Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

Er Ivaa You ia War Inyom i Hiihii Yô

Er Ivaa You ia War Inyom i Hiihii Yô

Akaa A Van A Msaanyol Hen Tsombor

Er Ivaa You ia War Inyom i Hiihii Yô

Orya ugen kaa ér: “M fa mer mo man kwase wam se kaha kpishi nahan ga! U tesen ikyav yô, mo m soon u nderen fele, kpa kwase wam soon u nderen fele nahan ga. Kwagh ugen u a taver mo kpishi yô, ka a lu saan saan, ica a gbaan ga yô a gba yuwen! Shi hanma shighe u ka mea yôr je, a puum kpishi, hemban cii je yô zum u ka mea uma ave sha ikyondo i ovur agbande a mi la.”

Kwase na kaa ér: “Orya wam lamen kpishi ga. Kpa mo yô, ieren i tsombor wam hoghol mo. Hen tsombor wam yô, se mba lamen kpishi, hemban je yô, shighe u se tem kwaghyan yô. Shi zum u orya wam ka una yôron yô, a uman ave sha ikyondo shon i môm i a lu ovur agbande a mi la! Ka una er nahan i vihim kpishi! Er nan nomso ve taver inja yum nahana? Ngun nahan, ior mba ivaa ve i doo la ka ve er nan ve i doo sha wono?”

WEA sember vôson kwase shin nom yô, we kpa u tagher a mbamzeyol er mban nahanaa? Ka u inja er, kwase wou shin orya wou gema inja kpoo, á hingir u lun a mbamshi shin anzaam mba doon we ga, mba yange ne lu sôôr ayol a en la yô lu a mi ga yôô? U er nan ve u pande “mbamzeyol mba ayange ayange mba nom man kwase vea tagher a mi” laa?—1 Mbakorinte 7:28, mgem u Bibilo i i yer ér Today’s English Version la.

Hiihii yô, de henen wer er we man kwase wou shin orya wou yange ne er iceghzwa i ivesegh yô, maa ne hingir mba fan kwagh u ivesegh tsema tsema je ga. Alaghga shighe u yange u lu kwav la u fa u eren kwagh a ior sha inja, shi alaghga shighe u ne lu sôôr ayol a en la mfe ne seer. Nahan kpa, hegen u ne vese ayol a en ne ivaa you ia kar mfe wou ne shi alaghga a gba u ú seer zuan a mfe u eren kwagh a ior sha inja la. Nahan u hen wer u tsumee? Een, u tsume. U fatyô u zuan a mfe ne je he? Een, u fatyô!

Gbenda u hemban doon u seer zuan a mfe sha kwagh yô, ka u pinen or u nan fe kwagh shon tsema tsema yô, shi dondon kwaghwan u nan la kpaa. Yehova Aôndo fa kwagh u ivaa tsema tsema hemba hanma or cii. Kera je kpa, ka Un yange gba se wa isharen i eren ivaa ken a vese ye. (Genese 2:22-24) Nenge ase er Mkaanem nam, ka Bibilo je la, ma a wase u, nahan ú hemba mbamtaver shi ú zua a mfe u una wase u ú er akaa a ivaa you ia doo ken inyom i hiihii la yô.

MFE U HIIHII. HEN NEN U TUMEN IDYU AYOL A EN

Ka mbamtaver mba nyi ve lu sha kwagh ne? Ashighe agen yange i hungur orgen ken tar u Japan, u i yer un ér Keiji * la, er akaa a un tsough u eren la a benden a kwase na yô. Keiji kaa ér: “Yange a lôhôm iniongo mape yô, m lam vea kwase wam ga tsô maa m lumun u zan je. A̱ va kuman u me za vea kwase wam yô, m mase kaven mer a taver un u zan sha ci u ngu a ian ga.” Orgen ken tar u Australia u i yer un ér Allen yô, kaa ér: “Yange m hen mer ka shami u nomsoor tumen idyu vea kwase u nan sha ma kwagh cii ve eren kwagh shon ga.” Kwagh ne taver un kpishi sha ci u ijiir i yange vese her la yô, i eren nahan ga. Dianne, kwase ugen ken tar u Ingila kpa lu a mzeyol sha kwagh ne. A kaa ér: “Yange mea soo u eren kwagh yô, m pine tsombor wam, m er nahan gbem hoghol mo. Nahan m va er nom kpa, mea soo u eren kwagh yô, m undu orya wam m za lam a tsombor wam.”

Ne sôr mzeyol ne nena? Umbur wer, Yehova Aôndo nenge ér nom man kwase mba “iyôgh i môm.” (Mateu 19:3-6) Hen Aôndo yô, mlu u kôôsôô u hen atô u nom man kwase u nan la hemba hanma ikyaryan igen cii! Iliam i dedoo ia wase mlu u kangenaa ne una hemba taver a taver cii.

Nom man kwase vea fatyô u henen kwagh kpishi sha gbenda u Yehova Aôndo lamen a Aberaham la. U tesen ikyav yô, bugh Genese 18:17-33, ôr tsô u nenge gbenda u Yehova yange lam a Aberaham yô. Nenge ase yô, Aôndo na Aberaham icivir sha igbenda itiar. (1) Yehova pase un kwagh u yange wa ishima u eren yô. (2) Yange kegh ato ungwa mnenge u Aberaham sha kwagh ne. (3) Yehova nôngo sha afatyô na gema kwagh u yange hii wan ishima ér una er la sha er una er kwagh u Aberaham soo la yô. We kpa zum u ú lu tumen idyu vea orya wou shin kwase wou yô, u er kwagh er Yehova nahan nena?

KAR KWAGH NE: Zum u ú lu lamen vea kwase wou shin nomou sha ma kwagh u a bende a nan kpaa yô, (1) pase nan er u soo wer u er kwagh shon la, kpa ôr kwagh ne sha gbenda u tesen wer u ngu duen a due a mhen tsô, i de lu inja er u vande tsuan kwagh u ú soo u eren kera, shin u ngu kighir nan wer nana er kwagh u ú soo la ga; (2) na kwase wou shin nomou ian i pasen mnenge na shi tese wer u kav er nan lu a ian i lun a mnenge u nan kposo yô; man (3) tese “ishimawan” you sha u lumun u eren akaa a kwase wou shin nomou a soo la, aluer ka u ú fatyô u eren a yô.—Mbafilipi 4:5.

MFE U SHA UHAR. HEN U EREN KWAGH SHA KWAGHFAN

Ka mtaver u nyi a lu sha kwagh ne? Mlu u hen tsombor u ú vese her la, shin gbenda u ior mba hen ijiir you ve eren kwagh la, ua na yô alaghga a hemba hoghol we u pasen mnenge wou sha kwagh taveraa shin paasaa je kpaa. U tesen ikyav yô, orgen ken Yuropa, u i yer un ér Liam yô kaa ér: “Ior mba hen ijiir yam mba fe ôron kwagh a or kundu kundu ga. Ashighe kpishi yange mea ôr kwagh a kwase wam paasaa nahan i doo un ga. Yange gba u me hen u eren a na kundu kundu.”

Ne sôr mzeyol ne nena? De gbe tôôn tsô wer kwase wou shin nomou soo ér u lamen a na sha gbenda u i vande hoghol we u lamen a ior la ga. (Mbafilipi 2:3, 4) Kwaghwan u Paulu ngise wa ormishen ugen la una fatyô u wasen mba ve sember vôson ayol a ve la kpaa. Yange nger ér: “Kpa kpan u Ter yô, ka u nana̱ lu or u ayongo ga keng, kpa nana̱ fa u eren a ior cii kundu kundu.” Ishember i ken zwa u Grika u yange i nger mkaanem man ker la yô, a fatyô u geman ishember i u eren a ior “kundu kundu” la ér u eren a ve “sha kwaghfan.” (2 Timoteu 2:24, NW) Inja i u eren kwagh a or sha kwaghfan yô, ka u kaven wer gba u ú er kwagh a nan kundu kundu man sha mfe kpaa, sha er u na nan ishimavihin ga yô.

KAR KWAGH NE: Shighe u ishima i vihi u ker a kwase wou shin nomou yô, tôô ken ishima wer ka kwase wou shin nomou ú lu ôron kwagh a nan ga, kpa ka ma ijende you i ishima ishima shin orvesen u hen ijiirtom you. Nahan u hen wer ka ikyenge shin asember a ma u er kwagh a kwase wou shin nomou la u ôr a ijende you shin orvesen wou la yee? Hen ase sha atôakaa a u nenge wer, doo u ú hemba lamen a kwase wou shin nomou sha icivir man sha kwaghfan a er ma u lam a ijende you shin orvesen wou la yô.—Mbakolose 4:6.

MFE U SHA UTAR. HEN U EREN KWAGH SHA INJA SHA IAN YOU I HE Í Ú LU SHA MI LA

Ka mtaver u nyi a lu sha kwagh ne? Sha hiihii la, alaghga nom nana lu hemen kwase u nan sha gbenda u doon nan ga kpa nana fa ga, shin alaghga kwase nana lu a fa u duen a mhen sha kwagh sha kwaghfan ga. Ikyav i tesen yô, orya ugen ken tar u Italia, u i yer un ér Antonio yô, kaa ér: “Terem yange faan tumen idyu a ngôm sha kwagh u tsombor wase, cii ve tsuan kwagh u una er ga. Nahan sha hiihii la, m lu hemen tsombor wam inja er m gema m ngu tor nahan.” Kwaseya ugen ken tar u Canada, u i yer un ér Debbie yô, kaa ér: “Yange m hanger mer orya wam a hen u lun tsembelee a seer. Kpa er m lu eren kwagh ne a na sha utaha yum yô, un kpa nyôr ityough ga.”

Nom nana sôr mzeyol ne nena? Ka i bee noov mbagenev inja er gbenda u Bibilo i kaa ér kasev ve ungwan imo i noov vev la ngu kwagh môm a gbenda u i̱ kaa ér wanye nana ungwan imo i mbamaren mba nan la nahan. (Mbakolose 3:20; 1 Peteru 3:1) Nahan kpa, Bibilo kaa ér gba u nom nana “var ken kwase u nan, ve uhar vea hingir iyôgh i môm”; Bibilo ôr kwagh u ormaren man wan u nan nahan ga. (Mateu 19:5) Yehova ôr kwagh u kwase ér nan ngu orwasen shin ikyar u nom u nan. (Genese 2:18) Mayange je Yehova ôr kwagh u wanye ér nan ngu orwasen shin ikyar u ormaren u nan ga. Nahan u nenge nena—aluer nom ngu eren kwagh a kwase u nan er ka wanye nahan yô, nan ngu nzughul a ivaa i nan ga he?

Jighilii yô, Mkaanem ma Aôndo wa u kwagh ér we u eren kwagh a kwase wou vough er Yesu yange eren a nongo u Kristu nahan. A lu kwase wou ican ga u nengen we ér u ngu ityough nagh, aluer (1) shighe u ne vese ayol a en ikyagh la je maa u ver ishima wer a hii u ungwan imo you ave ave a mshi shio ga yô, man aluer (2) kwase wou doo u ishima er iyol you nahan, kua shighe u ne tagher a mbamzeyol je kpaa yô.—Mbaefese 5:25-29.

Kwase nana sôr mzeyol ne nena? Fa wer hegen ne nomou hingir ityough yough, man ka Aôndo je a ver un sha ian la ye. (1 Mbakorinte 11:3) Nahan aluer u ngu nan nomou icivir yô, u ngu nan Aôndo icivir. Aluer u venda hemen na yô, kwagh ne una tese er u nengen orya wou man Aôndo kua atindi a na kpaa yô.—Mbakolose 3:18.

Shighe u ne tem u lamen sha mbamzeyol enev mba vesen, er ne sôr ve yô, kwagh a gba u sha mzeyol u ne soo u sôron la, i̱ de lu sha inja i nomou ga. U tesen ikyav yô, Torkwase Eseter, yange soo ér orya na, Tor Ahasueru a̱ wase u sôron mzeyol ugen. Er ma gber ibo ma na orya na yô, gema ôr kwagh a na sha kwaghfan. Nom na yange lumun mhen na la, nahan mase eren kwagh u a lu u vough yô. (Eseter 7:1-4; 8:3-8) Alaghga kure kure tsô u doo nomou ishima kpishi aluer (1) u de wer i hoghol un a tom u he u a lu a mi u lun ityough ki tsombor wen la yô, shi (2) u ngu nan un icivir kua sha shighe u a tsum je kpaa yô.—Mbaefese 5:33.

KAR KWAGH NE: Doo u ú lu a akaa a kwase wou shin nomou a eren, a u nenge wer doo u una gema inja sha mi la ken ishima ga, kpa gema nger akaa a we u eren a i doo u ú gema inja sha mi la shin takerada. Nom: Shighe u ú er kwagh u doon kwase wou ga sha ian you i ú lu ityough ki tsombor wou la yô, pine un a̱ ôr u ajiir a i doo u ú nyôôso la, nahan nger mhen u a dugh a mi la shin takerada. Kwase: Aluer nomou nenge ér u ngu nan un icivir ga yô, pine un a̱ ôr er u sôr inja yô, nahan ver ishima sha kwagh u a er u la.

Za Hemen u Lun a Ishimaveren i Vough

U henen gbenda u ú kar ve u za hemen u zuan a msaanyol ken ivaa you la ka di tsô er u henen ikyekye i nahan nahan. Or ka nana henen ikyekye yô, nan fa ér ashighe agen nana gba sha ikyekye la, kpa shighe a karen yô nana fa u nahan i tsembelee. Nahan fa wer sha kwagh u ivaa you kpa, u tsume sha akaa a vesen zan zan u kar zuan a mfe.

Fa u hômon kwagh. Ver ishima sha akaa a a lu zan kwase wou shin nomou iyol a we la, kpa shighe u ú tsum yô, se iyol you. Er akaa a u na a saan kwase wou shin nomou iyol ken inyom i hiihii i ivaa yen la. (Duteronomi 24:5) Kwagh u hemban cii u i doo u ne er yô, ka u nan Mkaanem ma Aôndo ian sha u ma wase ne ken ivaa yen. Aluer ne er nahan yô, hanma inyom yô ivaa yen ia seer taver a taver cii.

[Ngeren u shin kpe]

^ I gema ati agen.

PINE IYOL YOU WER . . .

▪ M hembe ôron kwase wam shin nomom akaa am a myer kpa, shin ka hembe doon mo u ôron mbagenev akaa am a myere?

▪ Kanyi jighilii nahan m er a kwase wam shin orya wam nyian sha u tesen mer á doom ishima shi m ne un iciviri?

[Ngeren u kiriki/Ufoto u sha peeji 11]

Bibilo War Ivaa Yase

Toru man Akiko yange ve soo ayol a ve kpishi zum u ve er ivaa la. Kpa iwer ngi kar anigheni yô, or u ken tar u Japan ne vea kwase na soo u paven ivaa ve la. Ve pase kwagh u yange er yô.

Toru: “Yange m va hingir u kaven mer, aeren a kwase wam zua sha a am er sha hiihii la m hen nahan ga. U tesen ikyav yô, yange sea nengen televishen yô, m soo u nengen anumbe, kpa un soon u nengen fiim. Ahumbe a maan yange lu kwagh wam, kpa un hemban soon u lun hen ya.”

Akiko: “Toru yange eren hanma kwagh u tsombor na u soo cii, a u vanden tumen idyu a mo shio. Una er nahan yô, m pine un mer, ‘ka an nan hembe gban we kwagha, ka mo shin ka ngôu we?’ Shi yange kpiligh mo iyol kpishi u fan mer Toru soon u ôron mimi ga. Nahan m kaa a na mer, aie môm ngu a mar ugen, shi aluer a de u tsughun mo ga yô, se pav ivaa yase ne.”

Toru: “Yange lanem ishima kpishi, nahan m pine orvesen ugen hen ijiirtom yam mer a̱ ôrom er me eren kwagh a kwase wam yô. A kaa a mo ér ‘Una hii kwagh a we yô, kaa a na wer a cir zwa. Una gba ijiir yô, ta un iju kende inya.’ Shighe ugen la, m cir Akiko sambe ken ishi, shi m daa tebul gba. Se nôngo num kpoghuloo, nahan a yem kwagh na. Yange m za kua a na hen hôtel ugen ken gar u Tokyo, se hide hen ya. Ken masejime yô, se kaa ser guda se pav ivaa la. Nahan m dugh u yaren tom pepe yô, kwase wam maa hii u kuran ikyav nav ér una yem.”

Akiko: “Er m lu kuran akpa am yemen a mi hen hunda u sha ishi la, or gbidye imemegh ki hunda shon. Kwase ugen tile sha ishi ki hunda la. Kwase ne lu Kwaseshiada u Yehova. Nahan m kaa mer a nyôr ker.”

Toru: “Yange m za nyer hen afishi a tom am yô, m hii u lun a akperan ken ishima sha kwagh u ivaa i se soo u paven la, tsô m ya ihyurugh m gba hiden shin ya ayem. M va sôôn yô, m nenge Akiko lu lamen vea kwase ne. Kwase la kaa a mo ér: ‘Kwagh ugen ngu, u i gbe u ne uhar cii ne er imôngo yô. A doo u u̱ henen Bibilo kpa?’ M lumun mer, ‘Een, nyityôkwagh i ia yima ivaa yase cii!’”

Akiko: “Nahan kwase ne sôr shighe ver u se henen Bibilo imôngo yô. Mzeyol wase ne yange hii u been shighe u se ôr kwagh u Bibilo i pase u tesen er Aôndo yange ver ivaa yô. Bibilo kaa ér: Ka sha ci u nahan man or ka nan undu ter u nan kua ngô u nan, nan var ken kwase u nan, ve hingir iyôgh i môm ye.’”—Genese 2:24.

Toru: “Mba er ivur Bibilo ne tsô maa wanger mo wang. Nahan m kaa a mbamaren av mer, ‘Hii hegen zan zan ken hemen, hanma kwagh u m soo u eren cii yô, saa me vande lamen a kwase wam sha mi.’ Shi m de u man msôrom kpishi. Shi yange m va fe mer Aôndo soo aie u eren ga yô, m nôngo mer me ôron kwagh u mimi tseegh.”

Akiko: “Mo kpa yange m gema. U tesen ikyav yô, yange m ungwan imo i Toru ga. Kpa m nengen er a lu dondon kwaghwan u Bibilo yô, m hii u suen un kpoghuloo. (Mbaefese 5:22-24) Se vôso ayol a ase hemba anyom 28 hegen, man se mba imôngo saan saan. Yange se fatyô u hemban mbamzeyol asev sha u seer fan ayol a ase shi dondon kwaghwan u dedoo u a lu ken Bibilo la.”