1, 2. ¿Kasa nayaawataka aaʼu na alapalaakana naaʼu na wawalayuukana?

OUTKAJAASHINKA chi wawala alapalaakai naaʼu na wawalayuukana namaa na laülaashiikana, nüküjaka namüin alin naya nüpüla saaliin tütüin maʼin naya sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa. Jee müsia nüküjüin namüin waneeinnua nüshin naya saaʼujee miyoʼuyuuin naya nuulia. Eepajaʼa wanee kasa shapaaka atuma naaʼin chia wawalakai. Soʼu nuutkajaainkain namaa naya laülaashiikana, nüküjüin namüin nakatalüinjanain kaʼi süpüla nekirajüin na tooloyuukana süpüla kooʼomüin natuma naʼyataain suluʼu tü outkajaaleekat. Müshijeseʼe nüsakirüin na laülaashiikana: «Tawalayuu, ¿kasa jaainjaka süpüla jikirajüin na tooloyuukana süpüla kooʼomüin natuma naʼyataain suluʼu tü outkajaaleekat?». Nusouktaka wanee laülaashi niʼipajee: «Eesia mojukuʼu müin watuma». Maʼleesia nanüiki napüshuaʼa na waneeinnua.

² Laülaashire pia, «shiimainsaʼaya tia» eesüjaʼa süpüla müin pünüiki. Na alapalaakana naaʼu na wawalayuukana, nayaawata aaʼu  sünain nnojoluin nakatalüin kaʼi na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana. Jooʼu wekirajaai sünain jamüin maka tia.

3. (1) ¿Kasa wetsiikulo aküjaka wamüin choʼujaain maʼin nekirajünüinjanain na wawalayuukana? (2) ¿Jamüsü jalouika wamüin wapüshuaʼa ekirajaayakat tüü otta tü wanee wekirajaainjatkalü anain? (Paashajeʼera tü nootakat.) (3) ¿Jamüsü masetaainka kaʼi napüleerua na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana?

³ Laülaashire pia, pütüjaa aaʼu choʼujaain maʼin pikirajüinjanain na tooloyuukana. * Pütüjaa aaʼu choʼujaain nooʼomüin tooloyuu süpüla nakaaliinjain maaʼulu yaa suluʼu tü outkajaaleekat jee müsia mapeena sukumajaapa waneeirua outkajaalee (paashajeʼera Isaías 60:22). Na laülaashiikana nekirajüinjana na wawalayuukana saashin tü Wiwüliakat (paashajeʼera 2 Timoteo 2:2). Eesüjaʼa masetaainre tü kaʼikat püpüleerua süpüla paainjain tia, aaʼinmajüshi pia püchonnii jee aʼyataashi pia nayaaluʼu. Jee müsia jülüjüinjatü paaʼin tü aʼyatawaa aapünakat pajapuluʼu suluʼu tü outkajaaleekat jee shiale sünain waneeirua kasa. Akatsaʼa choʼujaain maʼin pükatalüinjachin kaʼi süpüla pikirajüin na tooloyuukana. Jooʼu wekirajaai sünain tia.

4. ¿Jamüshii eeka waneeinnua laülaashii nnojoliika maʼin akatalüin kaʼi süpüla nekirajüin na tooloyuukana?

⁴ ¿Jamüshii eeka waneeinnua laülaashii nnojoliika maʼin akatalüin kaʼi süpüla nekirajüin na tooloyuukana? Eesüjaʼa shiale sutuma nnojoluin choʼujaain maʼin saainjünüin tia naashin. Shia naaʼinraka wanee kasa kettaamaatüinjatka suluʼu tü outkajaaleekat naashin. «Nnojoleena jamajüin na anoujashiikana müleka nnojoliire wekirajüin na tooloyuukana», eeshii eekai namüin. ¿Anasüche tü naainjakat? Shiimain choʼujaain sunouktünamaatüinjatüin wanee kasa alataka. Akatsaʼa müleka nnojoliire pikirajüin na tooloyuukana, eesü süpüla sumojujaain nanoula na anoujashiikana suluʼu tü outkajaaleekat.

5, 6. (1) ¿Kaseerü alataka nnojorüle suʼwanajaanüin süseitain wanee kemion? (2) ¿Kaseetche alataka müleka nnojoliire nakatalüin maʼin kaʼi na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana?

⁵ Anasü jülüjüle paaʼin akuwaʼipaakat tüü. ¿Kasache choʼujaaka maʼin sümüin wanee kemion süpüla suʼwateʼennüin? ¿Shiache tü kosoliinakat shiataapa tü süseitainkat? «Shia choʼujaaka maʼin shiʼyotunüin tü kosoliinakat suulia shiyokojooin», eeshijaʼa süpüla müin wanee wayuu. Nnojotpejeʼe anain tia. Choʼujaasü suʼwanajaanüinjatüin süseitain tü kemionkat suulia sumojujaain tü sümotootsekat. Sumojujaale, wainmeerü nneerü nükataajaka sünain süpüla nukumajirüin shia. ¿Jamüsü wekirajaaka sünain tüü?

⁶ ¿Jaratche alanaʼleekalia süpüla paainjain palajana? ¿Tü aʼyatawaa eʼitaanakat pajapuluʼu suluʼu tü outkajaaleekat? ¿Shiataapa pikirajüinjanain na tooloyuukana süpüla kooʼomüin natuma naʼyataain suluʼu tü outkajaaleekat? «Shia alanaʼleekaʼaya tü aʼyatawaa eʼitaanakat wajapuluʼu suulia sumojujaain nanoula na anoujashiikana», eeshii eekai namüin. Shiimain waaʼinrüinjatüin tü kasa anasükat waneepia saashin tü Wiwüliakat (Filip. 1:10). ¿Kaseetche alataka müleka nnojoliire nakatalüin maʼin kaʼi na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana? Nnojoleena jaraliin akaaliinjain na wawalayuukana suluʼu tü outkajaaleekat.

7. ¿Jamüshii kojutüinjanaka wamüin na laülaashii akatalakana maʼin kaʼi süpüla nekirajüin na tooloyuukana?

⁷ Nnojo jülüjüin paaʼin nnojoluin choʼujaain pikirajüin na tooloyuukana. Na laülaashii  keeʼireekana aaʼin aneein nakuwaʼipa na anoujashiikana watta kaʼi, akatatshii maʼin kaʼi süpüla nekirajüin na tooloyuukana süpüla nakaaliinjain naya. Mayaa, neeʼiyatüin wayuuin kekiishii naya jee kapüleerü nakuwaʼipa namüin na anoujashiikana (paashajeʼera 1 Pedro 4:10). ¿Kasa neʼreetka na anoujashiikana müleka nekirajüle maʼin na laülaashiikana na tooloyuukana?

8. (1) ¿Jamüsü choʼujaaka maʼin nekirajüin na laülaashiikana na tooloyuukana? (2) ¿Kasa naʼyataainjatka maʼin amaa na laülaashii okolojookana eere alin neeʼiree aküjülii pütchi? (Paashajeʼera tü pütchikat « Ee paaʼin sünain ekirajaa na wawalayuukana».)

⁸ ¿Jamüsü choʼujaaka maʼin nekirajüinjanain na laülaashiikana na tooloyuukana? Choʼujaasü tia süka laülaayuujeenain naya mapa jee iseerüin nachiki nountüin mapeena tü kasa naainjakat maaʼulu (Miq. 6:8). Jee müsia, eesü süpüla sülatalaʼa sümüin wanee kasa namüin (Ecl. 9:11, 12; Sant. 4:13, 14). Otta taasia, sükajee miyoʼuin naalii napüla na anoujashiikana, nekirajüin na tooloyuukana sünain tü kasa natüjakalü apüleerua süpüla nakaaliinjain naya (paashajeʼera Salmo 71:17, 18).

9. ¿Jamüsü choʼujaaka maʼin nekirajünüinjanain na tooloyuukana?

⁹ Kojutüshii wamüin na laülaashii ekirajakana na tooloyuukana süka kooʼomüin nanoula na wawalayuukana natuma. Sükajee naainjain tia, wainmeena na tooloyuu akaaliinjeenakana waya süpüla kottiraain waya jee woonooin nümaa Maleiwa maaʼulu yaa. Otta müsia süpüla nakaaliinjain waya suʼunnaa tü müliaa miyoʼusükat (Ezeq. 38:10-12; Miq. 5:5, 6). Jiakana laülaashiikana, jükatala kaʼi süpüla jikirajüin na tooloyuukana, jaainjamaata tia.

10. ¿Kasa naainjüinjatka na laülaashiikana süpüla nekirajüinjanain maʼin na tooloyuukana?

¹⁰ Shiimain piʼyataain maʼin süpüla pikettaajüin tü aʼyatawaa eʼitaanakat pajapuluʼu suluʼu tü outkajaaleekat. Akatalüinjachipajaʼa pia kaʼi süpüla pikirajüinjanain na tooloyuukana (Ecl. 3:1). Paainjüle tia, aneerü tü piʼyataainkat jee aneerü nakuwaʼipa na anoujashiikana watta kaʼi.

11. (1) Mayaainjeʼe naatawalin nakuwaʼipa waneeinnua laülaashii, ¿kasa wanaawaka natuma? (2) Saashin Proverbios 15:22, ¿jamüsü anaka waashajaale süchiki tü namakat naya laülaashiikana?

¹¹ Na laülaashii kepiakana suluʼu mma naata, wainma tü kasa neʼrakat sünainjee nekirajüin na tooloyuukana. Jekenainka asakinnüshii naya sünain jamüin sukuwaʼipa natuma nekirajüinjanapa na tooloyuukana. * Mayaainjeʼe naatawalin tü nakuwaʼipakat, wanaawasü tü naküjakat süchiki tü naainjakat süpüla nekirajüin naya. Suluʼujee tia, wayaawata aaʼu jaloulin tü sümakat tü Wiwüliakat süpüla nekirajüinjanain na tooloyuukana süka (1 Cor. 4:17). Saashin Proverbios 15:22, nnojoleerü anain sukuwaʼipa wanee kasa müleka nnojorüle süsakinnüin achiirua. Sünain ekirajaayakat tüü jee sünain tü wanee, waashajaajeerü achiki tü naainjakat naya laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana. Waashajaajeerü achiki tü naainjüinjatkat na laülaashiikana süpüla nekirajüinjachin wanee wawala.

12. ¿Kasa naainjüinjatka palajana na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana? ¿Jamüsü choʼujaaka naainjain tia?

¹² Tü naainjüinjatkat palajana na laülaashiikana süpüla nakaaliinjain na tooloyuukana, nekirajüinjana naya süpüla keeʼireeinjatüin naaʼin aʼyatawaa nümüin Maleiwa. Anuu wanee sukuwaʼipa: jamüshijaʼa nüpünajüinjachire wanee wayuu, ousüshi nia palajana. Naainjain tia  süpüla anainjatüin tü pünajütkat. Müinjatia neʼe sukuwaʼipa natuma na laülaashiikana, nekirajüinjana na tooloyuukana süpüla keeʼireeinjatüin naaʼin aʼyatawaa nümüin Maleiwa. Naainjüle tia, ekirajaweejeerü naaʼin na wawalayuukana. ¿Kasa akaaliinjeenaka naya süpüla nountüin tia? Anasü naainjüle tü naainjakat Samuel, wanee nünüikimaajachi Maleiwa atüjakai maʼin ekirajaa.

13-15. (1) ¿Kasa nuluwataaka anain Jeʼwaa Samuel? (2) ¿Jamüsü sukuwaʼipa nikirajia Saúl nutuma Samuel? (Piirakaa sümüin tü ayaakua suluʼukat süpana 8.) (3) ¿Jamüsü anaka süpüla naainjain na laülaashiikana tü naainjakat Samuel süpüla nikirajüinjachin Saúl?

¹³ Alatüirü suulia 3.000 juya süchikijee müin nünüiki Jeʼwaa nümüin Samuel: «Watta, maaʼuleena yaa tajüteechi pünainmüin wanee wayuu nuuʼuliwoʼukai Benjamín jee piʼyoteetkalaka saaʼu nikii tü wanee seita jemetakat eejuu süka taneeküichipain nia süpüla shikiipüʼüin nia tü pueulokot Israel» (1 Sam. 9:15, 16, TNM). Niyaawataka saaʼu Samuel sünain nuluwataainjachin wanee wayuu nüchikumüin. Süpülapünaa naainjain tia Samuel, yapasü nutuma tü naainjüinjatkat süpüla nikirajüin chia wayuukai.

¹⁴ Antüshijeseʼe chia wayuukai nümaʼanamüin Samuel, Saúl nünülia. «Anii chi wayuu tamakai pümüin», nümaka Jeʼwaa nümüin. ¿Kasaka naainjüin Samuel süpüla yootuin nia nümaa Saúl süpüla nikirajüinjachin nia? Nuunejaain nia sünain ekaa, ojoyolooshijeseʼe nia nutuma eere nüpülee wanee wayuu eekai kojutüin otta naapüin nümüin saʼanasia tü asalaa aʼlakajaanakat. «Taneekatüjülia püpüla türayaalai», müshi nia nümüin Saúl. Süchikijee tia, nuunejaain nia nipialuʼumüin jee yootushii maʼin naya wanaa sümaa wopuluʼuin naya. Shiasaʼa nantapa chaa piichipaʼamüin, aliikajaashiijeseʼe naya chaa iipünaamüin eere tü wanee suwalaʼatakat süpaʼa tü miichikat jee ayatüshiʼiya naya yootuin waneʼereʼeya neisalaaleepaʼaya. Shiasaʼa waneemüin kaʼi süchikijee tia, niʼyotuin Samuel tü seitakat saaʼu nikii Saúl, nutuʼlüin nia. Shiasaʼa mapa, nikirajüin nia sünain waneeirua kasa. Naainjapa tia, keraashi Saúl süpüla naainjain tü aʼyatawaa eʼitaanakat najapuluʼu (1 Sam. 9:17-27; 10:1).

¹⁵ Makaʼa niʼyotuin Samuel seita saaʼu nikii Saúl, shia süka niain aneekünüin süpüla aluwatawaa. Nnojotpejeʼe müin sukuwaʼipa tia süpüla nikirajünüinjachin wanee anoujashi süpüla laülaashinjachin jee niʼyataainjachin neʼipajee na laülaashiikana. Jülüjüle naaʼin na laülaashiikana tü naainjakat Samuel süpüla nikirajüinjachin Saúl sünain tia aʼyatawaakat, atüjeena maʼin naya süpüleerua ekirajaa na wawalayuukana. Wekirajaa sünain piamasü kasa naainjüinjatka na laülaashiikana.

16. (1) ¿Jamüsü naaʼin Samuel wanaa sümaa keeʼireein naaʼin na israeliitakana nüneekünüin wanee wayuu aluwataainjachika naaʼu? (2) ¿Kasa naainjaka Samuel wanaa sümaa «piʼyoto tü seita jemetakat eejuu saaʼu nikii», nümüin Jeʼwaa nümüin?

¹⁶ Kapüla paaʼin sünain ekirajaa naya. Wanaa sümaa keeʼireein naaʼin na israeliitakana nüneekünüin wanee wayuu aluwataainjachika naaʼu, mojusü naaʼin Samuel sutuma tia (1 Sam. 8:4-8). Niyoukta achikirü Samuel naainjain tü nachuntakat. Müsüjeseʼe nüküjüin Jeʼwaa apünüintua nümüin Samuel süpüla naainjain tü nachuntakat nümüin (1 Sam. 8:7, 9, 22). Mayaainjeʼe naainjain tia Samuel, nnojotsü achunjüin naaʼin jee nnojoishi jashichin nia nümüin chi wayuu aluwataainjachikai nüchikumüin. Wanaa sümaa nümüin Jeʼwaa nümüin Samuel: «Piʼyoto tü seita jemetakat eejuu saaʼu nikii», kapülasü naaʼin sünain aainjaa tia jee müsia oonooshi nia nümaa Jeʼwaa saaʼujee alin maʼin nia nüpüla.

17. (1) ¿Kasa naainjaka na laülaashiikana süpüla naainjain tü naainjakat Samuel? (2) ¿Jamüsü naaʼin sutuma nekirajüin na tooloyuukana?

¹⁷ Maaʼulu yaa, wainma na laülaashii aainjakana tü naainjakat Samuel sünain ekirajaa na tooloyuukana. Nnojotsü naainjain tia mojusheeka  (1 Ped. 5:2). Süka kamaneein naya, neʼitaain najapuluʼu na tooloyuukana waneeirua aʼyatawaa suluʼu tü outkajaaleekat. Kojutüsü namüin tü naainjakat naya anoujashiikana sünain aʼyataajirawaa namaa (2 Cor. 1:24; Heb. 13:16). Talatüsü naaʼin namaa saaʼujee nakaaliinjain na wanee wawalayuukana sünain tü natüjakalü apüleerua (Aluw. 20:35).

18, 19. (1) ¿Kasa naainjüinjatka wanee laülaashii süpülapünaa nikirajüin wanee anoujashi? (2) ¿Jamüsü choʼujaaka naainjain tia?

¹⁸ Aleewaa pia nümaa chi pikirajüinkai. Eesüjaʼa süpüla niʼyototüjülin Samuel tü seita jemetakat eejuu saaʼu nikii Saúl niʼraiwaʼaya nia. Naainjüle tia, nnojoishijeʼe kettaain Saúl süpüla tü aʼyatawaa aneekünakalü apüla nia. Müsüjeseʼe kettaatüjülinyain nutuma Samuel tü naainjüinjatkat süpüla nikirajüin Saúl sünain tia aʼyatawaakat. ¿Jamüsü sukuwaʼipa nutuma? Nuunejaain nia sünain ekaa, yootushi maʼin nia nümaa eepünaale waraittüin naya, jaʼitainna wanaa sümaa neemeraain. Ekirajünüshi Saúl palajana nutuma Samuel süpüla kettaainjachin nia süpüla aluwatawaa. Kettaapa nia, niʼyoto nümüsüjaʼa Samuel tü seita jemetakat eejuu saaʼu nikii.

¹⁹ Pikirajapa wanee anoujashi, aleewainjachi pia palajana nümaa süpülapünaa pikirajüin nia. Paainjüle tia, aneerü naaʼin chia wawalakai pümaa. Süpüla aleewainjachin pia nümaa, jülüjüinjatü paaʼin tü nukuwaʼipakat jee kasain tü naainjakat. Pükatala kaʼi süpüla yootuin pia nümaa, jaʼitairü wainmain tü kasa paainjakat. Mayaa, piiʼiyatüin nümüin sünain kojutüin maʼin nia pümüin (paashajeʼera Roma 12:10). Talateechi maʼin chia wawalakai pümaa saaʼujee tü paainjakat nüpüleerua jee saaʼujee alin nia püpüla.

20, 21. (1) ¿Kasa naainjaka chi laülaashi atüjakai ekirajaa? (2) ¿Kasa ekirajaanajatka sünain tü wanee ekirajaayakat?

²⁰ Wanee laülaashi atüjakai ekirajaa, aishi nüpüla chi nikirajüinkai (anasü paashajeʼerüle Juan 5:20). ¿Jamüshi alinjachika nia nüpüla? Niyaawateerü aaʼu kojutüin nia pümüin otta keeʼireejeerü naaʼin ekirajawaa pümaa (Prov. 17:17; Juan 15:15).

²¹ Süchikijee nakaaliinjain na laülaashiikana wanee anoujashi süpüla keeʼireeinjatüin naaʼin aʼyatawaa nümüin Maleiwa, keraashi nia süpüla nekirajüin. ¿Jamüinjatü sukuwaʼipa natuma? Sünain tü wanee ekirajaayakat, wekirajaajeerü anain tü naainjüinjatkat na laülaashiikana süpüla nekirajüin na tooloyuukana.