Między rodziną łączoną a dotychczasowymi rodzinami i przyjaciółmi powstaje sieć wzajemnych relacji, których układanie często przypomina żmudne zszywanie patchworku *. Przybrany rodzic musi się kontaktować z drugim biologicznym rodzicem swoich pasierbów w takich kwestiach, jak odwiedziny, karcenie czy sprawy finansowe. Z kolei przyjaciele i krewni mogą mieć problem z zaakceptowaniem nowych członków rodziny. Zobaczmy, jak w takiej sytuacji pomocne okazują się rady z Biblii.

Judith z Namibii mówi: „Matka moich przybranych dzieci powiedziała im kiedyś, że jestem tylko nową żoną ich ojca i że nasze dzieci wcale nie będą ich rodzeństwem. Zabolało mnie to, bo kocham pasierbów, jakby byli moimi własnymi dziećmi”.

Zdaniem specjalistów relacje z drugim rodzicem dziecka mogą być w nowej rodzinie źródłem podziałów  i konfliktów. Z reguły najtrudniej jest się porozumieć matce rodzonej i przybranej. Jak pokonać tę trudność?

Środek zaradczy: Ustal rozsądne zasady. Jeżeli próbujesz wyłączyć eksmałżonka z życia waszego dziecka, może to się odbić na jego emocjach *. Przecież biologiczni rodzice odgrywają w życiu dzieci wyjątkową rolę (Przysłów 23:22, 25). Ale jeśli pozwolisz byłemu partnerowi zbytnio ingerować w sprawy twojej obecnej rodziny, może to frustrować lub złościć nowego współmałżonka. Dlatego dbaj o równowagę: ustal rozsądne granice, żeby chronić swoje małżeństwo, a zarazem — jak dalece to tylko możliwe — współpracuj z drugim rodzicem.

RADY DLA BIOLOGICZNYCH RODZICÓW

• W rozmowie z byłym współmałżonkiem skupiaj się na dziecku i unikaj schodzenia na inne tematy. Możesz też taktownie zaproponować stałą porę rozmów telefonicznych. Z reguły lepiej, żeby takie rozmowy odbywały się o ustalonej porze w ciągu dnia niż na przykład późnym wieczorem czy w najmniej spodziewanych momentach.

• Jeżeli nie sprawujesz opieki nad dzieckiem, postaraj się utrzymywać z nim regularny kontakt za pośrednictwem rozmów telefonicznych, listów, SMS-ów lub e-maili (Powtórzonego Prawa 6:6, 7). Niektórzy korzystają z programów komputerowych umożliwiających wideorozmowy. Dzięki wszystkim takim wysiłkom możesz uczestniczyć w życiu dziecka bardziej, niż ci się wydaje, i pozytywnie na nie wpływać.

RADY DLA PRZYBRANYCH MATEK

• Wczuwaj się w położenie rodzonej matki dziecka i wyraźnie dawaj do zrozumienia, że nie chcesz zająć jej miejsca (1 Piotra 3:8). Kiedy dziecko jest pod twoją opieką, regularnie informuj matkę, co u niego słychać; skupiaj się głównie na pozytywach (Przysłów 16:24). Zasięgaj jej rad i nie zapominaj podziękować, jeśli sama ci ich udzieli.

• W obecności matki nie przesadzaj z okazywaniem przybranemu dziecku czułości. Beverly ze Stanów Zjednoczonych opowiada: „Córeczka i synek mojego męża chcieli nazywać mnie mamą. Ustaliliśmy, że mogą tak się do mnie zwracać w naszym domu, ale że nie będą tego robić przy swojej prawdziwej mamie, Jane, i jej rodzinie. Od tamtej pory moje stosunki z Jane zaczęły się poprawiać. Później wspólnie angażowałyśmy się w szkolne przedstawienia i wycieczki”.

RADY POMOCNE W RELACJACH BIOLOGICZNI RODZICE — PRZYBRANI RODZICE

• Przy dzieciach nigdy nie wypowiadaj się źle o byłym współmałżonku albo jego nowym partnerze. Chociaż łatwo się zapomnieć i uderzyć w krytyczny ton, to takie uwagi wpływają na dziecko bardzo negatywnie. Poza tym nigdy nie wiadomo, jak i kiedy twoje słowa mogą zostać powtórzone (Kaznodziei 10:20). Jeżeli dowiesz się, że drugi rodzic albo jego współmałżonek cię obgadywał, skoncentruj się na uczuciach dziecka. Powiedz coś w rodzaju: „Przykro mi, że musiałeś tego słuchać. Twoja  mama się na mnie gniewa, a kiedy ludzie się gniewają, mówią niemiłe rzeczy”.

• Spróbujcie się postarać, żeby w obu domach obowiązywały podobne zasady i podobny sposób karcenia. Jeśli się to nie udaje, wyjaśnij dziecku różnice bez atakowania drugiej strony. Przeanalizuj następującą sytuację:

  Przybrana matka: Tymek, czemu nie odwieszasz mokrego ręcznika na wieszak?

  Tymek: U mamy zostawiamy ręczniki na podłodze. Mama i tak potem sprząta.

  Przybrana matka (z przekąsem): Pięknie, wychowuje cię na bałaganiarza.

  Czy nie byłoby lepiej zareagować w ten sposób?

  Przybrana matka (spokojnie): W porządku. Ale u nas każdy sam odwiesza ręcznik.

• Nie organizuj dzieciom zajęć w czasie, który mają spędzić z drugim rodzicem (Mateusza 7:12). Jeśli czegoś nie da się przełożyć, to zanim powiesz o planach dzieciom, uzgodnij sprawę z byłym współmałżonkiem.

W pewnym poradniku przytoczono wypowiedź kobiety, która skarżyła się, że jej mąż trzyma stronę swoich dorosłych dzieci i że bagatelizuje ich lekceważący stosunek do niej. Przyznała: „W takich sytuacjach od razu się we mnie gotuje” (G. Gabe i J. Lipman-Blumen, Step Wars). Co zrobić, żeby relacje z dorosłymi dziećmi nie wpływały na twoje małżeństwo rujnująco?

Środek zaradczy: Okazuj empatię. W Biblii czytamy: „Niech każdy szuka korzyści nie swojej własnej, lecz drugiego” (1 Koryntian 10:24). Staraj się więc zrozumieć uczucia drugiej strony. Dorosłe dzieci twojego współmałżonka być może obawiają się utraty jego miłości. Mogą też myśleć, że jeśli polubią przybranego rodzica, okażą się nielojalne wobec swojej biologicznej rodziny. Z kolei twój współmałżonek może się obawiać, że gdy będzie krytykował dzieci, to one się od niego odsuną.

Zamiast narzucać się ze swoją przyjaźnią, pozwól, żeby więź z pasierbami tworzyła się w sposób naturalny. Tak to już jest, że szczerego uczucia nie da się na nikim wymusić (Pieśń 8:4). Miej zatem realistyczne oczekiwania i nie spodziewaj się, że zażyłość z przybranymi dziećmi pojawi się z dnia na dzień.

Nawet jeśli masz poczucie krzywdy, nie wylewaj z siebie wszystkich żalów (Przysłów 29:11). W chwilach, gdy wyjątkowo trudno ci zapanować nad językiem, módl się podobnie jak niegdyś król Dawid: „Postaw, Jehowo, wartę dla mych ust; postaw straż u drzwi moich warg” (Psalm 141:3).

Jeżeli mieszkasz w domu, w którym wychowywały się dzieci twojego współmałżonka, być może z zaskoczeniem odkryjesz, jaki sentyment wciąż  czują do tego miejsca. Nie wprowadzaj zbyt wielu zmian, zwłaszcza w ich dawnych pokojach. Niektóre małżeństwa decydują, że w takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem będzie przeprowadzka.

Marion z Kanady mówi: „Moi rodzice często dawali prezenty mojemu synkowi, ale pomijali dzieci męża. Próbowaliśmy im to jakoś wynagrodzić, ale czasami po prostu nie było nas stać, żeby im coś kupić”.

Środek zaradczy: Dawaj pierwszeństwo nowej rodzinie. Powiedz krewnym i przyjaciołom, jak bardzo ci na niej zależy (1 Tymoteusza 5:8). Nie możesz od nich wszystkich oczekiwać, że od razu ją pokochają, ale możesz poprosić, żeby starali się być mili i każdego członka twojej rodziny traktowali równo. Wyjaśnij, że przybranym dzieciom byłoby strasznie przykro, gdyby poświęcano im mniej uwagi albo pomijano je w jakiś inny sposób.

Zadbaj o to, żeby byli teściowie uczestniczyli w życiu wnuków. Susan z Wielkiej Brytanii opowiada: „Zdecydowałam się na ponowne małżeństwo półtora roku po śmierci pierwszego męża. Jego rodzicom nie było łatwo zaakceptować mojego drugiego partnera. Wzajemne relacje się poprawiły, kiedy zaczęliśmy ich bardziej włączać w nasze życie, zachęcać dzieci, żeby do nich dzwoniły, a także dziękować im za pomoc”.

Zszywanie rodzinnego patchworku może okazać się prawdziwym wyzwaniem. Ale jeżeli weźmiecie sobie do serca zasady z Biblii, zapewne przekonacie się o prawdziwości zawartej w niej obietnicy: „Dom zbuduje się mądrością i utwierdzi rozeznaniem” (Przysłów 24:3).