1, 2. Wat vragen veel mensen zich af?

EEN tsunami verwoest een dorp. Terroristen plegen een aanslag en doden veel mensen. Een moeder sterft aan kanker en laat drie kinderen achter.

² Als zulke verschrikkelijke dingen gebeuren, vragen veel mensen zich af: ‘Waarom? Waarom is er zo veel haat en ellende in de wereld?’ Vraag jij je dat ook weleens af?

3, 4. (a) Welke vragen stelde Habakuk? (b) Wat zei Jehovah tegen hem?

³ In de Bijbel lees je dat mensen die een goede band met God hadden, ook zulke vragen stelden. Habakuk bijvoorbeeld vroeg aan Jehovah: ‘Waarom laat u mij onrecht zien? En waarom laat u onderdrukking toe? Waarom is er verwoesting en geweld om mij heen? En waarom is er zo veel ruzie en strijd?’ — Habakuk 1:3.

⁴ In Habakuk 2:2, 3 geeft Jehovah antwoord op die vragen en belooft hij om de situatie te herstellen. Jehovah houdt van mensen. De Bijbel zegt: ‘Hij geeft om je’ (1 Petrus 5:7). Jehovah vindt het nog veel erger dan wij om te zien dat mensen pijn en verdriet hebben (Jesaja 55:8, 9). Maar waarom is er dan zo veel ellende?

5. (a) Wat zeggen veel religies over lijden? (b) Wat leert de Bijbel?

⁵ Volgens veel religies is het Gods wil dat mensen lijden. Sommige zeggen dat God van tevoren bepaalt wat iemand zal overkomen, ook de slechte dingen, en dat we niet kunnen begrijpen waarom. Andere zeggen dat God mensen, zelfs kleine kinderen, laat doodgaan omdat hij ze in de hemel nodig heeft. Maar slechte dingen komen nooit van God. De Bijbel zegt: ‘Het is ondenkbaar dat de ware God slechte dingen doet, dat de Almachtige onrecht doet!’ — Job 34:10.

6. Waarom geven veel mensen God de schuld van alle ellende?

⁶ Veel mensen geven God de schuld van alle ellende die we meemaken, omdat ze denken dat hij over de wereld regeert. Maar in hoofdstuk 3 heb je kunnen lezen dat Satan de regeerder van de wereld is.

7, 8. Waarom is er zo veel lijden?

⁷ De Bijbel zegt dat de ‘hele wereld in de macht van de goddeloze ligt’ (1 Johannes 5:19). Satan is gemeen en wreed. Hij ‘misleidt de hele bewoonde aarde’ (Openbaring 12:9). Door zijn invloed doen veel mensen slechte dingen. Dat is één reden waarom de aarde vol leugens, haat en geweld is.

⁸ Een tweede reden is dat alle mensen onvolmaakt zijn doordat Adam en Eva in opstand kwamen. En omdat mensen onvolmaakt zijn, doen ze elkaar vaak pijn. Ze willen graag meer macht hebben dan anderen. En dat leidt zelfs tot oorlog (Prediker 4:1; 8:9).  Een derde reden is dat iemand soms gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plek is, waardoor hij bijvoorbeeld een ongeluk krijgt. De Bijbel zegt: ‘Tijd en toeval treffen hen allemaal’ (Prediker 9:11).

9. Hoe weten we dat Jehovah een goede reden heeft om nog geen eind te maken aan ellende?

⁹ Jehovah is nooit de oorzaak van lijden. We kunnen hem niet de schuld geven van oorlog of geweld. God veroorzaakt geen rampen zoals aardbevingen, orkanen of overstromingen. Maar misschien vraag je je af: als Jehovah de machtigste persoon in het universum is, waarom doet hij dan niets aan al die slechte dingen? We weten dat hij veel van ons houdt, dus moet hij een hele goede reden hebben waarom hij al die ellende toelaat (1 Johannes 4:8).

10. Waarvan beschuldigde Satan Jehovah?

¹⁰ Satan loog tegen Adam en Eva. Hij zei dat God een slechte Regeerder was. Hij beweerde dat God iets goeds voor ze achterhield. Hij wilde ze laten geloven dat hij een betere regeerder zou zijn dan Jehovah, en dat ze Jehovah niet nodig hadden (Genesis 3:2-5; zie eindnoot 27).

11. Welke vraag gaan we bespreken?

¹¹ Adam en Eva kwamen tegen Jehovah in opstand. Ze vonden dat ze het recht hadden om zelf te bepalen wat goed en wat fout was. Hoe kon Jehovah bewijzen dat ze ongelijk hadden en dat hij weet wat het beste voor ons is?

12, 13. (a) Waarom doodde Jehovah Adam en Eva niet meteen? (b) Waarom heeft Jehovah toegestaan dat Satan de macht over de wereld heeft en dat mensen zelf kunnen regeren?

 ¹² Jehovah heeft Adam en Eva niet meteen gedood. Hij stond toe dat ze kinderen kregen. Die kinderen mochten zelf kiezen wie ze als regeerder wilden, Jehovah of Satan. Het was nog steeds Jehovah’s doel om de aarde te vullen met volmaakte mensen. En niemand kan God tegenhouden, ook Satan niet (Genesis 1:28; Jesaja 55:10, 11).

¹³ Toen Satan Jehovah beschuldigde, waren daar miljoenen engelen bij (Job 38:7; Daniël 7:10). Had Satan gelijk? Jehovah gaf hem de tijd om dat te bewijzen. En Jehovah gaf mensen de tijd om te laten zien of ze echt zonder zijn hulp konden. Onder leiding van Satan mochten ze zelf regeren.

14. Wat heeft de geschiedenis bewezen?

¹⁴ Mensen regeren al duizenden jaren zelf, en dat is duidelijk geen succes. Satan heeft dus gelogen. We kunnen niet zonder Jehovah’s hulp. Jeremia zei dan ook: ‘Ik weet heel goed, Jehovah, dat het niet aan de mens is zijn weg te bepalen. Het is niet aan iemand die wandelt om zijn voetstappen zelfs maar te richten’ (Jeremia 10:23).

15, 16. (a) Waarom heeft Jehovah ellende zo lang toegelaten? (b) Waarom lost Jehovah de problemen die Satan veroorzaakt nu nog niet op?

¹⁵ Waarom heeft Jehovah ellende zo lang toegelaten? Waarom gebeuren er nog steeds slechte dingen? Omdat er tijd voor nodig was om te bewijzen  dat Satan een slechte regeerder is. Mensen hebben allerlei soorten regeringen uitgeprobeerd, maar zonder succes. Ze hebben veel bereikt in de wetenschap en de technologie, maar toch is er meer onrecht, armoede, misdaad en oorlog dan ooit. Het is dus duidelijk dat we God als regeerder nodig hebben.

¹⁶ Maar waarom lost Jehovah de problemen die Satan veroorzaakt nu nog niet op? Als hij dat zou doen, zou hij Satan helpen met regeren. En dat zou hij natuurlijk nooit doen. Bovendien zouden mensen dan denken dat ze wél goed kunnen regeren. Maar dat is niet waar, dus Jehovah zou die leugen nooit ondersteunen. Jehovah liegt nooit (Hebreeën 6:18).

17, 18. Wat gaat Jehovah doen aan alle ellende die Satan heeft veroorzaakt?

¹⁷ De opstand van Satan en mensen heeft veel schade veroorzaakt. Kan Jehovah die schade herstellen? Ja. Hij kan alles. Als bewezen is dat Satan ongelijk heeft, zal Jehovah van de aarde een paradijs maken, zoals hij het bedoeld had. Iedereen in de ‘herinneringsgraven’ krijgt dan een opstanding (Johannes 5:28, 29). Mensen zullen nooit meer ziek worden of doodgaan. Jehovah heeft Jezus de taak gegeven om straks alle ellende die Satan heeft veroorzaakt ‘ongedaan te maken’ (1 Johannes 3:8). Ondertussen geeft Jehovah ons de kans om hem te leren kennen en hem als Regeerder te kiezen. (Lees 2 Petrus 3:9, 10.) En als we het moeilijk hebben, helpt hij ons om het vol te houden (Johannes 4:23; lees 1 Korinthiërs 10:13).

 ¹⁸ Jehovah dwingt je niet om hem als Regeerder te kiezen. Hij heeft je een vrije wil gegeven. Waarom is dat zo bijzonder?

19. Welk geweldige cadeau heeft Jehovah ons gegeven? Waarom kun je daar dankbaar voor zijn?

¹⁹ Onze vrije wil is een prachtig cadeau van Jehovah. Het maakt ons heel anders dan dieren. Die volgen hun instinct, maar wij kunnen kiezen hoe we willen leven en of we Jehovah willen aanbidden (Spreuken 30:24). Ook zijn we geen robots die alleen maar instructies kunnen opvolgen. We kunnen zelf bepalen wie we willen zijn, wie onze vrienden zijn en wat we met ons leven doen. Jehovah wil dat we van het leven genieten.

20, 21. Wat is de beste keus die je kunt maken?

²⁰ Jehovah wil dat je van hem houdt (Mattheüs 22:37, 38). Hij is als een vader die blij is als zijn kind spontaan ‘ik hou van je’ tegen hem zegt — niet omdat hij dat moet zeggen, maar omdat hij dat zo voelt. Van Jehovah mag je zelf kiezen of je hem wilt dienen of niet. Satan, Adam en Eva kozen ervoor hem niet te dienen. Wat doe jij met je vrije wil?

²¹ Gebruik je vrije wil om Jehovah te dienen. Miljoenen mensen hebben ja gezegd tegen Jehovah en nee tegen Satan (Spreuken 27:11). Wat moet je doen als je in Gods nieuwe wereld wilt leven en wilt meemaken dat hij een eind maakt aan alle ellende? Daar gaat het volgende hoofdstuk over.