Grecki termin zelotés oznacza osobę gorliwą lub entuzjastyczną. Z czasem słowem „zelota” zaczęto określać członków żydowskiej sekty, która miała duże wpływy w I w. n.e. i walczyła zbrojnie przeciwko rzymskiej okupacji Izraela.

Panowanie Rzymian w Judei było przyczyną poważnych napięć na tle religijnym i politycznym. Józef Flawiusz, którego prace są podstawowym źródłem informacji na temat tego burzliwego okresu, opisuje pojawienie się różnych grup Żydów dążących do wyzwolenia. Jedną z nich byli zeloci. Jak sugeruje ich nazwa, gorliwie zabiegali o wyzwolenie Żydów; pobudzani mesjanistycznym zapałem byli skłonni do stosowania przemocy. Pogardzali nawet Żydami, którzy opowiadali się za zachowaniem pokojowych relacji z władzami rzymskimi. Powstania, w których uczestniczyli zeloci, nie doprowadziły do wyzwolenia. Wręcz przeciwnie — przyczyniły się do klęski całego narodu w 70 r., kiedy Rzymianie zburzyli Jerozolimę i tamtejszą świątynię. Część zelotów najprawdopodobniej uciekła wtedy do Masady, górskiej twierdzy, którą zajmowali sykaryjczycy („ludzie uzbrojeni w sztylety”). W 73 r., po dwuletnim oblężeniu Masady przez Rzymian, Żydzi, nie chcąc się poddać, popełnili zbiorowe samobójstwo.