Yeqa uye kokuphakathi

IMIBUZO EBUZWA NGABASAKHULAYO

Kuyini Engingakwenza Ukuze Ngehlise Umzimba?

Kuyini Engingakwenza Ukuze Ngehlise Umzimba?

 Kumele ngiwehlise yini umzimba wami?

 Abanye abasakhulayo bacabanga ukuthi kumele behlise umzimba. Kodwa . . .

  •   Abanengi bakhathazeke kakhulu ngendlela ababukeka ngayo hatshi ngempilakahle yabo. Abanye bayazincitsha ukudla kumbe banathe amaphilisi ukuze behlise umzimba masinyane. Kodwa ukwenza njalo akuncedi njalo kuyingozi.

     “Amanye amankazana ayazincitsha ukudla ukuze ehlise imizimba yawo masinya. Kodwa lokhu kuyawulimaza umzimba njalo kuthatha isikhathi eside ukuthi uzelaphe.”—UHailey oleminyaka engu-25.

  •   Abanengi baphonguzihlupha kodwa kungelasizatho. Imizimba yabo iyabe ilingene, kodwa besebeziqathanisa labanye abentanga yabo kumbe labo abababona kuma-TV kumbe ku-inthanethi.

     “Ngileminyaka engu-13 ngangiziqathanisa labangane bami. Ngangicabanga ukuthi bazangithanda nxa ngingacaka ngifanane labo.”—UPaola oleminyaka engu-20.

 Kodwa abanye abasakhulayo kuyadingakala sibili ukuthi behlise imizimba yabo. Umbiko owakhitshwa yi-World Health Organization uthi:

  •   Emhlabeni wonke, abantwana abangaba yi-340 miliyoni, abaleminyaka engu-5 kusiya kwengu-19 balemizimba emikhulu kakhulu.

  •   Ngo-1975 abasakhulayo abangamaphesenti angu-4 (abaleminyaka engu-5 kusiya kwengu-19) babelemizimba emikhulu kakhulu. Kodwa ngo-2016 inani leli laselikhwele layafika kumaphesenti angu-18.

  •   Emazweni amanengi kugcwele abantu abalemizimba emikhulu kulabacakileyo.

  •   Lasemazweni asathuthuka abantu baba lemizimba emikhulu lanxa besidla ukudla okungakhi umzimba.

 Yiphi indlela engcono yokwehlisa umzimba?

 Yikuphi ongakukhetha?

  1.   Ukweqisa ukudla.

  2.   Ukudla ukudla okwakha umzimba lokuziqeqetsha.

  3.   Kumbe ukunatha amaphilisi okwehlisa umzimba.

 Impendulo eqondileyo: Ngeyesibili: Ukudla ukudla okwakha umzimba lokuziqeqetsha.

 Ukweqisa ukudla kumbe ukuzincitsha ukudla okuthile kungawehlisa masinya umzimba wakho. Kodwa lokhu akuncedi ngoba kuyawulimaza umzimba futhi nxa ungakubuyelela lokho kudla uzaphinda uqhele.

 Kodwa ukuzimisela ukuthuthukisa impilakahle yakho kuzakunceda ukuthi ube lomzimba omuhle. Omunye udokotela okuthiwa nguMichael Bradley a ubika ukuthi indlela engcono lezakunceda okwempilo yakho yonke yikutshintsha indlela owenza ngayo ezinye izinto. Akutshoyo yikuthi kumele uzimisele ukutshintsha okunengi nxa ufuna ukwehlisa umzimba.

 Ongakwenza

 IBhayibhili lithi kumele ‘sizibambe kukho konke esikwenzayo,’ okungagoqela lasendabeni yokudla. (1 KuThimothi 3:11) Liphinda lisixwayise ngokudla kakhulu. (IZaga 23:20; ULukha 21:34) Zama amacebo la alandelayo:

  •   Woba kwazi ukudla okwakha umzimba.

     Ukuba lolwazi mayelana lokudla okwakha umzimba kuzakunceda ukuthi udle ukudla okufaneleyo. Lokhu kuzakusiza ukuthi ube lomzimba olingeneyo.

  •   Hlala uziqeqetsha.

     Cabanga ngezinto zansukuzonke ongazenza ukuze ungatshoni uhlezi. Ngokwesibonelo, kulokuthi ugade i-elevator kungcono ukuthi uqanse ama-steps. Njalo kulokuthi utshone ubukele i-TV zama ukuphuma phandle uhambe utshitsha okwemizuzu engaba ngu-30.

  •   Dlana ukudla okwakha umzimba.

     USophia oleminyaka engu-16 uthi: “Ngijayele ukuhlala ngilokudla okwakha umzimba okunjengezithelo. Lokhu kuyanginceda ukuthi ngingadli ukudla okunengi okungakhi umzimba.”

  •   Ungajahi nxa usidla.

     Abanye abantu badla begijima okokuthi kabananzeleli lanxa sebesuthi. Ungajahi njalo ungaphindi ukudla ungakezwa ukuthi usuthi yini loba hatshi. Ungamangala unanzelela ukuthi ususuthi.

  •   Nanzelela ukuthi ukudla okudlayo kulama-calories anganani.

     Bala okubhalwe emaphakethini okudla ukuze ubone ukuthi kulama-calories anganani. Ngokwesibonelo, okunathwayo okunengi, ukudla okuthengiswa kuphekiwe, lama-desserts kulama-calories amanengi abangela ukuthi umzimba ube mkhulu.

  •   Linganisela.

     USara oleminyaka engu-16 uthi: “Ngasengizihlupha kakhulu ngokuthi ukudla engikudlayo kulama-calories amangaki okokuthi nxa ngangikhangela ukudla, engangikubona kwakungama-calorie kuphela.” Ungazithwalisi nzima, akukubi ukuthi uke uzitike ngezimnandi.

 Zama lokhu: Khuluma lodokotela wakho ukuze akutshele okungakunceda. Uzakuhlola abesebona ukuthi ngokunjani ukudla ongakudla lokuthi kuyini ongakwenza ukuze wehlise umzimba.

a Ebhukwini elithi, When Things Get Crazy With Your Teen.