Ima tiyashcata ricui

¿Almaca imataj can?

¿Almaca imataj can?

Bibliaca caitami yachachin

 Bibliapica hebreomanta néfesch shimita, griegomanta psykhé shimitami “alma” nishpa traducishcacuna. Hebreopi néfesch shimica “causaita charij” nisha ninmi. Cutin griegopi psykhé shimica animalpaj o gentecunapaj “causaitami” nisha nin. a Tucui causaita charijcunaca almacunami canchij. Huañushca qꞌuipaca ñucanchij cuerpomantaca mana ima llujshinchu. Caimanta Biblia ima yachachijta ricushun:

Adanca shuj almataca mana chasquircachu, paimi alma carca.

  •   Jehová Diosca Adantami rurarca. Biblia Textualpi, Génesis 2:7-pica: ‘Adanca causayuj, almami tucurca’ ninmi. Cai versopi nishca shinaca Adanca shuj almami tucurca, mana shuj almata chasquircachu.

  •   Jünemann nishca Bibliapi Levítico 5:2-pica: “Almaca huañushca cuerpocunata tupai tucunmi” ninmi. Katznelson nishca Bibliapi Levítico 7:20-pica: “Almaca micui tucunmi” ninmi. Huerin nishca Bibliapi Levítico 23:30-pica: “Almaca trabajai tucunmi” ninmi. Nácar-Colunga, 1974 nishca Bibliapi Deuteronomio 12:20-pica: “Almaca micuna munaitami charin” ninmi. Reina-Valera, 1909 Bibliapi Romanos 13:1-pica: “Almaca autoridadcunata cazujmi” ninmi. Cai Bibliacunapi ricushca shinaca tucui caicunataca causaita charij gentecunallami rurai tucun.

¿Almaca huañui tucunchu?

 Ari, almaca huañui tucunmi. Bibliaca chaitami yachachin.

  •   La Biblia de las Américas nishcapi Ezequiel 18:​4, 20-pica: “Juchata ruraj almaca paillatajmi huañun” nin.

  •   Ñaupa punllacunapica israelitacunaca juchata rurashcamantami huañuna carca. Chaimantami Moisesman cushca leypica, juchata ruraj “almaca israelcunapuramanta anchuchishcami canga” nirca (Éxodo 12:15, 19; 31:14, Reina-Valera, 1909; Levítico 7:20, 21, 27, Biblia de Ferrara). La Biblia de las familias católicas nishcapica juchata rurajmanta parlashpaca Levítico 19:8-pica: “Chai almaca huañunami can” ninmi.

  •   Bibliamanta huaquin versocunapipish huañushca cuerpomanta parlangapajca “huañushca alma” ninmi (Levítico 21:11, nota; Números 6:6, nota). Huaquin Bibliacunapica “huañushca cuerpo” nijpipish hebreo rimaipi néfesch shimica “alma” nisha ninmi.

Almaca causaimi can

 Job 33:22-pica “alma” (néfesch) nishpaca “causaitami” nisha nin. Shinallataj Bibliapica gentecuna huañuna peligropi cashpaca paipaj “almaca” peligropimi carca ninmi (Éxodo 4:19; Jueces 9:17; Filipenses 2:30).

 Alma ima nisha nishcata intindinami shujtaj versocunatapish alli intindichun ayudan. Por ejemplo, Génesis 35:18-pica shuj huarmi ñalla huañugrijpimi paipaj almaca “llujshirca” ninmi. Cai versomanta parlashpaca Torres Amat nishca Bibliapica “paipaj almaca llujshirca” ninmi. Bibliapi almaca llujshicun nishpaca chai huarmi ñalla huañugrishcatami nisha nin. Shujtaj Bibliacunapica chai huarmi ñalla huañugricujpica “paipaj samaimi chingaricurca” ninmi (La Biblia Latinoamérica, 2011).

¿Alma mana huañuj cashcataca picunataj yachachishpa callarircacuna?

 Cunan punllacunapi achca religioncuna alma mana huañuj cashcata yachachijpipish Bibliapica cai yachachishcaca mana tiyanchu. Caitaca ñaupa griegocunami yachachij carca. Diccionario enciclopédico del Cristianismo nishcapica cashnami nin: “Ñaupa griegocunaca alma mana huañuj cashcatami crijcuna carca. Paicunaca gentecunapaj cuerpopish (sōma) almapish (psychḗ) chꞌicanmi can nishpami yachachijcuna carca. Pero Bibliapica cuerpopish, almapish chaillataj cashcatami yachachin”.

 Alma mana huañuj cashcata gentecuna crichunca Yaya Diosca mana munanchu. Colosenses 2:8-pica: “Yanga yachaicunahuan, ñaupamanta runacuna apamushca chushaj yuyaicunahuan, manapish Cristopaj caj, cai pacha yuyaicunahuanca pipish cancunataca ama umachun” nishpami advirtin.

a Nueva Concordancia Strong Exhaustiva, de James Strong, Editorial Caribe sección “Diccionario de palabras hebreas y arameas”, página 89-pi 5315 numerota ricui. Shinallataj Diccionario del griego bíblico, de Amador Ángel García Santos, Editorial Verbo Divino, página 926-ta ricui. Achca Bibliacunapica néfesch y psykjé shimicunata ningapajmi “alma”, “causai”, “persona”, “causaita charij” o “cuerpo” nishpa churashcacuna.