampo [...] Kema onka tlaouijkayotl techpaleuia keja eliskia se toikni” (Proverbios 17:17).

   Tlen uelis tijchiuas: Tlaj amo tijmati kenijkatsa tikiljuis se akajya tlen mitspano, ueliskia tikijtos: “Ipan tonali tlen panotok nimoiljuijtok tlamantli tlen amo kinamiki... ¿Uelis nimitspouilis tlen nechpano?” o uelis tikijtos: “Amo nijmati kenijkatsa nijsenkauas se kuesoli... ¿Uelis tinechpaleuis?”.

•   Xia ika tepajtijketl. Onka se keski kokolistli tlen tlauel ouij kej kema se akajya tlauel motekipachoua o kema mokuesoua miak tonali, ni kokolistli uelis kichiuas se maseuali ayokmo ma kineki itstos. Maske kiampa kena onka tlen uelis kinpaleuis.

 Kej kema titsompiliui kichiua amo ximayana, tlaj timokuesoua miak tonali uelis kichiuas ayokmo tijnekis tiitstos. Maske kiampa, kena onka tlen uelis kinpaleuis katli kipia nopa kokolistli.

•  Tlen Biblia tetlajtolmaka: “Se tetikatlakatl axkineki se tepajtijketl, pero se kokoxketl, kena” (Mateo 9:12).

   Tlen uelis tijchiuas: Kuali xikochi, xijchiua ejercicio uan xijkua tlen mitspaleuis. Tlaj kuali eltok motlakayo mitspaleuis xiyolpaki uan tijpatiitas monemilis.

•   Ximomaijto. Biblia kiijtoua toTeotsij “eli más ueyi que toyolo uan kimati nochi” (1 Juan 3:20). Uelis timomaijtos ika toTeotsij nama uan xijtekiui itoka, Jehová, uan xikiljui nochi tlen tijyolmati.

 Se keski tlaouijkayotl tlauel ouij uan amo uelis tijsenkauas moselti. Jehová, katli mitschijchijki kineki mitspaleuis.

•  Tlen Biblia tetlajtolmaka: “Xijtlajtlanikaj ma inmechmaka nochi tlen moneki uan [...] toTeko inmechmakas tlaseuilistli ipan inmoyolo tlen tlakamej axuelis kimachilisej” (Filipenses 4:6, 7).

   Tlen uelis tijchiuas: Xikiljui Jehová tlen mitspano uan nojkia ximoiljui ipan se keski tlamantli tlen uelis tijtlaskamatilis ipan ni tonali (Colosenses 3:15). Tlaj titetlaskamatilia mitspaleuis tikitas monemilis kej kinamiki.

 Tlaj timoiljuia monemilis amo eli ipati, xijtemo tlapaleuili. Jonathan katli tikijtojkej kema pejki ni tlamachtili, monejki kichiuas se keski tlamantli, ya kiijtoua: “Monejki nimokamanaljuis ininuaya notatauaj uan nojkia niajki ika tepajtijketl, nama kuali nimomachilia. Maske kemantika nojua nimokuesoua, ayokmo nijneki nimomiktis”.