Przejdź do zawartości

Przejdź do spisu treści

CZY TO NIE ZOSTAŁO ZAPROJEKTOWANE?

Koła zębate młodego pluskwiaka

Koła zębate młodego pluskwiaka

MECHANIZM przekładni zębatej długo uważano za wytwór jedynie ludzkiej pomysłowości. Ale okazuje się, że niesłusznie! Zachodzące na siebie koła zębate odkryto w budowie pewnego żywego stworzenia — młodego pluskwiaka z gatunku Issus coleoptratus, występującego w ogrodach całej Europy *.

Młody osobnik tego gatunku może w ciągu zaledwie dwóch tysięcznych sekundy osiągnąć prędkość 3,9 metra na sekundę, poddając swoje ciało przeciążeniu prawie 200-krotnie przewyższającemu wartość przyśpieszenia ziemskiego. Z pola widzenia potrafi więc zniknąć w mgnieniu oka! Żeby wykonać taki skok, oba tylne odnóża owada muszą zadziałać z jednakową siłą dokładnie w tym samym czasie. W czym tkwi sekret precyzji jego ruchu?

Pomyśl: U nasady tylnych odnóży tego pluskwiaka naukowcy odkryli dwa współpracujące ze sobą „koła zębate”. To właśnie one sprawiają, że ruch obu jego odnóży jest doskonale zsynchronizowany. Gdyby tak nie było, skaczący owad wpadałby w niekontrolowany korkociąg!

Większe organizmy w czasie skoków synchronizują ruch kończyn za pomocą układu nerwowego. Jednak mechanizm kół zębatych u omawianego pluskwiaka działa znacznie szybciej niż impulsy nerwowe. Naukowiec Gregory Sutton zauważa: „Kiedy mowa o przekładni zębatej, zwykle myślimy o urządzeniach skonstruowanych przez człowieka, ale okazuje się, że tylko dlatego, iż nie zbadaliśmy sprawy wystarczająco dokładnie”.

Co o tym sądzisz? Czy mechanizm przekładni zębatej u pluskwiaka z gatunku Issus coleoptratus jest wynikiem ewolucji, czy został zaprojektowany?

^ ak. 3 Gdy owad ten przechodzi w postać dorosłą, traci elementy zębate.