1. Asumũlũho api tuka kuata nda tua fendela Suku ndomo eye a yongola?

 YEHOVA SUKU o tu yonguila uwa. Omo liaco, o tu vetiya oku pokola kolonumbi viaye. Nda tuofendela ndomo eye a yongola, tuka kuata esanju. Kuenda tuka liteyuila kovitangi vialua komuenyo. Eye oka tu sumũlũisa kuenda oka tu kuatisa. (Isaya 48:17) Kuli atavo alua a siata oku popia okuti a longisa ocili catiamẽla ku Suku. Pole alongiso avo atiamẽla ku Suku leci eye a lavoka komanu, a litepa calua.

2. Tu limbuka ndati onjila ya sunguluka yoku fendela Yehova? Kuenda eci ci sokisiwa la nye?

² O limbuka ndati onjila ya sunguluka yoku fendela Yehova? Ka ci sukila okuti o kũlĩhĩsa alongiso atavo osi. Ove o sukila ño oku kũlĩhĩsa eci Embimbiliya li longisa catiamẽla kefendelo liocili. Eci ci sokisiwa leci ca siata oku pita kolofeka vimue. Kolofeka vimue, kuli omanu va siata oku panga olombongo viesanda. Nda okuti upange wove wa kaile woku konomuisa olombongo viaco, nda wa linga ndati? Nda wa taluka loku konomuisa atosi osi a sangiwa volombongo viesanda? Ocili okuti nda hacoko wa linga. Nda ca leluka vali oku pesila otembo yove koku konomuisa olondimbukiso violombongo viocili. Pana okuti wa limbuka ale olombongo viocili, nda ca ku lelukila vali oku limbuka olombongo viesanda. Cimuamue haico catiamẽla koku limbuka etavo liocili. Nda tua konomuisa ndomo etavo  liocili lia tuwa, cika leluka vali oku limbuka atavo esanda.

3. Nye Yesu a tukula okuti oco tu sukila oku linga nda tu yongola okuti efendelo lietu li taviwa la Suku?

³ Ciwa okuti tu fendela Yehova ndomo eye a yongola. Omanu vamue va siata oku sima okuti atavo osi a taviwa la Suku. Pole, eci hacoko Embimbiliya li longisa. Oku popia ño hati Ndukristão ka ci tẽla. Momo Yesu wa popele hati: “Havosiko va popia lame vati, A Ñala, a Ñala, va iñila vusoma wokilu, te u o linga ocipango ca Tate o kasi kilu.” Oco efendelo lietu li taviwe la Suku, tu sukila oku lilongisa ocipango Caye kuenda oku ci linga. Yesu wa tukuile vana ka va lingaile ocipango ca Suku hati ‘olondingaĩvi.’ (Mateo 7:21-23) Ndeci olombongo viesanda ka vi kuete esilivilo, atavo esanda ka a kuetevo esilivilo. Kuenda a tuala kenyolẽho.

4. Olonjila vivali Yesu a tukula vi lomboloka nye? Kuenda olonjila viaco vi tuala pi?

⁴ Yehova wa eca komanu vosi kulo kilu lieve epuluvi lioku kuata omuenyo ko pui. Pole, oco tu kuate omuenyo ko pui voluali luokaliye, tu sukila oku fendela Suku ndomo eye a yongola, kuenda oku ambata omuenyo umue wa sunguluka kovaso aye. Pole, kuli omanu valua okuti ka va yongola oku ci linga. Eli olio esunga lieci Yesu a popela hati: “Iñilili vombundi ya sukatela, momo ombundi yoku iñila koku nyõleha ya tanda, kuenda onjila yendako ya sanjavala, kuenje va lua va iñililamo. Puãi ombundi yoku iñila komuenyo ya sukatela, lonjila yaco ya tĩla, kuenje vañamiñami va yi sanga.” (Mateo 7:13, 14) Etavo liocili li tuala komuenyo ko pui. Pole, etavo liesanda li tuala kenyõleho. Yehova ka yongola okuti umue pokati komanu o nyõleha. Eli olio esunga lieci a kasi oku ecela epuluvi komanu vosi oco va lilongise eci catiamẽla kokuaye. (2 Petulu 3:9) Eci ci lekisa okuti oku fendela kuetu, ci tava okuti ku tu tuala komuenyo ale koku fa.

5. Tu limbuka ndati ava vakuãi etavo liocili?

⁵ Tu sanga ndati ‘onjila yi tuala komuenyo’? Yesu wa popele hati, vana vakuãi etavo liocili vaka ci lekisila kovilinga viavo. Eye wa popelevo hati: “Vu va limbukila kapako avo.” Oviti viosi viwa vima apako awa.” (Mateo 7:16, 17) Eci ci lomboloka okuti vana vakuãi etavo liocili, va limbukiwila koku fendela kuavo kuenda kovilinga viavo. Ndaño okuti ka va lipuile, kuenda vakuakulueya, afendeli vocili va siata oku likolisilako oku linga ocipango ca Suku. Tu konomuisi atosi epandu a tu kuatisa oku limbuka omanu vakuãi etavo liocili.

6, 7. Omanu va Suku va tenda ndati Embimbiliya? Kuenda ongangu yipi Yesu a sia yatiamẽlako?

⁶ Afendeli vocili va Suku va tiamisila alongiso avo Vembimbiliya. Embimbiliya li popia hati: “Ovisonehua vi kola viosi ovitumasuku, kuenje vi silivila [k]oku longisa, loku lungula, loku pindisa, loku ikisa esunga, okuti omunu wa Suku o loñoloha, haeye angiliyiwila ovopange osi awa.” (2 Timoteo 3:16, 17) Upostolo Paulu poku sonehela vamanjaye Akristão, wa popele hati: “Eci wa tambuli ondaka ya Suku, yina wa yevi kokuetu, wa yi tambuli ndomo yi kasi ocili okuti, handaka yomanuko, puãi ondaka ya Suku.” (1 Va  Tesalonike 2:13) Omo liaco, ava vakuãi etavo liocili ka va tiamisila efendelo liavo lovilinga viavo kovihilahila viomanu. Puãi va vi tiamisila lika Vondaka ya Suku.

⁷ Yesu Kristu wa tu sila ongangu yiwa. Momo alongiso aye osi wa enda loku a tiamisila lika Vondaka ya Suku. Vohutililo a lingile ku Isiaye, eye wa popia hati: “Ondaka yove oyo ocili.” (Yoano 17:17) Yesu wa kolelele okuti Embimbiliya, Ondaka ya Suku. Kuenje cosi a longisa omo a ci tiamisilile. Eye olonjanja vialua wa popaile hati: “Ca sonehiwa.” (Mateo 4:4, 7, 10) Noke oku amisako wa enda oku tukula ocisonehua caco. Omanu va Suku koloneke vilo, ka va longisavo ovisimĩlo viavo muẽle. Ovo va kolela okuti  Embimbiliya, Ondaka ya Suku. Kuenje omo va tiamisila alongiso avo osi.

8. Nye ca kongela voku fendela Yehova?

⁸ Ava vakuãi etavo liocili, va fendela lika Yehova. Kuenda va sapula onduko yaye komanu. Yesu wa popele hati: “Fendela Yehova Suku yove, eye lika o vumba.” (Mateo 4:10) Omo liaco, afendeli vocili va fendela lika Yehova. Vefendelo liaco, mua kongela oku sapula komanu onduko ya Suku yocili kuenda ndomo eye a tuwa. Osamo 83:18 yi tu sapuila hati: “Ove, onduko yove Yehova, ove, lika wove, Tõlo koluali luosi.” Yesu wa kuatisavo omanu oku kũlĩha onduko ya Suku. Momo onjanja yimue wa likutilila hati: “Nda situlula onduko yove komanu vana wopa voluali.” (Yoano 17:6) Koloneke vilo afendeli vocili va sapula onduko ya Suku locipango caye kuenda ovituwa viaye komanu.

9, 10. Akristão vocili va siata oku lilekisa ndati ocisola pokati?

⁹ Afendeli vocili va Suku, va likuetele ocisola cocili pokati. Yesu wa popele hati: “Kokulisola kuene pokati oko omanu vosi va limbukila okuti vulondonge viange.” (Yoano 13:35) Akristão vatete va likuatelele ocisola cocili pokati. Ocisola ci tiamisiwila kolonumbi Viembimbiliya ci yula olonepele via kova, via pata kuenda ci tokekisa omanu vomunga yumanji wocili. (Tanga Va Kolosai 3:14.) Omanu va kasi vatavo esanda ka va likuetele ocisola. Tua ci kũlĩha hẽ ndati? Ovo va siata oku li ponda pokati, omo okuti ka vatiamẽlele kofeka yimosi ale kocikoti cimosi. Akristão vocili ka va kuata uta ale ocimãleho cikuavo oku ponda vamanjavo Akristão ale omanu vakuavo. Embimbiliya li popia hati: “Omãla va Suku lomãla veliapu va limbukiwa ndomo okuti, wosi ka lingi esunga hamõla a Sukuko, ndaño u ka sole ukuavo. . . . Cetu oku lisola pokati, oku setahala ukueliapu Kaini, una wa ponda manjaye, hacoko.”​—1 Yoano 3:10-12; 4:20, 21.

 ¹⁰ Vocisola cocili mua kongela calua. Hakulikalako ño oku ponda vakuetu. Akristão vocili, va tumbika otembo yavo, ongusu yavo kuenda ovikuata viavo koku kuatisa vakuavo kuenda oku likolisa pokati. (Va Heveru 10:24, 25) Ovo va likuatisa pokati eci kuiya ovitangi. Kuenda va vangula ocili omunu lukuavo. Ovo vakuãi onumbi Yembimbiliya ya linga hati: ‘lingi eci ciwa komanu vosi.’​—Va Galatia 6:10.

11. Momo lie ci kuetele esilivilo oku kolela okuti Yesu eye Suku a tumĩle oku tu yovola?

¹¹ Akristão vocili va kolela okuti Yesu Kristu eye onjovoli Suku a tumĩle. Embimbiliya li tu sapuila hati: “Vemi lilu ka muli onduko yikuavo ya eciwa komanu okuti tu popeliwa layo, oco epopelo kumue wiñi ka kuli.” (Ovilinga 4:12) Ndomo tua ci lilongisa ale Vocipama 5, Yesu wa eca omuenyo waye ndocisembi coku yovola omanu vakuepokolo. (Mateo 20:28) Yesu, eye Suku a nõla oco a kale Osoma Yusoma waye, una uka viala oluali luosi. Suku oyongola okuti tu pokola ku Yesu kuenda tu kapako alongiso aye oco tuka kuate omuenyo ko pui. Eli olio esunga lieci Embimbiliya li popela hati: “U o kolela Mõla o kuete omuenyo ko pui, puãi u ka kolela Mõla, eye ka moli omuenyo.”​—Yoano 3:36.

12. Voku yuvula oku panga onepa koluali mua kongela nye?

¹² Afendeli vocili va Suku ka va pangi onepa koluali. Yesu eci a kala oku talisiwa ohali kovaso a Pilato, una wa kala soma yuviali wo Roma, wa popia hati: “Usoma wange hawoluali luloko.” (Yoano 18:36) Kolofeka viosi oloñame via Yesu vi sangiwa, vi pokola Kusoma wa Suku. Kuenje ka vi litengi vopulitika yoluali. Ovo ka va litengi vovoyaki oluali. Pole, ka va tateka vakuavo oku kuata onepa kopulitika ale oku tiamẽla kocitundo cimue. Kuenda ka va tatekavo vakuavo oku linga ocela coku nõla olombiali. Pole, ndaño ka va pangi onepa kopulitika, ovo va pokola kovihandeleko viofeka. Momo lie? Momo Embimbiliya li va vetiya hati,  ‘pokoli kolombiali.’ (Va Roma 13:1) Pole, eci olombiali vi tumbika ocihandeleko cimue okuti ka ci litava lolonumbi via Suku, afendeli vocili va kuama ongangu yovapostolo va popele hati: “Cetu oku pokola ku Suku, komanu hakoko.”​—Ovilinga 5:29; Marko 12:17.

13. Olondonge viocili via Yesu vi tenda ndati Usoma wa Suku? Kuenda nye Usoma waco uka linga?

¹³ Olondonge viocili via Yesu vi kunda okuti Usoma wa  Suku owo lika uka tetulula ovitangi viomanu. Yesu wa popele hati: “Ondaka eyi yiwa yusoma yi kundilua kuoha koluali, ha yi lingi uvangi kolofeka viosi, oco esulilo liya noke.” (Mateo 24:14) Oloñame viocili via Yesu vi kunda okuti Usoma wa Suku owo lika uka tetulula ovitangi viomanu. Ka va vetiyila omanu koku kolela kolombiali loku lekisa okuti ovio vika tetulula ovitangi viavo. (Osamo 146:3) Yesu eci a longisa oku likutilila hati: “Usoma wove wiye, Ocipango cove ci lingiwe posi ndeci ci lingiwa kilu,” Eye wa kala oku tu vetiyila koku pinga Usoma waco wa lipua oco wiyevo palo posi. (Mateo 6:10) Embimbiliya li popia hati Usoma waco ‘u ka nyõla loku lia ovosoma osi [a kasiko ndeti etaili], kuenje owo u kala muẽle hũ oloneke ka vi pui.’​—Daniele 2:44; Esituluilo 16:14; 19:19-21

14. Etavo lipi ove wa limbuka okuti lia siata oku tẽlisa atosi a tukuiwa ndeti, atiamẽla ketavo liocili?

¹⁴ Kaliye loku sokolola atosi tua tukula ndeti, li pula ndoco: ‘Vakuetavo lipi va siata oku tiamisila alongiso avo osi Vembimbiliya, haivo va sapuila omanu onduko ya Suku? Vakuetavo lipi va likuetele ocisola cocili pokati haivo va kolela ku Yesu Kristu? Vakuetavo lipi ka va pangi onepa koluali, haivo va siata oku kunda okuti Usoma wa Suku owo lika uka tetulula ovitangi viomanu? Pokati katavo osi a kasi kulo kilu lieve, lipi lia siata oku tẽlisa ovina via tukuiwa ndeti?’ Ocili okuti, Olombangi lika via Yehova.​—Tanga Isaya 43:10-12.

15. Nye vali ci kisikiwa okuti hakutavako lika okuti kuli Suku?

¹⁵ Oku tava lika okuti kuli Suku, ka ci tẽla. Momo Embimbiliya li popia hati, ndaño olondele vi tavavo okuti kuli Suku. (Tiago 2:19) Pole, ovio ka vi kasi oku linga ocipango ca Suku kuenda Suku ka vi sanjukilile. Oco tu sanjuise Suku, tu sukila oku tava okuti kuli Suku. Pole, tu sukilavo  oku linga ocipango caye. Tu sukila oku siapo etavo liesanda kuenda oku tilila ketavo liocili.

16. Nye tu sukila oku linga catiamẽla ketavo liesanda?

¹⁶ Upostolo Paulu wa popele hati, tu sukila oku yuvula oku tiamẽla ketavo liesanda. Eye wa soneha hati: “Tundi pokati kavo, litepi lavo. Oco ca popia Ñala. Leci ca vĩha ko ka ci lambi. Kuenje ndu tambuli.” (2 Va  Korindo 6:17; Isaya 52:11) Omo liaco, Akristão vocili va yuvula ocina cosi catiamẽla ketavo liesanda.

17, 18. ‘O Bavulono Yinene’ yi lomboloka nye? Kuenda momo lie ci sukilila oku ‘tundamo’ lonjanga?

¹⁷ Embimbiliya li lekisa okuti onepa yalua yatavo esanda, yatiamẽla ko ‘Bavulono Yinene.’ a (Esituluilo 17:5) Onduko yaco eyi yi tu ivaluisa o Bavulono yosimbu oku kua fetikila etavo liesanda noke Yetande liokoloneke via Noha. Alongiso kuenda ovihilahila vietavo liesanda via fetikila ko Bavulono yosimbu. Va Bavulono va fendalaile suku umosi muvatatu. Koloneke vilo atavo alua a velisapovo elongiso liaco. Pole, Embimbiliya li longisa okuti kuli lika Suku umosi wocili, Yehova. Kuenda li longisa okuti Yesu Kristu Omõlaye. (Yoano 17:3) Va Bavulono va tavailevo okuti omunu o kuete ocilelembia ka ci fi. Okuti eci etimba li fa, ocilelembia caco cenda kocitumãlo cimue cika talisiwila ohali. Koloneke vilo, elongiso liocilelembia ka ci fi, haico ci talisiwa ohali vifelu, lia siata calua vatavo amue.

¹⁸ Omo okuti alongiso oko Bavulono a li sanduila kolonepa vialua violuali, ca sunguluka oku tukula ocisoko catavo esanda okuti o Bavulono Yinene. Suku wa tuma ovaprofeto vaye oku soneha okuti ocisoko caco catavo esanda, cika nyõliwa elisi. O tẽla oku limbuka esilivilo lioku litepa ketavo liosi liatiamẽla ko Bavulono Yinene? Yehova  Suku o yongola okuti ove o ‘tundamo’ lonjanga, osimbu handi kuli otembo.​—Tanga Esituluilo 18:4, 8.

19. Asumũlũho api oka kuata omo lioku vumba Yehova koloneke vilo?

¹⁹ Nda vetavo liesanda wa tundamo, vamue va kala akamba vove ale vakuepata liove pamue vaka ku yanduluka. Pole, poku vumba Yehova kumosi lomanu vaye, oka kuata asumũlũho alua, okuti cosi wa siapo ci sule. Olondonge via Yesu, via silepo ovina vialua oco vo kuame. Pole, veya oku kuata vamanji valua kespiritu. Cimuamue haico cika pita love. Oka kuata vamanji valua koluali luosi okuti vaka ku kuatela ocisola cocili, kuenda oka kuata elavoko liomuenyo ko pui ‘voluali luokaliye lu laika oku iya.’ (Tanga Marko 10:28-30.) Ci tava okuti vokuenda kuotembo, vana va ku yandulukile omo lietavo liove, pamue vaka limbuka okuti eci Embimbiliya lilongisa puãi ocili. Kuenje vaka lingavo afendeli va Yehova.

20. Asumũlũho api omanu vana vatiamẽla ketavo liocili vaka kuata?

²⁰ Embimbiliya li longisa okuti Suku ndopo oka kundula olondingaĩvi viosi. Kuenje oka tumbika oluali luokaliye omu mu ka kala esunga. (2 Petulu 3:9, 13) Voluali luokaliye mu ka kala ovina vialua viwa. Kuenda mu ka kala lika etavo limosi liocili. Ku tava hẽ okuti oku linga cosi ci sukiliwa koloneke vilo oco o tiamẽle lika ketavo liocili oco olondunge?