A MINKAMENI ya Bibele, mulaviseli wa yindlu a a zrangela timhaka ta muti kumbe nhundzru ya mhunu mun’wana. Mazritu ya xiheberu ni xigiriki lama ndzruluteliwiki ma ku ‘mulaviseli wa yindlu’ minkama yin’wana ma hlaya mulanguseli kumbe mufambisi wa timhaka ta muti.

Loko Yosefa, n’wana wa Yakob, a li xikazrawa le Egipta, a yentxiwe mulaviseli wa yindlu ya n’winyi wakwe. Kunene, n’winyi wakwe wa mu-Egipta a beke ‘hinkwaswu leswi afaka e naswu’ a mandleni ya Yosefa. (Gn 39:2-6) A ntsrhaku, loko na ye Yosefa a ndzruluke mufumi lwe wa ntamu a Egipta, a beke mulaviseli wa yindlu yakwe.​—Gn 44:4.

A masikwini ya Yesu, vinyi va masimu a va tekisa ku tsrhama a madoropeni kule ni tiyindlu tavu ta le masin’wini. Xileswo a va beka mulaviseli wa yindlu akuva a lavisela mintizro ya siku ni siku leyi a yi yentxiwa hi vatizri lava a va bekisa masimu lawa.

Xana i mani lweyi a a fanelekela ntizro wa wulaviseli bya yindlu? Columella, mutsrali wa mu-Roma wa dzana dzra ku sungula, a be ndleve vinyi wa tiyindlu, a ku xikazrawa lexi a xi faneliwa ku bekiwa swanga mulaviseli wa yindlu hi lexi a xi “tikombe na xi wu tivisisa ntizro”. A tlhele a ku mulaviseli wa yindlu hi lweyi “ndlela leyi a titwaka ha yone yi mu yentxaka a tizrisa ntamu wa ku zrangela na a nge na futa mfuzri na a nge na tihanyi”. A yengetele leswaku lexi ngopfu-ngopfu a xi djuleka ka mulaviseli wa yindlu a a li “kuva a nga pimisi leswaku awa swi tiva leswi a nga swi tivikiki, ni kuva minkama hinkwayu a tsrhama na a navela ku dondzra”.

Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba dzri tizrisa mulaviseli wa yindlu ku fanisa yin’we ya mintizro leyi yentxiwaka a bandleni dzra wukriste. Hi xikombiso, mupostola Petro a kutxa vakriste ku tizrisa wuswikoti lebyi va nyikiwiki hi Yehovha leswaku va ‘tizrelanana swanga hi vayaveli lavanene va timpswalu letinyingi ta Xikwembu Nkulukumba’.​—1Pe 4:10.

Yesu ha byakwe a tizrise xikombiso xa mulaviseli wa yindlu a xifanisweni lexi tsraliwiki ka Luka 16:1-8. Handle ka leswo, ka wuprofeta lebyi khanelaka hi xikombiso xa wukone byakwe swanga Hosi, Yesu a tiyise valandzreli vakwe leswaku a a ta beka ‘nandzra lwe wa ku dumbeka ni ku tlhazriha’, kumbe ‘mulanguseli wa yindlu lwe wa ku dumbeka’. Ntizro wukulu wa mulanguseli wa yindlu a wu li wa ku phamela valandzreli va Kriste swakuda swa moya nkama ni nkama a masikwini ya wugamu. (Mt 24:45-47; Lk 12:42) Ha khensa hi leswi hi nga makazri ka lava nyikiwaka mabuku lama tiyisanaka lipfumelo, lawa mulanguseli wa yindlu lwe wa ku dumbeka a ma lulamiselaka a tlhela a ma phakela a misaveni hinkwayu.