Skip to content

Skip to table of contents

Inai Oi Diba, A?

Inai Oi Diba, A?

Baibel negadiai, lagani bona hua be edena bamona idia duahia?

GWAUHAMATA TANONA ai, Heberu taudia be hadohado bona geigei negana lalonai edia lagani idia duahia matamaia, unai be hari ita gwauraia September/Ocotober edia hua.

Taunimanima ese hua (month) ta ena daudau idia duahia totona, hua (moon) ena heau dalana idia duahia, bona ena daudau be dina 29 o 30 bamona. Danu, idia ese dina (sun) amo lagani ena daudau idia duahia. Hua (moon) ena heau dalana amo lagani ta idia duahia be kwadogi, to dina (sun) ena heau dalana amo lagani ta idia duahia be lata. Unai dainai, idia ese dala ta idia tahua, lagani bona hua duahia daladia idia hatamonaia totona.

Mose ena negai, Dirava ese Israela taudia ia hamaoroa edia lagani helagana be Abib, eiava Nisan ena hua dekenai do ia matamaia. (Eso. 12:2; 13:4) Unai be March/April ena hua. Nisan hua lalonai, Israela taudia be aria idia karaia, bona unai aria lalonai Iehova dekenai bali ena huahua ginigunadia idia bouboulaia.​—Eso. 23:15, 16.

Diba bada tauna ta ia gwau ia auka lasi kalenda dekenai hua ma ta idia atoa kau totona. Danu ia gwau: “Pasova ariana be Nisan (14 Nisan) ena hua kuboru negana lalonai do idia karaia, bona nega ibounai unai be siahu ia matamaia negana [o spring] murinai idia karaia, unai nega ai dina bona hanuaboi edia daudau be ia hegeregere . . . To, bema lagani ena dokona kahana ai Iuda taudia idia itaia Pasova aria be siahu ia matamaia negana [o spring] ena vaira kahanai do ia vara, vadaeni Nisan hua ena murinai hua ma ta idia atoa kau.”

Iehova ena Witnes taudia ese Lohiabada Ena Anibou karaia ena deit maorona abia hidi totona unai dala idia badinaia, Heberu taudia edia kalenda ai unai be spring negana bona ia be Nisan 14. Nega bada ia noho lalonai tanobada hegegemadai kongrigeisen dekenai Lohiabada Ena Anibou ena deit idia hadibaia. *

To edena dala ai Heberu taudia idia diba hua ta do ia ore bona hua ma ta do ia matamaia? Hari, reana oi be idia printaia kalenda eiava emu elektronik gauna ta dekenai kalenda oi itaia diba. To Baibel negadia ai, kalenda duahia karana be auka sisina.

Abata ia vara negana ai, hua ta ta edia daudau be dina 30 bamona. (Gen. 7:11, 24; 8:3, 4) Gabeai, Heberu taudia edia kalenda be dina 30 sibona lasi. Heberu taudia dekenai, hua (moon) matamata ia hedinarai neganai, edia hua (month) ia matamaia. Dina 29 o 30 idia ore murinai, hua (month) matamata ia matamaia.

Nega ta, Davida bona Ionatana be hua (month) matamata totona idia gwau: “Kerukeru be hua matamata.” (1 Sam. 20:5, 18) Unai dainai, toana be edia nega ai, hua ta ta be idia duahia guna. To Israela taudia be edena bamona idia diba bema hua matamata ia matamaia? Mishnah bukana ai Iuda taudia edia taravatu bona kastom idauidau idia noho, unai buka ese infomeisen ma haida ia henia. Unai ese ia hahedinaraia Iuda taudia be Babulonia amo idia giroa lou neganai, Sanhedrin (Iuda taudia edia kota badana) be unai hua (month) duahia dalana ia badinaia. Aria idauidau idia karaia ena hua 7 lalodiai, kota be hua ena dina namba 30 ai idia karaia. Unai tatau ese hua ma ta do ia matamaia negana idia abia hidi. Edena dala ai unai idia karaia?

Ierusalema ena ororo gabudia ai idia noho taudia be hanuaboi ai hua (moon) matamata do ia hedinarai negana idia naria. Unai idia itaia neganai karaharaga Sanhedrin idia hadibaia. Unai kota taudia ese hua (moon) matamata ia hedinarai ena hamomokania gaudia idia kamonai neganai, hua (month) matamata ia matamaia ena hadibaia hereva idia gwauraia. To, bema ori ese gabu ia koua dainai hua itaia taudia ese hua (moon) matamata idia itaia diba lasi be edena bamona? Unai neganai idia gwau unai hua (month) be dina 30 do ia noho, bona hua (month) matamata do ia matamaia.

Sanhedrin ena tatau ese hua (month) matamata ena hadibaia hereva idia gwauraia totona, Ierusalema kahirakahira ai ia noho Olive Ororo ena ataiai lahi idia karaia. Israela ena gabu ma haida ai, unai sivarai hahedinaraia totona lahi idia karaia. Nega ma haida ai, hesiai taudia idia siaia. Unai dainai Ierusalema bona gabu ma haida ai idia noho Iuda taudia be hua (month) matamata ia matamaia negana idia diba. Unai amo nega tamona lalonai edia aria idia karaia diba.

Ia noho chart ese oi do ia durua, Heberu kalenda ai idia noho hua, aria idauidau, bona nega oi lalopararalaia totona.

^ The Watchtower February 15, 1990, rau 15, bona The Watchtower June 15, 1977 “Questions From Readers” itaia.