DOREEN ayeke na vundu na ngoi so a fa na lo so koli ti lo, Wesley, so ayeke na ngu 54 tongaso, ayeke na mbeni ngangu tumeur ti cerveau. * Adocteur afa so a ngbâ na koli ni nze mingi ape ti kui. Lo tene: “Mbi croire na tënë ni so ape. A sara mbi nzoni oko ape teti ayenga mingi. Mbi croire ape so ye ni so ayeke si na e la. Mbi ku terê ti mbi na ni ape.”

Sarango ye ti Doreen so ayeke si ka na azo mingi. Mbeni kobela so ayeke gue na zo na kuâ apeut ti ndu zo kue na ngoi kue. E gonda azo mingi so amû terê ti ala ti bâ lege ti azo so ala ye ala mingi si ayeke na akobela so ague na zo na kuâ. Me, a yeke kete ye ape ti bâ lege ti azo ni so. Nyen la azo ti sewa ni apeut ti sara ti dë bê nga ti bâ lege ti azo ti kobela ni? Tongana nyen la azo so ayeke mû maboko so alingbi ti hon ndö ti avundu ti ala na ngoi so ala yeke na terê ti zo ti kobela ni? Tongana zo ni aga nduru ti kui, nyen la a hunda ti sara? Kozoni kue, zia e bâ ndali ti nyen la laso ti bâ lege ti azo ti kobela ni so ayeke kete ye ape.

Akode ti kaïngo na akobela asara si wungo ti azo so akui akiri na peko. Me angu mingi kozoni, même na yâ ti akodro so ayeke na mosoro mingi, fini ti azo ayeke ninga ape. Amakongo ti asioni kobela ayeke fâ azo hio nga azo ayeke kui hio na peko ti a-accident. Azo mingi la awara lege ti gue na hôpital ape, nga ti mingi ti ala, afami ti ala la ayeke bâ lege ti ala na ala yeke kui gï na yanga-da.

Laso, guengo na li ni ti science asara si adocteur awara lege ti tiri na asioni kobela si azo angbâ na fini aninga. Akobela so ândö ayeke fâ azo hio aga laso akobela so zo ayeke kui na ni hio ape. Me, so zo akui na akobela ni so hio ape, a ye ti tene ape so lo sava awe. Mingi ni, azo so abâ pasi na mbeni kobela ayeke na ambeni kpale so asara si ala yeke na ngangu ape ti bâ lege ti terê ti ala wani. Bango lege ti azo tongaso ayeke ngangu mingi.

Ni la, mingi ni azo ayeke kui na yanga-da ape me na hôpital. Laso, azo mingi ahinga pëpe ye so ayeke si na  zo na peko ti terê ngbii ti si na kuâ nga ambeni zo ni ade abâ mbeni zo na kuingo ni ape. Tongaso, mbeto ti so lo hinga ye so apeut ti si ape, a peut ti sara si aga ngangu na mbeni zo ti bâ lege ti mbeni zo ti sewa ti lo so ayeke na kobela. Nyen la alingbi ti aidé lo?

Tongana ti so tapande ti Doreen afa ni, azo mingi ayeke na vundu tongana mbeni zo so ala ye lo mingi ayeke na mbeni kobela so ague na zo na kuâ. So gingo bê, mbeto nga na vundu ayeke sara mo so, nyen la alingbi ti aidé mo ti leke terê ti mo ndali ti aye so angbâ ti ga? Mbeni wakua ti Nzapa asambela lani atene: “Fa na e tongana nyen ti diko alango ti e si e lingbi ti wara mbeni bê so ayeke na ndara.” (Psaume 90:12). Ni la, sambela Jéhovah Nzapa na bê kue ti fa na mo tongana nyen ti ‘diko alango ti mo’ na lege ti ndara, tongaso si mo na zo ti kobela ni alingbi ti sara kua nzoni na angoi so angbâ.

Ye so a hunda mbeni nzoni lekengo yâ ti aye. Tongana zo ti kobela ni apeut ti sara tënë nga lo ye ti sara tënë na ndö ni, a yeke nzoni ti hunda lo ti fa zo so alingbi ti mû adesizion na place ti lo na ngoi so lo yeke na ngangu encore ape ti sara ni. Tongana a sara lisoro na lo polele ti hinga wala lo ye si a réanimé lo, wala a gbanzi lo na hôpital wala ti tene a soigné lo na ambeni kode ti kaïngo na kobela, a lingbi ti sara si azo ti sewa ni amä terê nga bê ti ala afâ ngbanga na ndö ti ala ape, tongana a hunda na ala ti mû desizion na place ti zo ti kobela ni so apeut ti sara mbeni ye oko ape. Ti sara lisoro kozo nga polele asara si azo ti sewa ni azia li ti ala gï na ndö ti bango lege ti zo ti kobela ni. Bible atene: “Tongana azo abungbi ti pika patara pëpe, ye so ala leke ti sara atï na ngu.”​—aProverbe 15:22.

Mingi ni, kozo kua so mbeni zo so ayeke bâ lege ti zo ti kobela ayeke sara ayeke ti dë bê ti lo. Mbeni zo so ague ti kui ayeke na bezoin ti hinga so a ye lo nga so lo yeke lo oko ape. A lingbi ti fa na lo ni tongana nyen? Diko ambeni mbeti na lo wala he bia na lo. Soro ambeti wala abia so ayeke kpengba lo nga so anzere na lo. A dë bê ti azo mingi tongana mbeni zo ti sewa ti ala agbu maboko ti ala na asara tënë yeke na ala.

A yeke lakue nzoni ti gi ti hinga azo so aga ti bâ zo ti kobela ni. Mbeni mbeti atene so, tanga ti ye ti terê ti zo so angbâ ti sara kua, na popo ti aye tongana lê, mê, langue, hôn nga na maboko, ayeke mê. Mê ti mbeni zo ti kobela apeut ti ngbâ ti sara kua nzoni atâa so na bango ni zo ni alango. Ni la, mbeni tënë so mo peut ti tene na lê ti zo ni ape, tene ni pëpe na ngoi so lo lango.

Tongana lege ayeke dä, sambela legeoko na lo. Bible afa so na mbeni ngoi lani, bazengele Paul na amba ti lo  ayeke na yâ ti mbeni ngangu kpale na a sara si ala hinga pëpe wala ala yeke ngbâ lani na fini. Mungo maboko ti zo wa la ala gi lani? Paul avoro yanga na akamarade ti lo, atene: “Ala nga, ala lingbi ti sara mbeni ye ndali ti e na lege ti vorongo terê ti ala na Nzapa.” (2 aCorinthien 1:8-11). A yeke kota ye mingi ti sambela na bê kue na ngoi ti akota gingo bê nga na angangu kobela.

Lakue, ti hinga so mbeni zo so mo ye lo mingi ayeke gue ti kui ayeke ye so ason mingi. A yeke ye ti dongo bê ape ndali ti so kuâ ayeke ye so ayeke na lege ni ape. A leke e pëpe ti tene e kui (aRomain 5:12). Mbeti ti Nzapa airi kuâ “wato”. (1 aCorinthien 15:26). Tongaso, so e ye pëpe ti pensé na kuâ ti mbeni zo so e ye lo mingi, a yeke même na lege ni.

Ye oko, tongana azo ti sewa ni agi ti hinga aye so alingbi ti si ande, a lingbi ti aidé ala ti hon ndö ti mbeto ti ala na ti sara si aye atambela nzoni. Na yâ ti encadré so atene, “ Atanga ti yenga so angbâ na zo ni ti kui,” a fa ambeni molongo ti aye so apeut ti si. Tâ tënë, a ye ti tene ape so aye ni so kue la ayeke si na azo ti kobela kue, wala a yeke si na ala na molongo so a fa ni na yâ ti encadré ni. Me, kamême mbeni ye oko ti aye ni so ayeke si na mingi ti azo ti kobela ni.

Na peko ti kuâ ti mbeni zo so mo ye lo mingi, a yeke nzoni mo iri mbeni kamarade ti mo so ayeda lani ti aidé mo. Azo so ayeke bâ lege ti zo ti kobela ni nga na sewa ni abezoin ti tene a dë bê ti ala na fango na ala so pasi ti zo ti ala ni ahunzi awe. Na ndoye, Nzapa so aleke e adë bê ti e na tenengo so “azo so akui awe ahinga ti ala ye oko pëpe”.​—Zo-ti-fa-tene 9:5.

Na ngoi so mbeni zo ti sewa ti mo ayeke na mbeni kobela so ayeke gue na lo na kuâ nga na ngoi so vundu asara mo na peko ti kuâ ti mbeni zo, a yeke kota ye ti zia bê na Nzapa. Lo lingbi ti aidé mo na lege ti atënë so akpengba zo wala na lege ti amba ti mo. Doreen atene: “Mbi bâ so a yeke na lege ni ape ti ke mungo maboko ti mbeni zo. Me, gbâ ti mungo maboko so e wara apika bê ti e. Mbi na koli ti mbi e bâ biani so a yeke Jéhovah la ayeke tene na e: ‘Mbi yeke na terê ti ala ti mû maboko na ala na yâ ti aye so.’ Mbi yeke girisa ye so lâ oko ape.”

Biani, Jéhovah Nzapa ayeke Zo so ayeke bâ lege ti azo ahon atanga ni kue. So lo la lo leke e, lo hinga avundu nga na apasi ti e. Lo peut ti sara si e wara mungo maboko so e bezoin ni nga ti kpengba e tongaso si e hon ndö ti akpale ni. Lo yeke même na kota nzara ti sara ni. Pendere ye ni ayeke so, lo mû zendo so lo ga nduru ti zi kuâ biani biani nga ti zingo na kuâ azo kutu mingi so lo girisa ala ape (Jean 5:28, 29; Apocalypse 21:3, 4). Na pekoni, azo kue alingbi ti tene peko ti atënë ti bazengele Paul so: “Kuâ, songo benda ti mo ni ayeke na ndo wa? Kuâ, kî ti mo so mo yeke kpo na zo ayeke na ndo wa?”​—1 aCorinthien 15:55.