مراجعه به متن

مراجعه به فهرست مطالب

راه خوشبختی

قناعت و سخاوت

قناعت و سخاوت

اغلب خوشبختی و موفقیت شخص با اموال و دارایی او سنجیده می‌شود.‏ این نگرش میلیون‌ها نفر را بر آن داشته که برای درآمد بیشتر به کار طاقت‌فرسا و طولانی تن دهند.‏ اما آیا مال و دارایی،‏ خوشبختی و سعادت می‌آورد؟‏ شواهد حاکی از چیست؟‏

طبق مجلّهٔ «مطالعاتی در باب خوشبختی»‏ * وقتی نیازهای اولیهٔ زندگی برآورده می‌شود،‏ دیگر درآمد بیشتر تأثیر چندانی بر خوشبختی و احساس رضایت ندارد.‏ در واقع رضایت و خوشبختی یا نارضایتی در زندگی به مال و دارایی شخص بستگی ندارد.‏ اما در پی مال بودن چه نتیجه‌ای به همراه دارد؟‏ در مقاله‌ای در مجلّهٔ «نظری بر روانشناسی»‏ * آمده است که در پی پول و ثروت بودن با نارضایتی در زندگی مربوط است.‏ این گفته با پند کتاب مقدّس که حدود دو هزار سال پیش نوشته شده،‏ هماهنگ است که می‌گوید:‏ «پول‌دوستی ریشهٔ همه گونه بدی‌هاست و برخی در پی آن .‏ .‏ .‏ خود را به دردهای بسیار گرفتار کرده،‏ گویی خود را با ضربات خنجر مجروح ساخته‌اند.‏» (‏۱تیموتائوس ۶:‏۹،‏ ۱۰‏)‏ منظور چه دردهایی است؟‏

نگرانی و بی‌خوابی برای حفظ دارایی.‏ ‏«خوابِ کارگر شیرین است،‏ چه کم خورده باشد،‏ چه زیاد،‏ اما ثروت شخص دولتمند نمی‌گذارد که او شبها خواب راحت داشته باشد.‏»—‏جامعه ۵:‏۱۲‏،‏ مژده برای عصر جدید.‏

دلسردی و سرخوردگی از نرسیدن به رضایت.‏ دلیل این سرخوردگی تا حدّی این است که ثروت‌اندوزی سیری‌ناپذیر است.‏ «شخصِ پولدوست هرگز از پول سیر نمی‌شود،‏ و نه دوستدار ثروت از درآمدِ خویش.‏» (‏جامعه ۵:‏۱۰‏)‏ همچنین عطش برای پول و ثروت می‌تواند باعث شود که شخص در انجام آنچه واقعاً برایش خوشبختی و رضایت می‌آورد کوتاهی کند؛‏ مثل گذراندن وقت با خانواده و دوستان یا برآورده ساختن نیاز معنوی‌اش.‏

ناراحتی و درماندگی زمانی که مال یا سرمایه‌ای ارزش خود را از دست می‌دهد.‏ ‏«خویشتن را برای ثروتمند شدن از پا مَیَفکن؛‏ از اندیشیدن بدان بازایست!‏ تا چشم بر آن بدوزی از میان رفته است؛‏ زیرا ثروت چون عقاب بال می‌گیرد و می‌پَرَد!‏»—‏امثال ۲۳:‏۴،‏ ۵‏.‏

خصوصیاتی که رضایت و خوشبختی به همراه می‌آورد

قناعت.‏ ‏«زیرا هیچ چیز با خود به این دنیا نیاورده‌ایم و هیچ چیز هم از آن نمی‌توانیم ببریم.‏ پس اگر خوراک،‏ پوشاک و سقفی بالای سرمان داریم،‏ به آن‌ها قانع خواهیم بود.‏» (‏۱تیموتائوس ۶:‏۷،‏ ۸‏)‏ فرد قانع اهل شکوه و شکایت نیست و نگرش و رفتارش،‏ او را از حسادت دور نگاه می‌دارد.‏ همچنین چون فرد قانع خواهان چیزی خارج از توان مالی‌اش نیست،‏ از نگرانی‌ها و استرس بی‌مورد در امان می‌ماند.‏

سخاوت.‏ ‏«دادن از گرفتن شادی‌بخش‌تر است.‏» (‏اعمال ۲۰:‏۳۵‏)‏ فرد گشاده‌دست شاد است،‏ چون دیگران را شاد می‌کند،‏ حتی اگر تنها بتواند وقت و نیرویش را صرف دیگران کند.‏ چنین شخصی از موهبت‌هایی برخوردار می‌شود که با پول نمی‌توان خرید مثل محبت،‏ احترام،‏ دوستانی واقعی که آنان نیز نسبت به او سخاوتمند خواهند بود!‏—‏لوقا ۶:‏۳۸‏.‏

ارجحیت دادن به انسان‌ها،‏ نه به مادیات.‏ ‏«سفرهٔ محقر،‏ با محبت،‏ بِه از ضیافت شاهانه،‏ با نفرت.‏» (‏امثال ۱۵:‏۱۷‏)‏ منظور از این آیه چیست؟‏ رابطه‌ای پرمهر با دیگران بیش از ثروت و مادیات اهمیت دارد.‏ در ادامه در این مجلّه خواهیم دید که برای رضایت و خوشبختی در زندگی،‏ مهر و محبت ضروری است.‏

سابینا خانمی از آمریکای جنوبی،‏ به ارزش اصول کتاب مقدّس پی برد.‏ همسرش او را ترک کرده بود و برای او مشکل بود که مایحتاج اولیهٔ زندگی خود و دو دخترش را فراهم کند.‏ او دو جا کار می‌کرد و هر روز صبح ساعت ۴ بیدار می‌شد.‏ با وجود برنامهٔ سخت و فشرده‌اش تصمیم گرفت کتاب مقدّس را مطالعه کند.‏ نتیجه چه بود؟‏

وضعیت اقتصادی او تغییری نکرد،‏ اما دیدگاهش به زندگی کاملاً دگرگون شد.‏ برای مثال،‏ او به خوشبختی و رضایتی دست یافت که تنها با شناخت خدا و نزدیک شدن به او حاصل می‌شود.‏ (‏مَتّی ۵:‏۳‏)‏ سابینا در میان هم‌ایمانانش دوستانی واقعی یافت.‏ او از تقسیم کردن آموخته‌هایش با دیگران احساس رضایت و شادی کرد.‏

در کتاب مقدّس آمده است:‏ «بر حق بودن حکمت از نتایج آن ثابت می‌شود.‏» (‏مَتّی ۱۱:‏۱۹‏؛‏ پاورقی)‏ از این رو،‏ اگر زندگی‌ای با قناعت و سخاوت در پیش گیریم و به انسان‌ها بیش از مادیات اهمیت دهیم،‏ نتایج فوق‌العادهٔ آن را خواهیم دید!‏

^ بند 4 Journal of Happiness Studies

^ بند 4 Monitor on Psychology