SÄRAQA cuartunchömi jiruroqninta rikachakur shëkan. Pëqa shumaqllan y yana nawiyoq warmim y Asiapa sur kaq lädumpitam. ¿Llakishqatsuraq këkan? Itsapis, porqui pasakunampaq kaqtam musyan. Tärëkanqan wayichöqa imëkam pasakushqa. Pëwan kuyashqa qowanqa, tsë wayichömi alläpa kushishqa kawakuyashqa. * Ishkanmi wayinkuna shumaq kanampaq patsätsiyashqa.

Ur markachömi täräyarqan, tsë markaqa imëkayoqmi kaq, atska mituwan trabajaqkunam kaq y rantikoqkunapis kayaqmi. Itsapis tsërëkur imëkayoq kayarqan. Peru Särapaqqa manam kapunqankunata guardarätsinanllapaqtsu wayinqa karqan. Pëwan qowanqa (runanqa), atska watapam tukïpa pasar tsëchö täräyarqan. Tsë wayinkunachömi Diosninkuna Jehoväman mañakur kayarqan. Tsëkunarëkurchi Säraqa alläpa kuyarqan wayinta.

Tsënö kaptimpis, llapanta jaqinampaqmi decidïda këkarqan. 60 watayoq këkarpis, mana reqinqan markakunamanmi ëwakunan karqan, peligrupa y tukïpam pasanan karqan, itsapis täranqan markaman kutinampaq o mana kutinampaq kaqta musyaqtsu. ¿Imanirtaq ëwakunampaq decidirqan? ¿Y imatataq pëpita yachakïta puëdintsik?

Itsachi Säraqa Ur markachö winarqan. Tsë markaqa chipyëpam ushakäkushqa y manam pipis tärannatsu. Peru Sära kawanqan witsanqa, tsë markamanmi tukï sitiukunapita precisaq cösaskunata rantikuyänampaq, Eufratis mayuta pasar chätsiyaq. Tsë markachöqa atskaq nunakunash kaq, jinamampis puertukunamanshi imëkata apar mëtsika barcukuna chaq, y tiendakunachöqa imëkash tinku kaq rantikuyänampaq. Pensari, ¿imanöraq tsë markächö Sära wätashqa karqan? Tsëchömi llapan familian täraq, itsapis Säraqa tsëchö täraqkunata jutipa reqeq y pëtapis reqiyaq, porqui alläpa shumaqllan warmim karqan.

Särapaqqa, Diosman markäkoq kanqantam Biblia willakun. Ur markachöqa killa diosninkunapaqshi jatun törrinkuna kayäpoq, peru Säraqa manam tsë diosninkunamantsu markäkoq, tsëpa rantinqa, rasumpa kaq Jehovä Diosmanmi markäkoq y pëtam adoraq. Bibliaqa manam willakuntsu Jehoväta imanö reqinqanta. Peru juk tiempupa teytan ïdulukunata adoranqanqa musyëmi. Säraqa Abrahanwanmi casakurqan y Abrahanqa chunka watapam mayornin karqan, y “markäkoq kaqkunapa teytan” këmanmi charqan (Genesis 17:17; Romänus 4:11). * Abrahanwan Säraqa respëtuwanmi rikänakuyaq, y ishkanmi imëkapa pasarpis yanapanakuyaq. Y manam tsëllatsu, ishkankuna Diosta sirwiyanqampitam reqishqa kayaq.

 Säraqa alläpam kuyarqan qowanta y ishkankunam familiankunapa lädunchö Ur markachö täräyarqan. Tsëpita ichik tiempullatam llakikïpa pasayarqan. Bibliam willakun Säraqa qolloq warmi kanqanta (Genesis 11:30). Tsënö kanqanqa alläpa difïcil-raqchi Särapaq karqan. Tsënö kaptimpis, qowanllapaqmi karqan y Jehovällatam adoraq; y teytannaq y mamannaq sobrinun Lot-tam wamrankuna cuentatanö katsikuyaq. Tsënö kawakïkäyaptinmi, llapampis cambiarirqan.

Juk junaqmi, Diospa angelnin Abrahanta parlaparqan, y pëqa manam pasakunqanta creirqantsu y Särata willaqmi alläpa kushishqa ëwarqan. Säraqa musyëta munarchi kuyashqa qowan willananta shuyararqan, tsëchi kënö tapurqan, “¿imatataq tsë angel nishurqunki? Willaramë” nir. Itsachi Abrahanqa Diosnin ima ninqanta warminta willanampaq, jamëkur alleqraq pensarqan. Tsëpitanam, “Markëkipita y kastëkikunapita yarqï, y rikätsinaqpaq kaq patsaman ëwë” nishpa Jehovä ninqanta willarqan (Hëchus 7:2, 3). Abrahanwan Säraqa Jehovä willanqanmanmi yarpachakur quedariyarqan. Pëkunaqa kayäpunqanta jaqirïkurmi juk markakunachö kawayänan karqan. ¿Ima nirqanraq Säraqa Abrahanta? Itsa Abrahanqa warmin ima ninampaq kaqta shuyararqan. Y Säraqa, ¿munanmantsuraq karqan qowanta yanapëta?

Itsapis Särata pasanqanqa kënö pensatsishunki: “Diosqa manataq noqatawan qowäta tsëta rurayänäpaq imëpis niyämashqatsu”. Peru, ¿manaku noqantsikpis pëkunanölla imatapis decidinantsik? Kanan witsanqa kapoqyoq y imëkayoq këllapaqmi nunakuna löcuyäkuyan, itsapis pëkunaqa inkitamashwan tsëkunata mas precisaqpaq churanantsikpaq. Peru Bibliaqa, kikintsikpa munënintsikllata ashinantsikpa rantin, Diospa kaqta puntaman churanantsikpaqmi nimantsik (Mateu 6:33). Sära ruranqanman yarparmi kënö tapukunantsik: “¿Imata ruranäpaqtaq decidishaq?”.

Ëwakunampaqna alistakïkarmi, Säraqa imata apanampaq kaqta yarpachakïkan. Pëqa manam apanantsu karqan juk ashnu o juk camëllu apëta mana puëdinqan kaqtaqa, porqui atskata apayanqanqa tukï sitiu ëwayänantachi lasapanman karqan. Tsëmi wakin cösasninkunata rantikur o qarakurpis kayänan karqan. Jinamampis chipyëpam qonqëkuyänan karqan täräyanqan markachö imëka kaqkunata: Gränu mikïkunata, ëtsata, frütata, röpata y maskunata rantita.

Särapaqqa alläpa difïcil-raqchi karqan wayinta jaqinan. Porqui unë pasakunqankunata estudiaqkuna tariyanqanmi rikätsikun, Ur markachö, wakin wayikunachöqa cuartukunapis docënëpa  kanqanta y cada wayipa yakunkuna kanqanta. Tsëchöqa hasta waktsalla kaq wayikunapis alli qatashqa, alli perqashqa y alli punkushqash kaq. ¿Tsënö segürutsuraq sientikunman karqan carpa wayikunachö tärar? Pëqa, ladronkunapita, mikukoq leonkunapita, tigrikunapita, ösukunapita y atoqkunapitachi tsapäkïta wanarqan, porqui tsë witsanchöqa tsë animalkunam kaq.

Särapaqqa manachi fäciltsu karqan Dios mandakunqanta rurëqa, porqui familiankunata jaqirirmi më tsëchö täränan karqan. Alläpa kuyakoq kaptinchi, turinkuna, sobrinunkuna y tiyunkunapis pëta alläpa kuyayaq, y llapankunatam jaqinan karqan. Tsënö këkaptimpis, ëwakunampaqmi decidïda këkarqan y cada junaqmi alistakurqan.

Alläpa llakikurpis, Säraqa ëwakuyänan junaqpaqmi listuna këkarqan. Teytankuna Tarë ishkë pachak watayoqnöna këkaptimpis pëwanmi ëwayanqa (Genesis 11:31). Tsë edäna teytantachi Säraqa cuidar kanan karqan. Jina Lotpis pëkunawanmi ëwanqa, y llapankunam “Caldëa nunakunapa markankunapita” ëwakuyänampaq Dios mandakunqanta wiyakuyänan karqan (Hëchus 7:4).

Llapankunam Eufratis mayu kuchumpa Haran markaman ëwar qallayarqan. Haranqa, inti yarqamunan lädupa itsoqnin kaqmampa 960 kilömetruchönömi këkarqan. Tsë markaman chärirmi, juk tiempupa tsëchö quedakuyarqan. Itsapis, Tarë alläpa qeshyaptin 205 watayoq këkar wanukunqanyaq. Manaraq yarquyaptinmi, Jehoväqa Abrahanta yapë yarpätsirqan këkäyanqan markapita yarquyänampaq y pë ninqan markaman ëwayänampaq. Peru këkaq kutichöqa kënömi nirqan: “Qamtam juk jatun nacionman tikratsishqëki” (Genesis 12:2-4). Haran markapita yarquyanqan witsanqa 75 watayoqmi Abrahan karqan y Säranam 65 watayoq, y manam wamrankunapis karqanraqtsu. Tsëqa, ¿imanöraq Abrahanpa mirënin kanman karqan? ¿Juk warmitatsuraq ashinman karqan? Tsë witsanchöqa atska warmiyoqmi kayaq, itsapis Säraqa tsëkunaman yarpachakur këkarqan.

Imanö kaptimpis, Haranpitam ëwar sïguiyarqan. Peru kananqa masnam pëkunawan ëwayarqan. Bibliam willakun Abrahanwan familianqa, tsë markachö tariyanqan cösaskunawan y ‘Haran markachö sirweqninkuna tariyanqanwan’, Canaan markata ëwakuyanqanta (Genesis 12:5). Tsë llapanmi musyatsimantsik Abrahanwan Säraqa wiyakïta munaqkunata Jehoväpita parlapäyanqanta. Judïukunapa wakin librunkunam willakun tsë nunakunaqa judïuman tikrashqakuna kayanqanta y Abrahanwan y Särawan juntu Jehoväta adorar qallayanqanta. Tsëkunam musyatsimantsik Säraqa Diosman alläpa markäkunqanta, porqui wiyaqninkunaqa Diosman y änikunqanmanmi markäkur qallayarqan. Allim kanman tsëkunaman pensanantsik, porqui kanan witsanqa manam ni pipis Jehoväman ni änikunqanman markäkuyanllatsu. Tsëmi Bibliapita yachakurqa wakinta willanëkipaq kaqman pensanëki.

Eufratis mayuta tsimparirmi, Jehovä äninqan markaman ëwar sïguiyarqan, tsëqa itsa karqan Jesus manaraq shamuptin 1943 wata 14 de nisan killa (Exodu 12:40, 41). ¡Pensari! Itsapis Säraqa jiruroqninchö këkaqkuna alläpa shumaq kanqanta rikar y tiempupis shumaq kanqanta rikar këkarqan. Siquem markachö jatusaq Morë montikuna kinrëchö këkäyaptinmi, Jehoväqa Abrahanta yapë yuripur kënö nirqan: “Mirënikitam kë patsata qoshaq”. ¡Alläpa precisaqchi Abrahanpaqqa karqan tsëta wiyanqan! Itsapis Eden huertaman yarpärirqan, porqui tsëchömi Jehoväqa änikurqan juk mirë Satanasta ushakätsinampaq kaqta. Jinamampis, Diosqa Abrahanta willashqanam karqan mirëninrëkur entëru Patsachö këkaq nunakuna bendicishqa kayänampaq kaqta (Genesis 3:15; 12:2, 3, 6, 7).

Abrahanwan familianqa mana allikunapapis pasayarqanmi. Canaan markachöqa mallaqë tiempum karqan, tsëmi Abrahanwan familianqa Egiptuman ëwakuyarqan. Peru tsëchöqa juk asuntupita cuentata qokurirninmi warmin Särata kënö nirqan: “¡Rikë roguëkullaqmi! Qamqa alläpa shumaqllan warmim kanki. Tsërëkurmi Egiptuchö nunakunaqa rikäyäshurniki kënö niyanqa: ‘Pëqa warminmi’. Y wanutsiyämanqam, peru qamtaqa kawëkaqtam katsiyäshunki. Roguëkullaqmi, panï kanqëkita  nïkullanki, tsënöpa qamrëkur kawëkaqta jaqiyämänampaq, y tsërëkurmi kawënï salvashqa kanqa” (Genesis 12:10-13). ¿Imanir-raq warminta Abrahanqa tsënö nirqan?

Manam wakinkuna niyanqannötsu, mantsallïshu kar ni ulikoq kartsu. Porqui Säraqa rasumpam panin karqan y cuidakuyänanrëkurmi tsëta nirqan. Ishkanmi musyayarqan Abrahanpita juk precisaq mirë shamunampaq Dios änikunqanqa imapitapis mas precisaq kanqanta. Tsëmi Abrahan cuidakunanqa alläpa precisarqan. Jinamampis, unë witsanshi casäda warmikunata egiptu nunakuna apakuyaq y qowankunata wanutsiyaq, tsëtam unë kaqta estudiaqkuna tariyanqan rikätsikun. Tsëmi Abrahan ruranqanqa alli karqan y warmin Särapis humildi karmi yanaparqan.

Ichik tiempullachömi Abrahan ninqanqa cumplikärirqan. Porqui Faraonpa principinkunam, Sära alläpa shumaqllan kanqanta rikäriyarqan. Tsëmi Faraonta willariyarqan, y pënam palaciunman apapuyänampaq mandakurqan. Abrahanwan Säraqa alläpa mantsakashqa y yarpachakurninchi këkäyarqan. Peru Egiptu nunakunaqa manam mälas apakuyanqan nunakunatanötsu Särata tratayarqan, tsëpa rantinqa shumaqmi atiendiyarqan. Itsachi Faraonqa imëkankunata rikätsir enamorëta tïrarqan, tsënöpa Abrahanwan parlarirnin Särawan casakunampaq (Genesis 12:14-16).

Egiptupa palaciumpitachi Säraqa rikachakur këkarqan. ¿Imanöraq sientikurqan shumaqllan wayichö kar y tukï mikïkuna jananchö kar? ¿Markanchö kapunqankunapitapis mas cösaskuna kanqanrëkurtsuraq Faraonwan casakunman karqan? Satanasqa alläpachi kushikunman karqan Abrahanta jaqirïkur, Faraonwan Sära casakuptin. Peru Säraqa manam wakin warmikunanötsu karqan, tsëpa rantinqa qowanllapaq y Diosnin Jehovällapaq kanqantam rikätsikurqan. ¡Alläpa shumaqchi kanman llapan casakushqakuna Säranö kayaptinqa! ¿Manatsuraq Säranölla noqantsikpis kastantsikkunawan y amïguntsikkunawan kashwan?

Faraonta y wakinkunata castigarmi Jehoväqa Särata cuidarqan. Faraonqa, Abrahanpa warmin Sära kanqantam musyarirqan, tsëmi qowan kaqta kutirnin familianwan Egiptu markapita ëwakunampaq nirqan (Genesis 12:17-20). ¡Alläpa kushishqachi Abrahanqa sientikurqan kuyashqa warmillanta yapë rikärir! Porqui puntatapis kënönam nishqa karqan: “Qamqa alläpa shumaqllan warmim kanki”. Abrahanqa manam shumaq kanqanrëkurllatsu warminta kuyarqan, sinöqa alli warmi kanqanrëkur y Jehoväta kuyanqanrëkurmi (1 Pëdru 3:1-5). Imëkata ashinantsikpa rantin Jehoväpa kaqta punta churashqa y pëpita pï mëta parlapashqa, y imëpis alli kaqta ruranapaq procurarqa, llapantsikpis Säranö këtam puëdishun.