Gik Makelo Mor e Ngima Joot

 Kaka Joma Okendore Nyalo Bedo gi Winjruok Maber gi Jonyuolgi

Jenny * wacho: Min Ryan ne nyiso ayanga ni ne ok odwara. Kamano bende jonyuolna ne ok dwar Ryan. Kuom adier, pok naneno jonyuolna konyiso ng’ato ang’ata achaye ma kamano! Limo jonyuolna kata jonyuolne koro nobedo gima teknwa.

Ryan wacho: Minwa ne paro ni onge ng’ato ang’ata ma ne nyalo rito nyithinde e yo maber, omiyo a chakruok ne ok odwar Jenny. Mano bende e paro ma jonyuol Jenny ne nigo kuoma, kinde duto ne gijara ka giwacho ni ok ne awinjora kendo nyargi. Gima rach en ni, kinde duto ma ne jonyuolwa donjore gi kendwa, ng’ato ka ng’ato kuomwa ne dok ne jonyuolne kendo ne wajarore wawegi.

CHWANYRUOK e kind jonyuol gi nyithindgi manie kend inyalo kaw kaka gima tin, kata kamano, ok en gima tin. Reena, dhako mokendi e piny India wacho kama, “Kuom higini mang’eny min jaoda ne donjore gi kendwa. Kinde duto natieko mirimba kuom jaoda nikech ne ok anyal timo kamano ne min-gi. Kinde duto ne nenore ni jaoda ne dwarore mondo oyier e kind bedo dichwo maber kod bedo wuowi maber.”

Ang’o momiyo jonyuol moko donjre gi kend nyithindgi? Jenny, ma wechene yudore e chakruok mar sulani, nyiso achiel kuom gik manyalo miyo mano otimre. “Nyalo bedo matek ne jonyuol neno ka ng’at ma podi tin kendo ma onge lony ema koro kawo ting’ mar rito nyargi kata wuodgi.” Dilip, chwor Reena medo paro moko e wi mano. Owacho kama, “Jonyuol mosechiwore ne nyathigi kendo pidhe nyalo neno ka gima koro ipogogi gi nyathigi. Bende nyalo bedo ni giluor ni wuodgi kata nyargi pod onge rieko mar rito kend.”

Kuom adier, nitie kinde ma joma okendore ema miyo jonyuolgi thuolo mar donjre gi kendgi. Kuom ranyisi, par ane Michael kod Leanne, ma gin joot mawuok Australia. Michael wacho kama, “Leanne ne opon e ot ma ne nigi winjruok maber kendo ji duto ne wuoyo ayanga kuom gik moko. Omiyo  bang’ donjo e kend, Leanne podi ne kwayo wuon-gi paro kuom gik ma ne owinjore wang’adie paro kode kaka joot. Wuon-gi ne nigi rieko ahinya ma ne onyalo konyowago, kata kamano ne litna ni odhi mana ir wuon-gi kar biro ira! ”

En adier ni chwanyruok e kind jonyuol gi nyithindgi manie kend nyalo kelo chandruok. Dibed ni mano timoreni? In gi winjruok machalo nade gi jonyuol jaodi, to nade jaodi gi jonyuolni? Non ane chandruoge ariyo manyalo bedoe kod kaka inyalo loyogi.

CHANDRUOK 1: Jaodi nenore ni omakore ahinya gi jonyuolne. Dichwo moro miluongo ni Luis, mawuok Spain wacho kama, “Jaoda ne neno ni ka wadak mabor gi jonyuolne, to mano ne dhi nyiso ni ochayogi.” Omedo wacho kama, “Kamano bende, kane wayudo nyathi, jonyuolna ne jolimowa ahinya kendo ne giweyo jaoda ka nigi parruok. Gigi ne miyo wasiko wachwanyore gi jaoda.”

Weche monego oket e paro: Kowuoyo kuom chenro mar kend, Muma wacho ni “dichwo nowe wuon gi min, mi nopadre gi chiege: mi ginibedi ringruok achiel.” (Chakruok 2:⁠24) Bedo “ringruok achiel” oriwo gik mang’eny, ok mana dak kanyachiel kende. Tiende ni dichwo gi chiege bedo joot manyien, kendo kendgi ema koro onego gimi thuolo mokwongo. (1 Jo Korintho 11:3) En adier ni joma okendore podi dwarore ni omi jonyuolgi luor, kendo ng’enyne dwarore ni giwinj jonyuolgi. (Jo Efeso 6:2) To nade ka jaodi winjo jonyuolne ahinya mamiyo ineno ka gima ojwang’i?

Gima inyalo timo: Bed gi paro mowinjore kuom wachno. Be en adier ni jaodi winjo jonyuolne ahinya, koso dibed ni in ema ionge gi winjruok maber kaka mano gi jonyuolni? Ka en kamano, ere kaka yo ma ne ipon-go nyalo bedo ni otudore gi wachno? Koso dibed ni in ema in gi nyiego?​​—⁠Ngeche 14:30; 1 Jo Korintho 13:4; Jo Galatia 5:⁠26.

Dwarore ni ng’ato ononre gadier kapok odwoko penjogo. Kendo kik ng’ato we maok otimo kamano. Ka kinde duto uchwanyoru nikech jonyuolu, mano nyiso ni un gi chandruok e kend, to ok gi jonyuolu.

Kend mang’eny nigi chandruok nikech joma okendore ok nyal paro machal kinde duto. Be inyalo temo neno gik moko e yo ma jaodi nenogigo? (Jo Filipi 2:4; 4:5) Mano e gima dichwo moro miluongo ni Adrián e piny Mexico notimo. Owacho kama, “Odgi gi jaoda, kama noponie, ne onge winjruok maber, omiyo ne ok athor tudora gi jonyuolne. Bang’e, ne ang’ado tudruok kodgi chuth kuom higini mang’eny. To mano nomiyo wasiko wachwanyore nikech podi ne odwaro bedo machiegni gi jonyuolne, to moloyo bedo gi min-gi.”

Bang’ kinde, Adrián nobedo gi paro mowinjore kuom wachno. Owacho kama, “Kata obedo ni ang’eyo ni tudruok ahinya gi jonyuol jaoda ok more, bedo ma onge tudruok moro amora kod jonyuolne bende nyalo kelo chandruok. Omiyo asetemo kar nyalona mondo aduok kendo asik ka an gi winjruok maber gi jonyuolne.”  *

TEM ANE TIMO KAMA: Ndikuru gima uneno ni chando chuny jonyuolu. Ka nyalore, uchak kama, “Aparo ni . . . ” Kae to ng’ato ka ng’ato osom gima nyawadgi ondiko. Beduru gi winjruok achiel kendo upar kanyachiel yore munyalo wuoyoe kuom gima ng’ato ka ng’ato ondiko.

CHANDRUOK 2: Jonyuolu siko donjre gi kendu kuom chiwo paro kata ok ukwayogi. Dhako moro miluongo ni Nelya mawuok Kazakhstan wacho kama, “Higini abiriyo  mokwongo mag kendwa ne wadak gi jood chwora. Ne wasiko wachwanyore e wi pidho nyithindo, kaka natedo chiemo kod rito ler. Ne awuoyo gi jaoda kaachiel gi min-gi kuom wachni, kata kamano, mano ne omedo mana chwanyruok! ”

Weche monego oket e paro: Kisedonjo e kend, jonyuolni ok ema koro chiki. Kar mano, Muma wacho kama, “wi dichwo ka dichwo en Kristo, kendo wi dhako en dichwo,” tiendeni chwore. (1 Jo Korintho 11:3) Kata kamano, kaka osewachi motelo, ng’ato gi chiege onego omi jonyuolgi duong’. Ngeche 23:22 nyisowa kama: “Winj wuoru ma nonyuoli, kendo kik icha meru koseti.” To nade ka jonyuolu kalo tong’, kendo gitemo kelo pachgi e kendu?

Gima inyalo timo: Kinyiso chuny mar muolo, tem ng’eyo gimomiyo jonyuolu chiwonu paro e kend. Ryan mondik wechene e chakruok mar sulani wacho kama, “Seche moko jonyuol dwaro mana ng’eyo kabe nyithindgi pod dwarogi.” Donjruok gi kend maru e yo ma kamano ok nyis ni gidwaro ketho kendno kendo inyalo los wachno kitiyo gi jip ma Muma chiwoni, “ng’wonreuru, kendo weyoreuru richo ng’ato gi ng’ato, ka ng’ato ni gi wach kod wadgi.” (Jo Kolosai 3:⁠13) To nade ka jonyuolu osedonjre ahinya gi kend maru mochopo kama ionge gi winjruok maber gi jaodi?

Jomoko manie kend osepuonjore keto ne jonyuolgi tong’ mowinjore. Mani ok nyis ni koro iketnegi chik e yo maok nyis luor. * Gima dwarore en nyiso maler kuom timni ni jaodi ema iketo mokwongo e ngimani. Kuom ranyisi, Masayuki, dichwo mawuok Japan wacho kama: “Kata ka jonyuolu ochiwo paro kuom wach moro, kik iyie mapiyo gi parono. Ket e paro ni ugero ot manyien. Omiyo kwong ipenj jaodi kaka oneno paro ma jonyuolu ochiwono.”

TEM ANE TIMO KAMA: Wuo kod jaodi kuom yore ma jonyuolu donjre gi kend maru mamiyo uchwanyoru. Ndikuru gik ma unyalo ketoe tong’ ne jonyuolu kod kaka ubiro luwo gik mundikogo maok uweyo miyo jonyuolu luor.

Chwanyruok mang’eny mabedo e kind jonyuol kod nyithindgi manie kend inyalo los kuom ng’eyo gimomiyo jonyuol donjre gi kend nyithindgi kendo kuom temo geng’o chwanyruokgo kik donj e kend. Kuom wachni, Jenny yie kama: “Ne nitie kinde ma kane wawuoyo gi jaoda e wi jonyuolwa, ng’ato ka ng’ato ne dokne jonyuolne nikech nowinjo lit e chunye, kendo ne nenore maler ni litno ne medore kane achiel kuomwa wuoyo kuom nyawo mag jonyuol nyawadgi. Kata kamano, bang’e ne wapuonjre weyo gedo e nyawo mag jonyuolwa, to kar timo mano walos gima okelo chwanyruok. Mano osemiyo wabedo machiegni ahinya kaka ng’ato gi jaode.”

[Weche moler piny]

PENJRI ANE KAMA  . . .

▪ Gin kido mage mabeyo ma jonyuol jaoda nigo?

▪ Ere kaka anyalo nyiso luor ne jonyuolna maok ajwang’o jaoda?