VAN’WANA va nga ha hlawula “swiyimo,” kumbexana va ku, “A ndzi ta tsaka . . .

• “loko a ndzi ri ni mali yo tala”

• “loko a ndzi ri ni vukati lebyi tsakisaka”

• “loko a ndzi ri ni rihanyo lerinene”

Hambiswiritano, entiyisweni mahanyelo lamanene ma tlula swiyimo ni tisele ta xitekela loko swi ta eka ntsako naswona lawa i mahungu lamanene. Ha yini? Hikuva swiyimo kumbe tisele ta wena, u nga swi lawula katsongo kumbe u tsandzeka ku swi lawula, kambe u nga swi kota ku lawula mahanyelo ya wena.

Xivuriso xa Bibele xi ri: “Mbilu leyi tsakeke i muhanyisi lonene, kambe moya lowu tshovekeke wu omisa marhambu.” (Swivuriso 17:22) Hi marito man’wana, mahanyelo ya wena lamanene ma vuyerisa! Ma nga ku pfuna leswaku u fikelela pakani ya wena kumbe u lan’wa naswona swiphiqo swi nga ku endla u va munhu wo antswa kumbe u nga khathali.

Vanhu van’wana va nga ha kanakana hi mhaka leyi. Va nga ha ku:

• ‘Ha yini ndzi endla onge swi ndzi fambela kahle kasi ndza xaniseka?’

• ‘Hambi ndzo va ni langutelo lerinene xiyimo xa mina a xi nge cinci.’

• ‘Swa antswa ndzi amukela xiyimo ku ri ni ku va n’wamilorho.’

Ku anakanya hi ndlela yoleyo swi nga ha tikomba swi twala. Hambiswiritano, swa vuyerisa ku va ni langutelo lerinene. Hi xikombiso, xiya swiendlakalo leswi landzelaka.

 Entirhweni Alex na Brian, va tirha hi matimba eka mintirho leyi hambaneke. Endzhaku ko kambela ntirho wa vona, murhangeri wa vona u va byele hi swihoxo leswi va swi endlaka eka mintirho ya vona.

• Alex u ri: “Ndzi tirhisa nkarhi ni matimba ya mina entirhweni lowu kambe swi tikomba ndzi nga wu endli kahle! A ndzi nge pfuki ndzi wu kotile ntirho lowu. Hambileswi ndzi tirhaka hi matimba, ndzi titwa onge a ndzi endli swilo hi ndlela leyi faneleke. Ha yini ndzi fanele ndzi ringeta ku wu endla?”

• Brian: “Muthori wa mina u ndzi hlamusele leswi a swi rhandzaka hi ntirho wa mina, kambe ndzi endle swihoxo swi nga ri swingani leswikulu. Ndzi dyondze tidyondzo ta nkoka leti nga ta ndzi pfuna leswaku ndzi antswisa enkarhini lowu taka.”

U ANAKANYA YINI?

• Endzhaku ka tin’hweti ta tsevu, hi wihi loyi a nga ta va mutirhi wo antswa—Alex kumbe Brian?

• Loko a wu ri muthori, hi wihi loyi a wu ta n’wi thola eka vavanuna lavambirhi kumbe loyi a wu ta tsakela leswaku a ya emahlweni a ku tirhela?

• Loko u langutane ni mintlhontlho, hi wihi loyi a wu ta fana na yena eka vavanuna lavambirhi?

Andrea na Brittney va karhatiwa hi xivundza. Havambirhi va ni tindlela leti nga faniki to langutana ni xiyimo lexi.

• Andrea u khathala hi leswi khumbaka yena ntsena. A nga swi lavi ku pfuna van’wana handle ka loko va rhanga va pfuna yena. U ri, ‘Ha yini ndzi fanele ndzi tikarhata hi ku pfuna vanhu lava nga ndzi pfuniki hi nchumu?’

• Brittney u endla matshalatshala leswaku a va ni musa a tlhela a pfuna van’wana, hambiloko va tlangela kumbe va nga tlangeli! U hanya hi nawu lowu dumeke wa mahanyelo—u khoma van’wana hi ndlela leyi a a ta tsakela leswaku a khomiwa ha yona. (Luka 6:31) Eka Brittney, ku endla leswinene swa vuyerisa hambiloko van’wana va khensa kumbe va nga khensi.

U ANAKANYA YINI?

• Hi wihi eka vavasati lavambirhi loyi a wu ta tsakela leswaku a va munghana wa wena?

• Hi wihi loyi a titwaka a eneriseka hi vuxaka bya yena ni van’wana?

• Loko u ri ni xivundza, xana u angula ku fana na Andrea kumbe na Brittney?

Kumbexana u tiva vanhu lava fanaka na Brian na Brittney. U nga ha titwa u fana na vona. Loko swi ri tano, handle ko kanakana wa swi xiya leswaku mahanyelo ya wena lamanene ma nga va ni vuyelo lebyinene evuton’wini bya wena. Hi hala tlhelo, ku vuriwa yini loko u fana na Alex kumbe Andrea? Kambisisa tindlela tinharhu leti Bibele yi nga ku pfunaka ha tona leswaku u va ni langutelo lerinene loko u langutane ni swiphiqo.

BIBELE YI RI: “Xana u tikombise u hele matimba hi siku ra maxangu? Matimba ya wena ma ta va matsongo.”—Swivuriso 24:10.

LESWI SWI VULAKA SWONA: Ku va ni langutelo ro biha swi ta endla leswaku xiyimo xa wena xi nga antswi kumbe u nga swi koti ku langutana na xona.

Hilaha Juliza a dyondzeke hakona, Bibele i buku leyi nga ni milawu leyi twisisekaka. Xitsundzuxo xa yona xi nga ku pfuna leswaku u langutana ni swiyimo swo tika. Hi xikombiso, Vaefesa 4:23 yi ri: “Mi endliwa mi va lavantshwa ematimbeni lama susumetaka mianakanyo ya n’wina.”

Hilaha ndzimana leyi yi kombisaka hakona, u nga swi kota ku cinca langutelo ra wena. U nga ‘endliwa u va lontshwa’ ematimbeni ya mianakanyo ya wena. Hambiswiritano, ku cinca koloko ku teka nkarhi.

BIBELE YI RI: “Hinkwawo masiku ya la xanisekaka ma bihile; kambe loyi a nga ni mbilu leyinene u tshama a ri ni nkhuvo.”—Swivuriso 15:15.

LESWI SWI VULAKA SWONA: Loko u languta swilo hi ndlela yo biha, u ta ‘xaniseka’ naswona siku rin’wana ni rin’wana eka wena ri ta va ro ‘biha’ kumbe ra nhlomulo. Kambe loko u anakanyisisa hi swilo leswinene, u ta “tshama u ri ni nkhuvo” hambi ku ri ku titwa u tsakile. Hi wena u nga ta tiendlela xiboho.

Ndlela yin’wana leyi Yanko a yi tirhisaka i ku hlaya tindzimana ta le Bibeleni. U ri, “Leswi swi endla leswaku ndzi tshama ndzi ehleketa hi leswinene. A ndzi si tivekela tipakani ta nkarhi wo leha, kambe ndzi anakanya hi tipakani letitsongo leti ndzi nga ti fikelelaka sweswi. Loko ku ta swo biha emianakanyweni ya mina, ndzi anakanya hi swivangelo swo tala swo va ndzi tsaka.”

Ku fana na Yanko, u nga hlula mianakanyo yo biha hi ku va ni langutelo lerinene. Loko u lwisana ni swiyimo swo tika—kumbexana xiphiqo xa rihanyo, ku fana na Yanko—tivutise: ‘Xana xiyimo lexi xi ta antswa? Xana a ndzi nge he swi koti ku endla nhluvuko kumbe lexi ko va xihinga?’ Dyondza ku hlula mianakanyo yo biha hi ku ehleketa leswinene.

BIBELE YI RI: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—Mintirho 20:35.

LESWI SWI VULAKA SWONA: Loyi a nyikaka swi huma embilwini u kuma ntsako lowukulu. Ha yini? Hikuva hi vumbiwe hi ri ni ku navela ku pfuna van’wana. (Vafilipiya 2:3, 4; 1 Yohane 4:11) Ntsako lowu hi wu kumaka hi ku pfuna van’wana wu hi pfuna leswaku hi langutana ni swiyimo swo tika evuton’wini.

Lava tindlela to pfuna van’wana. Hi xikombiso, xana u nga swekela muakelani wa wena loyi a vabyaka? Xana u tiva vadyuhari lava lavaka ku pfuniwa hi mintirho ya le kaya?

Hlakulela ku va ni langutelo lerinene ku fana ni ndlela leyi a wu ta hlakula ntanga ha yona. Tsuvula mfava lowu nga ni chefu wa ku anakanya leswo biha. Byala mbewu ya ntiyiso kutani u kuma vuyelo bya ku va ni ntsako evuton’wini. U ta tshovela mihandzu leyinene leyi nga ta endla vutomi bya wena byi tsakisa swinene. Nakambe swi le rivaleni leswaku mahanyelo lamanene ma vuyerisa.