1. Kumbi ndi vitumbiku nivi vakutuliya kwaku Yehova vo vingatiwovya kuja ndi likondwa?

YEHOVA wakhumba kuti tikondwengi ndipu watitipaska vitumbiku vinandi vo vingatiwovya kuja ndi likondwa. Umoyu nchimoza mwa vitumbiku vo Chiuta watitipaska. Mwaviyo, titenere kuthamika Chiuta chifukwa iyu ndiyu wakutidana kuti timusopengi mwauneneska. (Sumu 144:15; Yoh. 6:44) Yehova watitisimikizgiya kuti watitiyanja ndipuso watiwovyengi kuti tikunthiyepu po titimuteŵete. (Yer. 31:3; 2 Ŵakor. 4:16) Chifukwa chakuti te pa ubwezi ndi Chiuta, te ndi abali ndi azichi wo atitiyanja pacharu chosi chapasi ndipuso tisaniya vinthu vinandi vo vititiwovya kuja nayu pa ubwezi. Kusazgiyapu pa venivi, te ndi chilindizga chakukondwesa.

2. Kumbi ateŵeti anyaki akugomezgeka aku Chiuta atijiwona wuli?

² Chinanga kuti pe vifukwa vinandi vakukondwe, ateŵeti anyaki akugomezgeka aku Chiuta atijiwona mwakwenere cha. Yiwu awona kuti mbakukhumbika cha kwaku Yehova ndipuso uteŵeti wo achita ngwambula kukhumbika. Ŵanthu wo alutirizga kuja ndi maŵanaŵanu nga viyo awona kuti angateŵete cha kwa “virimika vinandi.” Yiwu angawona kuti umoyu ngwa mazuŵa nga mdima pamwenga kuti atijiwona kuti alivi likondwa pa umoyu wawu.​—⁠Wak. 11:⁠8.

3. Nchinthu wuli cho chingatichitiska kuja ndi maŵanaŵanu ngaheni?

³ Abali ndi azichi ŵenaŵa, angaja ndi maŵanaŵanu ngaheni chifukwa  chakuguŵa, kutama nyengu yitali pamwenga ukoti. (Sumu 71:9; Nthanthi 13:12; Wak. 7:⁠7) Mkhristu weyosi wakhumbika so kuziŵa kuti mtima ngwakunyenga ndipu ungatichitiska kujivwa kuti Chiuta wakondwa nasi cha chinanga kuti Chiuta wakondwa ndi vo tichita. (Yer. 17:9; 1 Yoh. 3:20) Diabolo wapusikiziya ateŵeti aku Chiuta. Ŵanthu wo ŵe ndi maŵanaŵanu ngaku Satana angachitiska kuti tiŵanaŵanengi nge vo wangukamba Elifazi yo wengavi chivwanu, kuti ndisi ambula kukhumbika kwaku Chiuta. Lenili ndi boza lo Satana wangukamba mu nyengu yaku Jobu nge mo viliri mazuŵa nganu.​—⁠Jobu 4:​18, 19.

4. Kumbi tikambiskanengenji mu nkhani iyi?

⁴ Yehova wakonkhoska umampha m’Malemba kuti waŵawovyengi wo ‘atenda muphata mu munkhorwi wa nyifwa’ pamwenga kuti wo asuzgika ndi maŵanaŵanu ngaheni. (Sumu 23:⁠4) Nthowa yimoza yo Chiuta watitiwovye, nkhuziya m’Mazu ngaki. Bayibolo, le ndi ‘nthazi yaku Chiuta kubwanganduwa malinga,’ kusazgiyapu fundu zaboza ndipuso ziheni. (2 Ŵakor. 10:​4, 5) Mwaviyo, tiyeni tikambiskani mo Bayibolo lingatiwovye kuti tilutirizgi kuteŵete mwalikondwa. Venivi vitiwovyengi ndipuso tisaniyengi nthowa zakuchiskiya anyidu.

5. Nchinthu wuli cho chingatiwovya kuti titeŵetiyengi Yehova mwalikondwa?

⁵ Wakutumika Paulo wangukonkhoska vinthu vinyaki vo vingatiwovya kuti titeŵete Yehova mwalikondwa. Iyu wangukambiya ŵanthu a mu mpingu wa ku Korinte kuti: “Mujesi, vinu mwe akukolezge chivwanu.” (2 Ŵakor. 13:⁠5) “Chivwanu” ching’anamuwa kugomezga fundu zosi zachikhristu zo zisanirika m’Bayibolo. Asani vo tikamba ndipuso vo tichita vikoliyana ndi vo tigomezga ndikuti tilongo kuti te ndi “chivwanu.” Mbuneneska kuti titenere so kuwona asani vo tichita pa umoyu widu vikoliyana ndi visambizu vosi vachikhristu. Tikhumbika cha kuchita kusankha marangu ngo tingalondo.​—⁠Yak. 2:​10, 11.

6. Nchifukwa wuli tikhumbika kujiyesa kuti tiwoni ‘vinu takolezge chivwanu’? (Wonani chithuzi cho che papeji 12.)

⁶ Nyengu zinyaki, mungazeleza kujiyesa chifukwa chakuŵanaŵana kuti mutondekengi. Chinthu chakukhumbika ukongwa ndi mo Yehova watitiwone kuluska mo taŵeni titijiwone chifukwa maŵanaŵanu ngaki ngapachanya kuluska ngidu. (Yes. 55:​8, 9) Iyu wasanda ateŵeti ŵaki kuti wawoni vo anangiska cha kweni wawona vamampha vo achita ndi kuŵawovya. Asani mugwiriskiya nchitu Mazu ngaku Chiuta kuti muwoni “vinu mwe akukolezge chivwanu,” mujiwonengi nge mo Chiuta watikuwoniyani. Venivi vikuwovyeningi kuleka kuja ndi maŵanaŵanu ngakuti ndimwi ambula kukhumbika kwaku Chiuta ndipuso vikuwovyeningi kuziŵa kuti ndimwi akuzirwa pa masu paku Yehova nge mo Bayibolo likambiya. Ndipu vingaja nge kuti mubenuwa katani kuti ukweru usere m’chipinda cho mwe mdima.

7. Kumbi tingayanduwa wuli ndi vo ŵanthu akugomezgeka achitanga?

⁷ Asani tilunguruka vo ŵanthu akugomezgeka wo akulembeka m’Bayibolo achitanga, vitiwovyengi kujiyesa. Yeruzgiyani vo vinguŵachitikiya kuti vitikuchitikiyani. Ndipu wonani mo mwatingi muchitiyengi. Sonu tikambiskanengi vakuwoniyapu vitatu vo vikonkhoska mo mungagwiriskiya nchitu Bayibolo, kuti muwoni asani mwe ndi “chivwanu,” vo vikuwovyeningi kuteŵete mwalikondwa.

8, 9. (a) Kumbi vinthu venga wuli pa umoyu wa choko chenichi? (b) Kumbi ndi maŵanaŵanu wuli ngambula kwenere ngo choko cho chitenere kuti chenga nangu?

⁸ Yesu wanguwona choko chisauchi cho chinguza ku nyumba yakusopiyamu ku Yerusalemu. Chakuwoniyapu chaki chingatiwovya kuti tikondwengi po titeŵete chinanga kuti titondeka kuchita vinthu vinyaki. (Ŵerengani Luka 21:​1-4.) Ŵanaŵaniyani mo vinthu venge pa umoyu waki: Choko chenichi chakhumbikanga kukunthiyapu nyifwa ya murumu waki kweniso kukandirizgika ndi alongozgi a visopa wo ‘akamphanga nyumba za vyoko’ m’malu mwakuviwovya.  (Luka 20:47) Ichu chenga chikavu ukongwa chifukwa ndalama zo chatingi chiperekengi ku nyumba yakusopiyamu, zatingi ziyananengi ndi ndalama zo lebala wangalonde asani wagwira nchitu kwa kanyengu kamanavi.

⁹ Ŵanaŵaniyani mo choko cho chinguvwiya chichisere pabalaza la nyumba yakusopiyamu chapinga timatambala tiŵi. Kumbi chatingi chiŵanaŵanengi kuti ndalama zo zenga zimana ukongwa kuyeruzgiya ndi zo chatingi chiperekengi asani murumu waki wenga wamoyu? Kumbi chatingi chichitengi soni pamwenga kuŵanaŵana kuti ndalama zaki zenga zambula kuzirwa chifukwa chakuti anyaki wo ŵenga pa nthazi paki aperekanga zinandi? Chinanga kuti chatingi chiŵanaŵanengi viyo kweni chinguwovya kusopa kwauneneska.

10. Kumbi Yesu wangulongo wuli kuti choko chenga chakuzirwa kwaku Chiuta?

¹⁰ Yesu wangulongo kuti choko ndipuso ndalama zo chingupereka venga vakuzirwa kwaku Yehova. Iyu wangukamba kuti, “chaponyamu kwakuruska [akukhupuka] wosi.” Ndalama zo choko chingupereka atingi azisazgengi ndi zinyaki zo ŵanthu angupereka kweni Yesu wanguchirumba. Wo aphweriyanga ndalama, ŵati awona timatambala tiŵi atingi aziŵengi cha kuti tindalama to ndipuso yo wangupereka, venga vakuzirwa kwaku Yehova. Cho chenga chakuzirwa ukongwa ndi mo Chiuta wawoniyanga vinthu venivi kuluska mo ŵanthu anyaki aviwoniyanga kweniso mo choko cho chajiwoniyanga. Kumbi mungagwiriskiya nchitu nkhani yeniyi kujiyesa kuti muwoni asani mwe ndi chivwanu?

11. Kumbi mungasambiranjipu pa nkhani ya choko?

¹¹ Mo vinthu viliri pa umoyu winu, vikwaska vo mungapereka kwaku Yehova. Abali ndi azichi anyaki apharazga uthenga wamampha kwa nyengu yimanavi chifukwa cha kukota pamwenga kutama. Kumbi yiwu atenere kuŵanaŵana kuti akhumbika cha kupereka maora chifukwa chakuti ngamana ukongwa? Chinanga kuti vinthu ve umampha pa umoyu winu, nyengu zinyaki mungajivwa kuti mumala ŵaka maora ngamanavi pakuteŵete Chiuta kuluska mo ateŵeti ŵaki anyaki achitiya chaka chechosi. Nkhani ya choko chikavu yititiwovya kuziŵa kuti Yehova wawona ndipuso watumbika vosi vo titimuchitiya, ukongwa asani  tichita venivi pa nyengu yo takumana ndi masuzgu. Kumbukani mo munguteŵete Yehova chaka chaluta. Kumbi mungukhumbika kuleka kuchita vinthu vinyaki kuti musaniyi nyengu yakuteŵete Yehova? Asani ndi viyo, mutenere kuziŵa kuti Yehova wawona kuti vo munguchita pa nyengu yo, vakuzirwa. Nge mo choko chikavu chinguchitiya, asani mutesesa kuteŵete Yehova, mwe ndi chifukwa chakuvwika chakugomezge kuti mwe ndi “chivwanu.”

12-14. (a) Kumbi Eliya wangukwaskika wuli ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere? (b) Nchinthu wuli cho chinguchitiska Eliya kuŵanaŵana viyo?

¹² Mchimi Eliya wenga wakugomezgeka kwaku Yehova ndipuso wenga ndi chivwanu chakukho. Chinanga kuti venga viyo, nyengu yinyaki wangujivwa kuti wenga wakukhumbika cha ndipu wangupempha Yehova kuti wamubayi. Iyu wanguti: “Mbwenu kwafiskika sonu, Ambuya mwe, toni umoyu wangu.” (1 Ŵakar. 19:⁠4) Wo ŵechendakumanepu ndi masuzgu ngaviyo, angakamba kuti Eliya “wangulongoro vinthu vo wengavi kwenere kuvilongoro.” (Sumu 106:33) Vo Eliya wakambanga, waneneskanga. Mwaviyo, Yehova wangumuwovya m’malu mwakumukalipiya chifukwa chakukhumba kufwa.

¹³ Nchinthu wuli cho chinguchitiska Eliya kuŵanaŵana viyo? Vechendachitiki venivi, iyu wanguchita chakuziziswa ku Yisraele cho chingulongo kuti Yehova ndi Chiuta wauneneska, ndipu venivi vinguchitiska kuti wabayi achimi 450 aku Bala. (1 Ŵakar. 18:​37-40) Eliya wagomezganga kuti ŵanthu aku Chiuta ayambengi so kusopa kwauneneska kweni ndivu anguchita cha. Fumukazi yiheni Yezebelu, yingutuma uthenga kwaku Eliya kuti wabayikengi. Chifukwa cha kopa kufwa, Eliya wanguthaŵiya kumwela kwa Yuda, malu ngachipalamba ndipuso ngambula ŵanthu.​—⁠1 Ŵakar. 19:​2-4.

¹⁴ Pa nyengu yo Eliya wenga yija, wanguŵanaŵana kuti nchitu yaki ya uchimi yenga yambula kukhumbika. Iyu wangukambiya Yehova kuti: “Nde wamamphaku cha kuruska ada.” Eliya wang’anamuwanga kuti wenga wambula kukhumbika. Mwaviyo, wangujiyesa mwakugwiriskiya nchitu fundu zaki ndipu wanguwona kuti pengavi chamampha cho watingi wachitengi, wenga wakuzirwa cha kwaku Yehova ndipuso ku ŵanthu anyaki.

15. Kumbi Chiuta wangumusimikizgiya wuli Eliya kuti wenga mbwenu wakukhumbika?

¹⁵ Yehova wangumuwona viyo cha Eliya. Iyu wamuwonanga kuti wenga wakukhumbika ndipu wanguchitapu kanthu kuti Eliya waziŵi kuti fundu yeniyi njauneneska. Chiuta wangutuma mungelu kuti wachiski Eliya. Yehova wangumupaska so chakurya ndi maji kuti vimuwovyi pa ulendu waki wa mazuŵa 40, wakuluta kumwera kwa Phiri la Horebu. Iyu wangumuwovya kuziŵa kuti maŵanaŵanu ngo wenga nangu ngakuti ndiyu pe wenga wakugomezgeka kwaku Yehova pa Ayisraele wosi, ngenga ngaheni. Mwaviyo, Chiuta wangupaska Eliya nchitu yinyaki ndipu wanguzomera. Eliya wanguyanduwa ndi chovyu chakutuliya kwaku Yehova ndipu wanguchiyamba so nchitu yaki ya uchimi we ndi nthazi.​—⁠1 Ŵakar. 19:​5-8, 15-19.

16. Kumbi ndi nthowa nizi zo Chiuta wangakuwovyiyani?

¹⁶ Vo vingumuchitikiya Eliya vingakuwovyani kusimikizgiya asani mwe ndi chivwanu ndipuso vingakuwovyani kuti muteŵetiyengi Yehova mwalikondwa. Chakwamba, ŵanaŵaniyani vo Yehova wachita kuti wakuwovyeni. Kumbi mukuwovyekapu ndi muteŵeti munyaki waku Chiuta, mura mu mpingu pamwenga Mkhristu yo we pa ubwezi wakukho ndi Chiuta pa nyengu yo imwi mwakhumbikanga chovyu? (Ŵag. 6:⁠2) Kumbi mwawovyekapu ndi Bayibolo, mabuku ngidu ndipuso mawunganu nga mpingu? Asani nyengu yinyaki mwaziwovyeka so kuziya mu vinthu venivi, muzikumbuki kumuwonga Yehova kuporote murombu chifukwa ndiku kutuliya chovyu chenichi.​—⁠Sumu 121:​1, 2.

17. Kumbi Yehova wawona vinthu wuli mwa ateŵeti ŵaki?

¹⁷ Chachiŵi, ziŵani kuti kujiwona mwambula kwenere kukhoza kutilandizga. Chinthu  chakukhumbika ukongwa ndi mo Chiuta watitiwone. (Ŵerengani Ŵaroma 14:⁠4.) Yehova wawona kuti kujipereka kweniso kugomezgeka kwidu nkhwakuzirwa ukongwa, iyu wachita viyo chifukwa cha vo tafiska cha. Nge mo venge ndi Eliya, panyaki namwi mwamuchitiya vinthu vinandi Yehova kuluska mo muŵanaŵaniya. Vingachitika kuti anyaki mu mpingu winu ndipuso ŵanthu wo aziŵa uneneska chifukwa cha phamphu linu, achiskika ndi vinthu vamampha vo muchita.

18. Kumbi nchitu yo Yehova wakupaskani yilongonji?

¹⁸ Fundu yakumaliya, ziŵani kuti nchitu yeyosi yo mwapaskika ndi Yehova mbukaboni wakuti iyu we namwi. (Yer. 20:11) Nge mo venge ndi Eliya, mungaguŵa chifukwa chakuwona kuti ŵanthu avwisiya cha mu uteŵeti pamwenga muwona kuti vo mukhumba kuchita kuti muteŵete Yehova vakwenere imwi cha. Asani mupharazga ndikuti mugwiraku nawu nchitu yikulu yakupharazga uthenga wamampha ndipuso kuziŵikiska zina laku Chiuta, nge mo weyosi waku isi wachitiya. Lutirizgani kuja akugomezgeka. Pavuli paki, mazu ngo Yesu wangukamba mu yimoza mwa ntharika zaki, ngangakambika kwaku imwi kuti: “Sere mu chimwemwi cha mbuyaku.”​—⁠Mat. 25:⁠23.

19. Kumbi wakulemba Sumu chaputala 102, wangukumana ndi masuzgu wuli?

¹⁹ Yo wakulemba Sumu chaputala 102, wangusoŵa chakuchita. Iyu ‘wangusuzgika’ ukongwa mwakuliŵavu kweniso maŵanaŵanu ndipu wengavi nthazi zakuti wamaliskiyi masuzgu ngaki. (Sumu 102, mazu ngapachanya) M’mazu ngaki tisaniya fundu yo yilongo kuti wavwanga urwirwi ukulu ukongwa, wasoŵanga wakuchezga nayu ndipuso waŵanaŵananga vinthu vinandi. (Sumu 102:​3, 4, 6, 11) Iyu wagomezganga kuti Yehova wakhumbanga kumujowo.​—⁠Sumu 102:⁠10.

20. Kumbi rombu lingamuwovya wuli munthu yo wasuzgika ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere?

²⁰ Chinanga kuti venga viyo, wakulemba sumu mwenuyu, wateŵetiyanga mbwenu Yehova. (Ŵerengani Sumu 102:​19-21.) Nge mo tiwone kutuliya mu Sumu chaputala 102, chinanga ndi wo ŵe ndi chivwanu angavwa urwirwi ndipuso angatondeka kuŵanaŵana umampha. Wakulemba sumu wangujiwona “nge nkhayuni kakuŵa kija. . . pachanya” panyumba chifukwa umoyu waki wenga ndi masuzgu pe. (Sumu 102:⁠7) Asani namwi mutijivwa viyo, mukambiyeni Yehova vo ve mu mtima mwinu nge mo wakulemba sumu wanguchitiya. Marombu nga munthu wakusuzgika kung’anamuwa marombu nginu, ngangakuwovyani kuti mumaliski maŵanaŵanu ngambula kwenere ngo mungaŵa nangu. Yehova walayizga kuti ‘wakavwanga ŵanthu ŵaki akupatika, ndipu wakateŵerezganga ku rombu lawu.’ Mutenere kugomezga layizgu lenili.​—⁠Sumu 102:⁠17.

21. Kumbi munthu yo we ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere wangachita wuli kuti walutirizgi kuteŵete mwalikondwa?

²¹ Sumu chaputala 102, yilongo so mo tingachitiya kuti tilutirizgi kuteŵete Yehova mwalikondwa. Wakulemba sumu wanguchita venivi mwakuŵanaŵaniya ukongwa ubwezi waki ndi Yehova. (Sumu 102:​12, 27) Iyu wanguchiskika chifukwa chakuziŵa kuti nyengu zosi Yehova watovya ateŵeti ŵaki asani akumana ndi masuzgu. Mwaviyo, asani maŵanaŵanu ngaheni ngatikutondekeskani kufiska vo mukhumba kuchita kuti muteŵete Chiuta, rombani kwaku iyu. Mupempheni kuti wavwi rombu linu, kuti musaniyi chimangu mu mtima chifukwa cha masuzgu ngo mwakumana nangu ndipuso kuti ‘litauliki zina la Ambuya.’​—⁠Sumu 102:​20, 21.

22. Kumbi weyosi waku isi wangakondwesa wuli Yehova?

²² Tingagwiriskiya nchitu Bayibolo kuti tijiyesi asani te ndi chivwanu ndipuso kuti tiziŵi asani ndisi akukhumbika kwaku Yehova. Kukamba uneneska, m’charu cho tilimu sonu tingafiska cha kumaliska maŵanaŵanu ngosi ngambula kwenere pamwenga vinthu vo vititiguŵiska. Chinanga kuti vingaŵa viyo, weyosi waku isi wangakondwesa Yehova ndipuso tingazitaskika asani tilutirizga kukunthiyapu masuzgu po titimuteŵete.​—⁠Mat. 24:⁠13.