Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

TEMA STIʼ PORTADA

Ximodo iquiiñeluʼ tiempu stiluʼ jneza

Ximodo iquiiñeluʼ tiempu stiluʼ jneza

«¡Pa ñapaʼ jma tiempu!». ¿Ñee huanabadiidxaluʼ nga la? Biaʼca tiempu nápanu, cásica ricu zaqueca binni pobre. Ne qué zanda gúninu gastiʼ para gucueezanu tiempu ca purtiʼ nagueenda ridiʼdiʼ ni. Nga runi, risaca iquiiñenu tiempu stinu jneza. Peru ¿ximodo yaʼ? Guidúʼyanu tapa cosa ni huayacané binni.

Ni zanda gúniluʼ 1: Guca organizadu

Gudixhe chaahuiʼ xii nga ni jma risaca. Biblia ná naquiiñeʼ ganna chaahuinu xii nga ni jma risaca para laanu (Filipenses 1:10). Biʼniʼ ti lista ra gucaaluʼ guiráʼ ca cosa ni chigúniluʼ, bicaa gunna nga ca ni jma risaca, gunna nga ca ni jma naquiiñeʼ gaca ne bicaa gunna nga cani jma risaca ne ni jma naquiiñeʼ gúniluʼ. Guzéʼtenu chupa ejemplu, zándaca risaca siluʼ ni goloʼ peru cadi nga nga ni jma caquiiñeʼ gúniluʼ ne zándaca caquiiñeʼ gúʼyaluʼ programa de televisión stiluʼ peru cadi laani nga ni jma risaca. *

Biiyaʼ xiruʼ zanda gúniluʼ. Eclesiastés 10:10 ná: «Pa natuumbuʼ nuu jacha ne guirutiʼ tu gutuxhu ni la? naquiiñeʼ gaca stale stipa. Peru jneza riree guiráʼ cosa ora riquiiñeʼ binni sabiduría». Cásica naquiiñeʼ gutuxhu tuuxa ti jacha ante iquiiñeʼ ni, zacaca naquiiñeʼ quixhe chaahuinu ni chigúninu dede ante para iquiiñenu tiempu stinu jneza. Zanda gusaana de gúniluʼ caadxi cosa ni huaxiéʼ risaca, ni ribee tiempu stiluʼ ne ni rusidxaga lii. Ne pa nagueenda bilúxeluʼ ti dxiiñaʼ, ¿xiñee qué gúniluʼ stobi ni zeeda lu lista ca yaʼ? Pa gúʼyaluʼ zanda gúniluʼ xcaadxi cosa, zazaacaluʼ casi ni bizaaca hombre nuu xpiaaniʼ ni bituxhu jacha stiʼ ante guni dxiiñaʼ: zúniluʼ stale cosa ti dxi.

Biiyaʼ xi zanda ne xi qué zanda gúniluʼ. Biʼniʼ stipa cadi gúniluʼ cosa ni huaxiéʼ risaca ne ni ribee tiempu stiluʼ. Cadi gúniluʼ stale compromisu ni zándaca gucaa lii gápaluʼ estrés ne maʼ cadi chuʼluʼ nayecheʼ.

Ni zanda gúniluʼ 2: Cadi gúniluʼ cosa ni ribee tiempu stiluʼ

Cadi gusaanaluʼ ca cosa ca para despué ne cadi guiníʼ íqueluʼ pa zúniluʼ o pa qué zúniluʼ ni. Eclesiastés 11:4 ná: «Binni ni cayuuyadxí bi la? qué zudxiibaʼ ne ni cayuuyadxí za la? qué zandisaʼ cosecha». Pa cueza ti campesinu tiempu galán para gudxiibaʼ, zunítibe tiempu, qué zudxíbabe ne qué zutópabe. Ngaca nga laanu, pa chuʼ xhaatanu xizaa maʼ qué zacaanu ti decisión nagueenda. O zándaca guiníʼ íquenu caquiiñeʼ gánnanu jma de xiixa cosa para guicaanu ti decisión. Nuu biaje caquiiñeʼ guiníʼ ique chaahuinu xiixa ante guicaanu ti decisión. Ne nga peʼ nga ni ná Proverbios 14:15, ti binni nuu xpiaaniʼ la? riníʼ ique ante guni xiixa. Peru ni dxandíʼ nga nuu biaje raca nagana para laanu guicaanu xiixa decisión (Eclesiastés 11:6).

Cadi cuézaluʼ guiree guiráʼ ca cosa ca jneza. Santiago 3:17 ná: «Guendabiaaniʼ ni zeeda de guibáʼ racaneni binni [...] chuʼ razón». Galán nga guni binni stipa guiree ca cosa ca jneza. Peru pa qué guiree ni modo peʼ rabi la? zanda guiree gana ne chuʼ triste. Guzéʼtenu ti ejemplu, pa tuuxa caziidiʼ ti idioma caquiiñeʼ gudii cuenta ziuu ora zuchee ne naquiiñeʼ guni stipa guiziidiʼ idioma ca. Peru pa nuu tuuxa racalaʼdxiʼ guiree ca cosa ni guiníʼ jneza la? zadxibi guiníʼ xiixa ni cadi biaʼsi ne pur nga gusaana de guiziidiʼ idioma ca. Caquiiñeʼ gánnanu zándaca ziuu ora zucheʼnu. Ne nga peʼ nga ni ná Proverbios 11:2, raca ná: «Ti binni nuu xpiaaniʼ la? nanna nuu cosa ni qué zanda guni». Nga runi, ora nuu xpiaaniʼ tuuxa la? qué ridxiichi ora ruchee, sínuque riziidiʼ de laacani.

Qué riguíxenu ca cosa ni rizinu né bueltu, sínuque riguíxenu ca ni né tiempu stinu (El arte de vivir. Sé feliz, nadie te está mirando)

Ni zanda gúniluʼ 3: Guníʼ ique pabiáʼ zanda gúniluʼ xiixa

Biiyaʼ pabiáʼ tiempu zanda gúniluʼ dxiiñaʼ ne pabiáʼ chigaca divertirluʼ. «Jma jneza guiziilaʼdxiʼ binni ti ratu que guni xhaataʼ dxiiñaʼ» (Eclesiastés 4:6). Tuuxa ni runi stale dxiiñaʼ qué gapa tiempu nin stipa para guiechené guiráʼ dxiiñaʼ ni runi. Ti binni nachaabaʼ la? qué riquiiñeʼ tiempu stiʼ jneza ne jma ricá ique guiziilaʼdxiʼ. Biblia ná risaca guni binni dxiiñaʼ, peru laaca risaca guiziilaʼdxiʼ ne nácani ti ndaayaʼ stiʼ Dios (Eclesiastés 5:19).

Gusi galán. Ti salmista guníʼ: «Nuudxi ladxiduáʼ ora gataʼ ne ora gaseʼ» (Salmo 4:8). Guiráʼ binni naquiiñeʼ gasi xhono hora para gapa stipa ne chuʼ nazaaca. Ora rasi ti binni galán la? jma raca concentrar ne qué rusiaandaʼ ca cosa ca, nga racané laa guiziidiʼ jma nagueenda. Peru ora qué rasi chaahuiʼ tuuxa la? jma ruchee, jma raca accidente ne nisi cadxiichi stubi.

Gupa meta ni zanda ugaandaluʼ. «Jma galán guiechenenu ni ridúʼyanu que chuunu cheríʼ chericaʼ sanándanu ni riuuláʼdxinu» (Eclesiastés 6:9). ¿Xi cusiene textu riʼ pue? Ti binni nuu xpiaaniʼ qué ruyubi guni ni riuulaʼdxiʼ, jmaruʼ si pa nánnabe qué zanda ugaandabe ni. Cadi casi zebe zúnibe ni gábicabe laabe, qué zacaabe ti créditu sin guiníʼ íquenebe ni, sínuque riéchenebe ca cosa ni zanda gápabe.

Ni zanda gúniluʼ 4: Biʼniʼ stipa gúniluʼ ni jneza

Biiyaʼ xi cayúniluʼ. Pa gúniluʼ ni jneza zánnaluʼ xii nga ni jma risaca caquiiñeʼ gúniluʼ. Pa ñeeda gaca xquendanabáninu casi ti flecha, ca cosa ni rúninu jneza ñeeda gácacani arcu stini. Ne laaca racané ca ni laanu gánnanu xii nga ni jma risaca lu xquendanabáninu ne iquiiñenu tiempu stinu jneza. Peru ¿xi zanda gacané laanu gúninu ni jneza yaʼ? Stale binni ruundaʼ Biblia purtiʼ riniʼcaʼ nácani ti libru ni racané binni gapa stale sabiduría (Proverbios 2:6, 7).

Biʼniʼ stipa gannaxhiiluʼ. Colosenses 3:14 ná racané guendarannaxhii «binni chuʼ unidu». Ora cadi nadxiisaa ti familia qué ribánicaʼ nayecheʼ ne qué runi sentircaʼ seguru. Ca binni ni ruyubi gapa stale bueltu o ti dxiiñaʼ nabé risaca qué ribánicaʼ nayecheʼ. Ne lu Biblia peʼ riete guendarannaxhii nga ni jma zanda gacané tuuxa guni ni jneza (1 Corintios 13:1-3; 1 Juan 4:8).

Gulee tiempu para gánnaluʼ jma de Dios. Ti hombre lá Geoff ni maʼ bichaganáʼ, napa chupa xiiñiʼ, napa xhamigu ne rúnibe dxiiñaʼ ra racanebe binni ora gapa ti accidente. Ne pur dxiiñaʼ riʼ guiráʼ dxi ruuyabe ximodo runi sufrir ne rati binni. Nga runi rinabadiidxabe: «¿Ñee sicaríʼ nga jma galán guibani binni la?». Ti dxi biindabe ti publicación stiʼ ca testigu stiʼ Jehová ne bidxélabe respuesta ni cuyúbibe.

Gudxi Geoff xheelaʼ ne ca xiiñiʼ ni biindaʼ lu publicación que, ne laaca gucaláʼdxicaʼ gánnacaʼ jma. Bizulú biʼniʼ estudiar guidubi familia que Biblia, guizáʼ gucaneni laacaʼ ne biziidicaʼ iquiiñecaʼ tiempu sticaʼ jneza. Laaca gucaneni laacabe gápacabe ti esperanza de guibánicabe para siempre ndaaniʼ ti Guidxilayú ra maʼ cadi guni sufrir binni (Apocalipsis 21:3, 4).

Ni bizaaca Geoff riʼ rusietenalaʼdxiʼ ni laanu ca diidxaʼ guníʼ Jesucristu: «Dichoso ca ni nanna caquiiñeʼ Dios» (Mateo 5:3). ¿Ñee nuuluʼ dispuestu cueeluʼ tiempu para gánnaluʼ jma de Dios la? Gástiruʼ sti cosa ni zacané lii gápaluʼ sabiduría ti chuʼluʼ nayecheʼ lu ca ni gúniluʼ guiráʼ dxi.

^ párrafo 5 Biindaʼ artículo ni láʼ «Veinte consejos para que el tiempo le rinda», ni biree lu revista ¡Despertad! abril de 2010.