L-Aħbar Tajba Skont Mattew 5:1-48

  • IL-PRIETKA TAʼ FUQ IL-MUNTANJA (1-48)

    • Ġesù jibda jgħallem fuq il-muntanja (1, 2)

    • Disaʼ modi kif xi ħadd ikun ferħan (3-12)

    • Melħ u dawl (13-16)

    • Ġesù ġie biex iwettaq il-Liġi (17-20)

    • Pariri dwar ir-rabja (21-26), l-adulterju (27-30), id-divorzju (31, 32), il-ħalf (33-37), it-tpattija (38-42), u l-imħabba għall-għedewwa (43-48)

5  Meta ra l-folol, hu telaʼ fuq il-muntanja, poġġa hemm, u d-dixxipli tiegħu marru ħdejh.  Imbagħad beda jgħallimhom:  “Ferħanin huma dawk li jafu li għandhom bżonn lil Alla,* għax is-Saltna t’Alla* se tkun tagħhom.  “Ferħanin huma dawk imdejqin, għax se jiġu inkuraġġiti.  “Ferħanin huma l-umli,* għax se jirtu l-art.  “Ferħanin huma dawk li jixtiequ ħafna* li ssir ġustizzja, għax se jaqtgħu xewqithom.  “Ferħanin huma dawk li juru ħniena, għax se jintwerew ħniena.  “Ferħanin huma dawk li m’għandhomx ħażen f’qalbhom, għax se jaraw lil Alla.  “Ferħanin huma dawk li jġibu l-paċi, għax se jkunu t-tfal t’Alla. 10  “Ferħanin huma dawk li qed jiġu ppersegwitati minħabba li qed jagħmlu t-tajjeb, għax is-Saltna t’Alla se tkun tagħhom. 11  “Ferħanin intom meta n-nies jgħajrukom, jippersegwitawkom, u jgħidu kull tip taʼ gideb mill-agħar dwarkom minħabba fija. 12  Ifirħu ħafna, għax Alla se jberikkom bil-kbir.* Fil-fatt b’dan il-mod ġew ippersegwitati l-profeti li ġew qabilkom. 13  “Intom il-melħ tal-art, imma jekk il-melħ jitlef it-togħma tiegħu, jistaʼ xi ħadd jerġaʼ jagħmlu jintiegħem bħall-melħ? Ma jibqaʼ tajjeb għal xejn ħlief biex jintrema barra u jgħaddu minn fuqu n-nies. 14  “Intom id-dawl tad-dinja, bħal belt fuq muntanja li tidher żgur. 15  Meta n-nies jixegħlu lampa ma jqegħduhiex taħt qoffa, imma fuq gandlier ħalli tagħti d-dawl lil kull min ikun hemm fid-dar. 16  Bl-istess mod, ħallu d-dawl tagħkom jidher quddiem kulħadd, ħalli huma jaraw ix-xogħol tajjeb li qed tagħmlu u jfaħħru lil Missierkom tas-sema. 17  “Taħsbux li ġejt biex ngħid li l-Liġi taʼ Mosè jew il-kitbiet tal-profeti m’għandhomx valur, imma ġejt biex iseħħ it-tagħlim tagħhom. 18  Naċċertakom li anki jekk is-sema u l-art jispiċċaw, lanqas parti żgħira minn ittra tal-Liġi mhu se tispiċċa sakemm iseħħ dak kollu li hemm miktub fiha. 19  Għalhekk, kull min ma jobdix wieħed minn dawn il-kmandamenti li għan-nies ma jitqisux importanti u jgħallem lil oħrajn jagħmlu l-istess, ma jkunx jixraqlu li jidħol* fis-Saltna t’Alla. Iżda kull min jobdihom u jgħallimhom, se jkun jixraqlu li jidħol* fis-Saltna t’Alla. 20  Għax jekk ma tagħtux prova li intom iktar ġusti* mill-iskribi u l-Fariżej, żgur li ma tkunux parti mis-Saltna t’Alla. 21  “Intom tafu xi ntqal lil dawk li għexu żmien twil ilu: ‘M’għandkomx toqtlu, imma kull min joqtol għandu jitlaʼ l-qorti.’ 22  Madankollu, jien ngħidilkom li kull min jibqaʼ rrabjat għal ħuh* se jiġi ġġudikat il-qorti; u kull min jgħajjar lil ħuh ikollu jmur il-Qorti Suprema; u kull min jgħidlu, ‘Ja iblah li ma tiswa għal xejn!’ se jispiċċa fin-nar taʼ Geħenna.* 23  “Għalhekk, jekk tkun qed tieħu l-offerta tiegħek lejn l-artal u tiftakar li ħuk għandu xi ħaġa kontrik, 24  ħalli l-offerta tiegħek quddiem l-artal, u mur iltaqaʼ miegħu. L-ewwel agħmel paċi maʼ ħuk, u mbagħad erġaʼ lura biex tagħti l-offerta. 25  “Irranġa malajr maʼ min jiftaħ kawża kontrik, waqt li tkunu għadkom sejrin il-qorti, biex b’hekk ma jagħtikx f’idejn l-imħallef, u l-imħallef ma jagħtikx f’idejn dak li jitfgħek il-ħabs. 26  Nassigurak li mhux se toħroġ minn hemm sakemm tkun ħallast id-dejn kollu.* 27  “Intom tafu li ntqal: ‘Tagħmilx adulterju.’ 28  Imma jien ngħidilkom li kull min jibqaʼ jħares lejn mara u jkun jixtieq ikollu relazzjoni sesswali magħha, ikun diġà għamel adulterju magħha f’qalbu. 29  Għalhekk, jekk għajnek* tkun qed tfixklek, aqlagħha u itfagħha ’l bogħod minnek, għax ikun aħjar li titlef għajn waħda milli tispiċċa kollok kemm int f’Geħenna.* 30  Ukoll, jekk idek* qed tfixklek, aħjar taqtagħha u titfagħha ’l bogħod minnek, għax ikun aħjar li titlef id waħda milli tispiċċa kollok kemm int f’Geħenna.* 31  “Iktar minn hekk intqal: ‘Kull min jiddivorzja lill-mara, għandu jagħtiha ċertifikat tad-divorzju.’ 32  Madankollu, jien ngħidilkom li kull min jiddivorzja lil martu, ħlief minħabba l-immoralità sesswali,* iqegħedha fil-periklu li tagħmel adulterju, u kull min jiżżewwiġha jkun għamel adulterju wkoll. 33  “Ukoll, tafu li ntqal lil dawk li għexu żmien twil ilu: ‘Tmurx lura minn dak li ħlift, imma agħmel bħalma wegħedt lil Ġeħova.’* 34  Imma jien ngħidilkom: Taħilfu b’xejn, la bis-sema, għax din hi t-tron t’Alla; 35  la bl-art, għax din hi l-banketta għal saqajh; u lanqas b’Ġerusalemm, għax din hi l-belt tar-Re l-Kbir.* 36  Taħlifx b’ħajtek,* ladarba lanqas biss tistaʼ tbiddel il-kulur taʼ xagħra waħda minn rasek. 37  Ħalli ‘l-Iva’ tfisser iva, u ‘l-Le,’ le, għax min ma jagħmilx hekk ikun ġej mill-Ħażin. 38  “Tafu li ntqal: ‘Għajn b’għajn u sinna b’sinna.’ 39  Imma jien ngħidilkom: Jekk xi ħadd mill-agħar jiġġieled kontrik, tiġġilidlux, anzi jekk xi ħadd jagħtik daqqa taʼ ħarta, dawwar wiċċek u ħallih jagħtik daqqa n-naħa l-oħra. 40  U jekk xi ħadd ikun irid itellgħek il-qorti biex jiħodlok il-libsa, agħtih ukoll il-ħwejjeġ kollha li għandek fuqek. 41  Jekk xi ħadd fl-awtorità jġiegħlek iġġorrlu xi ħaġa għal kilometru,* kun lest li ġġorrha għal żewġ kilometri. 42  Min jitolbok xi ħaġa, agħtihielu, u min għandu bżonn jissellef mingħandek, isilfu mingħajr imgħax. 43  “Tafu li ntqal: ‘Ħobb lil ħaddieħor, imma obgħod lill-għadu tiegħek.’ 44  Imma jien ngħidilkom: Komplu ħobbu lill-għedewwa tagħkom u itolbu għal dawk li jippersegwitawkom. 45  B’hekk turu li intom it-tfal taʼ Missierkom li qiegħed fis-sema, għax hu jtellaʼ x-xemx kemm fuq it-tajbin u kemm fuq il-ħżiena u jibgħat ix-xita kemm fuq il-ġusti u kemm fuq dawk li mhumiex. 46  Għax jekk tħobbu lil dawk li jħobbukom, xi premju tistennew? Mhux anki dawk li qed jiġbru t-taxxi jagħmlu hekk? 47  U taħsbu li qed tagħmlu xi ħaġa speċjali għax issellmu lil ħutkom? Anki dawk li mhux Iżraelin jagħmlu hekk! 48  Mela kunu perfetti,* bħalma hu perfett Missierkom tas-sema.

Noti taʼ taħt

Jew “li huma konxji tal-bżonn spiritwali tagħhom; il-foqra fl-ispirtu.”
Letteralment “is-Saltna tas-smewwiet.” Jew “il-Gvern (it-Tmexxija) t’Alla.” Ara Termini tal-Bibbja Spjegati.
Jew “il-ġwejdin.”
Letteralment “bil-ġuħ u bil-għatx.”
Letteralment “għax il-ħlas tagħkom hu kbir fis-sema.”
Letteralment “se jissejjaħ l-iżgħar fejn għandha x’taqsam.”
Letteralment “se jissejjaħ kbir fejn għandha x’taqsam.”
Jew “iktar ubbidjenti.”
Jiġifieri xi ħadd ieħor li jqim lil Alla.
Il-post fejn kienu jaħarqu ż-żibel ’il barra minn Ġerusalemm. Ara Termini tal-Bibbja Spjegati.
Letteralment “sal-inqas kwadran.” Ara App. B14.
Letteralment “għajnek il-leminija,” jiġifieri l-aħjar għajn.
Letteralment “idek il-leminija,” jiġifieri l-aħjar id.
Bil-Grieg pornea. Ara Termini tal-Bibbja Spjegati.
Jiġifieri Alla.
Letteralment “b’rasek.”
Letteralment “mil.” Ara Termini tal-Bibbja Spjegati.
Jiġifieri turu mħabba perfetta.