Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

CHAPITRE BALE-OKO NA OKU

Vorongo so Nzapa ayeda na ni

Vorongo so Nzapa ayeda na ni
  • Nzapa ayeda na abungbi ti vorongo nzapa kue ti sese?

  • Tongana nyen ti hinga tâ bungbi so ayeke voro Nzapa?

  • Laso na ndo sese, atâ zo so ayeke voro Nzapa ayeke azo wa?

1. Tongana e yeke voro Nzapa tâ na lege ni, e yeke wara nzoni dä tongana nyen?

JÉHOVAH NZAPA abi bê ti lo mingi na ndo ti e na lo ye si fango lege so lo yeke mû na e na ndoye, e wara nzoni dä. Tongana e voro lo tâ na lege ni, fade e yeke duti na ngia na e yeke kpe akpale mingi na yâ fini ti e. Nga, e yeke wara aye ti nzoni mingi na mbage ti lo na lo yeke mû maboko na e (Esaïe 48:17). Ye oko, a yeke wara laso abungbi ti vorongo nzapa mingi mingi so ayeke tene so ala yeke fa tâ tënë na ndo ti Nzapa. Me tongana a yeke ti hunda na ala: Nzapa ayeke zo wa na ye nyen lo ku na mbage ti e? akiringo tënë ti abungbi ti vorongo nzapa so oko oko ayeke nde nde.

2. E lingbi ti hinga tâ lege ti voro na Jéhovah tongana nyen? Mû mbeni tapande so amû maboko na e ti gbu nda ti tënë so.

2 E lingbi ti hinga tâ lege ti voro na Jéhovah tongana nyen? A hunda pëpe ti tene mo manda ti hinga afango ye ti a-église wala anzapa kue na ti haka ni na popo ti ala. A hunda gi ti tene mo manda ti hinga ye so Bible afa biani na ndo tënë ti tâ vorongo. Zia e mû gi mbeni tapande: na yâ ti akodoro mingi, tënë ti afaux billet ayeke tâ kpale. Me tongana a mû na mo kungba ti gi ti hinga anginza wa so ayeke afaux billet, mo yeke sala ni tongana nyen? Mo yeke gi ti bata na li mara ti afaux billet nde nde kue so mo hinga? Ên-ën. Me mo yeke buba ngoi ti mo ande senge senge pëpe tongana mo manda ti hinga anginza so wa ayeke atâ billet ni. Tongana mo hinga ye so tâ billet akpa ni, mo lingbi ande ti hinga mbeni faux billet. Legeoko nga, tongana e hinga aye so a mû lege ti bâ so bungbi ti vorongo nzapa tongaso la ayeke tâ bungbi ni, ye so alingbi ti mû maboko na e ti hinga abungbi ti nzapa so ayeke ti wataka.

3. Ti Jésus, a lingbi e sala nyen tongana e ye si Nzapa ayeda na e?

3 A yeke kota ye mingi ti voro Jéhovah tongana ti so lo fa. Azo mingi atene ti ala so Nzapa ayeda na abungbi ti vorongo nzapa kue ti sese. Me Bible atene ti lo tongaso pëpe. Même gi senge tenengo so mo yeke Chrétien alingbi pëpe. Jésus atene: “Azo kue so atene na Mbi, Seigneur, Seigneur, fade ala kue asi na yâ royaume ti yayu pëpe, me gi ala so asala ye so Babâ ti Mbi so ayeke na yayu aye.” Ni la, tongana e ye si Nzapa ayeda na e, a lingbi e manda aye so lo ku na mbage ti e na e sala ye alingbi na ni. Jésus ahiri lani ala so ayeke sala pëpe ye so bê ti Nzapa aye “azo so asala siokpari.” (Matthieu 7:21-23). Legeoko tongana afaux billet, abungbi ti vorongo nzapa ti wataka so azo ayeke sala ayeke na ngele oko pëpe. Na même ahon so, mara ti abungbi ti vorongo nzapa tongaso ayeke sala tâ sioni mingi na azo.

4. Jésus aye ti tene nyen tongana lo sala tënë lani ti alege use? Na lege oko oko ague asi na ndo wa?

4 Jéhovah amû lege na azo kue ti sese ti wara fini ti lakue lakue. Ye oko, tongana e ye ti wara fini ti lakue lakue na yâ Paradis, a lingbi e voro Nzapa tâ na lege ni na e sala si dutingo ti e ti fadeso amû ngia na lo. Mawa ni ayeke so azo mingi ake ti sala tongaso. Ndani la Jésus atene: “I lï na kete yanga ni; teti lege ti gue na ndo-ti-wa ayeke kota na yanga ni ayeke kota, na azo mingi alï na lege ti yanga ni so. Teti lege ti gue na fini ayeke ngangu na yanga ni ayeke kete, na gi azo oko oko awara lege ni so.” (Matthieu 7:13, 14). Tâ bungbi ti vorongo Nzapa ayeke gue na zo na fini ti lakue lakue. Abungbi ti vorongo nzapa ti wataka ayeke gue na zo na futingo. Jéhovah aye ti lo ti tene zo oko awara futingo pëpe; ndani la lo yeke mû lege na azo na ndo kue ti manda ti hinga lo (2 Pierre 3:9). Biani, lege so e yeke voro na Nzapa alingbi ti gue na e na fini wala na kuâ.

TONGANA NYEN TI HINGA TÂ BUNGBI SO AYEKE VORO NZAPA?

5. E lingbi ti hinga atâ wakua ti Nzapa ni tongana nyen?

5 A lingbi ti wara ‘lege ti fini’ so tongana nyen? Jésus atene so a yeke na lege ti salango ye ti tele ti azo ti yâ ti bungbi ni si a yeke hinga ande na tâ bungbi ni so ayeke voro Nzapa. Lo tene: “Fade i hinga ala na lege ti lengo ti ala. . . . Keke oko oko kue ti nzoni alë le-keke ti nzoni.” (Matthieu 7:16, 17). Ti tene ni nde, a yeke aye so azo ti bungbi ni amä na bê dä nga salango ye ti ala si ayeke mû lege na azo ti hinga so biani gi ala si ayeke atâ wakua ti Nzapa ni. Tâ tënë, ala yeke mbilimbili-kue pëpe na ala yeke girisa lege na yâ atënë ti ala nga na asalango ye ti ala; me tongana a bungbi salango ye ti ala kue oko, a yeke bâ so atâ wakua ti Nzapa so ayeke gi lakue ti sala ye so bê ti Nzapa aye. Zia e bâ aye omene so amû lege ti hinga na atâ wakua ti Nzapa ni.

6, 7. Atâ wakua ti Nzapa ayeke bâ Bible tongana nyen? Na tongana nyen Jésus azia lani tapande na lege so?

6 Atâ wakua ti Nzapa ayeke mû gi afango ye so aluti na ndo ti Bible. Bible ni lo mveni atene: “Tënë kue ti Mbeti ti Nzapa alondo na yanga ti Nzapa, na a yeke nzoni ti fa nda ti tënë, ti zingo na zo, ti kiri zo na lege ni, na ti fa na zo lege ti sala ye mbilimbili, si zo ti Nzapa alingbi kue, na lo wara ye kue alingbi teti nzo kusala kue.” (2 Timothée 3:16, 17). Bazengele Paul asû mbeti so na aita ti lo Chrétien, lo tene: “Tongana i kamata Tënë ti Nzapa so e mû na i, i kamata Tënë ni tongana tënë ti azo pëpe, me, tongana Tënë ti Nzapa, na a yeke so biani.” (1 aThessalonicien 2:13). Ni la, atënë so azo ti tâ bungbi ni amä na bê dä nga asalango ye ti ala aluti pëpe na ndo ti abango ndo ti azo wala afango ye so azo si aleke gunda ni. A luti na ndo ti Tënë ti Nzapa, Bible.

7 Jésus Christ azia tâ nzoni tapande ni na lege so afango ye ti lo aluti lani gi na ndo ti Mbeti ti Nzapa. Tongana lo yeke sambela na Babâ ti lo ti yayu, lo tene: “Tënë ti Mo ayeke tene-biani.” (Jean 17:17). Jésus amä na bê lani na Mbeti ti Nzapa, na ye kue so lo fa ni ague gi oko na Bible. Fani mingi, Jésus atene: “Mbeti ti Nzapa atene.” (Matthieu 4:4, 7, 10). Tongana lo tene tongaso, na pekoni lo yeke fa tënë ti yâ ti mbeni versê. Legeoko nga laso, atâ wakua ti Nzapa ayeke fa pëpe gi aye ti li ti ala. Ala mä na bê so Bible ayeke Mbeti ti Nzapa, na afango ye ti ala aluti tâ gi na ndo ti aye so Bible ni afa.

8. Ti voro Jéhovah ahunda ti sala nyen?

8 Atâ wakua ti Nzapa ayeke voro gi Jéhovah oko na ala yeke fa iri ti lo na azo. Jésus atene: “A lingbi mo sambela Seigneur Nzapa ti mo, na mo sala gi na Lo oko.” (Matthieu 4:10). Ti bâ ni nzoni, Jésus ayeke di lani na ndo so versê ti Deutéronome 6:13, so na yâ ni iri ti Nzapa, Jéhovah, asigigi dä na yanga ti Hébreu. Tongaso, atâ wakua ti Nzapa ayeke voro gi Jéhovah oko. Salango tongaso ahunda nga ti fa na azo iri ti tâ Nzapa ni nga tënë na ndo asalango ye ti lo. Mbeti ti Esaïe 42:8 na yâ Tene ti Nzapa, Kozo Mbouki atene: “Iri ti mbi a yeke Yahve [wala Jéhovah].” (Bâ nga Genèse 22:14.) Jésus azia tapande ni na mungo maboko na ambeni zo ti hinga Nzapa, teti lo tene na yâ ti sambela ti lo: “Mbi fa iri ti mo na azo ti sese so Mo mû na Mbi.” (Jean 17:6). Legeoko nga, atâ wakua ti Nzapa laso ayeke fa na azo tënë na ndo iri ti Nzapa, aye so lo leke ti sala nga na asalango ye ti lo.

9, 10. Fa alege so atâ Chrétien ayeke fa na ndoye na popo ti ala.

9 Atâ wakua ti Nzapa ayeke fa tâ ndoye na popo ti ala. Jésus atene: “Na lege so, fade azo kue ahinga i yeke adisciple ti Mbi, tongana i ndoye tele ti i na popo ti i.” (Jean 13:35). Akozo Chrétien afa lani mara ti ndoye tongaso na popo ti ala. Mara ti ndoye tongaso, so Nzapa ahunda e ti fa na gigi, azia lege pëpe na atënë ti mara, ti kodoro na ambeni ye nde tongaso ti kangbi popo ti azo ti Nzapa; nde na so, lo yeke bungbi ala kue oko ti ga mbeni tâ sewa ti aita so ye oko ti kangbi yâ ni ayeke pëpe. (Diko aColossien 3:14.) Azo so ayeke na yâ ti anzapa ti wataka ahinga ti ala mara ti ndoye tongaso pëpe na popo ti ala. E hinga ye so tongana nyen? Ala yeke fâ tele na popo ti ala ndali ti atënë ti mara. Atâ Chrétien ayeke mû ye pëpe ti fâ na amba ti ala Chrétien wala na ambeni zo nde. Bible atene: “Azo alingbi hinga amolenge ti Nzapa na amolenge ti zabolo na lege so: azo kue so ayeke sala mbilimbili pëpe na ala yeke ndoye ita ti ala pëpe ayeke ti Nzapa pëpe. . . . E sala tongana Caïn pëpe, lo so ayeke ti wato-sioni, na lo fâ ita ti lo ti koli.”​—1 Jean 3:10-12; 4:20, 21.

10 Biani, ti atâ Chrétien, tongana a sala tënë ti tâ ndoye, a ye ti tene pëpe gi ti kpe ti fâ zo. A ye ti tene nga so ala gbanzi tele ti ala pëpe ti mû ngoi ti ala, ngangu ti ala na aye ti ala ti mû maboko na mba na popo ti ala nga ti kpengba tele (aHébreu 10:24, 25). Ala yeke mû maboko na popo ti ala na ngoi ti vundu, na ala yeke sala ye na lege ni na popo ti ala. Na yâ fini ti ala, ala yeke sala ye alingbi na wango ti Bible so ahunda ti “sala ye ti nzoni na azo kue”.​—aGalate 6:10.

11. Ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti yeda so a yeke gi na lege ti Jésus Christ si Nzapa ayeke mû salut na azo?

11 Atâ Chrétien ayeda so gi na lege ti Jésus Christ si Nzapa ayeke mû salut na azo. Bible atene: “Salut ayeke na yâ mbeni zo oko pëpe; teti mbeni iri ayeke na gbe ti yayu pëpe, so ayeke na popo ti azo, so e lingbi wara salut na ni.” (Kusala 4:12). Tongana ti so e bâ ni lani na chapitre 5, Jésus amû fini ti lo ti zi azo ti mbilimbili na gbe ti ngbâa ti siokpari na kui (Matthieu 20:28). Na ndo ni, Jésus ayeke Gbia so Nzapa asoro ti duti na li ti Royaume ti yayu so ayeke komande ande sese kue. Na Nzapa ahunda na e ti tene e mä Jésus na e sala ye alingbi na aye so lo fa tongana e ye ti wara fini ti lakue lakue. Ndani la Bible atene: “Zo so amä na bê na Molenge ni ayeke na fini ti lakue lakue; me lo so amä na bê na Molenge ni pëpe, fade lo bâ fini pëpe.”​—Jean 3:36.

12. Ti duti ti sese so pëpe ahunda ti sala nyen?

12 Atâ Chrétien ayeke ti sese so pëpe. Na ngoi so lo yeke na gbele ngbanga, Jésus atene na Pilate so ayeke mbeni mokonzi ti Rome: “Royaume ti Mbi ayeke ti sese so pëpe.” (Jean 18:36). Atâa kodoro so ala yeke dä ayeke so wa, atâ disciple ti Jésus ayeke azo ti gbe ti Royaume ti lo ti yayu; ye so asala si ala duti ti ala tâ nde na aye kue so andu poroso. Tongana amara ayeke na bira na popo ti ala, atâ Chrétien ayeke mû mbage na ni pëpe. Ye oko, tongana azo asoro ti lï na yâ ti mbeni kama-poroso, ti ga député wala président na nga ti voté, ala yeke kanga lege pëpe na azo so nga ala yeke zia yanga ti ala pëpe na yâ tënë ti azo so. Atâa so atâ Chrétien ayôro tele ti ala pëpe na yâ ti atënë ti poroso, ala yeke azo so ayeke bata ndia ti kodoro so ala yeke dä. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Mbeti ti Nzapa amû yanga na ala ti ‘mä yanga ti azo so akomande ala’, so ti tene angorogbia ti sese (aRomain 13:1). Me tongana azo ti komande ti sese ahunda na atâ Chrétien ti sala mbeni ye so Nzapa ake, ala yeke mû tapande ti abazengele so atene: “A yeke ngbanga ti e ti mä Nzapa ahon ti mä azo.”​—Kusala 5:29; Marc 12:17.

13. Atâ disciple ti Jésus ayeke bâ Royaume ti Nzapa tongana nyen? Ye so apusu ala ti sala nyen?

13 Atâ disciple ti Jésus afa so Royaume ti Nzapa ayeke oko ye so azo alingbi ti zia bê ti ala dä ti ga ti leke akpale ti ala kue. Jésus atene: “Fade a fa Tene-nzoni so ti royaume na sese so kue teti tënë ti témoin na amara kue; na tongaso fade nda ni aga.” (Matthieu 24:14). Ahon ti tene ala wa azo ti bâ ndo na mbage ti amokonzi ti sese ti leke akpale ti ala, atâ disciple ti Jésus Christ ayeke fa so gi Royaume ti Nzapa oko so ayeke na yayu si alingbi ti leke akpale kue ti azo (Psaume 146:3). Jésus afa na e ti sambela teti ngorogbia ti mbilimbili so tongana lo tene: “E ye royaume ti Mo aga. E ye ala sala na sese ye so bê ti Mo aye legeoko tongana ala sala na yayu.” (Matthieu 6:10). Mbeti ti Nzapa afa giriri awe so fade Royaume ti yayu so ‘ayeke fâ aroyaume so kue ndulu ndulu, na a sala si aroyaume nde nde kue [ti fadeso] awe; na fade royaume so ayeke ngbâ lakue lakue.’​—Daniel 2:44.

14. Ti mo, bungbi wa la asala ye alingbi na aye so kue a fa ge ti hinga na tâ bungbi ti vorongo Nzapa?

14 Na lege ti aye so e bâ fade fadeso, hunda tele ti mo: ‘Bungbi wa ayeke fa gi aye so Bible afa? Bungbi wa ayeke fa na azo iri ti Jéhovah? Bungbi wa ayeke fa ndoye na gigi tongana ti so Nzapa afa? Bungbi wa ayeke fa mabe na yâ Jésus na aduti nde na sese? Bungbi wa ayeke fa Royaume ti Nzapa tongana gi oko ye so alingbi ti leke akpale kue ti azo? Na popo ti abungbi ti vorongo kue so ayeke na sese na so azo ti yâ ni atene so ala yeke voro Nzapa, lo so wa asala ye alingbi tâ na aye so kue?’ Aye so e bâ na lê ti e na so asi afa polele so a yeke bungbi ti aTémoin ti Jéhovah.​—Diko Esaïe 43:10-12.

MO YEKE SALA ANDE NYEN?

15. Nzapa aku na mbage ti e ti mä na bê so lo yeke dä, me lo ye nga si e sala nyen?

15 Ti nzere na lê ti Nzapa, gi ti mä na bê na lo alingbi pëpe. E tene tongaso senge pëpe ngbanga ti Bible afa so même ayingo sioni kue amä na bê so Nzapa ayeke dä (Jacques 2:19). Me atâa so kue, a bâ polele so ala yeke sala pëpe ye so Nzapa aye, nga Nzapa ayeda na ala pëpe. Ti tene Nzapa ayeda na e, a hunda pëpe gi ti hinga so lo yeke dä; a hunda nga ti tene e sala ye so lo ye. A hunda nga ti tene e zi tele ti e na ye kue so ague oko na vorongo nzapa ti wataka na e lï na yâ ti oko bungbi so ayeke voro Nzapa tâ na lege ni.

16. Na ndo tënë ti mungo mbage na vorongo nzapa ti wataka, a lingbi e sala nyen?

16 Bazengele Paul afa lani so a lingbi e mû mbage pëpe na aye so andu vorongo nzapa ti wataka. Lo sû tënë so na mbeti: “I sigigi na popo ti ala, i duti nde, Seigneur atene; i ndu ye ti sioni oko pëpe, na fade Mbi kamata i.” (2 aCorinthien 6:17; Esaïe 52:11). Tongaso, atâ Chrétien akpe ye kue so ague oko na vorongo nzapa ti wataka.

17, 18. “Kota Babylone” ayeke nyen? Na ngbanga ti nyen a lingbi e ku pëpe me e “sigigi” hio na yâ ni?

17 Bible afa so abungbi ti vorongo nde nde kue so ayeke voro pëpe Jéhovah ayeke na yâ ti “Kota Babylone”. * (Apocalypse 17:5). Iri “Babylone” so adabe ti e na gbata ti Babylone ti giriri; a yeke lani na ndo so si vorongo nzapa ti wataka abâ gigi na peko ti Kota Moa so asi na ngoi ti Noé. Afango ye na asalango ye mingi so laso a yeke bâ na yâ ti abungbi ti vorongo nzapa ti wataka abâ gigi na Babylone ti giriri. Na tapande, azo ti Babylone ayeke bungbi lani ambeni nzapa ota ota ti voro ala. Laso, kota tënë ti mabe ti a-église mingi aluti na ndo ti tënë ti Trinité wala tënë so atene Nzapa ayeke ota na yâ oko. Me Bible afa polele so tâ Nzapa ayeke gi oko, Jéhovah, na Jésus Christ ayeke ti lo Molenge ti Jéhovah (Jean 17:3). Azo ti Babylone amä na bê nga lani so azo ayeke na mbeni âme so akui pëpe me so ayeke sigigi ti hon tongana zo ni akui, na âme ni alingbi ti bâ pasi na mbeni ndo ti sioni. Laso, na yâ ti anzapa mingi, a yeke fa tënë na ndo ti âme wala yingo so alingbi kui pëpe me so alingbi ti bâ pasi na yâ ti enfer ti wâ.

18 Teti so atënë ti mabe so ato nda ni na Babylone giriri amû sese kue na pekoni, a yeke tâ na lege ni ti hiri Kota Babylone ti laso bungbi ti vorongo nzapa kue ti wataka so azo ayeke na yâ ni. Nga, Nzapa afa giriri awe so futingo ti anzapa ti wataka kue ti sese ayeke si ande gi gbagburu tongaso (Apocalypse 18:8). Mo bâ fadeso awe ngbanga ti nyen a yeke kota ye mingi ti zi tele ti mo na ye kue so ayeke ti Kota Babylone? Jéhovah Nzapa aye si mo “sigigi na kodoro [ti Kota Babylone] so” hio tongana ngoi angbâ.​—Diko Apocalypse 18:4, 8.

Tongana mo yeke sala na Jéhovah na popo ti awakua ti lo, mo yeke wara ande aye mingi ahon aye so peut-être mo lingbi ti girisa

19. Ye ti nzoni wa mo yeke wara ande tongana mo sala na Jéhovah?

19 Tongana mo mû desizion ti zia avorongo nzapa ti wataka, ambeni zo alingbi ti ke fadeso ti tambela na mo. Ye oko, tongana mo yeke sala na Jéhovah na popo ti awakua ti lo, mo yeke wara ande aye mingi ahon aye so peut-être mo lingbi ti girisa. Legeoko na akozo disciple ti Jésus so azia ambeni ye ti mû peko ti Jésus, fade mo yeke wara na yâ bungbi ti Jéhovah aita ti koli na ti wali mingi. Mo yeke ga ande membre ti mbeni kota sewa ti atâ Chrétien so wungo ti ala asi kutu mingi na so ayeke fa tâ ndoye na mbage ti mo. Nga, fade mo yeke wara pendere beku ti fini ti lakue lakue “na ngoi so ayeke ga.” (Diko Marc 10:28-30.) Peut-être tongana ngoi ayeke hon, azo so ake mo ngbanga ti aye so mo mä na bê dä ayeke bi lê ti ala ande nzoni na yâ ye so Bible afa, na ala yeke ga ti sala na Jéhovah.

20. Fa aye so ayeke ku atâ wakua ti tâ Nzapa.

20 Bible afa so na yâ ngoi kete, fade Nzapa ayeke futi asioni ye kue ti sese so, na fade lo yeke zia na place ni mbeni fini sese ti mbilimbili so ayeke tambela na gbe ti komandema ti Royaume ti lo (2 Pierre 3:9, 13). A yeke duti ande tâ pendere sese mingi biani. Na yâ ti fini sese ti mbilimbili so, azo kue ayeke voro gi tâ Nzapa. Tongaso, a yeke duti lege ti ndara tongana mo ku pëpe me mo sala ye kue so a hunda ti sala ti ga na popo ti atâ wakua ti Nzapa.

^ par. 17 Ti hinga ambeni tënë na ndo ni so amû lege ti tene so Kota Babylone ayeke abungbi ti vorongo nzapa kue ti wataka na sese, bâ mbage “Ambeni tënë ti bâ na ndo ni”, na lembeti 219-221.