Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

O Mea na ʻEli Mai e Tagata e Suʻesuʻeina Toega Mea i le Eleele, ua Faaalia ai o le Tupu o Tavita o se Tagata Moni Lava

O Mea na ʻEli Mai e Tagata e Suʻesuʻeina Toega Mea i le Eleele, ua Faaalia ai o le Tupu o Tavita o se Tagata Moni Lava

 E tusa ai ma faamatalaga a le Tusi Paia, na ola le tupu o Tavita mai i Isaraelu i le senituri lona 11 T.L.M., ma o ē na tupuga mai iā te ia na pule mo le faitau selau tausaga. Peitaʻi, ua faapea mai nisi tagata tetee, o Tavita e lē o se tagata moni, o faamatalaga e faatatau iā te ia na fafau aʻe e tagata i se taimi mulimuli ane. Po o le tupu o Tavita o se tagata moni lava?

 I le 1993 na maua ai e Avraham Biran, o se tagata e suʻesuʻeina toega mea mai i le eleele ma lana ʻau suʻesuʻe, se vaega o se maa faamanatu i Tel Dan i le itu i mātū o Isaraelu. O le vaega o lenei maa o loo iai se tusitusiga o loo faasino atu i le “Aiga o Tavita.” O lenei tusitusiga, o se tusitusiga anamua i le faa-Eperu (Semitic) i le senituri lona 9 T.L.M. O lenei vaega o le maa, o se vaega o le maa faamanatu a tagata Suria (Aramaeans) i lo latou mimita, ina ua manumalo i tagata Isaraelu.

 I se mataupu i le Bible History Daily, ua faapea mai: “E iai tagata e lē talitonu i lenei tusitusiga ‘Aiga o Tavita’. . . Peitaʻi, o le toʻatele o tagata e popoto i le Tusi Paia ma tagata e suʻesuʻeina toega mea mai i le eleele, ua latou talitonu o le vaega o le maa faamanatu i Tel Dan, o se faamaoniga maufaatuatuaina muamua lea o le iai moni o le tupu o Tavita lea o loo faamauina i le Tusi Paia, ma o se tasi o suʻesuʻega e sili ona tāua i suʻesuʻega o toega mea i le eleele o le Tusi Paia, lea o loo faamauina i le BAR [Biblical Archaeology Review].”