Xiviko xa phepha-hungu ra New York Times xi ri: “Munhu la dzahaka u koxa muthori wakwe . . . mali leyi endlaka $5 816 [R57 520] hi lembe ku tlula munhu la nga dzahiki.” Hi ku ya hi rungula leri hlengeletiweke hi valavisisi le Yunivhesiti ya Ohio State, mali leyi ringanyetiwaka leyi koxiwaka yi vangiwe hi ku va vanhu lava dzahaka va ya eku dzaheni, timali leti nga le henhla ta vutshunguri ni ku xwa entirhweni. Xivangelo xin’wana a ku ri ku va va nga endli ntirho wa vona hi ndlela leyi hetisekeke, kumbexana hikwalaho ka leswi va ringetaka ku tshika fole.

“Vafundhisi ni vaseketeri vo tshembeka va kereke a va swi endli leswi va swi vulaka naswona sweswo swi endla leswaku vanhu va nga ha yi tshembi Kereke.”—Mupapa Francis.

Valawuri va le Malaysia va kume tithani ta 24 leti a ti ri ni timhondzo ta tindlopfu to tlula 1 000 ti ri karhi ti ngungumerisiwa—ti tumbetiwe eka tinhundzu timbirhi ta swilo leswi endliweke hi nsinya wa mahogany. Vahlayisi va ntumbuluko va vule leswaku timhondzo toleto a ku ri tona to tala swinene eka leti va nga tshama va ti kuma. Nhundzu yoleyo a yi suka eTogo naswona a yi fanele yi ya eChayina.

Hi ku ya hi xiviko xa 2012 xa Vandla ra Rihanyo ra Misava Hinkwayo, 63 wa tiphesente ta mafu ma vangiwe hi mavabyi lama tlulelaka, ngopfu-ngopfu HIV/AIDS, nchuluko, malariya, rifuva ni mavabyi lama hlaselaka vana.

Tiprogreme ta mintlangu ya ku gembula leti nga eka tiselfoni ni le ka switirhisiwa swin’wana swa elektroniki ti rhandziwa ngopfu hi vana. Tiprogreme tin’wana ti ni mintlangu ya xiviri ya le tindhawini leti ku gembuleriwaka eka tona leyi swi olovaka ku yi wina. Xiviko xin’wana xa mfumo xi lemukisa leswaku tiprogreme teto ti nga endla leswaku vana va teka ku gembula ku ri nchumu lowu pfumeleriweke “naswona ti nga ha endla leswaku va godzomberiwa hi ku gembula enkarhini lowu taka.”