Konttenttiyaa bessa

Yihoowa Markkati Issi Issi Baalata Bonchchennay Aybissee?

Yihoowa Markkati Issi Issi Baalata Bonchchennay Aybissee?

 Yihoowa Markkati issi baalaa bonchchana koshshiyaakkonne aybin shaakki eriyoonaa?

 Yihoowa Markkati issi baalaa bonchchanaakko agganaakko kuuyanaappe kasetidi Geeshsha Maxaafaappe pilggoosona. Issi issi baalatun Geeshsha Maxaafay yootiyo tumaa phalqqiyaabay qoncci beettees. Hegaa mala baalata Yihoowa Markkati bonchchokkona. Hara baalatuura gayttidaban Yihoowa Markkati ubbay “Xoossaa sinttaaninne asaa sinttan ubba wode, pokkoi bainna zoriya wozanai [banttassi] de7ana mala” yuushshi qoppidi banttawu kuuyoosona.—Oosuwaa 24:16.

 Hagaappe kaallidi deˈiya oyshati Yihoowa Markkati issi baalaa bonchchanaakko agganaakko kuuyiyo wode bantta wozanan qoppiyoogeetuppe amaridaageeta. a

  •   He baalay Geeshsha Maxaafaara maayenna timirttiyaara gayttidabee?

     Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraa: “Godai ‘Eta giddoppe kiyite; etappe shaahettite. Tunabaakka bochchoppite’ [yaagiis].”—2 Qoronttoosa 6:15-17.

     Yihoowa Markkati ayyaanaaban tunidabaappe, hegeekka Geeshsha Maxaafay yootiyoobaara maayennabaappe muleera shaahettanawu hagaappe kaallidi qonccidaban erettiya baalata bonchchokkona.

     Hara xoossatussi goynniyoogee woy eta ammaniyoogee denddo gidido baalata. Yesuusi hagaadan giis: “Godaayyo [“Yihoowayyo,” NW], ne Xoossaayyo goinna; a xalaalau ootta.” (Maatiyoosa 4:10) Yihoowa Markkati he zoriyaa siyidi Ufayssa Masqqalaa, Paasikaa, woy Mey Dey baalaa bonchchokkona; ayssi giikkko, he baalatussi denddoy Yihoowappe hara xoossatussi goynniyoogaa. Hegaa bollikka, eti kaallidi deˈiyaageetu mala baalata bonchchokkona.

    •  Kuwanzaa. Kuwanzaa giyo sunttay “‘bayra kaxxidaagaa giyo birshshettay deˈiyo matunda ya kwanza geetettiya Siwahili qaalatuppe ekettiis, qassi Afirkkaa biittaa taarikiyan xaafettida bayra gakkida kattaa cahaa bonchchiyoogee he baalawu denddo gidiyoogaa [hegee] bessees.” (Inssaykiloppiidiya of Blak Isttediis) Issoti issoti Kuwanzaa haymaanoote baaladan xeellana xayikkonne, Inssaykiloppiidiya of Afrikan Rilijin giyo maxaafay “xoossatanne mayzzata galatanawu” bayra gakkida kattaa etawu yarshshiiddi bonchchiyo baalaara hegaa geeddarssees; gujjidikka, “Mayzzati deˈuwaa immidi anjjido gishshawu eta galatiyoogeenne nashshiyoogeekka Amarkkaa Afirkkatu Kuwanzaa baalan qonccees” yaagiis.

      Kwanzaa

    •  Ofinttawu-Gidduwaa Baalaa. Hegee “aginaa xoossiyo bonchchiyo baala.” (Holideys, Festivals, end Selebireshins of zi Worlid Dikshineeri) He baalan “son deˈiya maccaasay xoossee sinttan hokkiyo” meezee deˈees.”—Rilijions of zi Worlid—A Kompirehensiv Inssaykiloppiidiya of Bilifs end Praktisis.

    •  Noruz (Nowruz). “He baalawu dendduwaappe amaridabay Zorastriyanizm giyo haymaanootiyaara gayttidaba; beni Zorastriyanetu gallassaa qoodan hegee keehi geeshsha gallassatuppe issuwaa. . . . Ubba qassi, Balgguwaa Ayyaanay kinchchiya aginatun wolqqan biittaa giddon A olees giidi qoppiyo, [Rapithiwina] giyo Seeta Gallassaa Ayyaanaa Nowruza galla away liiphiyan eqqiyo wode baalaa bonchchidi zaaretti mokkiyoogaa Zorastiriyanetu wogay bessees.”—Kawotettatu Issippetettan Timirttiyaa, Saynisiyaanne Wogaa Dirijjitiyaa.

    •  SHab-e Yalda. Balgguwan away keehi guutta saatiyawu kiyiyo wodiyaa bonchchiyo ha baalay pooˈuwaa xoossaa Mitirawu goynniyoogaara gayttidaba gidiyoogaa Sufizm in zi Sekiret Histirii of Pershia giyo maxaafay yootees. Ha baalay Roomatunne Giriiketu awa ayfiya xoossatussi goynniyoogaarakka gyttidaba gidennan waayi aggana geetettees. b

    •  Galatiyoogaa. Kuwanzaa giyo baalaagaadan ha baalawukka denddoy dumma dumma xoossata bonchchiyo cahaa wodiyaa baalatuura gayttidaba. Guyyeppe, “ha beni wode wogata Kiristtaane haymaanootiyaara walakkidosona.”—A Gret end Godilii Advencher—Zi Piligrims end zi Miz of zi Ferst Tankisgiving.

     Malaa woy qaadaa ammaniyoogaara gayttida baalata. Geeshsha Maxaafay “Qaada giyo eeqaayyo maaddaa” giigissiyaageeti ‘Yihoowa aggidaageeta” gidiyoogaa yootees. (Isiyaasa 65:11) Hegaa gishshawu, Yihoowa Markkati kaallidi deˈiya baalata bonchchokkona:

    •  Ivan Kupala. Zi A to Z of Belarus giyo maxaafay “Daro asay ammaniyoogaadan, minnidaynne qaadidoy goˈettana danddayiyo ba kaayuwaa wolqqaa meretay [Ivan Kupala] baalaa wode yeddees.” He baalay doomettan, boniyan away keehi guutta saatiyawu kiyiyo gallassaa bonchchiyo eeqaa baala. SHin, “Kiristtaane haymaanootee geli simmin, Woosa Keettay [Xammaqiya Yohaannisa “geeshshaa gallassa”] giidi bonchchiyo baalaara hegee walahettidoogaa” Inssaykiloppiidiya of Kontempreri Rashiyan Kalcher giyo maxaafay yootees.

    •  Aginaa Qoodaa Ooratta Layttaa (CHayna Ooratta Layttaa woy Kooriya Ooratta Layttaa). “Layttaa giddon hara ay wodeegaappenne aaruwan so asaa, laggetanne dabbota he wode keehi qofissiyaabay loˈˈo qaada demmanawu baaxetiyoogaa, xoossatanne ayyaanata bonchchiyoogaanne yiya layttan loˈˈobaa demmanawu amottiyoogaa.” (Munkeks end Hangri Gosts—Festivals of CHayna) Koriya Ooratta Layttankka hegaadan, asay “mayzzatussi goynnees, iita ayyaanata kessidi Ooratta Layttan loˈˈo qaadi gayttees giyo wogaa poleesinne Ooratta Layttay ekkidi yaanabaa eranawu kaayees.”—Inssaykiloppiidiya of Niwu Yir’s Holideys Worlidwayd.

      CHayna Ooratta Layttaa

     SHemppoy hayqqenna giyo ammanuwaara gayttida baalata. Geeshsha Maxaafay shemppoy hayqqana danddayiyoogaa qonccissidi yootees. (Hizqqeela 18:4) Yaatiyo gishshawu, shemppoy hayqqenna giyo ammanuwaa aassiya kaallidi deˈiya baalata Yihoowa Markkati bonchchokkona:

    •  SHemppo Ubbatu Gallassaa (Hayqqidaageetu Gallassaa). Ha gallassay “shaahetti biida ammanettidaageeta ubbaa hassayiyo” gallassa gidiyoogaa Niwu Katelik Inssaykiloppiidiya giyo maxaafay yootees. “Asaa shemppoti kase deˈuwan eta qohida asatukko moytilledan, azzaqidan, shodhdhedaan, hhm siˈooliyaappe kiyidi yaana danddayoosona giidi ammaniyoogee 500-1500 M.L. giddon keehi erettidaba.”

    •  Qingminge Baalaa (CHing Ming) qassi Namisettida Moytilliya Baalaa. Ha naaˈˈu baalati mayzzatu bonchchuwawu bonchchettoosona. Selebireting Layf Kastems Arawund zi Worlid—From Bebi Shawers to Fiyunerals giyo maxaafay CHing Ming baalaa wode, “hayqqidaageeti namisettennaadan woy saamettennaadan woy miishshi eta metennaadan asay qumaa, ushshaanne waraqata biraa xuuggees” yaagees. Qassikka he maxaafay, “Namisettida Moytilliya Aginaa giyo aginan, ubba qassi aginay goobanaa uttiyo qammi, hara ay qammaagaappenne aaruwan hayqqidaageeti paxa deˈiyaageetuura gayttiyo gishshawu, hayqqidaageeti yiillotennaadan, qassi mayzzata bonchchanawu loytti qoppiyoogee keehi koshshiyaaba giidi [he baalaa bonchchiyaageeti ammaniyoogaa]” yootees.

    •  CHuseˈok. Ha baalan asay “hayqqidaageetu shemppotussi qumaanne woyniyaa eessaa” yarshshiyoogaa Zi Koriyan Tradishin of Riligin, Sosaytii, end Etiks giyo maxaafay yootees. He yarshshoti “asi hayqqi simmin shemppoy deˈees giidi ammaniyoogaa” qonccissoosona.

     Kaayuwaara gayttida baalata. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Bitiyaabi, maracce xeelliyaabi, murunniyaabinne qaadaa odiyaabi . . . Daggamiyaagee, ayyaanata xeegiyaagee, shareechchiyaageenne haiqqida asaa ayyaanaa xeegiyaagee . . . GODAA matan ixettida asa” yaagees. (Zaarettido Wogaa 18:10-12) Yihoowa Markkati xoolinttiya paydiyoogaa gujjin, kaayuwaara gayttida aybiininne shaalettennaadan Halowin giyo baalaa woy kaallidi deˈiya baalata bonchchokkona:

    •  Sinhala qassi Tamil Ooratta Layttaa. “Ha baalan kaalliyo wogay . . . xoolinttiyaa paydidi loˈˈo qaadi gayttees giyo wodetun issi issibaa oottiyoogaara gayttidaba.”—Inssaykiloppiidiya of Siri Lanka.

    •  Songkran. Iisiyan bonchchettiya ha baalaa sunttay “yiido Saniskkirite qaalaa . . . birshshettay ‘qaattaa’ woy ‘laamiyaa’ giyoogaa; qassi [he baalay] awa ayfee Ariyes giyo xoolinttetu citawu biyoogaa bessiya malaata.”—Fud, Fists, end Feyz—An Inssaykiloppiidiya of Fud Kalcher in Worlid Rilijins.

     Muse Higgiyan goynniyo goynuwaara gayttida, Yesuusi yarshshettin attida baalata. Geeshsha Maxaafay hagaadan gees: “Kiristtoosi higgiyau wolqqaa xaissiis.” (Roome 10:4) Kiristtaaneti beni Israaˈeelatussi imettida Muuse Higgiyan deˈiya maaratun haˈˈikka goˈettoosona. Gidoppe attin, Kiristtaaneti yiis giidi ammaniyo Masiyaabaa qonccissiya, he higgiyaa baalata eti bonchchokkona. Geeshsha Maxaafay, “Hageeti sinttappe yaana yohotu eesho; shin bollai Kiristtoosaagaa” yaagees. (Qolasiyaasa 2:17) Hegaa gaasuwan, qassi amarida baalatun Geeshsha Maxaafaara maayenna wogay walahettido gishshawu, kaallidi deˈiya baalata Yihoowa Markkati bonchchokkona:

    •  Hannuka. Yerusalaamen Ayhuda beeta maqidasee zaaretti anjjettido gallassay ha baalan hassayettees. SHin, Geeshsha Maxaafay Yesuusi ‘ubbaappe aadhdhiyaanne bali baynna, qassi asi oottibeennanne ha merettida saˈaabaakka gidenna dunkkaaniyan [woy, beeta maqidasiyan] Qeese Ubbatu Halaqa gididoogaa’ yootees. (Ibraawe 9:11) Yerusalaamen deˈiya beeta maqidasiyaa sohuwan he ayyaana beeta maqidasee Kiristtaanetussi eqqiis.

    •  Rosh Hashanah. Hagee Ayhudatu layttaa koyro gallassaa baala. Beni wode ha baalan Xoossawu dumma yarshshoy yarshshettees. (Qoodaabaa 29:1-6) Gidoppe attin, Masee, Yesuus Kiristtoosi “yarshshuwaa yarshshiyoogaanne imotaa immiyoogaa” teqqidi, hegeeta Xoossan ekettennaba kessiis.—Daaneela 9:26, 27.

  •   He baalay ammanuwaa walakkanaadan denttettii?

     Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraa: “Ammaniyaageenne ammanennaagee koxxiyoobi aibi de7ii? Xoossaa Beeta Maqidasiyaaranne eeqaara aiba zuppetetti de7ii?”—2 Qoronttoosa 6:15-17.

     Yihoowa Markkati bantta shoorotuura saruwan deˈanawu baaxetiyaabanne ay ammananaakko dooranawu asa ubbawu deˈiya maataa bonchchiyaaba gidikkonne, kaallidi deˈiya ogetun ammanuwaa walakkanaadan denttettiya baalata bonchchokkona.

     Haymaanoote malaataa woy ammanuwan dummatiya asati issippe goynnanaadan minttettiya hanotata bonchchiyo baalata. Xoossay beni ba asaa he biittaa asay hara xoossatussi goynniyo hara biitti kaalettidi efiido wode etawu hagaadan giis: “Etaara woikko eta xoossatuura maachcha wottoppite. . . . Eta xoossatussi goinniyoogee tumuppe intteyyo pire gidana.” (Kessaabaa 23:32, 33) Hegaa gishshawu, Yihoowa Markkati kaallidi deˈiyaageetu mala baalata bonchchokkona.

    •  Loy Kratong. Tay asay ha baalaa wode “bonccuwaappe shaate malatiyaabaa medhdhidi, shaamaa woy muqqaadda an yeggidi, he shaate mala bonccuwaa haattan olees. Hegeeti iita qaadaa ekkidi boosona giidi asay qoppees. He baalan Buddahi oottido geeshshabaa hassayoosona.”—Inssaykiloppiidiya of Budihizim.

    •  Kawotettay Maarotaa Woossiyo Gallassaa. Kawotettaa suntta gidida issi asi haasayidobaa Zi Nashinal giyo Papuwa Niwu Giniˈa gaazeexan xaafidobay qonccissiyoogaadan, ha baalaa bonchchiyaageeti “Kiristtaaneti ammaniyo waannatiya timirtteta maayoosona.” He bitanee he gallassaa bonchchiyoogee “Kiristtaane maarata he biittan” tamaarissanawu maaddiyoogaa yootiis.

    •  Vesak. “Ha baalay Budaha yeletaa, Awu eray qonccidoogaanne A hayquwaa, woykko I Nirvanaa demmidoogaa bonchchiyo, Budisttetu geeshsha gallassatu ubbaappe aadhdhiya geeshsha gallassa.”—Holideys, Festivals, end Selebireshins of zi Worlid Dikshineerii.

      Vesak

     Geeshsha Maxaafaa timirtte gidenna haymaanoote wogatuura gayttida baalata. Yesuusi haymaanootiyaa kaalettiyaageetussi, “Intte intte wogaa polanau Xoossaa qaalaa xaissideta” yaagiis. Eti ‘asa azazuwaa Xoossa higgedan’ tamaarissiyo gishshawu, mela goynniyoogaakka I yootiis. (Maatiyoosa 15:6, 9) Yihoowa Markkati ha zoriyaa bantta wozanan wottidi, haymaanoote baalata darota bonchchokkona.

    •  Xinqqataa (Heezzu Kawotu Gallassaa, Xinqqataa, woy Los Reˈis Magos). He baalaa bonchchiyaageeti xoolinttiya paydiya heezzati Yesuusa beˈanawu biidoogaa woy Yesuusa xinqqatiya hassayoosona. He baalan “iraa, shaafaanne zanggaaraa eeqaa xoossata badhdheesaa wode bonchchiyo issi issi meezeti Kiristtaane woga gididosona.” (Zi Krismas Inssaykiloppiidiya) Hegaara issi mala gidida Ximqqataa baalawu “denddoy wogaara gayttidaba.”—Inssaykiloppiidiya of Sosaytii end Kalcher in zi Anshiyent Worlid.

    •  Geelaˈee Mayraami Saluwaa Kessaa Baalaa. Yesuusa aayyiya ba ashuwaara saluwaa pude kiyaasu giyo ammanoy ha baalan hassayettees. Rilijin end Sosaytii—Inssaykiloppiidiya of Fandamentalizim giyo maxaafay, “Ha ammanoy beni wode woosa keettan erettennaba, qassi Geeshsha Maxaafan he qofay mule baawa” yaagees.

    •  Wotoy Baynna SHahaaraa Atettaa. “[Mayraami] shahaaraa atettan wotoy baawa giidi Geeshsha Maxaafay qonccissi tamaarissenna . . . [Hegee] Woosa Keettay kuuyidoba.”—Niwu Katelik Inssaykiloppiidiya.

    •  Kayyuwa. Niwu Katelik Inssaykiloppiidiya giyo maxaafay yootiyoogaadan, xoomiyoonne seelettiyo ha baalay Geeshsha Maxaafay xaafetti wuroosappe 200ppe dariya layttay aadhdhin, “oyddantta xeetu layttan” eqqiis. He maxaafay he Kayyuwawu koyro gallassaabaa hagaadan gees: “Bidinttaa Oruwan Ammaniyaageetu bolli bidinttaa tiyiyoogee 1091 Benevento Sinodosiyaappe simmin biittan saˈan meeze gidiis.”

    •  Mesqqel (woy, Masqqalaa). Ha Toophphiyaa biittaa baalan “tumu Masqqaalee (Kiristtoosi kaqettido masqqalee) beettido wodiya hassayanawu, guuliya mittaa eettidi A yuushuwan duriyoogaa” Inssaykiloppiidiya of Sosaytii end Kalcher in zi Medival Worlid giyo maxaafay yootees; hookkuwa giddon xaafettiday etabaa. Gidoppe attin, Yihoowa Markkati goynuwan masqqaliya goˈettokkona.

  •   He baalan asay issi asa, issi dirijjite woy issi biitta malaataa bonchchii?

     Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraa: “GODAI hagaadan yaagees; ‘Asan, haiqqiya asaa wolqqan ammanettiyaageenne ba wozanan taappe wora simmiyaagee qanggettidaagaa.’”—Ermmaasa 17:5.

     Yihoowa Markkati bantta mala asata nashshiyaabanne etawu woossiyaaba gidikkokka, Kaallidi deˈiyaageetu mala baalata bonchchokkona:

     Deriya haariya asa woy hara erettida asa bonchchiyo baalata. Geeshsha Maxaafay, “Simmi haiqqiya asan ammanettiyoogaa aggite! Asi ai maaddii?” yaagees. (Isiyaasa 2:22) Hegaa gishshawu, leemisuwawu deriya haariya ura yeleta gallassaa Yihoowa Markkati bonchchokkona.

     Issi biittaa banddiraa bonchchiyo baalata. Yihoowa Markkati Banddiraa Gallassaa bonchchokkona. Aybissi? Geeshsha Maxaafay, “Eeqatuppe intte huuphiyaa naagite” yaagiyo gishshataassa. (1 Yohaannisa 5:21) Ha wodiyan issi issi asay banddiraa eeqadan—goynniyoobadan xeellenna—shin Karlten J. H. Heyis giyo taarikiya xaafee hagaadan giis: “Biittaa siiqiyo ammanuwawu waanna malaataynne hegawu goynniyo erettida miishshay banddiraa.”

     Geeshshata xoqqu xoqqu oottiyo baalata. Xoossawu yayyiya issi bitanee kiitettida PHeexiroosaa sinttan goynnin hanidabay aybee? Geeshsha Maxaafay, “PHeexiroosi, ‘Dendda! Taanikka ta huuphen asa’ yaagidi a denttiis” yaagees. (Oosuwaa 10:25, 26) PHeexiroosi woy kiitettidaageetuppe hara ooninne dumma bonchcho koyibeenna gishshawu, Yihoowa Markkati geeshsha asatu bonchchuwaassa giyo kaallidi deˈiyaageetu mala baalata bonchchokkona:

    •  Geeshshatu Ubbaa Gallassaa. “Geeshshata ubbaa bonchchiyo baalaa . . . Ha baalawu denddoy aybakko erettenna.”—Niwu Katelik Inssaykiloppiidiya.

    •  Nu Guwadelupe Godattee Baalaa. Ha baalan issoti issoti Yesuusa aayyiyo Mayraamo giidi qoppiyo, “Mekisiko maaddiya geeshshiya” bonchchettawusu. A 1531n issi goshshanchchawu maalaaliya hanotan qonccaasu giidi asay qoppees.—Zi Grinwud Inssaykiloppiidiya of Latino Litirecher.

      Nu Guwadelupe Godattee Baalaa

    •  Sunttaa Gallassaa. “Sunttaa gallassay issi naˈi xammaqettiyoode woy ba ammaniyoobaa woosa keettan markkattiyo wode naˈay A sunttan xeesettido geeshshaa bonchchiyo baala” gidiyoogaa Selebreting Layf Kastems Arawund zi Worlid—From Bebi Shawers to Fiyunerals giyo maxaafay yootees. He baalaa “haymaanootiyaara gattiya mino naqaashay” deˈiyoogaa he maxaafay gujjidi yootees.

     Polotikaa woy deretettaa qaattaa baalata. Geeshsha Maxaafay, “Asan ammanettiyoogaappe GODAAKKO baqatiyoogee lo77o” yaagees. (Mazamure 118:8, 9) Yihoowa Markkati Yelagatu Gallasaa woy Maccaasaa Gallassaa baalata bonchchokkona; ayssi giikko, eti alamiya metuwaa asaa gidennan Xoossay qaaranaagaa ammanettiyoogaa bessanawu koyoosona. Aylletettay Attido Gallassaa woy hegaa mala hara baalata eti bonchchennay hegaassa. SHin, zariyan ceeqettiyoogeenne yuuˈiyoogee kaalettido metota Xoossaa Kawotettay xayssana wodiyaa eti laamotan naagoosona.—Roome 2:11; 8:21.

  •   He baalay issi deriya woy issi zariya haratuppe xoqqu xoqqu oottii?

     Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraa: “Xoossai asa som77o xeellenna; shin dere ubban baassi yayyiyaagaanne xillo ooso oottiyaagaa galatiyoogaa taani tumu akeekaas”—Oosuwaa 10:34, 35.

     Daro Yihoowa Markkati bantta biittaa dosikkonne, issi deriya woy zariya kaallidi deˈiya ogetun keehi xoqqu xoqqu oottiya baalata bonchchokkona.

     Olanchchata bonchchiyo baalata. Yesuusi olaa gayriyoogee attoshin, bana kaalliyaageetussi hagaadan giis: “Intte morkketa siiqite; . . . inttena waissiyaageetuyyookka Xoossaa woossite.” (Maatiyoosa 5:44) Hegaa gishshawu, Yihoowa Markkati wotaaddarata bonchchiyo kaallidi deˈiya baalatanne harata bonchchokkona:

    •  Anzzake Gallassaa. “Anzzak giyoogee Awusttiraaliyaanne Niwu Zilande Olanchchatu suntta,” qassi “Anzzake Gallassay guyyeppe olan hayqqidaageeta hassayiyo gallassa gidiis.”—Histtorikal Dikshineeri of Awustiraliya.

    •  Tooraasatu Gallassaa (Hassayiyo Gallassaa, Hassayiyo Woggaa, woy Hassayuwaa Gallassaa). Ha baalatun “issi biittaa tooraasatinne he biittan olan hayqqidaageeti” bonchchettoosona.—Inssaykiloppiidiya Britaanikaa.

     Issi biittaa laˈatettaa woy taarikiya bonchchiyo baalata. Yesuusi bana kaalliyaageetubaa hagaadan giis: “Taani sa7aassa gidennaagaadan, etikka sa7aassa gidokkona.” (Yohaannisa 17:16) Yihoowa Markkati issi biittaa taarikiyaa eriyoogaa dosikkonne, kaallidi deˈiyaageetu mala baalatun shaalettokkona:

    •  Awustiraaliya Gallassaa. Ha baalaa wode “Inggilize wotaaddarati 1788n bantta banddiraa kaqqidi Awusttiraalee banttawu haarettiya ooratta biitta gidiyoogaa awaajjido gallassay” bonchchettiyoogaa Worlidmark Inssayliloppiidiya of Kalchers end Deyli Layf giyo maxaafay yootees.

    •  Gay Fawuks Dey. Hagee “Gay Fawuksinne Kaatolike haymaanootiya kaafiya harati Kawuwa Jemis Koyruwaanne [Inggilize] parlaamaa 1605n xuugganawu malin attido gallassaa bonchchiyo baala.”—E Dikshineeri of Inggilish Foklor.

    •  Laˈatettaa Gallassaa. Hagee, daro biittatun “asay bantta biittay hara biittaappe laˈa kiyidoogaa bonchchiyo gallassa.”—Miriyam-Webisters Anabrijid Dikshineeri.

  •   He baalan asay bana naagennaagaa bessiyaabaa woy pokkobaa hanii?

     Geeshsha Maxaafan deˈiya maaraa: “Aihuda gidenna asai oottanau dosiyoogaa intte oottiiddi, shaaramuxanau qaaqqatiyoogan, amuwan, mattuwan, yettan, ushshan, pokkiya eeqau goinniyoogan, de7ido kase aadhdhida wodee intteyyo gidana.”—1 PHeexiroosa 4:3.

     Yihoowa Markkati he maaraa kaallidi asay mattottidi cabbottiyo baalata bonchchokkona. Laggetuura wodiyaa aattiyoogee Yihoowa Markkata ufayssees, qassi eti mattoyiya ushsha uyanawu koyikko, guuttaa uyoosona. Geeshsha Maxaafay yootiyo ha zoriyaa kaallanawu eti mintti baaxetoosona: “Intte ai miikkonne, woi ai uyikkonne, woi intte ai oottikkonne, ubbabaa Xoossaa bonchchuwaassi oottite.”—1 Qoronttoosa 10:31.

     Yaatiyo gishshawu, Yihoowa Markkati Geeshsha Maxafan digettida shoraa xayida eeshshaa minttettiya baalata bonchchokkona. Ayhudati bonchchiyo Purim giyo baalay hegeetuppe issuwaa. Purime baalay Ayhudati ichchashantta xeetu layttan K.K. laˈa kiyidoogaa daro wodiyawu bonchchidoba gidikkonne, Issenshiyal Judayizim giyo maxaafay, ha wodiyan he baalay “Ayhudatu Mardi Grase woy Karnivale geetettana danddayees” yaagees. He baalaa bonchchiyaageeti “dumma maayuwa (darotoo maari baynnaagaa) maayoosona, banttana naagokkona, daro ushshaa uyoosonanne keehi cabbottoosona.”

 Yihoowa Markkati issi issi baalata bonchchana xayikkonne, bantta soo asaa siiqiyoonaa?

 Ee. Geeshsha Maxaafay asay bantta so asay ay ammanikkonne eta ubbaa siiqanaadan tamaarissees. (1 PHeexiroosa 3:1, 2, 7) Issi Yihoowa Markkay issi issi baalata bonchchiyoogaa aggiyo wode, izaawu dabbotuppe amaridaageeti yiillotana, azzananne, haray atto banttana kaddidobadan qoppana danddayiyoogee tuma. Hegaa gishshawu, daro Yihoowa Markkati bantta dabbota siiqiyoogaa bessoosona, eti kuuyidobawu gaasuwaa hiillan yootoosonanne hara wode bantta dabbota biidi oychchoosona.

 Hara asay issi issi baalata bonchchennaadan Yihoowa Markkati giddiyoonaa?

 CHii giddokkona. Asay ubbay ba huuphessi kuuyana bessiyoogaa eti ammanoosona. (Yaasa 24:15) Asay ay ammanikkonne, Yihoowa Markkati ‘asa ubbaa bonchchoosona.’—1 PHeexiroosa 2:17.

a Ha xuufee Yihoowa Markkati bonchchenna baalata ubbaa, woy qassi Geeshsha Maxaafan deˈiya, hegawu maaddana danddayiya tumaa ubbaa qonccissenna.

b Mitira, Mitirayzim, Kirismas Dey & Yalda, K. E. Eduljee xaafidoogaa, sinttaa 31-33.