Асосий материалларга ўтиш

ЁШЛАРНИНГ САВОЛЛАРИ

Бир вақтнинг ўзида бир қанча ишларни қилиш ҳақида нима деса бўлади?

Бир вақтнинг ўзида бир қанча ишларни қилиш ҳақида нима деса бўлади?

 Бир вақтнинг ўзидаёқ кўп ишларни бажариш мумкинми?

Бир вақтнинг ўзидаёқ кўп ишларни қила олиш ҳақида эшитганмисиз? Кичиклигидан бери электрон қурилмалардан фойдаланадиган кишиларнинг кўпи, бошқача қилиб айтганда, «техника билағонлари» электрон қурилмаларни унча яхши қўллай олмайдиган ёши улуғ кишиларга қараганда бирданига бир қанча ишларни қила оламиз, деб ўйлашади. Хўш, бу ростми?

РОСТМИ ёки ЁЛҒОНМИ?

  • Бир вақтнинг ўзида бир қанча ишни қилиб кўп ишни битирасиз.

  • Бирданига бир қанча ишни қилишга ўрганиш мумкин.

  • Ёши катталарга қараганда ёшлар бир вақтнинг ўзида бир қанча ишни бажара олишади.

Ушбу сўзларнинг биронтасига ҳам «рост» деб қўшилаётган бўлсангиз, билиб қўйинг, бу уйдирма фикр.

 Бирданига бир нечта иш қилиш борасидаги уйдирма

Бир вақтнинг ўзида иккита ишни бажара оласизми? Эҳтимол, ҳа, ва баъзи ишларни бир вақтнинг ўзида ҳам қила олаётгандирсиз. Масалан, хонани йиғиштираётиб, мусиқа ҳам эшитарсиз.

Аммо бир хил даражада диққатли бўлиш талаб этиладиган иккита ишни қилаётган бўлсангиз, икковини ҳам яхши бажара олишингиз амримаҳол. Балки, шунинг учун ҳам Катерина исмли қиз қуйидагиларни айтгандир: «Бир вақтнинг ўзида бир нечта ишни қилсам, ҳаммасида қовун тушираман».

«Битта дўстим билан гаплашаётганимда, телефонимга дарров жавоб беришим керак бўлган хабар келиб қолди. Иккаласини ҳам уддалайман, деб ўйладим. Натижада, дўстимнинг гапини ҳам тузук-қуруқ эшита олмадим, жавобан ёзган хабарда ҳам роса кўп хатолар қилдим». (Кэлеб)

Технологиялар одамларга таъсир қилишини тадқиқ қиладиган Шерри Тёркл шундай деб ёзди: «Бир вақтнинг ўзида бир қанча ишларни қилиб юборамиз деб ўйлаймиз. Аслида эса... ҳар бир янги вазифа билан самаралигимиз пасаяди. Бир вақтнинг ўзида бир неча ишни бажариш онгимизга таъсир қилади ва биз ўзимизни яхши ҳис этамиз. Шунинг учун, барчасини жуда зўр эплаяпмиз деган хаёлга борамиз, аслида эса, ҳаммаси тескари» a.

«Гоҳида, ҳам бир кишига хабар ёзиш, ҳам бошқаси билан гаплашиш осон туюлади. Аммо сал туриб, ҳаммасини аралаштириб юборганимни тушунаман, яъни ёзмоқчи бўлган фикрларни гаплашаётган инсонга айтаман, унга айтмоқчи бўлганларни эса наригисига ёзаётган бўламан». (Тамара)

Бир вақтнинг ўзида бир нечта ишни қилган инсонлар шундоқ ҳам қийин бўлган ҳаётни ўзлари учун мураккаблаштиришади. Мисол учун, бундай қилиб улар одатда уй ишига кетадиган вақтни ошириб юборишади. Ёки ўша-ўша ишни қайтадан қилишига тўғри келади. Нима бўлган тақдирда ҳам, иккита қуён кетидан қувлаган киши натижада, ёқтирадиган вақтичоғликлари учун деярли вақти қолмаганини тушунади.

Психотерапевт ва болалар психологи Томас Кёрстинг: «Мияни ҳамма ҳужжатлар батартиб турадиган жавон билан солиштирсак, бир вақтнинг ўзида бир нечта ишни қилишга ҳаракат қиладиган инсоннинг мияси ичида ҳаммаси аралаш-қуралаш»,— деб айтди b.

«Бир вақтнинг ўзида қанча кўп ишни қилишга уринсангиз, шунча кўп муҳим тафсилотлар қолиб кетиши ҳеч гап эмас. Оқибатда, янада кўпроқ ишлашингизга тўғри келади, тежаб қоламан деган вақтни эса беҳуда кетказиб юборасиз». (Тереса)

Бирданига бир нечта ишни қилиш худди бир вақтнинг ўзида икки йўлдан ҳайдаб кетишга ҳаракат қилишдай

 Яхшироқ усул

  • Бир вақтнинг ўзида битта ишни қилишга одатланинг. Бир вақтнинг ўзида бир неча ишни қилиш одат тусига кирган бўлса, масалан, дарсларни бажариш билан бирга дўстингиз билан ёзишаётган бўлсангиз, бу қийин бўлиши мумкин. Муқаддас Китобда: «Қайси нарсалар муҳимроқ эканини фарқланг»,— деб ёзилган. (Филиппиликларга 1:10) Қилаётган ҳар бир ишимиз бараварига муҳим бўлавермайди. Шунинг учун, аввал муҳимроқ бўлганини танланг ва уни битирмагунча бошқаларига чалғиманг.

    «Битта нарсага диққат қарата олмаётган бўлсангиз, миянгизни кичик болага ўхшатса бўлади. Балки ҳатто у қўймай сўраётган нарсани бериш осонроқ бўлади деб туюлганда ҳам, унга рад жавобини беришга тўғри келади». (Мария)

  • Чалғитадиган нарсаларни камайтиринг. Дарсларни қилаётганда, телефонни текшириш васвасаси пайдо бўладими? Ундай бўлса, уни бошқа хонада қолдиринг. Телевизорни ўчиринг ва ижтимоий тармоқларни унутинг! Муқаддас Китобда шундай дейилган: «Оқилона йўл тутиб, фурсатни бой берманглар». (Колосаликларга 4:5)

    «Бир вақтнинг ўзида биттагина ишни қилишни ўзим учун яхшироқ, деб топдим. Ишлар рўйхатини тузиб, ҳар бирини қилиб бўлгач, рўйхатдан ўчираман. Шундай қилиб, кўпроқ қувонч ва мамнуният ҳис этяпман». (Ониа)

  • Бутун эътиборни суҳбатга қаратинг. Кимдир билан гаплашаётганда, ҳадеб телефонингизга қаравериш ёмон одат. Бундай қилиб, ҳам ўзингизни, ҳам суҳбатдошингизни чалғитасиз. Муқаддас Китобда айтилганидай, одамлар бизга қандай муносабатда бўлишини хоҳласак, биз ҳам уларга шундай муносабатда бўлишимиз лозим. (Матто 7:12)

    «Баъзида синглим билан гаплашаётганимизда, у ўша вақтнинг ўзида кимгадир хабар ёзади ёки телефонида алланималарни қараб ўтиради. Ростини айтсам, қоним қайнаб кетади! Лекин аслида, гоҳида ўзим ҳам худди шундай қиламан». (Дэвид)

a «Reclaiming Conversation».

b «Disconnected».