Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Kasi Baibolo Likuti Wuli pa Nkhani Yakuti Ŵanalume Panji Ŵanakazi Ŵagonanenge Ŵekhaŵekha?

Kasi Baibolo Likuti Wuli pa Nkhani Yakuti Ŵanalume Panji Ŵanakazi Ŵagonanenge Ŵekhaŵekha?

MU VYARU vinandi, ŵanthu ŵachali kupwakaskana usange ntchakwenelera kuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵatoranenge ŵekhaŵekha. Kweni mu 2015, Khoti Likuru Chomene ku United States likayowoya kuti sono ntchakuzomerezgeka kuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵatoranenge ŵekhaŵekha. Ntheura ŵanthu ŵanandi ŵali na mafumbo pa nkhani iyi. Fumbo limoza ilo ŵakutemwa kufumba ndakuti, “Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani yakuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵatoranenge ŵekhaŵekha?”

Baibolo likuyowoyapo yayi vyakuti ŵanthu ŵaviwaro vyakuyana mbanangwa kutorana. Fumbo lakuzirwa chomene ndakuti, Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani yakuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵekhaŵekha ŵagonanenge?

Ŵanandi ŵakughanaghana kuti zgoro ŵakulimanya, nangauli Baibolo ŵandalipulikiske. Kweni mazgoro ghawo ghakususkana. Ŵanyake ŵakuti Baibolo likutinkha chomene ŵanthu awo ŵakuchita ivi. Ŵanyake ŵakuti dango la mu Baibolo lakuti “utemwenge mzengezgani wako,” likulongora kuti ŵanthu ŵazomerezgenge kugonana kwa mtundu uliwose.—Ŵaroma 13:9.

KASI BAIBOLO LIKUTI WULI?

Pa fundo izi, ni nji iyo imwe mukuwona kuti njaunenesko?

  1. Baibolo likukanizga kuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵekhaŵekha ŵatoranenge.

  2. Baibolo likuzomerezga kuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵagonanenge ŵekhaŵekha.

  3. Baibolo likupangiska ŵanthu kuti ŵatinkhenge panji kupatura ŵanalume na ŵanakazi awo ŵakugonana ŵekhaŵekha.

MAZGORO:

  1. UNENESKO. Baibolo likuti: “Ŵanalume awo ŵakugonana na ŵanalume ŵanyawo . . . ŵazamuhara yayi Ufumu wa Chiuta.” (1 Ŵakorinte 6:9, 10) Fundo iyi ŵanakazi nawo yikuŵakhwaska.—Ŵaroma 1:26.

  2. UTESI. Baibolo likusambizga kuti mwanalume na mwanakazi awo ŵatorana ndiwo ŵakwenera kugonana.—Genizesi 1:27, 28; Zintharika 5:18, 19.

  3. UTESI. Nangauli Baibolo likukanizga vyakuti ŵanalume panji ŵanakazi ŵagonanenge ŵekhaŵekha, likuzomerezga yayi kuti ŵanthu ŵatinkhenge, kusuzga, panji kunyoza awo ŵakuchita ivi.—Ŵaroma 12:18. [1]

Kasi Ŵakaboni ŵa Yehova Ŵakuti Wuli pa Nkhani Iyi?

Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuwona kuti fundo za mu Baibolo ni ziwemi chomene, nakuti ndizo ŵakwendera. (Yesaya 48:17) [2] Ichi chikung’anamura kuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakukana mtundu uliwose wa kugonana kwambura kwenelera, nga nkhugonana kwa ŵanthu ŵaviŵaro vyakuyana. (1 Ŵakorinte 6:18) [3] Ivi ndivyo Ŵakaboni ŵali kusankha, ndipo ni wanangwa wawo.

Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuyezgayezga kulondezga fundo iyo Yesu wakayowoya yakuti ivyo munthu wakukhumba kuti ŵanyake ŵamuchitire ndivyo nayo waŵachitire

Kweni Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuyezgayezga kuti ŵaŵe “pamtende na ŵanthu wose.” (Ŵahebere 12:14) Nangauli ŵakuzomerezga yayi kuti ŵanthu ŵaviŵaro vyakuyana ŵagonanenge, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuchichizga ŵanthu yayi kuti ŵenderenge maghanoghano ghawo. Kweniso ŵakukolerana nawo yayi ŵanthu awo ŵakutinkha panji kunyoza awo ŵakugonana na ŵanalume panji ŵanakazi ŵanyawo. Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuŵikapo mtima kulondezga fundo iyo Yesu wakayowoya yakuti ivyo munthu wakukhumba kuti ŵanyake ŵamuchitire ndivyo nayo waŵachitire.—Mateyu 7:12.

Kasi Baibolo Likupangiska Ŵanthu Kuti Ŵatinkhenge Ŵanyawo?

Ŵanthu ŵanyake ŵangayowoya kuti Baibolo likupangiska ŵanthu kuti ŵatinkhenge awo ŵakugonana na ŵanalume panji ŵanakazi ŵanyawo. Ndipo ŵangati awo ŵakulondezga ivyo Baibolo likuyowoya mbanonono mtima. Ŵangayowoyaso kuti, ‘Pa nyengo iyo Baibolo likalembekanga ŵanthu mahara ghakaŵa ghachoko. Lero tikupokelera ŵanthu wose, vilije kanthu mba fuko wuli, mtundu, panji ŵakutemwa kugonana kwa mtundu wuli.’ Iwo ŵakuwona kuti kukanizga ŵanthu ŵaviŵaro vyakuyana kuti ŵagonanenge, vikuyana waka na kukana kukhala na munthu wa mtundu unyake. Kasi uwu mbunenesko? Yayi. Chifukwa wuli?

Pali mphambano pakati pa kukana nkharo yakuti ŵanthu ŵaviŵaro vyakuyana ŵagonanenge na kukana ŵanthu awo ŵakuchita ivi. Baibolo likuphalira Ŵakhristu kuti ŵachindikenge ŵanthu ŵa mitundu yose. (1 Petrosi 2:17) [4] Kweni ichi chikung’anamura kuti Ŵakhristu ŵazomerezgenge nkharo yiliyose yayi.

Tiyelezgere kuti imwe mukutinkha kukhweŵa hona ndipo mukuseluka nako. Mbwenu munyinu uyo mukugwira nayo ntchito wakukhweŵa. Kasi wangamuwonani kuti imwe mahara ngachoko chifukwa chakuti mukupambana maghanoghano pa nkhani iyi? Kasi tingayowoya kuti mukumutinkha chifukwa chakuti iyo wakukhweŵa apo imwe mukukhweŵa yayi? Usange munyinu uyu wangamuphalirani kuti namwe muwonenge kuti kukhweŵa nkhuwemi waka, asi chingalongora kuti iyo ndiyo mahara ngachoko ndipo ni munonono?

Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakusankha kulondezga fundo izo zili mu Baibolo. Ŵakuzomerezga yayi nkharo izo Baibolo likukanizga. Kweni ŵakuŵanena yayi panji kuŵachitira nkhaza ŵanthu awo ŵakuchita vyakupambanako.

Kasi Ivyo Baibolo Likuyowoya ni Nkhaza?

Wuli vya ŵanthu awo ŵakuti ŵakudokera kugonana na ŵanalume panji ŵanakazi ŵanyawo? Kasi ndimo ŵakababikira? Usange ni nthena, kasi zingaŵa nkhaza yayi kuyowoya kuti ŵakubuda kulondezga makhumbiro ghawo?

Baibolo likuyowoyapo yayi ivyo vikuchitika kuti munthu wadokerenge kugonana na mwanalume panji mwanakazi munyake. Kweni likuzomerezga kuti nkharo zinyake zili kukhomelera mu ŵanthu. Ndipouli, Baibolo likuyowoya kuti usange munthu wakukhumba kukondweska Chiuta wakwenera kuleka nkharo zinyake, nga nkhugonana na ŵanalume panji ŵanakazi ŵanyake.—2 Ŵakorinte 10:4, 5.

Ŵanthu ŵanyake ŵangayowoya kuti Baibolo ndankhaza pa nkhani iyi. Iwo ŵangayowoya nthena chifukwa cha maghanoghano ghakuti munthu wakwenera kulondezga makhumbiro ghake. Kweniso ŵakughanaghana kuti vingachitika yayi kukanizga khumbo la kugonana. Kweni Baibolo likulongora kuti ŵanthu ŵangakanizga makhumbiro ghawo. Mwakupambana na vinyama, ŵanthu ŵangasankha kuleka kulondezga makhumbiro ghawo.—Ŵakolose 3:5. [5]

Wonani chiyelezgero ichi. Ŵakaswiri ŵanyake ŵakuti nkharo zinyake, nga ukali, munthu wakuchita kubabika nazo. Baibolo likuyowoyapo yayi icho chikuchitiska munthu kuti wakalipenge, kweni likuzomerezga kuti pali ŵanthu ŵanyake awo ‘ŵakutemwa kukwiya’ kweniso ‘ŵakutemwa kukalipa.’ (Zintharika 22:24; 29:22) Kweni Baibolo likutiso: “Taya ukali, leka kutukutwa.”—Salimo 37:8; Ŵaefeso 4:31.

Ŵanthu ŵanyake ŵangasuskana nayo fundo iyi, panji ŵangati ni nkhaza ku awo ŵakutemwa kukalipa. Nakuti ŵakaswiri awo ŵakugomezga kuti ukali munthu wakubabika nawo ŵakuyezgayezga kuŵawovwira ŵanthu ŵanthena kuti ŵajikorenge.

Ŵakaboni ŵa Yehova nawo ŵakuyezgayezga kovwira ŵanthu awo nkharo yawo yikususkana na fundo za mu Baibolo, nanga ŵangaŵa ŵanthu ŵaviŵaro vyakupambana awo ŵakugonana uku ŵandatorane. Pa nkhani izi, Baibolo likuti: “Waliyose wamanye kujikora kuti waŵe mutuŵa ndiposo wakuchindikika. Muleke uryezi ndiposo makhumbiro ghambura kujikora ghakugonana.”—1 Ŵatesalonika 4:4, 5.

“Mwaŵanyake Ndimo Mukaŵira”

Kale, ŵanthu ŵa nkharo zakupambanapambana ŵakakhumbanga kunjira Chikhristu, ndipo ŵanyake ŵakasintha chomene nkharo zawo. Baibolo likuyowoya vya ŵanthu nga “mbazaghali, ŵakusopa vikozgo, ŵaleŵi, ŵanalume awo ŵakuzomera kugoneka na ŵanalume ŵanyawo, ŵanalume awo ŵakugonana na ŵanalume ŵanyawo,” ndipo likutiso: “Mwaŵanyake ndimo mukaŵira.”—1 Ŵakorinte 6:9-11.

Pakuyowoya kuti “mwaŵanyake ndimo mukaŵira,” kasi Baibolo likung’anamura kuti awo ŵakaleka kugonana na ŵanalume panji ŵanakazi ŵanyawo mbwenu ndikuti makhumbiro ghawo ghakamara? Ivi vingachitika yayi, chifukwa Baibolo likuti: “Lutilirani kwenda mwa mzimu, ndipo muchitenge yayi makhumbiro gha thupi.”—Ŵagalatiya 5:16.

Wonani kuti Baibolo likuyowoyapo yayi kuti Mkhristu walekenge kuŵaso na makhumbiro ghaheni. Kweni likuti wangasankha kuchita panji kuleka kuchita ivyo mtima wake wakhumba. Ŵakhristu ŵakujikora, ndipo ŵakuŵikapo mtima kuti ŵaleke kuthera ku makhumbiro ghawo.—Yakobe 1:14, 15. [6]

Ntheura Baibolo likulongora kuti pali mphambano pakati pa khumbiro na kuchita. (Ŵaroma 7:16-25) Munthu uyo wakudokera kugonana na mwanalume panji mwanakazi munyake wangajikora, nga umo wangachitira na makhumbiro ghanyake ghaheni, nga ni ukali, uleŵi, na uryezi.—1 Ŵakorinte 9:27; 2 Petrosi 2:14, 15.

Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakulondezga chomene fundo izo zili mu Baibolo, kweni ŵakuchichizga ŵanthu yayi kuti ndizo nawo ŵalondezgenge. Nakuti ŵakususkana nawo yayi awo ŵakupanga malango ghakuvikilira wanangwa wa ŵanthu awo vyakuchita vyawo ni vyakupambanako. Uthenga uwo Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakupharazga nguwemi, ndipo ŵakuphalirako wose awo ŵakukhumba kupulika.—Milimo 20:20.

^ 1. Pa Ŵaroma 12:18 pakuti: “Muŵe pamtende na ŵanthu wose.”

^ 2. Pa Yesaya 48:17 pakuti: “Ine Yehova, ndine Chiuta winu, Uyo wakumusambizgani kuti musange chandulo.”

^ 3. Pa 1 Ŵakorinte 6:18 pakuti: “Chimbirani uzaghali.”

^ 4. Pa 1 Petrosi 2:17 pakuti: “Chindikani ŵanthu ŵa mtundu uliwose.”

^ 5. Pa Ŵakolose 3:5 pakuti: “Ntheura zgorani viŵaro vya thupi linu vya pa charu chapasi kuŵa vyakufwa ku uzaghali, ukazuzi, makhumbiro ghakugonana kwambura kujikora.”

^ 6. Pa Yakobe 1:14, 15 pakuti: “Waliyose wakuyezgeka para wakopeka na kunyengeka na khumbiro lake. Kufuma apo, para khumbiro lakura, likubaba kwananga.”