Ajaʼttüsü tü kanüliakat Primera Guerra Mundial nowienpüroʼu 11 soʼu juyaka 1918. Nnojotsü jaralüin aʼyataain soʼu kaʼikat tia otta wonnataʼatsü wayuu suluʼupünaa tü kaayekat. Nnojotpejeʼe antayaain suluʼumüin nekii süntajatüin wanee kasa keemasü maʼin.

Soʼu juyaka 1918, oʼttüsü wanee shunui aisü maʼin nanain na surulaat chajanakana atkaain Francia. Gripe española sünülia tia shunuikat. Wainmashaata na surulaat chejeʼewaliikana Estados Unidos ouktakana sutuma tü shunuikat noulialeʼeya na oʼutünakana aaʼin natuma na neʼipolokana. Otta na surulaat aleʼejakana nachikuaʼa nepialuʼumüin, nalüʼüjüin shia makalaka wattakuwalin tia shunuikat.

Aisü jamü otta nnojotsü kasain eeyaain sümaʼana wayuu süchikijee tia atkawaakat. Ajaʼttüsü wainma wayuu sutuma jamü suluʼupünaa tü mma chajatkat Europa sojoʼloopa tü atkawaakat. Soʼu juyaka 1923, nnojotsü kasayaain anain apüla tü sunneetsekat Alemania. Aipirua juya süchikijee tia, malialeesat sunneetse tü mmakalüirua. Mapa, oʼttüsü tü kanüliakat Segunda Guerra Mundial soʼu juyaka 1939. ¿Jaraiche maʼin shikiishika tia kasakalüirua?

Süpüla watüjaain saaʼu jamüin sülataka waneeirua kasa sümaiwa otta jaralüin kasirüin tü kanüliakat Primera Guerra Mundial, wekirajaainjatü anain tü pütchi sümakat tü Wiwüliakat sümaiwa paala. Naashin Jesuu, jouleerü atkawaa, ayuulii otta jamü sainküin mmaka süpüshuaʼa (Mateo 24:​3, 7; Lucas 21:​10, 11). Tia kasakalüirua, shia nayaawatüinjatka aka na nikirajüinkana Jesuu sülüʼülüin nükalia Maleiwa. Jamüsüjaʼa Alateetkat Mapeena (Apocalipsis) süküjüin süpüshi tü kasa eeinjatkat  maaʼutpünaa otta aashajaasü süchiki wanee atkawaa eejatka chaa iipünaa. (Paashajeʼera tü kanüliakat «Wanee atkawaa yaajatü saaʼu Mmaka otta wanee chajatü iipünaa».)

Aashajaana achikichii pienchishii wayuu amaajuna suluʼu Alateetkat Mapeena. Na apünüinshii wayuu amaajunakana, shiyaawasesü tü kasa nüküjakat achiki paala Jesuu: jouluinjatüin atkawaa, jamü otta ayuulii. (Paashajeʼera tü pütchikat «Na pienchishiikana amaajuna».) Makalaka jouluin müliaa soʼujee tü kanüliakat Primera Guerra Mundial otta ayatayülia müliain wayuu maaʼutpünaa. Nia chi Yolujaakai shikiishika maʼin tia kasakalüirua saashin tü Wiwüliakat (1 Juan 5:19). ¿Jarai chi anoukteʼerüinjachikai sukuwaʼipa tia?

Saashin Alateetkat Mapeena, nütüjaa aaʼu chi Yolujaakai «sülüʼülüin nükalia süpüla ataʼünnaa» (Alateetkat Mapeena 12:12). Müshijeseʼe jashichin maʼin nia otta müliain tü wayuukalüirua nutuma. Sünainjee tü kasa mojusü alatakat, watüjaa aaʼulu sülüʼülüin nükalia Satanaa süpüla nütaʼünnüin.

Amojujaasü nakuwaʼipa na wayuukana suluʼujee tü kanüliakat Primera Guerra Mundial. Süchikijee tia, joutsü atkawaa otta eʼrüliishii wayumüin na wayuukana  namüin na sülaülashiikana mma saaliijee naʼalainpalain naya. Otta atüjaana aaʼuchi sünain nujutünüin Satanaa chejee iipünaajee (Alateetkat Mapeena 12:9). Maaʼatshi jameekai naaʼin Satanaa süka nütüjaain saaʼu sülüʼülüin nükalia süpüla nütaʼünnüin. Nütaʼünnapa Satanaa, ajaʼtteerü tü müliaa shiʼrakat wayuu soʼujee tü kanüliakat Primera Guerra Mundial.

Süka pansaain tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki wanee kasa, wanouja anainrü najaʼlajeʼerüinjatüin Jesuu tü kasa mojusü naaʼinrakat chi Yolujaakai (1 Juan 3:8). Maaʼulu, watta saalii wayuu achuntaka süpüla süntamaatüin tü Nuluwataayakat Maleiwa. ¿Puchuntüinche süntajatüin tia aluwataayakat? Sutuma tia aluwataayakat, neʼreerü na wayuu anamiakana saainjünüin tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa yaa saaʼu tü mmakat suulia tü keeʼireekat naaʼin chi Yolujaakai (Mateo 6:​9, 10, NM). Suluwataapa Nuluwataaya Maleiwa, müirümaʼaleʼeya nnojoluin eein atkawaa (Salmo 46:9). Pikirajaa nüchiki Maleiwa süpüla piʼrüin tü kaʼi anajiraainjatkalü oʼu wayuu süpüshuaʼa sainküin mmaka (Isaías 9:​6, 7).