Julani

Kumbi Bayibolu Likambanji pa Nkhani ya Kufunga?

Kumbi Bayibolu Likambanji pa Nkhani ya Kufunga?

Vo Bayibolu Likamba

 Munyengu yakali, Chiuta wazomerezanga kuti ŵanthu afungengi pa vifukwa vakwenere. Kweni Iyu wakondwanga nawu cha asani afunga pa vifukwa vambula kuvwika. Mazuŵa nganu napu, Bayibolu litiŵachichizga cha ŵanthu pamwenga kuŵakaniziya limu kuti afungengi.

Kumbi ŵanthu anyaki wo azumbulika mu Bayibolu afunganga pa vifukwa nivi?

  •   Asani akhumba kuti Chiuta waŵawovyi kweniso kuŵalongozga. Ŵanthu wo alutanga ku Yerusalemu, afunganga kuti alongo kuti akhumbisiska kuti Chiuta waŵawovyi. (Ezra 8:​21-​23) Paulo ndi Baranaba nawu afunganga asani akhumba kusankha ŵara mu mpingu.​—Machitidu 14:23.

  •   Asani akhumba kufiska khumbu laku Chiuta. Yesu wati wabatizika, wangufunga kwa mazuŵa 40 kuti wanozgeke kuchita uteŵeti wo wenga pafupi kuwuyamba.—Luka 4:​1, 2.

  •   Asani akhumba kulongo kuti alapa maubudi ngo anguchita. Chiuta wangukambiya mchimi Yoele kuti wakambiyi Ayisirayeli ambula kugomezgeka kuti: “Weliyani kwaku ini ndi mtima winu wosi. Fungani, liyani ndi kutenje ukongwa.”​—Yoele 2:​12-​15.

  •   Asani akumbukiya Zuŵa Lakubenekere Maubudi. Dangu lo Chiuta wangupaska Ayisirayeli lakambanga so kuti afungengi pa Zuŵa Lakubenekere Maubudi. a (Ŵalevi 16:29-​31) Penga pakwenere kuti Ayisirayeli afungengi pa zuŵa ili chifukwa vaŵakumbusanga kuti ŵenga akubuda ndipu akhumbikanga kuti Chiuta waŵagowoke.

Kumbi ŵanthu anyaki afunga pa vifukwa nivi vambula kwenere?

  •   Kuti akondwesi ŵanthu. Yesu wangukamba kuti asani munthu wafunga, ŵanthu anyaki angaziŵanga cha chifukwa ndi nkhani ya pakati paku iyu ndi Chiuta.​—Mateyu 6:​16-18.

  •   Kuti alongo kuti mbarunji. Kufunga ndiku cha kuchitiska kuti munthu waje ndi jalidu lamampha pamwenga kuti waje pa ubwezi ndi Chiuta.​—Luka 18:​9-​14.

  •   Kuti agowokereki maubudi ngo achitiya dala. (Yesaya 58:​3, 4) Chiuta wakondwanga ndi ŵanthu wo afunganga kuti alongo kuti mbakuvwiya kweniso kuti alapa ndi mtima wosi maubudi ngawu.

  •   Kuti alondo mudawuku wa chisopa chawu. (Yesaya 58:​5-7) Chiuta wakondwa cha ndi ŵanthu wo afunga chifukwa cha kulondo midawuku ya chisopa chawu. Venivi tingaviyeruzgiya ndi mwana yo wavwiya mpapi waki mwadangu ŵaka, ndi mtima wosi cha.

Kumbi Akhristu akhumbika kufunga?

 Awa. Chiuta wangukambiya Ayisirayeli kuti afungengi pa Zuŵa Lakubenekere Maubudi. Kweni iyu wangumalisa mwambu uwu Yesu wati wafwa chifukwa cha ŵanthu wo alapa maubudi ngawu. (Aheberi 9:​24-​26; 1 Peturo 3:​18) Mazuŵa nganu, Akhristu alondo Dangu Laku Mozesi cha lo lakambanga kuti afungengi pa Zuŵa Lakubenekere Maubudi. (Aroma 10:4; Akolose 2:​13, 14) Mwaviyo, Mkhristu weyosi wangasankha yija kufunga pamwenga cha.​—Aroma 14:​1-4.

 Akhristu aziŵa kuti kufunga ndiyu nkhani yikulu cha pakusopa. Bayibolu likambapu cha kuti kufunga ndiku kuchitiska kuti munthu wakondwengi. Kweni Akhristu auneneska akondwa chifukwa asopa Yehova “Chiuta walikondwa.”​—1 Timote 1:​11; Wakutaula 3:​12, 13; Agalatiya 5:​22.

Fundu zaboza zakukwaskana ndi vo Bayibolu likamba pa nkhani ya kufunga

 Fundu yaboza: Wakutumika Paulo wanguchiska Akhristu akutorana kuti afungengi.​—1 Akorinto 7:5, King James Version.

 Fundu yauneneska: Mipukutu yakali ukongwa ya Bayibolu, yikambapu cha vakukwaskana ndi kufunga pa lemba la 1 Akorinto 7:5. b Viwoneka kuti ŵanthu wo afwatuliyanga Bayibolu anguchita kusazgiyaku ŵaka mazu ngakuti kufunga pa lemba ili kweniso pa malemba nganyaki nge Mateyu 17:21; Mariko 9:​29, kweniso Machitidu 10:30. Mu Mabayibolu nganandi mazuŵa nganu atuzgamu mazu ngakuti kufunga mu malemba yanga.

 Fundu yaboza: Akhristu akhumbika kufunga kuti akumbukiyengi mazuŵa 40 ngo Yesu wangujaliya kwambula kurya muchipululu wati wabatizika waka.

 Fundu yauneneska: Yesu wangukambapu cha kuti Akhristu afungengi pakukhumba kukumbukiya mazuŵa 40 ngo iyu wangujaliya kwambula kurya. Kweniso palivi mu Bayibolu po palongo kuti Akhristu akwambiriya achitanga venivi. c

 Fundu yaboza: Akhristu akhumbika kufunga asani akumbukiya nyifwa yaku Yesu.

 Fundu yauneneska: Yesu wangukambapu cha kuti akusambira ŵaki akhumbika kufunga asani akumbukiya nyifwa yaki. (Luka 22:14-18) Yesu wachikamba kuti akusambira ŵaki azamufunga asani wafwa, wang’anamuwanga kuti ndivu achitengi cha nyengu zosi. Mumalu mwaki wakambanga vo vatingi vizichitikengi pa nyengu yeniyo. (Mateyu 9:15) Bayibolu lichiska Akhristu kuti aryiyengi limu chakurya kunyumba kwawu ŵechendaluti ku mwambu wakukumbukiya nyifwa yaku Yesu.​—1 Akorinto 11:33, 34.

a Chiuta wangukambiya Ayisirayeli kuti: “Mujisuzgengi” pamwenga kuti “musuzgengi maumoyu nginu” pa Zuŵa Lakubenekere Maubudi. (Ŵalevi 16:29, 31) Mazu ngakuti “mujisuzgengi” ngang’anamuwa so kufunga. (Yesaya 58:3) Kweniso Bayibolu linyaki likufwatuliya mazu yanga kuti: “Mungaryanga cha kuti mulongo kuti mutijichitiya chitima chifukwa cha maubudi nginu.”—Contemporary English Version.

b Wonani buku lo likulembeka ndi Bruce M. Metzger, lamutu wakuti A Textual Commentary on the Greek New Testament, Third Edition, peji 554.

c Buku linyaki likamba mo ŵanthu angwambiya kufunga kwa mazuŵa 40 pakunozgeke Isitala. Likamba kuti: “Mu vyaka 300 vakwambiriya, pakunozgeke Pasika [Isitala] ŵanthu afunganga kwa mazuŵa ngamanavi. Kanandi afunganga kwa zuŵa limoza pamwenga ngaŵi. Kweni ŵanthu angwamba kufunga kwa mazuŵa 40 pa nkhumanu ya ŵaraŵara amatchalitchi ya nambala 5 yo yinguchitikiya ku Nicaea (325 CE), chinanga kuti akaswiri anyaki asuska kuti ŵanthu afunganga pakunozgeke Isitala.”—New Catholic Encyclopedia, Second Edition, Volume 8, peji 468.