Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

Bushe Filya Lesa Akandile Abantu Babipa—Filanga Ukuti Munkalwe?

Bushe Filya Lesa Akandile Abantu Babipa—Filanga Ukuti Munkalwe?

Bushe Filya Lesa Akandile Abantu Babipa—Filanga Ukuti Munkalwe?

ILYO tushila-asuka ici cipusho, natulande panono pa fyo Lesa akandile abantu lintu kwali Ilyeshi mu nshiku sha kwa Noa e lyo ne fyo akandile abena Kanaani.

ILYESHI MU NSHIKU SHA KWA NOA

IFYO BAMO BALANDA: “Filya Lesa aonawile abantu bonse ku lyeshi, ukufumyako fye Noa no lupwa lwakwe, filanga fye ukuti munkalwe.”

IFYO BAIBOLO ILANDA: Lesa atile: “Nshisekela mu mfwa ya mubifi, lelo mfwaya ukuti umubifi aleke imibele yakwe no kwikalilila uwa mweo.” (Esekiele 33:11) Kanshi Lesa tatemenwe ilyo aonawile abantu babipa mu nshiku sha kwa Noa. Nomba mulandu nshi abonawilile?

Baibolo itila ilyo Lesa akandile abantu babipa, ‘alelanga ifyo akacita abantu abashipepa.’ (2 Petro 2:5, 6) Bushe filya acitile filanga shani ifyo akacita ababifi ku ntanshi?

Ica kubalilapo, Lesa alangile ukuti nangu ca kuti cilamukalipa ukukanda abantu, alamona abankalwe abacusha abantu banabo kabili akabakanda pa fyo bacita. Ku ntanshi akafumyapo ulufyengo no kucula.

Ica bubili ca kuti, filya Lesa akandile abantu filanga ukuti alikwata ukutemwa pantu alabala abasoka ilyo ashilabakanda. Noa aleshimikila abantu pa fyalungama, lelo abengi tababikileko amano ku fyo aleshimikila. Baibolo itila: “Tabapooseleko amano nakalya mpaka ilyeshi lyaisa no kubasenda bonse.”—Mateo 24:39.

Bushe Lesa lyonse alabala asoka abantu ilyo ashilabakanda? Ee. Ku ca kumwenako alisokele abantu bakwe abena Israele ukuti nga balecita ifyabipa nge fyo aba mu nko shimbi balecita, ali no kuleka abalwani babo ukubapoka icalo, ukubonawila Yerusalemu umusumba wabo uukalamba, e lyo no kubasenda mu busha. Abena Israele batendeke ukucita ifyabipa, ica kuti baletuula na bana babo amalambo. Bushe Yehova alibakandile? Ee, lelo abalile atuma bakasesema abalesoka abantu libili libili pa kuti baluule imibele yabo ilyo cishilaba kucelwa. Alandile no kuti: “Shikulu Mulopwe Yehova tacita icintu nangu cimo kano abala asokolola inkama yakwe ku babomfi bakwe bakasesema.”—Amose 3:7.

IFYO LESA AKATUCITILA: Filya Yehova akandile abankalwe abalecusha abanabo filatulenga ukucetekela ukuti nangu cibe shani akakanda bonse abankalwe abacusha abantu bambi. Baibolo itila: “Incitatubi shikaloba . . . Lelo abafuuka e bakekala mu calo, kabili bakasekelela nga nshi pantu umutende ukafula.” (Amalumbo 37:9-11) Ifi Lesa akakanda bonse abacusha abantu banabo, bushe kuti mwatila munkalwe nelyo wa luse?

UKWIPAYAULULA ABENA KANAANI

IFYO BAMO BALANDA: “Filya Lesa aonawile abena Kanaani filanga ukuti munkalwe icine cine pantu ifyo acitile fyalipalana sana no bunkalwe tumona mu kwipayana kwabipisha ukwa mitundu.”

IFYO BAIBOLO ILANDA: “Inshila sha kwa [Lesa] shonse mulinganya. [Ni] Lesa uwa cishinka, uushaba na lufyengo.” (Amalango 32:4) Te kuti tulinganye filya Lesa akanda abantu ababipa ku fyo abantu bepaya abantu banabo mu nkondo. Mulandu nshi? Pantu Lesa aleshiba ifiba mu mitima ya bantunse, lelo abantu bena tabeshiba.

Ku ca kumwenako, ilyo Lesa apangile ukonaula imisumba ya Sodomu na Gomora, umuntu wa cishinka Abrahamu alefwaisha ukwishiba nga ca kuti mu fyo Lesa alefwaya ukucita mwali umulinganya. Tatalile atontonkanyapo ukuti Lesa wa mulinganya kuti aonaula umulungami kumo no mubifi. Cikuuku cikuuku Lesa aebele Abrahamu ukuti nga mwasangwa nangu fye abantu 10 abalungama mu Sodomu, taali no konaula ulya musumba. (Ukutendeka 18:20-33) Kanshi Lesa alicecetele mu mitima ya balya bantu kabili asangile ukuti bali ababi icine cine.—1 Imilandu 28:9.

Filya fine amwene ukuti abena Sodomu na Gomora bali abantu ababipa kabili apingwilepo ukubonaula, e fyo acitile na ku bena Kanaani. Abena Kanaani bali abankalwe icine cine ica kuti baleoca fye na bana mu mulilo pa kutuula amalambo. * (2 Ishamfumu 16:3) Abena Kanaani balishibe ukuti Yehova alyebele abena Israele ukuti baali no kubapoka icalo cabo conse. Abena Kanaani abakeene ukufuma mu calo kabili abalelwishanya na bena Israele, tabalelwishanya fye na bena Israele lelo balelwisha na Yehova, uwalangile fye apabuuta tuutu ukuti aali na bantu bakwe.

Abena Kanaani abalekele ukucita ifyabipa kabili abatendeke ukukonka amafunde ya kwa Lesa, Yehova alibomfwilile uluse. Ku ca kumwenako, Lesa alipuswishe Rahabu cilende umwina Kanaani no lupwa lwakwe. Kabili ilyo abena Kanaani abaleikala mu musumba wa Gibeone balombele ukuti bababelele uluse, balibabelele uluse pantu tababepeye.—Yoshua 6:25; 9:3, 24-26.

IFYO MWINGANONKELAMO: Kuti twasambililako icintu icacindama ku fyo Lesa akandile abena Kanaani. Natupalamina sana ku “bushiku bwa bupingushi kabili ubwa konaula abantu abashipepa,” ubwalandwapo mu Baibolo. (2 Petro 3:7) Nga twalitemwa Yehova, tukanonkelamo ilyo Lesa akafumyapo ukucula konse na bonse abakaana imitekele yakwe iisuma.

Yehova uwakwata ukutemwa atwibukishako ukuti ifyo abafyashi basalapo ukucita filakuma abana babo. Icebo ca kwa Lesa citila: “Saleni umweo pa kuti mube no mweo, imwe na bana benu, pa kulatemwa Yehova Lesa wenu, pa kulaumfwila ishiwi lyakwe na pa kulambatila kuli ena.” (Amalango 30:19, 20) Bushe ifi Lesa alandile filanga ukuti munkalwe nelyo filanga ukuti alitemwa abantu kabili afwaya ukuti balesala bwino ifyo bafwaya ukucita?

[Futunoti]

^ para. 15 Abashula ifya kushulashula balisanga fimo ifilanga ukuti mu mipepele ya bena Kanaani mwali no koca abana babo mu mulilo pa kutuula amalambo.

[Amashiwi pe bula 6]

Abena Kanaani bali abankalwe icine cine, kabili balipatile Lesa e lyo na bantu bakwe