Ir al contenido

Ir al índice

Ri kojonem, ¿la kkichʼak pwaq?

Ri kojonem, ¿la kkichʼak pwaq?

 ¿La iwilom che ri e kojonem are más kechoman chrij uchʼakik pwaq y are ta kechoman che kitoʼik ri winaq? Kkikʼayij jastaq y kkiya tobʼanik chke ri winaq rech kkichʼak pwaq. Kʼi chke ri kʼamal taq bʼe re ri e kojonem kkitaʼ nimaʼq taq pwaq chke ri winaq y wariʼ ubʼanom che sibʼalaj e qʼinom. Chqilaʼ jujun kʼutbʼal:

  •   Xbʼan jun investigación y xilik che jun obispo re ri iglesia católica 13 junabʼ xukoj ri pwaq re ri iglesia che utojik 150 viajes pa jet privado y 200 pa limusina. Xuqujeʼ xusach más che 4 millones de dólares che usukʼumaxik ri ja jawiʼ kʼo wi.

  •   Pa ri tinamit re África, e kʼi winaq e teren chrij jun predicador. Pa ri iglesia, kukʼayij kʼi taq jastaq: «aceites milagrosos», toallas xuqujeʼ camisetas che kʼo ri ufoto chuwach. Paneʼ ri umiembros kʼo ta jastaq ke, are kʼu ri areʼ sibʼalaj qʼinom.

  •   Pa ri tinamit China, kʼo kajibʼ juyubʼ che kkikoj ri budistas y kebʼ chke ri e juyubʼ riʼ bʼanom chi kʼayij che, rumal laʼ kʼo chupam ri bolsa de valores. Y ri templo Shaolín unimom ribʼ pa nimaʼq taq kʼayij rumal laʼ che ri abad o kʼamal bʼe, kbʼix «ri monje empresario» che.

  •   Ri empresas re Estados Unidos tajin kkitzukuj winaq rech kkibʼan jastaq re ri kojonem. Junam rukʼ ri kubʼij jun kʼutunem, ri e winaq riʼ kkʼam kibʼe ri ajchakibʼ y ronojel ri kkibʼano kʼo ubʼanik rukʼ ri e kojonem.

 ¿Jas kachomaj chkij ri e kojonem che kinimom kibʼ kukʼ ri nimaʼq taq kʼayij? ¿Jas kuchomaj ri Dios chkij ri e kojonem che kkichʼak pwaq chkij ri winaq?

¿Jas kuchomaj ri Dios chkij ri e kojonem che kinimom kibʼ kukʼ ri nimaʼq taq kʼayij?

 Ri Dios utz ta krilo che ri e kojonem kkinim kibʼ pa taq kʼayij. Ri Biblia kubʼij che ojer kanoq e jujun «kojol tabʼal toqʼobʼ xuwi ketijonik we ketojik». Wariʼ man utz ta xril ri Dios (Miqueas 3:11). Ri Dios itzel xrilo are chiʼ ri winaq xkibʼan kʼayij pa ri templo (Jeremías 7:11). Xkibʼan wariʼ rumal che kkaj kkichʼak más pwaq.

 Ri Jesús xuqujeʼ itzel xrilo che ri e kojonem xkichʼak pwaq chkij ri winaq. Are chiʼ xkʼojiʼ cho ri uwach Ulew xrilo che ri e kʼamal bʼe re ri e kojonem xkiya bʼe che xbʼan kʼayij chupam ri templo re Jerusalén rech kkichʼak pwaq. Sibʼalaj paqal rajil ri jastaq che kkikʼayij chke ri winaq che keʼopan che uqʼijilaxik ri Dios. Are chiʼ ri Jesús xril ronojel ri e jastaq xeʼuchʼikmayij y xeresaj lo pa ri templo. Xubʼij: «Mibʼan kʼu ja re kʼaybʼal che ri rachoch ri nuTat» (Juan 2:14-16).

 Are chiʼ ri Jesús xutzijoj ri utzij ri Dios xukʼutu che junam ri uchomanik rukʼ ri uTat (Juan 8:28, 29). Man xutaʼ ta pwaq chke ri winaq are chiʼ xukʼut chkiwach chrij ri Dios y are chiʼ xubʼan milagros, chiʼ xuya kiwa ri e winaq, xeʼukunaj o chiʼ xeʼukʼastajisaj jujun taq kaminaqibʼ. Xukoj ta ri utzij ri Dios che uchʼakik pwaq xuqujeʼ xkʼojiʼ ta chupam jun utzalaj ja (Lucas 9:58).

¿Jas xkibʼan ri nabʼe taq cristianos rech xkiyuj ta ri kikojonem rukʼ ri kʼayij?

 Ri Jesús xubʼij chke utijoxelabʼ che kkiyuj ta ri qastzij kojonik rukʼ ri uchʼakik pwaq. Xaneʼ xubʼij chke: «Man kʼo ta xiya che ri xikʼamo; chiyaʼ kʼu chke ri winaq, man kʼo ta jas kitoqʼij chke» (Mateo 10:8). Y are waʼ ri xkibʼan ri nabʼe taq tijoxelabʼ che xbʼix ri qastzij cristianos chke. Chqilaʼ jujun kʼutbʼal:

  •   Ri apóstol Pedro, jun chke ri utijoxelabʼ ri Jesús che xkʼojiʼ rukʼ che utzijoxik ri utzij ri Dios. Pa jumul, jun achi che ubʼiʼ Simón xutzujuj pwaq che rech kkunik kubʼan milagros. Ri Pedro aninaq xubʼij wariʼ che: «¡Ri apwaq chsach uwach awukʼ, umak rech chi kachomaj kuyaʼ kaloqʼ ri usipanik ri Dios rukʼ pwaq!» (Hechos 8:18-20).

  •   Ri apóstol Pablo, are jun solinel che sibʼalaj etaʼmatal uwach. Paneʼ kʼi junabʼ xuya tobʼanik chke ri congregaciones, are kʼu ri areʼ man xutaʼ ta pwaq chke. Ni ri areʼ ni ri e rachiʼl xkesaj ta «kichʼakoj che ri tijonik ri kuya ri Dios» (2 Corintios 2:17). Xaneʼ ri apóstol Pablo xubʼij wariʼ: «Xojkos rukʼ ri qachak. Xojchakun chi chaqʼabʼ chi paqʼij, rech man kqaya ta jun eqaʼn chrij jachin jun chiwe» (1 Tesalonicenses 2:9).

 Qastzij riʼ che ri e nabʼe taq cristianos rajawaxik ri pwaq chke rech kkitzijoj ri utzij ri Dios y che kitoʼik e nikʼaj chik. Are kʼu man xetoj ta rumal ri chak che xkibʼano. Ri e winaq kekunik kkiya ri kikuchuj we kkaj, junam rukʼ ri kubʼij ri textos riʼ:

  •   2 Corintios 8:12: «We kʼu kʼo jachin jun qastzij che kyanik, ri Dios kukʼamowaj ri sipanik ri kuyaʼo jas qas ri kʼo rukʼ. Ri Dios man kutzʼonoj taj chqe ri man kʼo ta qukʼ».

     Ri kraj kubʼij: Are más nim ubʼanik che ri winaq rukʼ ronojel ranimaʼ kuya ri ukuchuj paneʼ nim ta ri kuyaʼo.

  •   2 Corintios 9:7: «Chijujunal bʼaʼ chiyaʼ jas ri kpe pa iwanimaʼ, man rukʼ ta bʼis, mawi rumal ta rech chi xa ta kkoj chuqʼabʼ chiwe. Ri Dios kʼut kuloqʼoqʼej ri kyaʼn rukʼ kikotemal».

     Ri kraj kubʼij: Ri Dios kraj che rukʼ ronojel animaʼ kyaʼ ri kuchuj. Utz taj krilo che xa rukʼ kebʼ kʼuʼx kyaʼik.

¿Jas kkikʼulmaj na ri e kojonem che xaq xiw kechoman chrij ri pwaq?

 Ri Biblia kuya ubʼixik che ri Dios konojel ta ri e kojonem utz kerilo y ri kkibʼan che uqʼijilaxik (Mateo 7:21-23). Pa ri Biblia, jun pofecía kuya ubʼixik che konojel ri e kojonem kjunamax rukʼ jun prostituta. ¿Jasche? Rumal che kinimom kibʼ kukʼ ri e qʼatal taq tzij xa rumal pwaq xuqujeʼ rech kkesaj pwaq chke ri winaq pa ronojel ri uwach Ulew (Apocalipsis 17:1-3; 18:3). Xuqujeʼ wajun profecía riʼ kubʼij che ri Dios xa jubʼiqʼ chi kraj kusachisaj kiwach ri e qastzij taj kojonem (Apocalipsis 17:15-17; 18:7).

 Are chiʼ kopan ri qʼij riʼ, ri Dios kraj taj che ri kkibʼan ri qastzij taj kojonem kubʼano che konojel ri winaq kkaj ta chik kketaʼmaj chrij ri qastzij kojonem (Mateo 24:11, 12). Kubʼij chke ri winaq che kʼo jun utz kanimaʼ che kkiya kan ri qastzij taj kojonem y kkiqʼijilaj junam rukʼ ri kraj areʼ (2 Corintios 6:16, 17).