Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Nyɛ Ma Sɔmɔ Kaa “Osɔfohi Kɛ Matsɛmɛ”

Nyɛ Ma Sɔmɔ Kaa “Osɔfohi Kɛ Matsɛmɛ”

“Nyɛ ma sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ osɔfohi kɛ ma klɔuklɔu kɛ ha mi.”2 MOSE 19:6, NW.

1, 2. E he hia nɛ a po yo ɔ nina a he piɛ kɛ je mɛnɔ he, nɛ mɛni he je?

E HE hia nɛ waa nu kekleekle gbami nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ sisi, ejakaa lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa maa le bɔ nɛ Mawu yi mi tomi maa ba mi ha. Ngɛ Eden si womi ɔ mi ɔ, Mawu de ke: ‘Ma pee sinɔ ɔ kɛ yo ɔ he nyɛli; sinɔ ɔ nina kɛ yo ɔ hu e nina maa pee he nyɛli.’ Kɛ ninyɛ nɛ ɔ mi maa wa ha kɛɛ? Yehowa de ke: ‘Yo ɔ nina a maa fia Satan yi nɔ́, nɛ Satan hu maa kɔ̃ yo ɔ nina a nane se ja.’ (1 Mose 3:15) Ninyɛ nɛ maa hi Satan kɛ yo ɔ a kpɛti ɔ mi maa wa wawɛɛ nitsɛ. Enɛ ɔ he ɔ, Abosiami maa bɔ mɔde wawɛɛ kaa e ma kpata yo ɔ nina a hɛ mi.

2 E be nyakpɛ kaa la polɔ ɔ sɔle ha Mawu we bi nɛ e de ke: “Hyɛ, o he nyɛli ɔmɛ ngɛ basabasa pee; nihi nɛ sume mo ɔ tsɔ o hɛ mi atuã. A ngɛ ga yaya toe kɛ ngɛ o ma a he woe; nihi nɛ o ngɛ a he bue ɔ, o he nyɛli ɔmɛ ngɛ a yi nɔ soe. A ngɛ dee ke, ‘Nyɛ ha nɛ wa kpata ma a hɛ mi.’” (La 83:2-4) Oti nɛ Satan kɛ ma e hɛ mi ji kaa e ma kpata weku nɛ nina a maa je mi kɛ ba a hɛ  mi, aloo e ma puɛ jamɛ a weku ɔ. Bɔ nɛ pee nɛ Yehowa nɛ bu nina a he nɛ e ma nɔ mi kaa Mesia Matsɛ Yemi ɔ maa ye manye ɔ, e kɛ nihi so somi kpahi.

SOMI KO NƐ PO NINA A HE PIƐ

3, 4. (a) Mɛni be nɛ Mlaa somi ɔ je ní tsumi sisi, nɛ mɛni Israel ma a kplɛɛ kaa a maa pee? (b) A so Mlaa somi ɔ konɛ a kɛ po mɛni he piɛ?

3 Benɛ Abraham, kɛ Isak, kɛ Yakob a bimɛ a he ba hiɛ babauu ɔ, Yehowa pee mɛ ma. Mɛ ji blema Israel ma a nɛ. Mawu gu Mose nɔ nɛ e kɛ Israel ma a so somi klɛdɛɛ ko. Enɛ ɔ ha Mose ba pee mi dalɔ ngɛ Mawu kɛ Israel bi ɔmɛ a kpɛti. Yehowa ha mɛ Mlaa a, nɛ Israel bi ɔmɛ kplɛɛ kaa a kɛ ma tsu ní. Baiblo ɔ tsɔɔ kaa Mose ‘ba nɛ e ba bɔ ma a nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Yehowa de lɛ ɔ, kɛ mlaa amɛ tsuo nɛ e wo ɔ. Ma a tsuo nya sɔ nɛ a de ke, “Nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Yehowa de wɔ ke waa pee ɔ, wa maa pee.” Jehanɛ Mose ngɔ muɔ ɔ kɛ fĩa ma a nɔ, nɛ e de ke, “Somi nɛ Yehowa kɛ nyɛ so ɔ, e nya sɔumi muɔ ji nɛ ɔ nɛ, kaa bɔ nɛ a ngma ngɛ womi nɛ ɔ mi ɔ.”’2 Mose 24:3-8.

Mlaa a ma nɔ mi kaa nɔ́ ko be nina a nɛ maa je Abraham weku ɔ mi ɔ puɛe

4 Mlaa somi ɔ je ní tsumi sisi jeha 1513 loko a fɔ Kristo. Yehowa gu somi nɛ ɔ nɔ kɛ hla blema Israel ma a konɛ e kɛ tsu yi mi tomi pɔtɛɛ ko he ní. Mawu maa pee a Kojolɔ, a Mlaa Wolɔ, kɛ a Matsɛ. (Yesaya 33:22, NW) Nihi nɛ a kɛ Mawu mlaahi tsuɔ ní ɔ náa he se, nɛ ni nɛmɛ nɛ a kɛ tsu we ní ɔ, kɛ haomihi kpeɔ. Wa na enɛ ɔ ngɛ Israel bi ɔmɛ a blɔ fa mi. Mawu Mlaa a tsɔɔ kaa e sɛ nɛ Israel bi ɔmɛ nɛ a ja mawu kpa ko, aloo a kɛ nihi nɛ a jaa mawu kpahi nɛ sɛ gba si himi mi. Mlaa a po Abraham weku ɔ he piɛ konɛ e ko puɛ.2 Mose 20:4-6; 34:12-16.

5. (a) Mɛni he blɔ Mlaa somi ɔ bli kɛ ha Israel bi ɔmɛ? (b) Mɛni he je nɛ Mawu kua Israel bi ɔmɛ ɔ?

5 Mlaa somi ɔ ha nɛ Mawu hla ni komɛ nɛ a sɔmɔ kaa osɔfohi ngɛ Israel. Osɔfo nɛ ɔmɛ peeɔ osɔfohi a kuu ko nɛ ma ha nɛ adesahi ma ná jɔɔmi hwɔɔ se ɔ a he okadi. (Hebri Bi 7:11; 10:1) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Mlaa somi ɔ ha Israel bi ɔmɛ he blɔ kaa a sɔmɔ kaa “matsɛmɛ kɛ osɔfohi.” Se loko Israel bi ɔmɛ a nine maa su he blɔ nɛ ɔ nɔ ɔ, e biɔ nɛ a kɛ Yehowa mlaa amɛ nɛ tsu ní. Yehowa de ke: “Amlɔ nɛ ɔ, ke nyɛ maa bu ye gbi tue, nɛ nyɛ maa ye ye somi ɔ nɔ ɔ, lɛɛ nyɛ maa pee imi nitsɛ ye ma titli pe ma amɛ kulaa; ejakaa je ɔ tsuo ye nɔ́ ji mɛ. Nyɛ ma sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ osɔfohi kɛ ma klɔuklɔu kɛ ha mi.” (2 Mose 19:5, 6, NW.) Se Israel bi ɔmɛ kɛ Yehowa mlaa amɛ tsu we ní fɛɛ. A he we Mesia a, nɛ ji Abraham nina titli ɔ hɛmuɔ. Mohu ɔ, a kua Yesu, enɛ ɔ he ɔ, Mawu hu kua mɛ.

Israel bi ɔmɛ a tue gbomi ɔ tsɔɔ we kaa Mlaa somi ɔ tsu we ní (Hyɛ kuku 3-6)

6. Mɛni Mlaa a tsu?

6 Akɛnɛ Israel bi ɔmɛ yi Mawu  anɔkuale he je ɔ, a nyɛ we nɛ a pee matsɛmɛ kɛ osɔfohi. Se enɛ ɔ tsɔɔ we kaa Mlaa a tsu we ní. Mlaa a po nina a he piɛ, nɛ e ha nɛ nihi le Mesia a mi tso. Wa ma nyɛ ma de ke Mlaa a tsu ní, ejakaa benɛ Kristo ba zugba a nɔ ɔ, nihi le e mi tso. Baiblo ɔ de ke: “Kristo po mlaa a mi.” (Roma Bi 10:4) Ke jã a, lɛɛ mɛnɔmɛ nɛ a ma ba pee matsɛmɛ kɛ osɔfohi mɔ? Yehowa kɛ ni komɛ hu so somi kpa ko konɛ e kɛ to ma ehe ko sisi.

A TO MA EHE KO SISI

7. Mɛni Yehowa gu gbalɔ Yeremia nɔ kɛ de to?

7 Loko Kristo ma ba po Mlaa a mi ɔ, Yehowa gu gbalɔ Yeremia nɔ kɛ de to momoomo kaa e kɛ Israel ma a maa “so somi he” ko. (Kane Yeremia 31:31-33.) E slo somi ehe nɛ ɔ ngɛ Mlaa somi ɔ he, ejakaa ngɛ somi ehe ɔ mi ɔ, a kɛ lohwehi be afɔle sãe kɛ ha yayami pami hu. Mɛni he je?

8, 9. (a) Mɛni Yesu muɔ ma nyɛ ma tsu ha wɔ? (b) Mɛni he blɔ nihi nɛ a kɛ mɛ so somi ehe ɔ ma ná? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ni kasemi ɔ sisije ɔ.)

8 Jeha lafa komɛ a se ngɛ Nisan 14, jeha 33 ɔ mi ɔ, Yesu to Nyɔmtsɛ ɔ Gbɔkuɛ Niye Ní ɔ sisi. Benɛ Yesu ngɛ wai kɛ kplu ɔ he munyu tue ɔ, e de bɔfohi anɔkualetsɛmɛ 11 ɔ ke: “Kplu nɛ ɔ ji Mawu somi he ɔ nɛ a ngɔ ye muɔ nɛ a plɛ ngɔ pue si ha nyɛ ɔ kɛ sɔu nya a nɛ.” (Luka 22:20) Mateo hu tsɔɔ kaa Yesu de ke: “Enɛ ɔ ji ye muɔ nɛ a kɛ sɔu Mawu somi ɔ nya. A plɛ ye muɔ ɔ ngɔ pue si ha nihi fuu, konɛ a ngɔ a he yayamihi ngɔ pa mɛ.”Mateo 26:27, 28.

9 Yesu muɔ ɔ nɛ e kɛ sã afɔle ɔ ji nɔ́ nɛ a kɛ sɔu somi ehe ɔ nya a nɛ. A plɛ e muɔ ɔ kɛ pue si si kake pɛ. Se enɛ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ nihi fuu nɛ a ná yayami pami kɛ ya neneene. Yesu piɛɛ we nihi nɛ a kɛ mɛ so somi ehe ɔ he. Yayami ko be e he, enɛ ɔ he ɔ, e he hia we nɛ a ngɔ e he yayami kɛ pa lɛ. Se Mawu ma nyɛ maa da Yesu muɔ ɔ nɔ kɛ jɔɔ adesahi. E ma nyɛ maa ngɔ e mumi klɔuklɔu ɔ hu kɛ pɔ adesa anɔkualetsɛmɛ komɛ nu, konɛ e ngɔ mɛ kɛ pee e “bimɛ.” (Kane Roma Bi 8:14-17.) Yehowa naa jamɛatsɛmɛ ɔmɛ kaa bɔ nɛ e naa e Bi Yesu nɛ yayami ko be e he ɔ. Nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ “kɛ Kristo maa dla ní.” Jehanɛ se hu ɔ, a ma  ná he blɔ nɛ Israel bi ɔmɛ a nine nyɛ we nɛ su nɔ ɔ. A ma sɔmɔ kaa “matsɛmɛ kɛ osɔfohi.” Bɔfo Petro tu a he munyu ke: “Nyɛɛ lɛɛ, wɛtso nɛ Mawu hla ji nyɛ, odehe osɔfohi, je ma klɔuklɔu, kɛ Mawu nitsɛ e ma. E hla nyɛ nɛ e tsɛ nyɛ kɛ je diblii mi kɛ ba lɛ nitsɛ e la nɛ ngɛ nyakpɛ ɔ he, konɛ nyɛ ba fiɛɛ nyakpɛ níhi nɛ e tsu ɔ.” (1 Petro 2:9) E ngɛ heii kaa somi ehe ɔ he hia wawɛɛ! E ha nɛ Yesu kaseli ɔmɛ ba piɛɛ Abraham nina a he.

SOMI EHE Ɔ JE NÍ TSUMI SISI

10. Mɛni be somi ehe ɔ je ní tsumi sisi? Mɛni he je nɛ e ji sisi loko e su jamɛ a be ɔ?

10 Somi ehe ɔ ji ní tsumi sisi lolo benɛ a ye Nyɔmtsɛ ɔ Gbɔkuɛ Niye Ní ɔ. Mɛni he je? Ja Yesu kpale e se kɛ ho hiɔwe ya nɛ e kɛ e wami nɛ e kɛ sã afɔle ɔ ya ha Mawu loko somi ɔ maa je ní tsumi sisi. E he hia hu nɛ a kɛ mumi klɔuklɔu ɔ nɛ pɔ nihi nɛ a “kɛ Kristo maa dla ní” ɔ nu. Enɛ ɔ he ɔ, somi ehe ɔ je ní tsumi sisi ngɛ Pentekoste jeha 33 ɔ mi. Jamɛ a be ɔ mi nɛ Mawu ngɔ e mumi ɔ kɛ pɔ Yesu kaseli ɔmɛ nu ɔ nɛ.

Somi ehe ɔ je ní tsumi sisi ngɛ Pentekoste jeha 33, benɛ Mawu ngɔ e mumi ɔ kɛ pɔ Yesu kaseli ɔmɛ nu ɔ

11. Mɛni he je nɛ somi ehe ɔ ha Yuda bi kɛ Ma Jeli tsuo he blɔ kaa a piɛɛ mumi mi Israel ɔ he ɔ? Nihi enyɛmɛ nɛ Mawu kɛ mɛ so somi ehe ɔ?

11 Benɛ Yehowa gu Yeremia nɔ kɛ de kaa e kɛ Israel ma a maa so somi ehe ko ɔ, nɔ́ nɛ e ngɛ tsɔɔe ji kaa be ko maa su nɛ Mlaa somi ɔ he be hiae hu. Benɛ somi ehe ɔ je ní tsumi sisi pɛ nɛ Mlaa somi ɔ se po. (Hebri Bi 8:13) Somi ehe ɔ bli blɔ kɛ ha Yuda bi kɛ Ma Jeli nɛ a pui mɛ ɔ tsuo konɛ a ya piɛɛ Kristo he kɛ dla ní ngɛ Matsɛ Yemi ɔ mi. Mɛni he je? Ejakaa ‘nɔ pomi ɔ ngɛ nɔ nitsɛ e tsui mi. Mawu mumi ɔ pɛ lɛ tsuɔ enɛ ɔ, pi mlaa nɛ a ngma a.’ (Roma Bi 2:29) Mawu  maa ngɔ e mlaa amɛ kɛ wo a juɛmi kɛ a tsui mi. (Hebri Bi 8:10) Nihi nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a yibɔ ji 144,000 ɔ ji nihi nɛ a kɛ mɛ so somi ehe ɔ nɛ. A ba pee ma ehe ko. A tsɛɛ ma nɛ ɔ ke ‘Mawu Israel,’ aloo mumi mi Israel.Galatia Bi 6:16; Kpojemi 14:1, 4.

12. Mɛni slɔɔto ngɛ Mlaa somi ɔ kɛ somi ehe ɔ a kpɛti?

12 Mɛni slɔɔto ngɛ Mlaa somi ɔ, kɛ somi ehe ɔ a kpɛti? Yehowa kɛ Israel ma a lɛ so Mlaa somi ɔ nɛ, se somi ehe ɔ lɛɛ, Yehowa kɛ mumi mi Israel ɔ lɛ so jamɛ a somi ɔ nɛ. Mose ji mi dalɔ kɛ ha Mlaa somi ɔ nɛ, se Yesu ji Mi Dalɔ kɛ ha somi ehe ɔ nɛ. A kɛ lohwehi a muɔ lɛ sɔu Mlaa somi ɔ nya, se a kɛ Yesu muɔ ɔ lɛ sɔu somi ehe ɔ nya. Ngɛ Mlaa somi ɔ nya a, Mose ji nɔ nɛ da Israel ma a nya. Yesu ji asafo ɔ Yi, lɛ nɛ e da somi ehe ɔ nya.Efeso Bi 1:22.

13, 14. (a) Kɛ somi ehe ɔ kɔɔ Matsɛ Yemi ɔ he ha kɛɛ? (b) Loko mumi mi Israel ɔ ma nyɛ ma ya piɛɛ Kristo he kɛ ye matsɛ ngɛ hiɔwe ɔ, mɛni he maa hia?

13 Kɛ somi ehe ɔ kɔɔ Matsɛ Yemi ɔ he ha kɛɛ? Somi nɛ ɔ ha nɛ a to ma klɔuklɔu ko sisi konɛ e mi bimɛ ɔmɛ nɛ a sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ osɔfohi ngɛ hiɔwe Matsɛ Yemi ɔ mi. Ma nɛ ɔ ba piɛɛ Abraham nina a he. (Galatia Bi 3:29) Enɛ ɔ he ɔ, somi ehe ɔ ma nɔ mi kaa somi nɛ Mawu kɛ Abraham so ɔ maa ba mi.

14 Somi ehe ɔ ha nɛ a to mumi mi Israel ɔ sisi. Lɔ ɔ ha nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ he blɔ kaa a ‘kɛ Kristo nɛ dla ní.’ Se loko mumi mi Israel ɔ ma nyɛ ma ya piɛɛ Kristo he kɛ sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ osɔfohi ngɛ hiɔwe ɔ, somi kpa ko hu he maa hia.

SOMI KO NƐ MA HA NƐ NIHI MA YA PIƐƐ KRISTO HE KƐ YE MATSƐ

15. Mɛni somi Yesu kɛ e bɔfohi anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ so?

15 Benɛ Yesu to Nyɔmtsɛ ɔ Gbɔkuɛ Niye Ní ɔ sisi ta a, e kɛ e kaseli anɔkualetsɛmɛ ɔmɛ so somi ko. A tsɛɛ somi nɛ ɔ ke Matsɛ Yemi ɔ he somi ɔ. (Kane Luka 22:28-30.) Somi nɛ ɔ lɛɛ tsa pi Yehowa nɛ e kɛ nihi so kaa bɔ nɛ e ji ngɛ somi kpa amɛ a blɔ fa mi ɔ. Mohu ɔ, e ji somi nɛ Yesu kɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ so. Yesu de ke: “He wami nɛ Tsaatsɛ ha mi nɛ ma kɛ ye ma a nɔ ɔ, imi hu i ngɛ nyɛ jamɛ a he wami ɔ hae.” Eko ɔ, somi nɛ Yehowa kɛ Yesu so kaa Yesu ‘maa pee osɔfo kaa Melkizedek’ ɔ he munyu nɛ Yesu tu ɔ nɛ.Hebri Bi 5:5, 6.

16. Mɛni he blɔ Matsɛ Yemi ɔ he somi ɔ bli kɛ ha Kristofohi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ?

16 Yesu bɔfohi anɔkualetsɛmɛ 11 ɔ ye lɛ anɔkuale ngɛ e haomi be ɔmɛ tsuo a mi. Matsɛ Yemi ɔ he somi ɔ ma nɔ mi kaa bɔfo ɔmɛ maa hi si ngɛ matsɛ sɛhi a nɔ, nɛ a kɛ Yesu ma sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ osɔfohi ngɛ hiɔwe. Se pi nimli 11 ɔ pɛ nɛ a ma ná he blɔ nɛ ɔ. Yesu je e he kpo kɛ tsɔɔ bɔfo Yohane ngɛ nina ko mi nɛ e de lɛ ke: “Ni nɛmɛ nɛ maa ye kunimi ɔ, ma ha mɛ blɔ nɛ a maa hi ye kasa nya, ngɛ ye matsɛ sɛ ɔ nɔ kaa bɔ nɛ imi hu i ye kunimi, nɛ amlɔ nɛ ɔ, i hii si ngɛ Tsaatsɛ kasa nya ngɛ e matsɛ sɛ ɔ nɔ ɔ.” (Kpojemi 3:21) Enɛ ɔ he ɔ, Yesu kɛ Kristofohi nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a yibɔ ji 144,000 ɔ lɛ so Matsɛ Yemi ɔ he somi ɔ nɛ. (Kpojemi 5:9, 10; 7:4) Somi nɛ ɔ lɛ ha nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ he blɔ kaa a ya piɛɛ Yesu he kɛ ye matsɛ ngɛ hiɔwe ɔ nɛ. A kɛ mɛ ma nyɛ maa to ayɛflo ko  nɛ e yaa gba matsɛ ko he. Ke matsɛ ɔ ná ngɔ yo ɔ pɛ ɔ, yo ɔ kɛ matsɛ ɔ tsuo ma nyɛ maa ye nɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Baiblo ɔ tu nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ a he munyu kaa a ji Kristo “ayɛflo.” A tu e he munyu kaa e ji “yomiyo” nɛ e puɛ we e he, nɛ Kristo wo lɛ si kaa e maa ngɔ lɛ.Kpojemi 19:7, 8; 21:9; 2 Korinto Bi 11:2.

MO NÁ HEMI KƐ YEMI NƐ MI WA NGƐ MAWU MATSƐ YEMI Ɔ MI

17, 18. (a) Moo tsɔɔ somi kakaaka ekpa nɛ wa susu a he kɛ kɔɔ Matsɛ Yemi ɔ he. (b) Mɛni he je wa ma nyɛ ma ná hemi kɛ yemi nɛ mi wa ngɛ Matsɛ Yemi ɔ mi ɔ?

17 Somihi tsuo nɛ wa susu a he ngɛ ní kasemi enyɔ nɛ ɔmɛ a mi ɔ kɔɔ Matsɛ Yemi ɔ he. (Hyɛ daka nɛ ji, “Bɔ Nɛ Mawu Ma Plɛ Kɛ Tsu E Yi Mi Tomi He Ní Ha” nɛ ngɛ munyu nɛ wa kase kɛ sɛ hlami ɔ mi ɔ.) Somi nɛ ɔmɛ ma nɔ mi heii kaa Matsɛ Yemi ɔ maa ye manye. Wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami wawɛɛ kaa Mawu maa gu Mesia Matsɛ Yemi ɔ nɔ kɛ ha nɛ e yi mi nɛ e to ngɛ adesahi kɛ zugba a he ɔ nɛ ba mi.Kpojemi 11:15.

Yehowa maa gu Mesia Matsɛ Yemi ɔ nɔ kɛ ha nɛ e yi mi nɛ e to ngɛ zugba a he ɔ nɛ ba mi (Hyɛ kuku 15-18)

18 Atsinyɛ jemi ko be he kaa Matsɛ Yemi ɔ pɛ nɛ ma tsu adesahi a haomihi a he ní kɛ ha mɛ. Wa ngɛ nɔ mi mami kaa Matsɛ Yemi ɔ maa jɔɔ adesahi tsuo kɛ ya neneene. Ke jã a, lɛɛ nyɛ ha nɛ waa kɛ kã nɛ fiɛɛ Matsɛ Yemi ɔ he sɛ gbi ɔ kɛ tsɔɔ nihi!Mateo 24:14.