كيەلى كىتاپتا تۇسىك جاساتۋ جايلى نە ايتىلعان؟
كيەلى كىتاپتىڭ جاۋابى
قۇداي ٴسوزى — كيەلى كىتاپتا «تۇسىك جاساتۋ» دەگەن ٴسوز جاتىرداعى ۇرىقتى ادەيى الىپ تاستاۋ دەگەن ماعىنادا قولدانىلماعان. الايدا كيەلى كىتاپتاعى كوپتەگەن جازبا ورىندارىنان جاراتۋشىمىزدىڭ ادام ومىرىنە، سونىڭ ىشىندە ٵلى تۋىلماعان بالانىڭ ومىرىنە قالاي قارايتىنىن تۇسىنۋگە بولادى.
ٶمىر — قۇدايدىڭ بىزگە بەرگەن سيى (مۇسانىڭ 1-جازباسى 9:6؛ ٴزابۇر 36:9). ول بارلىق ٴتىرى جاننىڭ، انا قۇرساعىنداعى بالانىڭ دا، ٶمىرىن وتە قىمبات سانايدى. سوندىقتان ٵلى جارىق دۇنيەگە كەلمەگەن بالانىڭ ٶمىرىن ٷزۋ كىسى ولتىرۋمەن تەڭ.
قۇدايدىڭ ەجەلگى يسرايل حالقىنا بەرگەن زاڭىندا بىلاي دەپ جازىلعان: «توبەلەسىپ جاتقان ەر ادامدار جۇكتى ايەلدى ۇرىپ جىبەرىپ، ول مەزگىلىنەن بۇرىن بوسانسا، الايدا بالا دا، انا دا امان قالسا، وندا ايىپتى ادام ايەلدىڭ كۇيەۋى سۇراعان قۇندى بەرسىن. بۇل قۇن بيلەردىڭ شەشىمىمەن تولەنسىن. ال ەگەر بىرەۋى ٶلىپ قالسا، جان ٷشىن جان الىنسىن» (مۇسانىڭ 2-جازباسى 21:22، 23) a.
ادامنىڭ ٶمىرى قاشان باستالادى؟
قۇدايدىڭ كوزقاراسى بويىنشا، ادام ٶمىرى انانىڭ بويىنا بالا بىتكەندە-اق باستالادى. قۇداي تاعالا ٵلى تۋىلماعان بالانى ٴتىرى ادام دەپ ەسەپتەيتىنىن كيەلى كىتاپتىڭ ٴبىر ەمەس، ٴبىرتالاي جەرىنەن كورۋگە بولادى. ونىڭ كوز الدىندا قۇرساقتاعى بالا مەن دۇنيەگە كەلگەن بالانىڭ بىردەي ەكەنىن كورسەتەتىن كەيبىر مىسالداردى قاراپ كورەيىك.
ٴداۋىت پاتشا كيەلى رۋحتىڭ قوزعاۋ سالۋىمەن قۇدايعا: «ٴتىپتى ۇرىق كۇيىمدى كوزدەرىڭ كوردى»،— دەگەن (ٴزابۇر 139:16). ٴيا، ٴداۋىت تۋىلماي تۇرعان كەزدە-اق قۇداي ونى ٴتىرى ادام دەپ ەسەپتەگەن.
ەرەميا پايعامبار دۇنيەگە ٵلى كەلمەي تۇرعاندا، قۇداي ونىڭ ەرەكشە تاپسىرما ورىندايتىنىن بىلگەن. ول ەرەميا پايعامبارعا: «انا قۇرساعىندا قالىپتاستىرماي تۇرىپ-اق مەن سەنى بىلگەنمىن، قۇرساقتان شىقپاي تۇرعانىڭدا-اق سەنى قاسيەتتى ەتكەنمىن. حالىقتارعا سەنى پايعامبار ەتىپ قويعانمىن»،— دەپ ايتقان (ەرەميا 1:5).
كيەلى كىتاپتى جازعان ٵرى دارىگەر بولعان لۇقا ٵلى تۋىلماعان بالاعا دا، جاڭا تۋىلعان شاقالاققا دا بىردەي گرەك ٴسوزىن قولدانعان (لۇقا 1:41؛ 2:12، 16).
تۇسىك جاساتۋدى قۇداي كەشىرە مە؟
تۇسىك جاساتقاندار قۇدايدىڭ كەشىرىمىنە يە بولا الادى. ەگەر ول جاراتۋشىنىڭ ومىرگە قاتىستى كوزقاراسىن قابىل السا، وندا وعان ٶزىن كىنالى سەزىنىپ، جانىن جەگىدەي جەي بەرۋدىڭ قاجەتى جوق. نەگە دەسەڭىز، «ەحوبا b مەيىرىمدى دە جاناشىر... شىعىس باتىستان قانشا قاشىق بولسا، ول بىزدەن قىلمىستارىمىزدى سونشا قاشىقتاتتى» (ٴزابۇر 103:8—12). ەحوبا قۇداي بۇرىن جاساعان كۇنالارى ٷشىن، سونىڭ ىشىندە تۇسىك جاساتقانى ٷشىن شىن وكىنەتىندەردىڭ ٴبارىن كەشىرەدى (ٴزابۇر 86:5).
انانىڭ يا بالانىڭ ومىرىنە قاۋىپ ٴتونىپ تۇرسا، تۇسىك جاساتۋعا بولا ما؟
قۇرساقتاعى بالانىڭ ومىرىنە قاتىستى كيەلى كىتاپتا نە ايتىلعانىن ەسكەرسەك، انانىڭ يا بالانىڭ ومىرىنە قاۋىپ ٴتونۋى ىقتيمال بولعانى ٷشىن عانا بالانى الدىرىپ تاستاۋ دۇرىس بولماس ەدى.
الايدا انانىڭ يا بالانىڭ ومىرىنە شىنىمەن قاۋىپ تونگەن جاعداي بولسا شە؟ مۇنداي كەزدە كىمنىڭ ٶمىرىن ساقتاپ قالۋدى وسىعان قۇقىعى بار ادامدار عانا شەشۋ كەرەك.
a كيەلى كىتاپتىڭ كەي اۋدارمالارىندا بۇل زاڭ ۇرىقتىڭ ەمەس، انانىڭ عانا ومىرىنە قاتىسى بار سياقتى اۋدارىلعان. ٴبىراق ەۆرەي تىلىندەگى ٴتۇپنۇسقادا «ەگەر بىرەۋى ٶلىپ قالسا» دەگەن سوزدەر اناعا دا، قۇرساقتاعى بالاعا دا قاتىستى ايتىلعانى بىلىنەدى.
b ەحوبا – كيەلى كىتاپقا ساي، قۇدايدىڭ ادامزاتقا اشقان ەسىمى (ٴزابۇر 83:18).