1-3. (a) Ginipai naadu tipa ga Mbori aboro ti gu regbo Zekaraya atona gumbapai nisangbanebi? (b) Tipagine Yekova aya fu gako aboro ti ni i ‘karagatiyo fuoko’?

KAĨKAĨ waraga nagu ariyo, dee i nakisi ri ku rogo akoro, na adee ue nagu wege yo na apupo yo wa ga gonyo, gure nga gu iiriwo yuguyuguapai du rogo gu kitabu nga ga Zekaraya. (Zek. 5:​1, 7-9) Tipagine Yekova afu gu iiriwo yuguyuguapai re ti ni fu gu gako nebi re? Gini ngbatungapai aYisaraere adu rogoho ti gu regbo re? Wai du du gu yuguyuguapai Zekaraya akehe re na maapai kurirani areme?

² Gu garã nangia 537 Mbata fu Batikayo Kristo angia gu garã nga ga ngbarago fu ga Yekova kparakpara aboro. Tingbafuo agarã 70 nga ga zio ku Babera yo, i akusiyo niyangaraha. I adu zaaza na bakere ngbarago ka karagatiyo ku Yerusarema yo tipa ka bungia yekaru na ka karaga ndikidi irisombori berewe kubaha. I amoi mburu gu yekaru re rogo gu garã nangia 536 Mbata fu Batikayo Kristo. Ti gu regbo re, “aboro ata ngbayo ni bakere wawa, i ki nigi woro ho tuturũ.” (Eza. 3:​10-​13) Ono tie, si aaimanga te sogote ki guari ni kerehe kuti gu sunge dua bambu re. Aboro adu na bakere gberãrago mbiko gu  badungu akpakarapai i aagbiatiyo na ni, si ki sa gupai nga i mbu dua yekaru na ki tona kaa ngera kina fuo akpuyo na kini sopo gayo abino. Tingbafuo agarã bawe na sita kusa, sunge dua ga Yekova yekaru aru kindi zanga manga. Si aaida gupai nga i tingidi ga Mbori aboro na gupai nga si naida i karagatiyo fuo Yekova na ki mbu peresapa gayo apai mbatayo. Yekova aaida i karagatiyo fuoko, ka tona ka irisoko zanga gunde na kpotoyo yo dũ wa gu i aamangaha mbata.

³ Tipa Mbori undo gako aboro i tingidi gu ndupai ko akusiyo ti ni Babera yo, ko akedi gako nebi nangia Zekaraya rogo gu garã nangia 520 Mbata fu Batikayo Kristo. Gu rimo nisaha nga Zekaraya du rogoyo nga “Yekova Ima Tingidaha,” aima rengba ka sayo i tingidi nyanyakipa rengo. Wa vura duhe nga bangiriyo aima go ti gupai Yekova amangihe ka batasa yo, Mbori aatingidapa gako aboro tigako kindi. (Oni gedi Zekaraya 1:​3, 4.) Ko akido yo na nyemuse nga ko nika undoyo aundo i sigira ndikidi irisombori berewe kubaha, ono ko ki fu nyanyaki zahe fuyo a nga ko anginga mbaro na agu aboro nairiso ko kina auru ngbayo te. Ani bingo wai awere Yekova amangisunge na gu sita na saba yuguyugupai nga ga Zekaraya tipa ka sayo i tona ka mangapai. Berewe a, ginipai rengbe ani ka wirikaha areme ti gupai re?

4. Ginipai Zekaraya abihe rogo gako sita yuguyugupai, na padu gu waraga re na kekeapai rogo apaparaha dunduko ue nayugo gine? (Oni bi gu sura duti tonatonaha 1.)

⁴ Kapita 5 nga ga Zekaraya tona na gu yuguyugupai du kia. (Oni gedi Zekaraya 5:​1, 2.) Zekaraya bi waraga si nigu ngbawege bagiza ho naima mbeda kuti ametere 9 na bakio patihe wa ametere biama na beberehe! Si ni zakizakihe, kini sungudi kina gupai nga i gedihe. Si na apangbanga rogoho nga ga sapangbanga, nga gu naima hi apaparaha ue dunduko. (Zek. 5:⁠3) Dedede, kina papara kaĩkaĩ waraga sa i anaake pai ti ni, si tie ziazia nga gi kaĩkaĩ waraga re na kere nyanyaki pangbanga rogoho.

5, 6. Wai du Yekova abi ngbatunga adĩ dunduko?

⁵ Oni gedi Zekaraya 5:​3, 4. Wa vura duhe nga ngbatunga aboro dunduko nika karagapai fu Yekova tipa gayo mangaapai, agu aboro narukuba rimoko, gayo ima susa. Agu aboro nakpinyemu Mbori ima ino gupai nga ngbatunga adĩ dunduko ‘nagbarasa rimo gayo Mbori.’ (Snz. 30:​8, 9) Kura aboro rengbe ka berã gupai nga gberẽnga ha ka dĩ he te ka si du nga wene ndupai kina beyo. Ono ka gu ndupai re avura kaa ngera ni kina wenehe vurũ, gu boro nga iradĩ naperesapa gu nyemuhe nga ga gbangbati mbatayo fu Mbori, kini bi aũborose na nyanyakipaha kisusi. Ni abingo ga Yekova andiko ni he te, ni abingo Yekova na nyanyakipa ko gbiati Rimoko a te.

⁶ Ya mo oni bi gupai rogo Zekaraya 5:​3, 4 nga “gu motiwa . . . [re nika rimo] ku dimo ku iradĩ yo . . . ki nye dimo kpuni yo daho si ka nyasa ha ni dunduko”? Ngbadimo ho watadu rifungura rengbe ka ka na ga Yekova sapangbanga ka si rimingo ya te. Si rengbe ka rimo ku rogo gbugbu aba dunduko na ki kusi gu gbegberẽpai du dagba ga Yekova aboro kuyangura. Ka boro vura ka gbu na sunge dĩ ti agbia ngbii, abairasunge, abaakumba, watadu ti avunguni, ni arengbanga ka gbu na ni ti Mbori nga guko kidohe nga ko nika kusa agu asunge dĩ naabaha dunduko namanga kuyangura te. (Eb. 4:​13) Nairiwo wai ngbaha kaa kodatirani na agu aboro naida kadu ni airarengo “rogo apai dunduko”!​—⁠Eb. 13:⁠18.

7. Ginipai gu yuguyugupai nga ga gu kaĩkaĩ waraga nagu ariyo ayugoho furani?

⁷ Ngbatunga adĩ dunduko du ni gbegberẽhe bangiri Yekova. Ani nabihe ni pa momu ka raka ringbisihe kuti ga Yekova arugute, kini kakuti gu mangaapai nga gu ayengo na pazee kuti rimoko ya. Rogo gi gene re, ani rengbe ka bata be ga Yekova sapangbanga nga gu du kurii agu aboro nata ino aino kini kuo gako andiko.

8-10. (a) Gine nga mozunga? (b) Gini mozunga Bakindo Sedekiya aakanga kutini ya?

⁸ Gu pangbanga du ni kekehe ti gu waraga nagu ariyo nafu zahe fu agu aboro ‘nazunga he ni ziree ti rimo Mbori.’ (Zek. 5:⁠4) Mozunga nga gu zungahe boro agumbaha ka yugo gupai nga rengo du ni apehe watadu si nga gu kidohe boro amangaha nga ni nika manga kurapai watadu ni amanganga ha te.

⁹ Nyanyakipai du nga ka zungahe ti rimo Yekova. Gure nga kina boro gupai gu yangara bakindo nga guko nazogorago Yerusarema yo amangihe. Sedekiya akidohe ni rimo Yekova nga ko nika ra ni goko fu bakindo Babera. Ono tie, Sedekiya aakanga kuti gako zungahe te. Ni sangbanaha, Yekova asaringbanga ko na agu afugo nga: “Wa du mi ni ungare . . . rogo gu rago yo bakindo naraka ni, nga gu ko nasa [Sedekiya] ni bakindo, yo [Sedekiya] ka kpi ni, nga gu ko ko apayasi pa gako zungahe, du gako mokido na ko basa ni pa ha, nga kina Babera yo.”​—⁠Yeze. 17:⁠16.

¹⁰ Yekova aaida gupai be Bakindo Sedekiya nga ko kakuti gu gako zungahe ko amangihe ti rimo Mbori. (2 Peka 36:13) Kuba gure, Sedekiya asatiko fuo Ezipeta tipa gupai nga ka asada ka kura kusayo tii gu gonga nangia ga Babera.​—⁠Yeze. 17:​11-​15, 17, 18.

11, 12. (a) Gini mozunga nyakipaha kisusi? (b) ngba gini agene du si aida gu mozunga nga ga kparatise du na maapai kurii gaani raka na aˈuru dũ?

¹¹ Yekova nagia agu akidohe agia a ani amangaha. Ko nabi mozunga ni nyanyakipai, na si naida ani kakuti gaani amozunga tipa gupai nga ko idi na ani. (Tam. 76:11) Dagba agu akidohe yo dunduko ani amangaha, gu nyakipaha anyaka kisusi nga gu ani amangaha ho ani akpara tirani ni fu Yekova. Kparatise fu Yekova nga ka zungahe kaa irisoko airiso kindi ka kina ginipai avura kaa manga vurũ.

¹² Wai du rengbe ani ka kakuti gaani mozunga nga ga kparatise fu Mbori? Gu gene ani amangapai ngbaha kuti agu aˈasada ani agbiatirani na ni singia bakere asada watadu umbaha, si naida si yugu gupai nga ani nabi gu gaani zungahe ani amangihe kaa tambua Yekova “na  uru” dũ na nyanyakipaha. (Tam. 61:⁠8) Ni kpiapai, ho boro sukuru yo watadu basunge yo aˈasada ni ka ba nyemuni tirani, ya mo ani nabihe ni momu ka yugo gupai nga ga Yekova pai ‘ngba bangirani kisusi’ ni ka ani gu gani pai re? (Snz. 23:26) Ka ani aaraka rogo gu kporo du na aboro rogoho na gayo apambori ni bakiakia, ya mo ani naasana Yekova tipa gako undo wa ka ani kakuti agu asino nga ga aKristano zavura ho agu aboro du pati rani amanganga gu ngbatunga ome re ni ya? Ya mo ani naakpara fu gu Barani nga boro nyemuse du ngbangbaturũ yo na aˈuru dũ, kini tambuako tipa wa ko naye na ani kutii gako zogarago na wa ko akpinyemu rani? Ya mo ani naadia regbo kaa geda Ziazia Kekeapai na aˈuru dũ? Ka pepai ngba kura gene, ya mo ani aakidongo he nga ani nikaa manga gu ngbatunga apai re amanga te? Ka kakuti gaani zungahe nga ga kparatise nayugo gupai nga kadu na giasangba. Ho ani agiasangba Yekova ni na kini mangipai na omerani dunduko fuko, ani nayugo gupai fuko nga ani ima kpinyemuko na ani ima kpara tirani fuko. Gaani irisombori nga gaani gene raka angianga kungbo dogodapai kuti ndiko ya. Ho ani adigiso gaani akidohe ni, si tipa kina gaani wenepai; padu ani ni rururani naye na wene raka furani kumbatayo.​—⁠Pa Rug. 10:​12, 13.

13. Ginipai rengbe ani ka wirikaha ti ga Zekaraya sita yuguyugupai?

¹³ Gu sita yuguyugupai nga ga Zekaraya ima undo rani ani ini gupai nga agu aboro nakpinyemu Yekova, si aidanga i rimisi tiyo ku rogo ai ngbatunga adĩ yo te watadu ka manga ziree mozunga a te. Ani ima bi gupai a nga wa vura duhe nga aYisaraere aamanga ingahe, Yekova aambunga yo te. Ko aima rugatiko na gu fudifudiapai i aagbia tiyo na ni wa avurayo ake yo ake kirikiri. Ko moi wene kpiapai furani nga ga kakuti gako akidohe, na ko nika undo rani aundo ani kakuti gaani akidohe a. Gene sa ko aundo rani ngbaha nga ka fu gu maabangirise furani nga barambeda ko nika nyasariipa gbegberẽ apai dũ rogo zegino dunduko. Ga Zekaraya kura yuguyugupai nakido pa gu wene maabangirise re.

14, 15. (a) Ginipai Zekaraya abihe rogo gako saba yuguyugupai? (Oni bi gu sura duti tonatonaha 2.) (b) Ginipai gu dee du rogo gu akoro nga ũringbisahe arukubaha, na tipagine i nakisi ri ti ni koyo?

¹⁴ Tingbafuo Zekaraya bi gu kaĩkaĩ waraga nagu ariyo, maraika ya fuko “mo túka nga bangiro.” Ginipai ko nika bihe rogo gu gako saba yuguyugupai re? Ko bi akoro nga gu i ayambaha nga “ũringbisahe” si ni kuru. (Oni gedi Zekaraya 5:​5-8.) Gu akoro re na “pipi ngba ha du ni kpano.” Fuo i ukuo pipi ngbaha, Zekaraya bi ‘dee sungu vuruhe yo.’ Gu maraika re pe gupai nga gu dee du vuru gu akoro re yo nga “Gbegberẽpai.” Oni berẽnga pa gu gunde du Zekaraya na ni wa ko nabi ri ri niasadi ka kura kusayo vuruhe yo! Gu maraika re mangipai ni kina boro ipo, ki turã ri berewe ku vuru gu akoro re yo na ki kisi ngbaha na pipi he du ni rorõihe na ki dikoho. Ginipai gipai re ayugoho?

¹⁵ Gi papara yuguyugupai re nayugo gupai nga Yekova anginga mbaro kandara tooni na gbegberẽpai dagba gako aboro yo te. Ko namangapai ka kisoho na ki dihe kusayo ni ipo. (1 Kor. 5:​13) Maraika nakido rani na gipai re ni kiso ko ngba gu akoro re berewe na pipihe.

16. (a) Gini kurapai Zekaraya abihe i nimangi gu akoro ũringbisahe re na ni? (Oni bi gu sura duti tonatonaha 3.) (b) Agu adee du na pupo yo ti ni re, wari i andu na gu akoro ũringbisahe re kuhoni?

¹⁶ Fuani, adee kuru ue nga aguyo du na nyanyaki apupo yo wakina gu nga ga gonyo. (Oni gedi Zekaraya 5:​9-​11.) Nairiwo wai du agu adee re kia ti gu dee du rogo akoro! Agi adee re mangisunge na agu apupo yo du ni nyanyakihe re ki zoro ni ipo ki tumba gu akoro du na “Gbegberẽpai” rogoho re. Wari du i andu na ri kuhoni? I nandu na Gbegberẽpai ka bari ku “ringara Sinara yo,” watadu Babera yo. Ono tipagine i andu ti ni na gu akoro re ku Babera yo?

17, 18. (a) Tipagine du Sinara ti ni nga “ndikidi ba” tipa “Gbegberẽpai” du rogoho? (b) Ginipai si aida ani diberã tipaha nibipa gbegberẽ apai?

 ¹⁷ Tipa agu aYisaraere naadu ti rago Zekaraya, Sinara angia gu ba naada ada tipa gupai nga i kengedi gbegberẽpai ku rogoho. Zekaraya na agu akurako nangia aYudo aima rengba ka ida kuti gupai nga Babera angia gu ba nga ga gbegberẽ apai ti rago yo. Mbiko gupai nga i asono rogo gu gbata naima hi be bibiriko apai na irisokpiahe re, si anaaida i naaso vura aso kindi tipa ka ru nyanyaki fu gu toro nga ga gu zegino nangia ga apagano re. Nairiwo gu zereda i arengbe ka gbiaha ti gu yuguyugupai re, nga gu kidohe nga Yekova nikaa banda ndikidi irisombori abanda kindi ni gigirihe!

¹⁸ Ono wa si avura duwo, gu yuguyugupai re aatingida aYudo a na pa gu tindiro naadu kuriyo ka banda gayo irisombori ni gigirihe. Yekova arengbanga ka mbu gbegberẽpai si ye ku dagba gako aboro na si nye dagbayo te. Tingbafuo i ye na ani ku rogo ga Yekova gigiri riigbu ka banda rani na ka ngerafuo rani, gu tindiro du ku rirani nga ka bandaha ni gigirihe. Ya mo gipai re afõnga ngbaduraniyo ani banda gaani “bambu” watadu riigbu ni gigirihe te? Ba ho rogo gu gaani paradizo nga ga toro tipa gbegberẽ apai te.

19. Ginipai ani awirikaha areme ti ga Zekaraya iiriwo yuguyuguapai?

¹⁹ Ga Zekaraya sita na saba yuguyugupai nga nyanyaki zahe fu agu aboro kakuti gu mangaapai nga ga biriki, si natingida yo na gupai nga Yekova anginga mbaro na gbegberẽ mangaapai te. Tipa agurani tigaani nga airisiko, si naida ani du na ndikidi sogote koyo du gbegberẽpai ni. Gi yuguyuguapai re a nga wene kidohe be gu Barani du ngbangbaturũ yo. Ka ani mangisunge nyanyaki kadu ni gu ngbatunga aboro Mbori aida na yo na ko abanda yo, ani gbianga tirani na agu amotiwa nafu-kpio re te. Kuba gure, Yekova nika fu maku furani. Gu bakere ome ani amangaha tipa ka nye ni gigiri rani rogo gi zegino naima hi be gbegberẽ apai re, ani nika gbia mosoro agbia tipaha. Ani rengbe kadu na gu kido nga Yekova ima rengba ka undo rani ani du na diabese! Ono wai du rengbe ani kadu na gu kido nga ndikidi irisombori nika duadu na diabese rogo gi zegino naima hi be azanga sinombori re? Gini kido du ani na ni nga Yekova nika banda gako riigbu abanda wa bakere gberãngbi ambeda? Ani nika sakapai tipa agi asanahe re rogo gu kekeapai ngbefuo gere.